گشاد شدن مجرای شیر، می دانید اکتیژیا چیست؟
اکتیژیا در مجرای پستانی هنگامی بروز میکند که یک مجرای شیر زیر نوک پستان گشاد میشود.
اکتیژیا [اکتازیا] در مجرای پستانی هنگامی بروز میکند که یک مجرای شیر زیر نوک پستان گشاد میشود، دیوارههای مجرا زبر شده و مجرای مزبور از مایع پر میشود. این احتمال وجود دارد که مجرای شیر با مادهای متراکم و چسبنده بلوک یا مسدود گردد. این وضعیت اغلب فاقد هر گونه علامت است اما برخی از زنان ممکن است دچار ترشح از نوک پستان، افتادگی پستان یا التهاب مجرای مسدود شده گردند (ماستیت پیرامون مجرا).
اکتازیا در مجرای پستانی اغلب در میان زنان سنین پیشیائسگی - سنین بین ۴۵ تا ۵۵ سال - ظاهر میشود اما احتمال ایجاد آن پس از یائسگی نیز وجود دارد. این اختلال برخی از اوقات بدون درمان نیز بهبود مییابد. اگر علایم ادامه یابند زنان نیاز به مصرف آنتیبیوتیک یا احتمالاً جراحی خواهند داشت تا مجرای شیر آسیب دیده از بدن خارج شود.
اگرچه نگران شدن در مورد بروز هر گونه تغییری در پستان طبیعی است، اکتازیا در مجرای پستانی و ماستیت پیرامون مجرا ریسک فاکتورهای سرطان پستان محسوب نمیشوند.
علایم
معکوس شدن جهت قرارگیری نوک پستان
اکتازیا در مجرای پستانی به طور معمول باعث بروز هیچ نشانه یا علامتی نمیشود. اگر بیماری دچار علایم شود به طور معمول علایم مورد اشاره شامل موارد زیر خواهد بود:
- ترشح کثیف سفید رنگ، سبز فام یا سیاه از نوک پستان که ممکن است در یک پستان یا هر دو بروز کند
- بروز حالت فروافتادگی در نوک پستان یا بافت اطراف پستان
- سرخی نوک پستان و گاهی از اوقات نواحی اطراف آن
- بروز توده یا حالت زبری در نزدیکی مجرای مسدود شده
- نوک پستانی که به سمت داخل چرخش میکند
یک عفونت باکتریایی موسوم به ماستیت ممکن است در مجرای شیر آسیب دیده بروز کند که سبب افتادگی پستان، التهاب در ناحیۀ اطراف نوک پستان (هاله پستان) و تب میشود. احتمال آن هست که نشانهها و علایم اکتازیا در مجرای پستانی خود به خود بهبود یابد.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
زنان باید در صورت مواجهه با تغییراتی در پستان خود - مثل بروز یک توده تازه در آن، ترشح خود به خودی نوک پستان یا معکوس شدن حالت قرارگیری نوک پستان - به پزشک مراجعه کنند
علل
پستان‌ها از بافتهای متصلی تشکیل شده است که شامل یک سیستم مجاری شیر هستند - معبرهای کوچکی که شیر را به نوک پستان میرسانند. اکتازیا در مجرای پستانی هنگامی بروز میکند که یک مجرای شیر زیر نوک پستان گشاد شده، با مادهای زبر و لزج مسدود و ملتهب میشود.
کارشناسان علت دقیق بروز اکتازیا در مجرای پستانی را نمیدانند. برخی آن را به موارد فهرست زیر مرتبط میدانند:
- تغییرات بافت پستان به علت بالا رفتن سن. وقتی زن پا به سن میگذارد ترکیببندی بافت پستان در فرآیندی موسوم به برگشت از بافت عمدتاً گلاندولر به بافت عمدتاً چربی تغییر مییابد. این تغییرات نرمال پستان برخی از اوقات ممکن است به انسداد مجرای شیر و التهاب همراه اکتازیا در مجرای پستانی منجر شود.
- مصرف دخانیات. کشیدن سیگار ممکن است با گشاد شدن مجاری شیر مرتبط باشد، که که میتواند به التهاب و احتمالاً اکتازیا در مجرای پستانی منجر شود.
- تورفتگی نوک پستان. نوک پستانی که به تازگی حالت معکوس به خود گرفته باشد میتواند مجاری شیر را مسدود کرده سبب التهاب و عفونت شود. چنین وضعیتی در نوک پستان در عین حال میتواند نشانهای از یک اختلال زیربنایی جدیتر مثل سرطان باشد.
عوارض
عوارض اکتازیا در مجرای پستانی به طور معمول خفیف و بیشتر آزاردهنده هستند تا جدی. این عوارض میتوانند موارد زیر را شامل شوند:
- ترشح پستان. ترشح پستان بر اثر اکتازیا در مجرای پستانی میتواند مأیوس کننده باشد. نشت مایع از نوک پستان میتواند سبب ایجاد تر شدنی خجالتآور شده و لباسهای فرد را خیس کند.
- ناراحتی پستان. اکتازیا در مجرای پستانی میتواند باعث ایجاد سرخی، ورم و حالت افتادگی در اطراف نوک پستان شود.
- عفونت. یک عفونت باکتریایی به نام ماستیت پیرامون مجرا ممکن است در مجرای شیر آسیب دیده ایجاد شود، که گاهی از اوقات سبب ایجاد درد در اطراف نوک پستان، احساس کلی ناخوشی یا تب میشود. عدم درمان عفونت ممکن است به بروز آبسه منجر گردد، کیسکی* پر از چرک که در بافت پستان ایجاد میشود و تخلیۀ آن نیاز به اقدام پزشکی دارد.
- نگرانی در مورد سرطان پستان. وقتی زنان متوجه تغییری در پستان خود میشوند، ممکن است نگران آن باشند که این نشانهای از سرطان پستان است، به ویژه اگر زن دچار تودهای سخت در اطراف مجرای شیر شود که بر اثر اکتازیا در مجرای پستانی به وجود آمده باشد. اگرچه این موضوع مهم است که نشانهها و علایم پدید آمده در پستان به دقت وارسی گردد، باید این موضوع را به خاطر داشته باشیم که اکتازیا در مجرای پستانی باعث افزایش ریسک سرطان پستان نمیشود.
تشخیص
بر مبنای اطلاعات داده شده به پزشک و معاینۀ فیزیکی پستان، زنان ممکن است به تستهای تکمیلی شامل موارد زیر نیاز داشته باشند:
- اولتراسوند تشخیصی نوک پستان و هاله پستان. اولتراسوند از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از بافت پستان استفاده میکند. این تصاویر به پزشک امکان میدهد تا مجاری شیر زیر نوک پستان را بررسی کند. اولتراسوند تشخیصی به پزشک امکان میدهد تا بر روی نواحی مشکوک تمرکز کند.
- ماموگرافی تشخیصی. ماموگرافی با استفاده از عکسبرداری اشعه X تصاویری از پستان به دست میدهد که به پزشک در ارزیابی بافت پست کمک میکند. ماموگرام تشخیصی در مقایسه با ماموگرام غربالگری چشماندازهایی با جزئیات بیشتر از نقاط مشخصی در پستان ارائه میدهد.
درمان
اکتازیا در مجرای پستانی در تمامی موارد نیاز به درمان ندارد. به هر حال اگر علایم مبتلابه فرد آزاردهنده باشند گزینه‌های درمانی میتواند موارد زیر را شامل شود:
- آنتیبیوتیکها. پزشک ممکن است یک دوره 10 تا 14 روزه مصرف آنتیبیوتیک را برای درمان عفونت ناشی از اکتازیا در مجرای پستانی تجویز کند. حتی اگر پس از آغاز مصرف آنتیبیوتیک علایم مبتلابۀ فرد به طور کامل محو شود یا به میزان قابل توجهی بهبود یابد، این موضوع کماکان مهم است که فرد دورۀ درمان با آنتیبیوتیک را کامل کند.
- داروهای ضد درد. فرد میتواند داروهای مسکن درد ضعیف مثل استامینوفن (تاینلول و غیره) یا ایبوپروفن (ادویل، مورتین IB و بقیه) را در صورت نیاز مصرف کند. در این مورد زنان باید به تجویز دکتر در مورد بهترین گزینه دارویی برای خود عمل کنند.
- جراحی. اگر آنتیبیوتیک و مراقبت شخصی مثمر ثمر نباشند مجرای شیر آسیب دیده در پستان باید با عمل جراحی برداشته شود. این عمل از طریق ایجاد یک برش جراحی کوچک در بافت رنگی اطراف نوک پستان (هاله پستان) انجام میشود. در مورد اکتازیا در مجرای پستانی به ندرت انجام جراحی نیاز است.
سبک زندگی و مداوای خانگی
برای تسکین علایم همراه اکتازیا در مجرای پستانی زنان باید مقیاسهای خودمراقبتی زیر را رعایت کنند:
- استفاده از کمپرس گرم. استفاده از کمپرس گرم برای ناحیۀ نوک پستان و اطراف آن میتواند به تسکین درد بافت پستان کمک کند.
- استفاده از پد پستان برای ترشح نوک پستان. استفاده از پدهای پستان یا پدهای پرستای میتواند مانع از نشت ترشح به روی لباس شود.
- پوشیدن سینه‌بند حمایت کننده. زنان باید از سینهبندهایی مناسب استفاده کنند تا ناراحتی پستان در آنها به حداقل برسد. سینه‌بند مناسب در عین حال میتواند پد پستان را سر جای خود نگه دارد تا ترشح نوک پستان بهتر جذب شود.
- خوابیدن در جهت مقابل. زنان باید از خوابیدن در راستای پستان آسیب دیده خودداری کنند زیرا این کار یعنی خوابیدن بر پهلوی دیگر به پیشگیری از ورم و ناراحتی بیشتر در پستان آسیب دیده کمک میکند.
- خودداری از مصرف دخانیات. سیگار کشیدن میتواند باعث دشوارتر شده درمان عفونت شود، و مصرف مداوم دخانیات میتواند باعث بازگشت عفونت یا بروز آبسه شود.
منبع:
مهرین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼