علت بالا آوردن نوزاد، جدیدترین روش درمان

مادران باید بتوانند با آگاهی از حالات طبیعی و غیر طبیعی نوزادان ، مهارت کافی را در نگهداری از نوزادشان کسب نمایند. برای درمان بالا آوردن کودک ابتدا باید بتوانید تفاوت این حالت را با حالت استفراغ نوزاد تشخیص دهید. برخلاف بالا آوردن که بیشتر وقت ها کودک به آن واکنشی نشان نمی دهد و برای کودک مشکلی ایجاد نمی کند، استفراغ همواره سبب ناراحتی کودک می شود و با فشار زیاد همراه است. همچنین استفراغ معمولاً بلافاصله بعد از شیر خوردن اتفاق می افتد و حجم شیری که در اثر استفراغ خارج می شود بیشتر از شیری است که در هنگام بالا آوردن خارج می شود. اگر نوزاد به طور منظم و هر روز استفراغ می کند (یک یا چند بار در روز) و اگر متوجه وجود خون و یا رنگ سبز در محتویات استفراغ کودک شدید، فوراً با پزشک کودکان یا اورژانس تماس بگیرید.

بالا آوردن شیر در نوزادان ممکن است در اثر پرخوری آنها باشد. کودکانی که به زور غذا به آنها داده می‌شود، برگشت غذا دارند و گاهی استفراغ می‌کنند اما این مشکل مریضی نیست. در دستگاه گوارش کودکان و بزرگسالان بین مری و معده یک اسفنگتر یا دریچه‌ای وجود دارد که هنگام خوردن غذا باز می‌شود تا شیر یا هر غذایی که کودک می‌خورد وارد معده‌اش شود. پس از غذا خوردن این اسفنگتر بسته می‌شود و اجازه نمی‌دهد محتویات معده به سمت مری برگردد اما در نوزادان اسفنگتر در انتهای تحتانی مری شل است و این شلی، طبیعی است. در واقع بین ۵۰ تا ۷۰ درصد نوزادان و شیرخواران این مشکل را دارند و اگر نوزاد یا شیرخوار ۳ تا ۴ ماهه‌‌ای بعد از خوردن شیر مقداری از آن را برمی‌گرداند این امر مشکلی ایجاد نمی‌کند و طبیعی است. به همین دلیل نام این پدیده را ریفلاکس فیزیولوژیک گذاشته‌اند.

برای درمان این‌ حالت نوزادان احتیاجی به انجام کار خاصی نیست و پزشکان فقط توصیه می‌کنند ۱۰ دقیقه پس از شیر خوردن ، باید کودک را در حالت قائم نگه دارید. به این شکل که کودک را در آغوش بگیرید. سرش را روی شانه‌تان بگذارید و به کودک فرصت بدهید تا هوایی را که بلعیده به صورت آروغ خارج کند. سپس او را به پهلوی راست یا چپ بخوابانید. ضمن اینکه دقت کنید والدین و اطرافیان نباید کودک را بالا و پایین بیندازند.

دلایل بالا آوردن و استفراغ نوزاد

اگر کودک شما بجز بالا آوردن شیر، حال بدتری دارد و چیزهای دیگر هم بالا می آورد، دلایل اصلی آن می تواند یکی از موارد زیر باشد:

آنفولانزای معده:

این بیماری با آنفولانزای معمولی متفاوت است و ممکن است دلیل بالا آوردن نوزاد شما باشد. عمده دلیل آن هم ویروس ها یا باکتری ها هستند و از نشانه های اصلی آن، بالا آوردن همراه با تب کردن است.

آلرژی به غذا:

گاهی حساسیت به یک غذای خاص موجب بالا آوردن در نوزادان می شود. بخصوص در مورد، بادام زمینی، بادام و گردو و پسته، تخم مرغ، شیر و سویا.

مسمومیت غذایی:

یکی از دلایل دیگر در بالا آوردن نوزاد است. ممکن است غذایی را خوب نپخته باشید یا اینکه در شرایط خوبی مواد غذایی را نگهداری نکرده باشید و به نوزاد داده اید.

انسداد روده:

این موضوع هم یکی از دلایل کمتر شایع است. از نشانه های این مورد این است که کمی بعد از غذا خوردن، بالا آوردن نوزاد هم شروع می شود.

صدمه دیدن موقع بازی:

گاهی صدمه موقع بازی کردن یا زمین خوردن می تواند عامل مشکلاتی برای نوزاد شود.

مصرف برخی داروها:

داروهایی مثل کدئین، اریترومایسین، داروهای آسم، آهن مصرفی کودک، استامینوفن و ایبوبروفن خیلی زود می توانند سبب بالا آوردن نوزاد شوند.

توصیه هایی به مادران:

نوع تغذیه مادر در بهبود و یا وخیم شدن وضعیت نوزاد تأثیر گذار است. گاهی مصرف مواد‌غذایی توسط مادر باعث آلرژی یا حساسیت و ریفلاکس طولانی مدت در شیرخوار می‌شود مثلا وقتی مادر شیر یا لبنیات می‌خورد مقداری از مواد داخل شیر وارد شیر خودش شده و درصورت حساسیت به مواد داخل شیر کودک به آن واکنش نشان میدهد. ما نمی‌توانیم لبنیات را به‌طور کامل از رژیم غذایی مادر حذف کنیم بلکه موقتا آن را حذف کرده یا ماده دیگری را جایگزین می‌کنیم اما زمانی که ریفلاکس شدید است یا در مدفوع کودک خون دیده شده از شیرهای هیپو آلرژیک که حساسیت کمتری برای کودک دارند استفاده می‌کنیم. به‌طور کلی مادران شیرده باید از خوردن غذاهای نفاخ و محرک پرهیز کنند.

چند توصیه کاربردی:

- درطول مدت شیر خوردن، چند بار نوزاد خود را برای آروغ زدن نگه دارید.

- بعد از خوردن شیر، نوزاد خود را طوری روی شکم بخوابانید که بالاتنه ی او حداقل ۳۰ درجه بالا قرار گرفته باشد یا به مدت ۳۰ دقیقه او را به حالت نشسته نگه دارید.

- اگر با شیشه شیر می دهید، سر پستانک را پر از شیر نگه دارید تا نوزاد شما زیاد هوا نبلعد.

- برخی از مردم معتقدند که افزودن یک غلظت دهنده ی غذایی، مانند غله ی برنج، برای نوزادان با سن بیشتر می تواند مؤثر باشد.

- اگر شیر خشک می دهید، به جای آنکه به نوزاد امکان نوشیدن کل شیر را به صورت یک جا بدهید، در نیمه ی راه او را برای آروغ زدن بلند کنید.

- پس از غذا خوردن، نوزاد را زیاد تکان ندهید و سعی کنید به مدت نیم‌ ساعت یا بیشتر نوزاد را در حالت راست و صاف نگه دارید. با این کار جاذبه زمین بر او اعمال می‌شود.

- شیر دادن دم به دم زیاد، موجب بالا آوردن بیشتر شیر می گردد، زیرا اگر معده بیش از حد پر شود، کودک مقداری شیر را بالا خواهد آورد. بین دو نوبت شیر دادن باید دو تا سه ساعت فاصله باشد، زیرا اگر کودک به حد کافی شیر بخورد، شیر از ۱ تا ۴ ساعت در معده باقی می ماند و نیاز نیست که به او شیر داده شود.

- هر موقع کودک شیر را بالا می آورد، شیر بالا آورده را پاک و تمیز کنید: زیرا ماندن شیری که دارای اسید است روی لباس کودک باعث ایجاد بوی نامطبوع می شود، مخصوصا اگر کودک شیرخشک می خورد، زیرا اسید روی چربی شیر گاو ایجاد بو می کند.

درمان بالا آوردن شیر در نوزادان:

بالا آوردن شیر در نوزادان در حالت طبیعی جای نگرانی ندارد اما اگر شیرخوار در نتیجه بالا آوردن و نخوردن شیر رشد طبیعی نکرده، پزشک برای تشخیص بیماری سونوگرافی، اندازه گیری مقدار اسید لوله مری و آندوسکوپی توصیه می نماید.

برای درمان، سه نوع دارو وجود دارد:

۱- مهارکننده پمپ پروتون مانند امپرازول، لانزوپرازول و ازومپرازول که موجب مهار ترشح اسید معده می نماید.

۲- داروهای که ترشح اسید معده را کم می کنند و آنتوگونیست گیرنده هیستامین می باشند، مانند رانیتیدین، سایمتیدین و فاموتیدین. این داروها ترشح اسید معده را کم می کنند، بنابراین برگشت شیری که دارای اسید کمتر می شود و کودک احساس سوزش نمی کند.

۳- داروهای که توانایی دریچه معده را بیشتر می کنند مانند: بتانکول و متوکلوپراماید

این داروها سبب می شوند که شیر به تدریج از معده به طرف روده و معده تخلیه شود. البته دقت داشته باشید که مصرف این داروها فقط طبق نسخه پزشک انجام شود.