ناباروری در مردان و زنان، علل بروز و روش های تشخیص

معمولاً نخستین نگرانی زوجهای جوان در ماههای اول پس از ازدواج ، مشکل حامله شدن همسر است به ویژه در شهرستانها واماکنی که از نظر بافت فرهنگی واجتماعی ، سنتها وباورهای غلط هنوز در قشرهای پایین ومتوسط نفوذ دارند، مشکلات نازایی دو چندان می شود وافراد خانواده عروس وداماد وبستگان وحتی همسایه ها ، همگی از تازه عروس جویای وضع بارداری او هستند وبه طور خواسته وناخواسته آنها را دریک فشار روحی وجسمی شدید قرار می دهند.
چه بسا از زوجهای جوان تمایلی به داشتن فرزند ندارند، اما پس از ازدواج در چند سال اول ، به دلیل مشکلات تحصیل وشرایط کاری علی رغم میل این زوج جوان ، مسائل باردار شدن همسر همیشه مورد بحث وتجسس است. منظور از تعریف نازایی آن است که زوجین پس از یک سال نزدیکی طبیعی ، باروری وحاملگی در زن صورت نگیرد. هر چند اکثریت زنان پس از سال اول زندگی شرایط باروری وحاملگی را پیدا می کنند.

علل ناباروری
علل ناباروری در مرد وزن با یکدیگر متفاوت است. حدود ۴۰ درصد موارد علت وعامل نازایی مردها هستند. در نتیجه به تفکیک علل نازایی در مرد وزن اشاره می شود.

علل ناباروری در مردها
کاهش تولید اسپرم ، کاهش حرکت اسپرم ، عدم تکامل نهایی اسپرماتوزوئید ( مثلاً در اسپرم ، سر وتنه یا دم وجود نداشته باشد ) ، واریکوسل ( تورم عروق بالای بیضه ها در مردان )، استعمال دخانیات ، ناتوانی جنسی ، سابقه عفونتهای مزمن دستگاه تناسلی مرد، ناهنجاریهای مادرزادی ، عدم نزول بیضه ها ، سابقه بیماریهای اوریون در مرد ویا سوزاک وانسداد مجاری خروجی منی ، گرمای زیاد وبرخی علل ناشناخته دیگر.

علل نازایی در زن
انسداد لوله فالوپ ( لوله رحمی ) ، پولیپهای رحم وگردن رحم، عوامل مهبلی واختلالات ایمنی ، قطع عادت ماهیانه بدون تخمک گذاری ، اختلالات هورمونی در تخمدان ومغز ، سابقه عفونت دستگاه تناسلی مثل سل رحمی ولوله رحمی ، آندومتریوز، اختلال عملکردی تخمدان وعدم تخمک گذاری وسایر علل ناشناخته دیگر.

راههای تشخیص
معاینات بالینی وآزمایشگاهی ، سونوگرافی،هیستر وسالپنگوگرافی ، تست هورمونهای جنسی وپرولاکتین وتیروئیدی.

درمان
برای درمان نازایی خوشبختانه موفقیتهای شایان توجهی در جهان و ایران شده است ودر صورت پیگیریهای بیشتر وعدم یاس وسهل انگاری تقریباً می توان گفت که اکثریت زوجهای نازا می توانند صاحب فرزند شوند. لذا از طریق ازدیاد تولید اسپرم ودرمان عفونت یا ناهنجاریهای مرد و زن حتی جراحی برای درمان واریکوسل در مردان ویا مثلاً رحم دو شاخ در خانمها می توان بسیاری از نازاییها را درمان کرد.
با تجویز آمپولها وقرصهای تحریک کننده تخمک گذاری ویا سایر داروهای هورمونی در جهت تنظیم هورمونهای جنسی ومغزی می توان به نتایج سودمندی دست یافت.
روشهایی چون IVE ( لقاح آزمایشگاهی وانتقال جنین ) وهمچنین روش GIFT ( انتقال گامت به داخل لوله ) وروش AID ( تلقیح مصنوعی اسپرم ) همگی از پیشرفتهای روز افزون علم پزشکی هستند که خوشبختانه در ایران هم با موفقیت کامل صورت می گیرد. هر چند حدود ۲۰ درصد از نازاییها بدون هیچ دلیل مشخصی هستند، اما با روشهای بالا می توان به درمان آنها نیز اقدام ورزید