علائم، عوارض و درمان اختلالات حرکتی مربوط به خواب

زمان خواب شبانه را می‌توان به عنوان پناهگاهی برای فرار از چالش‌هایی دانست که در طول روز با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنیم. یک خواب راحت و عمیق به ما کمک می‌کند تا انرژی از دست رفته‌مان را دوباره بازیابیم و برای روز بعد تجدید قوا کنیم. اما برخی از اختلالات خواب این امکان را از ما سلب می‌کنند. اختلالات حرکتی مربوط به خواب یکی از این اختلالات است که این پناهگاه را به میدان جنگی از حرکات غیرارادی، رفتارهای عجیب و غریب و عوارض مرتبط با سلامتی تبدیل می‌کند. در این مقاله قصد داریم بیشتر درباره عوارض، علائم درمان اختلال خواب صحبت کنیم.

در این مقاله می‌خوانید:

• اختلالات حرکتی در خواب چیست و انواع آن
• علائم اختلالات حرکتی مربوط به خواب
• عوارض اختلالات خواب
• درمان اختلالات حرکتی مربوط به خواب

بیشتر بخوانید: چرا با سردرد صبحگاهی بیدار می‌شویم؟/ روش های درمان

اختلالات حرکتی در خواب چیست و انواع آن

اختلالات حرکتی مربوط به خواب طیفی از شرایط را در بر می‌گیرد که در آن حرکات یا رفتارهای غیرارادی چرخه خواب را مختل می‌کند. این اختلالات انواع مختلفی دارند که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های منحصر به فرد خود را شامل می‌شوند.

اختلال حرکتی دوره ای اندام (PLMD)

این اختلال شامل حرکات مکرر و دوره‌ای اندام‌های مختلف بدن خصوصاً دست‌ها و پاها در طول خواب می‌شود که اغلب با برانگیختگی‌های کوتاه همراه است.

سندرم پای بی قرار (RLS)

سندرم پای بی قرار با میل مقاومت ناپذیر برای حرکت دادن پاها مشخص می‌شود که اغلب به دلیل فشارهای روانی بروز پیدا می‌کند.

اختلال حرکات ریتمیک

این عارضه از جمله اختلالات حرکتی مربوط به خواب به شمار می‌رود که به طور معمول کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و شامل حرکات تکرار شونده در هنگام خواب است.

اختلال خوردن مرتبط با خواب (SRED)

افراد مبتلا به SRED بدون آگاهی کامل در طول شب غذا مصرف می‌کنند. این می‌تواند منجر به افزایش وزن و سایر مشکلات سلامتی شود.

ناله ‌های مرتبط با خواب (کاتاترینیا)

کاتاترنیا شامل تولید صدای ناله در طول خواب می‌شود که اغلب در هنگام بازدم است. اگرچه از نظر جسمی مخرب نیست، اما می‌تواند بر خواب فردی که کنارتان می‌خوابد تأثیر بگذارد.

پاراسومنیا

گروهی از اختلالات هستند که شامل حرکات، رفتارها، احساسات، ادراکات و رؤیاهای غیرطبیعی در هنگام خواب می‌شوند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان:

علائم اختلالات حرکتی مربوط به خواب

علائم اختلالات حرکتی مربوط به خواب بسته به اختلال خاص می‌تواند متفاوت باشد، اما برخی از علائم رایج وجود دارد که باید به آنها توجه داشته باشید. در ادامه شایع‌ترین این علائم را بررسی خواهیم کرد.

حرکات غیر ارادی

افراد مبتلا به اختلالات حرکتی مربوط به خواب اغلب در طول خواب حرکات تکراری و غیرارادی را تجربه می‌کنند. این حرکات می‌تواند بازوها، پاها، سر یا سایر قسمت‌های مختلف بدن را درگیر کند.

بی قراری

بی قراری به ویژه در اختلالاتی مانند سندرم پای بی قرار (RLS) یک علامت شایع است. افراد ممکن است تمایل غیر قابل مقاومتی برای حرکت دادن پاها یا سایر اعضای بدن خود برای تسکین ناراحتی داشته باشند.

از خواب پریدن

اختلالات حرکتی مربوط به خواب می‌تواند منجر به پریدن مکرر از خواب شود. این بیداری‌های کوتاه می‌تواند چرخه طبیعی خواب را مختل کند و منجر به تکه تکه شدن خواب شود.

احساس خستگی در طول روز

به دلیل اختلال در خواب، افراد مبتلا به این اختلالات اغلب دچار خستگی در طول روز، خواب آلودگی و کاهش عملکرد شناختی می‌شوند.

رفتارهای غیر عادی مرتبط با خواب

برخی از اختلالات حرکتی مربوط به خواب شامل رفتارهای غیرعادی در طول خواب مانند راه رفتن در خواب، حس وحشت شبانه یا حتی غذا خوردن در طول شب بدون آگاهی کامل هستند.

صداهای شبانه

در مواردی مانند کاتاترینیا، افراد ممکن است صداهای ناله را در طول خواب و اغلب در هنگام بازدم، تولید کنند.

دندان قروچه

دندان قروچه مرتبط با خواب که با ساییدن یا فشردن دندان‌ها در هنگام خواب مشخص می‌شود، می‌تواند منجر به درد فک و مشکلات دندانی شود.

احساسات ناراحت کننده

سندرم پای بی‌قرار اغلب با احساسات ناراحت کننده در پاها همراه است که به عنوان گزگز، خزیدن یا خارش توصیف می‌شود.

حرکات ناخواسته

در برخی موارد در اختلالات مربوط به خواب، افراد ممکن است به طور ناخواسته شریک رختخواب خود را بزنند، لگد بزنند یا برای فردی که کنارشان خوابیده مزاحمت ایجاد کنند. توجه به این نکته مهم است که علائم خاص می‌تواند از یک اختلال به اختلال دیگر متفاوت باشد.

مطالب پیشنهادی: سندروم خستگی مزمن (CFS) چیست و چگونه درمان میشود؟

عوارض اختلالات خواب

اختلالات حرکتی مربوط به خواب طیفی از شرایط را در برمی‌گیرد که در آن حرکات یا رفتارهای غیرارادی چرخه خواب را مختل می‌کند. این اختلالات می‌توانند عوارض فراوانی را برای فرد به همراه داشته باشند.

تکه تکه شدن خواب

یکی از عوارض اولیه این عارضه تکه تکه شدن خواب است. حرکات غیرارادی یا از خواب پریدن‌های مکرر می‌تواند روند طبیعی چرخه خواب را مختل کند و از رسیدن افراد به مراحل عمیق و ترمیم کننده خواب جلوگیری کند. این مشکل اغلب منجر به خواب آلودگی و خستگی مفرط در طول روز می‌شود.

مختل شدن عملکرد شناختی مختل

افراد مبتلا به اختلالات حرکتی مربوط به خواب ممکن است شاهد مختل شدن عملکرد شناختی خود شوند. گیجی در طول روز، مشکل در تمرکز و مشکلات حافظه می‌تواند فعالیت‌های روزانه و عملکرد شغلی آن‌ها را مختل کند.

اختلالات خلقی

اختلال در خواب می‌تواند بر سلامت روان تأثیر بگذارد. چنین شرایطی می‌تواند به اختلالات خلقی مانند تحریک پذیری، اضطراب و حتی افسردگی کمک کند.

عواقب جسمی

برخی از انواع این اختلال‌ها ممکن است عوارض جسمی برای فرد داشته باشد. به عنوان مثال دندان قروچه می‌تواند منجر به مشکلات دندانی، درد فک و سردرد ایجاد کند. از طرفی RLS ممکن است منجر به ناراحتی در پا و گاهی اوقات تشدید رگ‌های واریسی شود.

نگرانی های ایمنی

راه رفتن در خواب یا وحشت‌های شبانه می‌توانند خطرات ایمنی ایجاد کنند. افراد ممکن است بدون آگاهی در فعالیت‌های خطرناک شرکت کنند و به طور بالقوه باعث آسیب به خود یا دیگران شوند.

تأثیر بر روابط

اختلالات حرکتی مربوط به خواب می‌تواند روابط را تحت تأثیر قرار دهد. شریک عاطفی افرادی دارای این اختلالات هستند، ممکن است در طول شب با صداها، حرکات یا رفتارهای غیر عادی دچار آزار شوند که منجر به اختلال خواب برای هر دو طرف می‌شود.

بیشتر بخوانید: نحوه درست خوابیدن در بارداری بدون آسیب دیدن جنین

درمان اختلالات حرکتی مربوط به خواب

تشخیص اختلالات حرکتی مربوط به خواب اغلب نیاز به ارزیابی عملکرد فرد در خواب دارد که در آن الگوهای خواب و حرکات فرد تحت نظارت قرار می‌گیرد. گزینه‌های درمانی به اختلال خاص و علت اصلی آن بستگی دارد. در ادامه برخی از این درمان‌ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

داروها

در برخی موارد داروهای خاصی مانند آگونیست‌های دوپامین برای مدیریت RLS و PLMD استفاده می‌شوند.

رویکردهای رفتاری

درمان شناختی - رفتاری و تکنیک‌های آرام سازی می‌تواند به مدیریت این اختلالات کمک کند، به خصوص زمانی که استرس یک عامل تحریک کننده باشد.

تغییر سبک زندگی

پرهیز از کافئین، نیکوتین و الکل نزدیک به زمان خواب، حفظ برنامه خواب منظم و ایجاد یک محیط خواب راحت می‌تواند علائم را کاهش دهد.

محافظ‌ های دندانی

ممکن است برای جلوگیری از دندان قروچه مرتبط با خواب نگهدارنده دندانی یا محافظ‌های دهان تجویز شود.

مدیریت وزن

در مواردی که چاقی یک عامل مؤثر در تحریک علائم است، کاهش وزن ممکن است توصیه شود.

مطالب پیشنهادی: هورمون ملاتونین و خواب

کلام آخر

اختلالات حرکتی مربوط به خواب می‌تواند یک تجربه آزاردهنده و چالش برانگیز برای فرد مبتلا باشد. شناخت و آگاهی از وجود این اختلالات، اولین گام در جهت یافتن گزینه‌های درمانی مؤثر و بهبود کیفیت خواب است. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید حرکات یا رفتارهای غیرعادی را در طول خواب تجربه می‌کنید، جستجوی راهنمایی از یک متخصص در این زمینه به شما کمک می‌کند تا خواب با کیفیت‌تری در طول روز داشته باشید و کیفیت زندگی و سلامت کلی خود را بهبود بخشید.