تشخیص کم شنوایی کودک، چگونه امکان دارد؟

کودکان: کودکان ناشنوا و کم شنوا وضعیت به گونه ای طبیعی است که امکان شناخت ناشنوایی یا کم شنوایی از طریق ظاهر کودک بسیار ضعیف می گردد. از همین رو ملاحظه می شود که خانواده ها اغلب قادر به تشخیص این موضوع نبوده و بویژه در سالهای گذشته در سنین بالاتر از ۲ تا ۳ سالگی به تشخیص می رسیدند و این مسأله باعث می گردید که شروع برنامه های توانبخشی با تأخیر زیادی انجام گیرد که خود بر انجام توانبخشی موفق و الحاق ناشنوا به جامعه تأثیر می گذارد. در حال حاضر با استفاده از تجهیزات و فن آوری جدید، امکان تشخیص زودهنگام ناشنوایی فراهم گردید که طرح هایی هم در کشور در دست اجرا است و امید می رود با فراهم شدن زمینه تشخیص زودهنگام ناشنوایی آغاز برنامه های توانبخشی بویژه در مورد کودکانی که نیاز به کاشت حلزون دارند با سرعت و موفقیت بیشتری انجام پذیرد.

حس شنوایی از جمله حواس پنج گانه و بسیار مهم در رشد کودک است، هر چند گفته می شود که با شنیدن حدود ۱۲ درصد از محرکهای محیطی را درک می کنیم و با دیدن حدود ۸۰ درصد این محرکها را دریافت می کنیم اما چنانچه با آسیب به چشم نابینایی رخ دهد تنها حدود ۳۰ درصد از ادراک کلی نسبت به محیط از بین می رود لیکن با صدمه در گوش و ایجاد عارضه ناشنوایی حدود ۷۰ درصد از ادراک کلی نسبت به محیط از بین می رود. بنا بر این توجه به مسأله شنوایی کودک در مسیر رشد و تکامل او حائز اهمیت فراوان و نیازمند دقت نظر والدین است.

والدین و بویژه مادر که بیشترین حضور را درکنار کودک دارند لازم است از همان بدو تولد موضوع رشد و تکامل کودک را در همه زمینه ها و از جمله شنوایی مورد توجه قرار دهند. در زمینه شنوایی لازم است برخی عکس العمل های کودک در مقابل اصوات مورد توجه قرار گیرند و هر گونه تأخیر یا عدم پاسخ را با دقت دنبال کنند. بطور معمول کودک از بدو تولد تا حدود سه ماهگی در مقابل اصوات، عکس العمل هایی شبیه به فشردن و جمع کردن پلک چشم ها، بیدار شدن از خواب و گاهی توقف حرکات بدن در مقابل صدا را نشان می دهد. در فاصله سه تا چهار ماهگی می توان چرخش مختصر سر یا چشم به طرف منبع صدا را انتظار داشت. اما از حدود ۵ تا ۷ ماهگی انتظار می رود کودک در مقابل صداهای متوسط و شدید، چرخش دقیق و کامل سر را به طرف منبع صدا نشان دهد و نیز حالتهایی از سکوت کردن و گوش دادن به صدا هم در این سنین مطرح شده است. ملاحظه می شود که با دقت در برابر این گونه عکس العمل ها می توان در صورت وجود اختلال، به آن پی برده و در اسرع وقت موضوع را با پزشک کودک در میان گذاشت.

والدین و بویژه زوج های جوان باید توجه داشته باشند که برخی از عوامل و شرایط می توانند امکان بروز ناشنوایی را در فرزندشان افزایش دهند به تعبیر دیگر چنانچه شرایط زیر در خانواده وجود داشته باشد، والدین باید دقت و توجه بیشتری به علائم کم شنوایی یا ناشنوایی داشته باشند. این عوامل عبارتند از وجود سابقه ناشنوایی در خانواده زوجین، ازدواج فامیلی، ابتلاء مادر به بیماری عفونی در دوران بارداری، چنانچه وزن کودک به هنگام تولد کمتر از ۱۵۰۰ گرم بوده باشد وجود زردی یا عفونت در کودک وجود ناهنجاری یا تغییر شکل غیرطبیعی در سر و گردن، صورت و یا گوش کودک … .

چنانچه ناشنوایی به هنگام تولد، پیش از ۲ سالگی رخ دهد، تکامل طبیعی زبان را با مشکل اساسی روبرو می سازد و لزوم استفاده از روش های اختصاصی برای درمان، توانبخشی و زبان آموزی را ضروری می سازد. در این میان تشخیص به موقع ناشنوایی و استفاده زودهنگام از وسایل کمک شنوایی و انجام برنامه های توانبخشی شنیداری اهمیت فراوانی خواهد داشت که درقسمت هفتم در مورد آنها بیشتر سخن خواهیم گفت.

والدین محترم باید توجه داشته باشند که نقص شنوایی می تواند تأثیرات مخربی بر رشد و تکامل کودک داشته باشد. برخی از مهمترین این تأثیرات عبارتند از : تأثیر بر رشد گفتار و زبان، نقص شنوایی باعث خواهد شد که کودک کلمات ادا شده را درک نکرده و بدین شکل حافظه شنیداری وی خالی از لغات مورد نیاز گردد. در این میان توجه کودک تنها به مفاهیم عینی خواهد بود و در درک مفاهیم انتزاعی با مشکل بسیار جدی روبرو خواهد شد. این امر همچنین بر نحوه تلفظ کلمات و تولید گفتار، کاربرد دستور زبان و نحوه ترکیب افعال، اسم ها، ضمایر و … تأثیر منفی خواهد گذارد. نقص شنوایی همچنین امکان ایجاد درجاتی از عقب ماندگی ذهنی در کودک را دارد. در برخی موارد دیده شده است که نقص شنوایی کودک بر محیط خانواده تأثیر منفی و نامطلوب گذارده و بر بهداشت روانی کودک و نوجوان ناشنوا و والدین مؤثر بوده است.

چنانچه به مواردی که در بالا ذکر شد توجه کافی نگردد ممکن است کودک و خانواده با عوارض مختلفی در طول زندگی روبرو شوند که مهمترین آنها عبارتند از اضطراب، عدم اعتماد به نفس، گوشه گیری و افسردگی، سوءظن های شدید و حساسیت بالا، ترس از محیط، احساس بی ارزش بودن و از همه مهمتر اختلال در برقراری روابط اجتماعی، توجه داشته باشید که این عوارض نه تنها در کودک و نوجوان ناشنوا پدیدار خواهد شد که در برخی موارد والدین نیز ممکن است به درجاتی این گونه عوارض را دارا شوند که در بیشتر موارد به پنهان سازی ناتوانی کودک و جداسازی او از محیط زندگی عادی منجر خواهد شد.

البته این نکته اساسی نباید فراموش شود که حتی با بیشترین میزان افت شنوایی امکان تحصیل برای کودک وجود خواهد داشت. توجه به جدول زیر می تواند، اندازه ای در این کمک کننده باشد.

بر اساس آنچه نوع کم شنوایی کودک تعیین می گردد می توان به وی توصیه کرد که از مدارس عادی یا و ویژه ناشنوایان استفاده کند. هر چند امروزه توصیه کلی به استفاده از مدارس عادی است لیکن توصیه زیر هم می تواند مدنظر والدین قرار گیرد. در صورت داشتن کم شنوایی شدید توصیه می شود کودک ضمن انجام برنامه تربیت شنیداری به مدارس عادی برود. در مورد کم شنوایی شدید تا عمیق هم در صورت عدم امکان استفاده از مدارس عادی از مدارس ویژه ناشنوایان استفاده شود لیکن در مورد کم شنوایی عمیق به بالا توصیه به استفاده از مدارس ویژه که عمدتأ در کتب درسی آنان نیز تجدید نظر شده است ، می شود.

تاکنون در مورد نقص شنوایی و لزوم تشخیص زودرس آن صحبت کردیم . در این قسمت به جنبه های درمانی و توانبخشی آن اشاره خواهیم کرد . برخی گونه های کم شنوایی نیازمند درمانهای پزشکی یا جراحی بوده و بریخ دیگر از مبتلایان با استفاده از سمعک مناسب می توانند تا حدی مشکل خود را برطرف نمایند. برای استفاده از سمعک موارد زیر را باید مورد توجه قرار دهیم :

به طور کلی با دوگونه کم شنوایی در گوش داخلی ، میانی و خارجی روبرو هستیم . اولین نوع آن کم شنوایی ساختاری نامیده می شود که مشکل در گوش خارجی یا میانی قرار دارد. مهمترین عوامل ایجاد آن ، جرم گرفتگی در کانال گوش ، عفونت در گوش میانی ، عدم تحرک مناسب استخوانچه ها در گوش میانی و … . می باشد . اولین نشانه کاهش شنوایی از این نوع آن است که ممکن است صداها گنگ به نظر برسند، کیفیت صداها مشابه باشند ، اما بلندی صدا حتمأ کاسته شده است.

نوع دوم کم شنوایی که به آن " حسی ، عصبی " می گویند عمومأ به درمانهای پزشکی و جراحی پاسخ نداده و بیشتر افراد مبتلا از سمعک استفاده می نمایند . در اینجا مشکل در گوش داخلی است که بواسطه تخریب سلولهای عصبی ، فیبرهای عصبی و یا هر دو مورد رخ می دهد . نشانه این نوع کم شنوایی ، کاهش میزان بلندی صدا و بعلاوه خرابی صداست . ممکن است بلندی صدا به اندازه کافی وجود داشته باشد ولی خرابی شدید صدا وجود دارد . اینگونه افراد در درک گفتار مشکل دارند ، حتی اگر بلندی صدا به اندازه طبیعی باشد ، بویژه چنانچه فرد در محیط پرسرو صدا باشد .

مهمترین عوامل ایجاد آن ، بیماریها همراه با تب شدید ، اشکالات در هنگام زایمان ، استفاده از داروها ، قرار داشتن به مدت طولانی در معرض سر و صدا و سالخوردگی است. حدود ۹۵% از سمعک ها توسط افرادی با این نوع کم شنوایی استفاده می شوند .

در صورتی که احساس کردید کودک شما دچار مشکل شنوایی است ، بلافاصله باید به پزشک متخصص گوش و حلق بینی مراجعه نمائید . بدیهی است پزشک برای تشخیص کم شنوایی فرزند شما نیازمند به ارزیابی شنوایی اوست . این کار باید توسط متخصص شنوایی شناسی که در زمینه روش های ارزیابی ، آزمونهای تشخیصی و توانبخشی شنوایی ، تحصیلات دانشگاهی خود را طی نموده است ، انجام گیرد. در صورت تشخیص نیاز کودک شما به استفاده از سمعک ، شنوایی شناس ، اغلب خود قادر به تهیه و تحویل سمعک مناسب خواهد بود .

سمعک دستگاهی است که از بخش های مختلف تشکیل شده است . یک میکروفون که امواج صوتی را از محیط گرفته و سیگنالهای الکتریکی تبدیل می کند . یک آمپلی فایر یا تقویت کننده صدا ، یک باطری برای تأمین انرژی لازم ، یک دریافت کننده (رسیور) برای تبدیل سیگنالهای الکتریکی به امواج صوتی و یک قالب ویژه که سمعک را در داخل کانال گوش بخوبی قرار دهد .

بدیهی است سمعکی وجود ندارد که در همه انواع کم شنوایی ها بتوان از آن استفاده کرد . نوع سمعک مورد نیاز با ماهیت و گستردگی میزان کم شنوایی وابستگی مستقیم دارد . در انتخاب سمعک هیچگاه تحت تأثیر قیمت یا شکل ظاهری قرار نگیرید. در بیشتر مواقع سمعک مناسب با قیمت متوسط یافت می شود. توجه داشته باشید ، هدف اصلی از انتخاب یک سمعک ، این باشد که آن سمعک حداکثر کمک را برای شما تأمین نماید .

در هنگام استفاده از سمعک نکات زیر را بخاطر داشته باشید :

- سمعک را در جای خشک و بدور از حرارت زیاد نگهداری کنید

- باطری های خالی را فورأ تعویض نمائید.

- از کشیدن سیم ها و تیوب های آن خودداری کنید

- مانع از وارد آمدن ضربه های شدید به آن شوید

- اگر از سمعک استفاده نمی کنید ، حتمأ آن را خاموش کنید

- هیچگاه سعی نکنید خودتان سمعک را تعمیر کنید

درقسمت قبل در مورد سمعک اطلاعات مختصری ارائه گردید. با توجه به اهمیت مسئله استفاده از سمعک با همکاری یکی از کارشناسان آموزش دانشکده علوم توانبخشی ، سرکار خانم زهرا جعفری - مطالب تکمیلی در این زمینه ارائه می گردد باشد تا خانواده های محترم با عنایت و توجه بیشتری این موضوع را دنبال نمایند.

همانگونه که گفته شد سمعک یک وسیله تقویت کننده صوتی است که در مورد هر کودک کم شنوایی باید ابتدا نیاز به استفاده از آن را مشخص نمود. انتخاب و تجویز یک سمعک مناسب اولین قدم برای پی ریزی یک برنامه تخصصی کمک به کودک ناشنوا شامل مشاوره و آموزش والدین و انتخاب روش ارتباطی و آموزش کودک می باشد. سن کودک و میزان کم شنوایی دو عامل مهم و تعیین کننده در انتخاب سمعک هستند. کار سمعک ، تقویت بلندی صدا در فرکانس های (زیر و بمی های صدا) مختلف می باشد و غالبأ فرکانس بالا مانند " ش " ، " س " و " ف " نسبت به صداهای فرکانس پائین مانند " آ " ، " او " و " ایی " به تقویت بیشتری نیازمندند. برای مثال می توادن صداهای فرکانس پائین را که کودک بهتر می فهمد کمتر تقویت نمود و صداهای فرکانس بالا را که ممکن است کودک به خوبی نشنود ، بیشتر تقویت کرد.

در سالهای اخیر سمعک ها پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته اند به طوریکه در برخی از آنها ، دستگاه FM و میکروفون های یک سویه تعبیه شده است که می توانند سرو صدای محیط را کاهش دهند . سمعک ها جدای از اینکه در چه نوع کم شنوایی بکار می روند ، در سه دسته اصلی تقسیم می شوند :

نوع اول سمعک های پشت گوشی هستند که در پشت لاله گوش قرار می گیرند و به خوبی برای نوزادان و کودکان قابل استفاده اند. این سمعک ها از طریق قالب به گوش متصل می شوند. قالب ها قطعات پلاستیکی نرمی هستند که در گوش قرار می گیرند و ضمن حفظ و نگهداری سمعک در گوش ، مجرایی برای انتقال صدا فراهم می کنند . با بزرگ شدن کودک ، قالب ها نیز نیاز به تعویض دارند . یکی از نشانه های کوچک شده قالب ها ، شنیدن صدای سوت سمعک است که به آن فیدبک (باز خورد) صوتی می گویند .

دسته دوم سمعک های داخل گوشی هستند این سمعک ها در گوش خارجی یا مجرای گوش قرار می گیرند و کل اجزای الکترونیکی آنها درون قالبی که از گوش کودک تهیه می شود ، قرار می گیرد. این سمعک ها اگرچه از نظر ظاهری از مقبولیت بیشتری برخوردارند اما برای کم شنوایی های در حد شدید و عمیق قابل استفاده نیستند. ضمن اینکه متناسب با رشد کودک ، لازم است پوسته خارجی با بدنه سمعک مرتبأ تعویض شود. بنابراین استفاده از این نوع سمعک برای کودکان خردسال توصیه نمی شود.

سومین نوع را سمعک های جیبی تشکیل می دهند . در این گونه سمعک ، اجزای الکترونیکی درون بدنه ای مربع مستطیل شکل قرار دارد و صدای تقویت شده از طریق یک سیم به گوشی (بلندگو) که درون لاله گوش کودک قرار می گیرد ، منتقل می شود. در سمعک های جیبی ، فرکانس های بالا بخوبی تقویت نمی شوند و استفاده از آنها جز در موارد خاصی مانند کم شنوایی های در حد عمیق یا در کودکان چند معلولیتی توصیه نمی شود.

در سمعک هایی که از مدارات آنالوگ یا معمولی استفاده می شود تنظیم به صورت دستی و یا پیچ گوشتی انجام می شود لیکن در سمعک های قابل برنامه ریزی این کار بوسیله کامپیوتر انجام می شود. این سمعک ها دارای چند حافظه هستند که می توان متناسب با محیطی که کودک در آنها بیشتر حضور دارد ، پاسخ ها با برنامه های مناسبی را در سمعک ذخیره کرد. سمعک های دیجیتالی هم با کامپیوتر تنظیم می شوند و به صورت خودکار در محیط های مختلف پاسخ های مناسب به تغییرات صوتی محیط می دهند. قیمت سمعک ها به ترتیب از نوع ساده به دیجیتال افزایش قابل ملاحظه ای پیدا می کند.

دقت شود که در افراد مبتلا به کم شنوایی دوطرفه به ویژه کودکان ، استفاده از دو گوشی از سمعک (یعنی یک سمعک جداگانه برای هر گوش) توصیه می شود . مطالعات نشان داده اند که در صورت استفاده یکطرفه توانایی تشخیص و درک گفتار بدون سمعک کاهش می یابد. ضمن اینکه نشان دادن مهارتهای ظریف شنوایی مستلزم استفاده از تقویت دو گوشی است .

بحث ما درقسمت نهم پیرامون سمعک به پایان رسید و در این قسمت با همکاری جناب آقای محمدحسن ملایری عضو هیأت علمی دانشکده علوم توانبخشی پیرامون کاشت حلزونی سخن خواهیم گفت . توضیحات این قسمت را به صورت پرسش و پاسخ ارائه می کنیم ، انشاء … مورد استفاده بهتری قرار گیرد.

درباره ء کاشت حلزونی چه می دانید ؟

کاشت حلزونی (Cochlear Implant) وسیله ای است که احساس شنیدن را برای افراد مبتلا به کم شنوایی عمیق فراهم می کند. این وسیله شامل گوشی - تحریک کننده و آرایش الکترونیکی است که از طریق عمل جراحی کاشت می شوند ، میکروفون ، پردازشگر گفتار و سیم پیچ انتقال دهنده از اجزای خارجی آن می باشند. در مواقعی که از وسیله کاشت حلزونی استفاده نمی شود ، فرد استفاده کننده به راحتی می تواند اجزای خارجی آن را جدا کرده و بردارد .

کاشت حلزونی با سمعک چه تفاوتی دارد؟

سمعک نوعی پروتز خارجی است که صدا را برای افراد استفاده کننده بلند می کند. اما در برخی افراد دچار کم شنوایی ( به دلیل آسیب سلولهای مویی گوش داخلی) ، بلندتر شده صدا ، سودمندی قابل توجهی در برندارد . در مورد این افراد ، عصب شنوایی نسبتأ سالم است و استفاده از کاشت حلزونی که از گوش داخلی عبور کرده و عصب شنوایی را مستقیمأ تحریک می کند ، بسیار سومند است .

کاشت حلزونی برای کدام دسته از کم شنوایان مناسب تر است ؟

افراد مبتلا به کم شنوایی عمیق که از سلامت عمومی خوبی برخوردار باشند و انگیزه لازم و توقعات واقع بینانه نسبت به کاشته داشته باشند ، کاندید کاشت حلزونی هستند.

کاشت حلزونی تا چه اندازه شنوایی را بهبود می بخشد ؟

اکثر افراد استفاده کننده از کاشت حلزونی قادر به کشف اصوات ملایم تا متوسط می باشند و بسیاری از آنها تمایز اصوات محیطی را می آموزند. برخی از این افراد می توانند بدون استفاده از گفتار خوانی (لب خوانی) به واژه ها و جملات را درک کنند و بعضی نیز قادر به استفاده از تلفن می باشند.

روند انجام کاشت حلزونی چگونه است ؟

پس از ارزیابی های اولیه توسط شنوایی شناس و متخصص گوش و حلق بینی ، جراحی کاشت حلزونی در شرایط بیهوشی عمومی انجام می گیرد . اجزای داخلی وسیله ، در گوش داخلی کاشت می شود. پس از ۴ تا ۶ هفته استراحت ، اجزای خارجی دستگاه کاشت حلزونی نصب شده و برنامه ریزی با تنظیم وسیله انجام می شود سپس در طی جلسات آموزشی منظمی که برای چند ماه به طول می انجامد ، فرد استفاده کننده ، نحوه استفاده از وسیله و تغییر اصوات شنیده شده را می آموزد. در طی این جلسات ، برای توسعه مهارت گوش دادن و گفتار خوانی (لب خوانی ) توسط فرد ، تلاش می شود .

عوامل مهم در کاشت حلزونی کدامند ؟

حداقل سن ، برای انجام کاشت حلزونی 2 سال ذکر شده است . البته در سالهای اخیر انجام آن در سنین پائین تر هم گزارش و توصیه شده است . این کودکان باید روزانه ، به طور مداوم در معرض تحریکات شنوایی قرار گیرند. به عبارت دیگر ، کسب نتایج موفقیت آمیز از کاشت ، لزوم ارائه مشاوره و اطلاعات لازم به خانواده و بهره مندی از برنامه های آموزشی منظم را ایجاب می کند. بدین منظور حضور کودک و خانواده در کنار مشارکت فعال مربیان ، معلمین و سایر افرادی که با کودک در ارتباط هستند ، ضروری است .

از جمله دغدغه های اصلی والدین کودکان معلول و بویژه ناشنوا یا کم شنوایان ، موضوع آموزش و تحصیل آنان است. پیش از این به طور مختصر در مورد نوع و میزان کم شنوایی و نحوه آموزش و تحصیل ایشان اشاره نمودیم . در این قسمت بحث مختصری در مورد شیوه ها و روش های آموزشی خواهیم داشت . در این مورد هم از مساعدت های آقای محمدحسن ملایری عضو هیأت علمی دانشکده علوم توانبخشی بهره مند بوده ایم .

روش های متنوعی برای آموزش نوزادان و کودکان خردسال کم شنوا وجود دارد . تصمیم گیری در مورد روش آموزشی برای کودک با والدین است و این مهمترین قسمت در برنامه درمانی کودک است . سه روش و برنامه آموزشی بر این گونه افراد عبارتند از : ۱ - روش ارتباط کلی ، ۲ - روش شنیداری - شفاهی و ۳ - روش شنیداری - کلامی . انتخاب برنامه آموزشی به عوامل مختلفی همچون ، تشخیص کم شنوایی کودک ، میزان کم شنوایی ، مشکلات یا دیگر معلولیت های همراه و توانایی خانواده برای کمک به آموزش کودک و … بستگی دارد و هر روشی برای هر کودکی مناسب نخواهد بود.

روش ارتباط کلی چیست ؟

در این روش از ترکیب زبان اشاره و گفتار استفاده می شود. هر چند کودکان از سمعک استفاده می کنند ولی بیش از گوش دادن ، در این روش به زبان اشاره تأکید می شود که جزء اصلی برنامه درمانی می باشد. مزیت این روش آن است که کودکان زبان را سریع تر یاد می گیرند ، زیرا اشارات به سهولت قابل مشاهده و درک هستند . والدین هم باید اشارات را یاد بگیرند ، در غیر اینصورت قادر به برقراری ارتباط با کودک نخواهند بود . در این روش کودکان غالبأ به مهارتهای گفتاری قابل توجهی دست پیدا نمی کنند. این روش برقراری ارتباط با سایر ناشنوایان را تسهیل می کند اما ممکن است در ارتباط با سایر افراد جامعه مشکلاتی وجود داشته باشد . این کودکان باید در مدارسی تحصیل کنند که معلمین آنها برای برقراری ارتباط از زبان اشاره استفاده نمایند .

روش شنیداری - شفاهی چگونه است ؟

در این روش کودک از طریق نگاه کردن به صورت گوینده (گفتار یا لب خوانی) و استفاده از سمعک ، گفتار را فرا گرفته و صحبت می نماید . مزیت این روش ، بهبود وضعیت ارتباطی فرد یا افراد عادی جامعه است . البته کار گفتارخوانی دشوار است زیرا همه اصوات روی لب ها مشاهده نمی شوند و برخی روی لب ها ، شکل یکسانی دارند .(مثل پ ، ب ، م ) . کودکانی که با این روش آموزش نمی بینند می توانند در مدارس عادی یا مدارس ویژه کودکان کم شنوا تحصیل نمایند . در مدارس عادی نیاز به یک معلم رابط هم وجود دارد و حضور گفتار درمان می تواند به توسعه و رشد مهارتهای شنوایی ، زبانی و گفتاری وی کمک نماید .

روش شنیداری - کلامی چیست ؟

این روش ، نوع توسعه یافته روش شنیداری - شفاهی است . اعتقاد بر این است چنانچه از سمعک مناسب استفاده شود ، تقریبأ همه کودکان کم شنوا می توانند استفاده از شنوایی را فرا گیرند. در این روش کودک می آموزد که چگونه از باقی مانده شنوایی خود برای یادگیری زبان و کنترل گفتارش استفاده کند و آموزش لب خوانی و زبان اشاره در اینجا انجام نمی شود. در این روش برخورداری از وسیله تقویت کننده صوتی مناسب (سمعک ، دستگاه FM و یا کاشت حلزونی) بسیار حائز اهمیت است ، زیرا یادگیری از طریق گوش دادن ، مستلزم تقویت مناسب باقیمانده شنوایی است . البته باید در نظر داشت همه کودکان کم شنوا ، قادر به استفاده از این روش نیستند .

چگونه می توان بهترین برنامه آموزشی را انتخاب کرد ؟

این کار بسیار مشکل است و تنها با صرف وقت و تأمل بسیار امکانپذیر است . برای اینکار ، مشاهده انواع برنامه ها و گفتگو با درمانگران مختلف ، صحبت با والدین کودکان کم شنوا در برنامه های مختلف درمانی و نیز گفتگو با کودکان کم شنوای بزرگتر می تواند به خانواده در انتخاب برنامه آموزشی مناسب کمک کند.

درصورت نامناسب بودن برنامه درمانی چه باید کرد ؟

هر برنامه آموزشی برای هر کودک کم شنوا مناسب نیست و برای تعیین مناسب بودن برنامه درمانی باید هر چند وقت یکبار بصورت دوره ای ، نتایج آن را مورد بررسی قرار داد. در صورتی که برنامه درمانی کودک ، نتایج موفقیت آمیزی را حاصل نکرده باشد ، یا پیشرفت کودک ، همانطور که انتظار می رفت نباشد ، می توان نسبت به تغییر برنامه آموزشی اقدام نمود.

امیدوارم در این 6 قسمت اطلاعات کافی در مورد کودکان کم شنوا و ناشنوا ارائه کرده باشیم