بارها شنیدهاید که میگویند به ندای درونیتان گوش کنید. اینک نیویورکپست به نقل از یک کارشناس تایید میکند که هورمونهای بدن هم میتوانند کمک کنند فرد تشخیص دهد که آیا با فرد مناسبی وارد رابطه شده است یا نه.
کوکسیس، کارشناس سلامت هورمونی، میگوید: «اگر پس از یک شب خواب آرام، همچنان احساس خستگی میکنید یا همیشه اضطراب دارید، بهویژه در حضور فردی که با او در رابطهاید، احتمالا سطح کورتیزول شما بسیار بالا است. این در حالی است باید در کنار شریک زندگیتان احساس راحتی و امنیت کنید. اگر حسی جز این دارید، در واقع بدنتان دارد به شما میگوید که یک جای کار ایراد دارد.»
او توضیح میدهد که کورتیزول، هورمون اصلی استرس، در زمانی که تحت استرس عاطفی یا جسمی قرار دارید، به اوج میرسد و برای کمک به شما در حفظ هوشیاری و واکنش سریع در برابر خطر طراحی شده است. در یک رابطه ناسالمــ مانند رابطهای که احساس ناامنی، پیشبینیناپذیری یا تقاضای بیش از حد میکنیدــ بدن شما تعاملات روزمره را هم بهعنوان تهدید تفسیر میکند و شما را همواره در یک حالت جنگ (مقابله) یا گریز (فرار از مشکل)، هرچند خفیف، قرار میدهد.
این کارشناس با اشاره به هورمون دوپامین میافزاید که در ابتدای یک رابطه، هیجان و تحریک دوپامین (هورمون لذت و پاداش) میتواند لذتبخش باشد، اما اگر فرد همیشه در تلاش باشد که آن تحریک را تجربه کند و مدام به دنبال دوپامین باشد، این رابطه احتمالا ناسالم است.
دوپامین هورمونی است که حس لذت و پاداش ایجاد میکند؛ آنچه گاه با عشق و اشتیاق اشتباه گرفته میشود، اما نمیتواند فرد را به طور ثابت و مداوم خوشحال یا راضی نگه دارد. رابطهای که تنها بر اساس تحریک دوپامین (هیجانهای لحظهای و احساسات شدید) بنا شده باشد، به یک چرخه اعتیاد شباهت پیدا میکند. در حالت اعتیاد، فرد پس از تجربه لذتهای شدید (مانند مصرف مواد مخدر یا رفتارهای هیجانانگیز) با کاهش سطح دوپامین روبرو میشود و برای رسیدن به همان احساس خوب، مدام به آن فعالیت یا محرک نیاز دارد. این چرخه نوسانی میتواند به مشکلات عاطفی و روانی منجر شود، زیرا در رابطه، سطح رضایت پایدار و سالم وجود ندارد.
اگر هم احساس عصبانیت یا غم بیشتر از حالت معمول دارید، یکی از دلایل آن میتواند نوسان یا کاهش سطح سروتونین در بدن شما باشد. سروتونین یک انتقالدهنده عصبی است که در تنظیم خلقوخو و حالات روحی، خواب، تعادل عاطفی و حتی حافظه نقش مهمی دارد.
اگر رابطهای که در آن قرار دارید باعث استرس، اضطراب یا احساسات منفی مداوم میشود، این شرایط میتواند باعث اختلال در سطح سروتونین بدن شود که نتیجه آن تغییر خلقوخو و احساسات است. بنابراین، اگر چنین حسی دارید، ممکن است عامل آن رابطه شما باشد که در سطح سروتونین شما نوسان ایجاد کرده و باعث بروز این مشکلات عاطفی شده است.
سروتونین به شما کمک میکند احساس ثبات، آرامش و رضایت کنید، بنابراین در روابط شاد و سالم، سطح آن بالا است. اما اگر یک رابطه عاطفی، بیثبات و پر از درگیریهای مداوم باشد، سطح سروتونین کاهش مییابد که به تحریکپذیری، بیثباتی عاطفی و علائم افسردگی منجر میشود.
این کارشناس میافزاید: «اگر رابطه جنسی شما هم حالت انجام وظیفه پیدا کرد، ممکن است این هورمونهایتان باشند که به شما هشدار میدهند مشکلی وجود دارد.»
با این حال، علاوه بر اعتماد به آنچه بدنتان به شما میگوید، نشانههای دیگری نیز وجود دارند که میتوانند نشان دهند رابطهای در خطر است. مثل از دست دادن حس عاطفی به شریک زندگیتان، هرچند موقتی، که میتواند نشانهای از مسئلهای عمیقتر باشد و نباید نادیده گرفته شود.
دلخوری و کینه هم یکی دیگر از نشانههای بیتفاوتی یا دلسردی از ادامه رابطه است. جیسون جیمز، متخصص رفتار انسان و روانشناس، میگوید: «دلخوری بهخودیخود از بین نمیرود. باید ریشه آن را شناسایی کرد و در مورد آن صادقانه به گفتگو نشست تا ببینید آیا قابل بخشایش است یا خیر. احساساتتان را سرکوب نکنید.»
اگر دعواها و جروبحثها با شریک زندگیتان هیچوقت به نتیجه نمیرسد و تمام نمیشود، احتمالا زمان بازنگری در رابطه فرا رسیده است. جیمز میگوید: «اگر هر بار پس از تلاش برای حل اختلافات، دوباره با مشکل مواجه میشوید، گویی در یک چرخه بیپایان گرفتار شدهاید، باید از خود بپرسید که آیا این رابطه برای هر دو شما مفید است یا نه. اگر پاسختان منفی است، احتمالا زمان آن رسیده است که دوستانه از هم جدا شوید.»