اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟ علائم، علل و راه‌های درمان آن
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می‌تواند هر فردی را که تحت استرس شدید قرار گرفته است، تحت تاثیر قرار دهد. در این مقاله بیشتر درباره این اختلال و هر آنچه که باید درباره آن بدانید، صحبت خواهیم کرد.
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می‌تواند هر فردی را که تحت استرس شدید قرار گرفته است، تحت تاثیر قرار دهد. افراد مبتلا به PTSD ممکن است طیف وسیعی از علائم را تجربه کنند که زندگی روزمره و رفاه کلی آنها را مختل میکند. درک PTSD شامل شناخت علائم آن، شناسایی علل و بررسی روش‌های درمانی موثر می‌شود. با پرداختن همه جانبه به این جنبه‌ها، می‌توانیم از افرادی که تحت تأثیر این اختلال هستند حمایت کنیم و کیفیت زندگی آنها را افزایش دهیم. در این مقاله بیشتر درباره این اختلال و هر آنچه که باید درباره آن بدانید، صحبت خواهیم کرد.
در این مقاله می‌خوانید:
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟
- دلایل ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- علائم اختلال PTSD چیست؟
- راه های درمان آن اختلال استرس پس از سانحه
بیشتر بخوانید: دیرخواب ها دیر یا زود به این بیماری روانی مبتلا می شوند!
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یک وضعیت سلامت روانی است که در پاسخ به تجربه یا مشاهده رویدادهای آسیب‌زا مانند جنگ نظامی، بلایای طبیعی، تصادفات جدی یا تهاجمات شخصی خشونت آمیز ایجاد می‌شود. این اختلال با افکار و احساسات شدید و آزاردهنده مربوط به تروما مشخص می‌شود که مدت ها پس از پایان رویداد ادامه می‌یابد. افراد مبتلا به PTSD ممکن است این رویداد را از طریق فلاش بک یا کابوس، دوباره تجربه کرده، دچار اضطراب شدیدی شوند و افکار غیرقابل کنترلی درباره حادثه داشته باشند. این اختلال می‌تواند به طور قابل توجهی زندگی روزمره فرد را مختل کند و انجام فعالیت‌های عادی و حفظ روابط را برای او دشوار کند. درک PTSD شامل شناخت تأثیر عمیق آن بر بهزیستی روانی و عاطفی و دریافت حمایت و درمان مؤثر است.
دلایل ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
درک دلایل ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، شامل بررسی عوامل مختلف از جمله ماهیت تروما، آسیب پذیری‌های فردی و زمینه‌ای است که تروما در آن رخ می‌دهد.
رویدادها و تجربیات آسیب‌زا
علت اصلی PTSD قرار گرفتن در معرض یک رویداد آسیب‌زا است. تروما می‌تواند رویدادهای منحصر به فردی مانند تصادف شدید رانندگی، بلایای طبیعی یا یک حمله خشونت آمیز باشد یا طولانی و تکرار شونده مانند خشونت خانگی مداوم یا سوء استفاده روانی یا جنسی در دوران کودکی باشد. شدت، طول مدت و نزدیکی رویداد آسیب‌زا نقش مهمی در ایجاد PTSD دارد. به عنوان مثال، قرار گرفتن در موقعیت‌های تهدید کننده زندگی یا مشاهده صحنه‌های وحشتناک می‌تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد. علاوه بر این، آسیب‌هایی که شامل خیانت یا آسیب عمدی توسط شخص دیگر می‌شود، مانند تجاوز جنسی یا شکنجه به PTSD منجر می‌شود.
عوامل بیولوژیکی
استعدادهای بیولوژیکی نیز به ایجاد PTSD کمک میکند. ژنتیک می‌تواند بر نحوه واکنش افراد به تروما تأثیر بگذارد، به طوری که برخی افراد به دلیل ویژگی‌های ارثی بیشتر مستعد ابتلا به این اختلال هستند. تحقیقات نشان داده است که در بسیار یاز موارد احتمال ابتلالبه این اختلال یک پیشینه ارثی دارد. علاوه بر این، شیمی و ساختار مغز نقش مهمی در ابتلا به آن ایفا میکند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به آمیگدال بیش فعال (ناحیه مغزی مسئول پاسخ به ترس) یا هیپوکامپ کم فعال که در شکل گیری حافظه نقش دارد، ممکن است پس از تجربه تروما مستعد ابتلا به PTSD باشند. عدم تعادل در هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین نیز می‌تواند این وضعیت را تشدید کند.
عوامل روانشناسی
ویژگی‌های روانشناختی فردی می‌تواند به طور قابل توجهی بر احتمال ابتلا به PTSD تأثیر بگذارد. شرایط سلامت روان فعلی فرد مانند اضطراب یا افسردگی، می‌تواند فرد را در برابر PTSD آسیب پذیرتر کند. علاوه بر این، افراد با سابقه ترومای دوران کودکی، در معرض خطر بیشتری هستند. ویژگی‌های شخصیتی، مانند تمایل به تفکر منفی یا ظرفیت پایین‌تر برای مقابله با استرس نیز می‌تواند بر افزایش خطر ابتلا به این اختلال تأثیر بگذارد.
عوامل اجتماعی و زیست محیطی
زمینه اجتماعی و محیطی که در آن تروما رخ می‌دهد نیز می‌تواند بر ایجاد اختلال استرس پس از سانحه تأثیر بگذارد. افرادی که دارای شبکه‌های حمایتی قوی از طرف خانواده و دوستان هستند، در مقایسه با افرادی که احساس انزوا یا عدم حمایت می‌کنند، کمتر به PTSD مبتلا می‌شوند. پس زمینه فرهنگی و نگرش‌های اجتماعی نسبت به تروما و سلامت روان نیز می‌تواند در ابتلا به این اختلال نقش داشته باشد. به عنوان مثال، بد دانستن درمان‌های مربوط به سلامت روان می‌تواند از کمک گرفتن افراد جلوگیری کرده و علائم را تشدید کند.
عوامل پس از تروما
دوره گذار از یک رویداد آسیب‌زا در تعیین اینکه آیا PTSD ایجاد خواهد شد یا خیر، بسیار مهم است. پاسخ‌های فوری به تروما مانند واکنش‌های استرس حاد، می‌تواند نشان دهنده پیامدهای طولانی مدت باشد. در دسترس بودن و کیفیت مداخلات فوری پزشکی و روانشناختی می‌تواند به طور قابل توجهی بر به حداقل رساندن ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه تأثیر بگذارد.
پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب
علائم اختلال PTSD چیست؟
علائم اختلال استرس پس از سانحه متنوع است و می‌تواند از نظر شدت و مدت بسیار متفاوت باشد. این علائم به طور کلی به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
خاطرات مزاحم
خاطرات مزاحم یکی از علائم بارز PTSD است. این خاطرات ناخواسته و ناراحت کننده از رویداد آسیب‌زا می‌تواند به چندین روش ظاهر شود:
- فلاش بک‌ها
- کابوس
- افکار ناراحت کننده
- پریشانی عاطفی و واکنش‌های فیزیکی
رفتارهای اجتنابی
رفتارهای اجتنابی دسته مهم دیگری از علائم اختلال استرس پس از سانحه هستند. این رفتارها تلاش‌هایی برای فرار از یادآوری رویدادهای آسیب‌زا بوده و می‌توانند به طور قابل توجهی بر زندگی یک فرد تأثیر بگذارند:
- اجتناب از افکار یا احساسات
- اجتناب از برخی مکان‌ها یا فعالیت‌ها
تغییرات منفی در تفکر و خلق و خو
اختلال استرس پس از سانحه اغلب شامل تغییرات منفی در تفکر و خلق است که می‌تواند به احساس ناامیدی و بی حسی عاطفی کمک کند:
- افکار و باورهای منفی مداوم در مورد خود، دیگران یا جهان
- احساس گناه یا سرزنش خود به طور غیرمنطقی
- بی حسی عاطفی
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی که زمانی از آنها لذت می‌بردند
- مشکل در به خاطر سپردن
تغییرات در برانگیختگی و واکنش پذیری
علائم مربوط به برانگیختگی و واکنش پذیری می‌تواند منجر به چالش‌های قابل توجهی در عملکرد روزانه و روابط بین فردی شود:
- برانگیختگی بیش از حد و ترس از تهدیدهای خیالی
- افزایش تحریک پذیری و عصبانیت
- مشکلات خواب از جمله بی خوابی یا خواب بی قرار
- مشکل در تمرکز روی کارها
- رفتار پرخطر یا خود ویرانگر مانند سوء مصرف مواد
مطالب پیشنهادی: اختلال شخصیت اجتنابی چه نوع اختلالی است؟
راه های درمان آن اختلال استرس پس از سانحه
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یک وضعیت سلامت روان پیچیده است که می‌تواند به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره و رفاه کلی فرد تأثیر بگذارد. با این حال، چندین درمان موثر وجود دارد که می‌تواند به مدیریت و کاهش علائم آن کمک کند.
روان درمانی
روان درمانی بخش اساسی درمان PTSD است. نشان داده شده است که چندین نوع روان درمانی مؤثر هستند:
- درمان شناختی رفتاری (CBT)
- درمان پردازش شناختی (CPT)
- درمان PE (مواجهه تدریجی و مکرر با خاطرات، افکار و موقعیت‌های مرتبط با تروما)
- درمان شناختی رفتاری متمرکز بر تروما (TF-CBT)
- گروه درمانی
دارو
دارو می‌تواند کمک موثری برای روان درمانی در درمان PTSD باشد. معمولاً چندین نوع دارو تجویز می‌شود:
- مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
- مهارکننده‌های بازجذب سروتونین نوراپی نفرین ((SNRI
- پرازوسین برای کاهش کابوس‌ها و بهبود خواب
- بنزودیازپین‌ها برای مدیریت اضطراب شدید و حملات پانیک
استراتژی های خودیاری و تغییرات سبک زندگی
علاوه بر درمان‌های حرفه‌ای، استراتژی‌های خودیاری و تغییرات سبک زندگی می‌توانند نقش مهمی در مدیریت علائم اختلال استرس پس از سانحه ایفا کنند:
- فعالیت بدنی می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب، بهبود خلق و خو و بهبود خواب کمک کند.
- حفظ یک رژیم غذایی متعادل، می‌تواند تاثیر مثبتی بر سلامت روان کلی داشته باشد.
- تمرینات ذهن آگاهی مانند مدیتیشن و یوگا، می‌تواند به افراد کمک کند تا ثابت بمانند و علائم اضطراب و افسردگی را کاهش دهند.
کلام آخر
همان طور که در این مقاله اشاره شد، PTSD یک اختلال چند وجهی با عوامل مختلف است. رویدادهای آسیب‌زا، استعدادهای بیولوژیکی و تأثیرات اجتماعی و محیطی، همگی نقش مهمی در ایجاد این اختلال دارند. درک علل و علائم این اختلال برای توسعه راهبردهای پیشگیری و درمان موثر ضروری است. با شناخت تأثیر متقابل پیچیده این عوامل، متخصصان سلامت روان می‌توانند بهتر از افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه حمایت کرده و آنها را به سمت بهبودی هدایت کنند.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼