چگونه ترکیب رژیم مدیترانه‌ای و ورزش به سلامت استخوان کمک می‌کند؟
این سبک زندگی از کاهش تراکم استخوان حین کاهش وزن جلوگیری می‌کند
بنابر تحقیقات جدید، رژیم غذایی مدیترانه‌ای با کالری کمتر همراه با ورزش منظم به زنان مسن کمک می‌کند تا بدون کاهش تراکم استخوان وزن کم کنند. کاهش وزن، به‌ویژه کاهش وزن سریع، چگالی مواد معدنی استخوان را کاهش و خطر شکستگی استخوان را افزایش می‌دهد. همچنین به دلیل کاهش هورمون استروژن در دوره یائسگی خطر شکستگی استخوان در میان زنان یائسه بیشتر است.
به‌گزارش ان‌بی‌سی‌نیوز، پوکی استخوان به «بیماری خاموش» معروف است و دفتر سلامت زنان در سازمان غذا و داروی ایالات متحده گزارش می‌دهد که بیش از ۸۰ درصد مبتلایان به این بیماری در میان زنان هستند و سن یک چهارم آنها ۶۵ سال یا بیشتر است. با این همه ان‌بی‌سی به نقل از ایسوس گارسیا گاویلان، نویسنده ارشد این پژوهش جدید، می‌نویسد که تغییر سبک زندگی از کاهش حجم عضلات، که در استحکام استخوان‌ها نقش مهمی دارند، جلوگیری کند.
این تحقیق که در مجله انجمن پزشکی آمریکا، (JAMA Network Open)، منتشر شد بر مطالعه سال ۲۰۲۳ تکیه می‌کند که نشان داده بود رژیم غذایی کم‌کالری و برنامه ورزشی مشخص، چربی کل بدن و چربی احشایی را کاهش می‌دهد. در این پژوهش جدید محققان ۹۲۴ بزرگسال اسپانیایی ۵۵ تا ۷۵ ساله را، که به چاقی، اضافه وزن و سندرم متابولیک (مجموعه مشکلاتی مانند فشار خون، کلسترول و قند خون بالا) مبتلا بودند، به دو گروه تقسیم کردند.
یکی از گروه‌ها از رژیم مدیترانه‌ای با کاهش ۳۰ درصدی کالری پیروی کردند و به‌تدریج فعالیت بدنی‌شان را افزایش دادند تا به توصیه‌های بین‌المللی برای گروه سنی‌شان عمل کنند.
این برنامه عبارت بود از:
۴۵ دقیقه پیاده‌روی، ۶ روز در هفته
تمرینات قدرتی انعطاف پذیری و تعادل، سه روز در هفته
جلسات تمرینات مقاومتی ۳۰ تا ۴۰ دقیقه، دو روز در هفته
افراد گروه کنترل هم رژیم مدیترانه‌ای را بدون هیچ محدودیت و بدون تمرین ورزشی دنبال کردند. رژیم مدیترانه‌ای عمدتا از غذاهای گیاهی، ماهی و چربی‌های سالم مانند روغن زیتون تشکیل می‌شود. به گفته گاویلان، هر شرکت‌کننده براساس وزن، قد و جنسیت، روزانه میزان خاصی کالری دریافت می‌کرد. آنها با کاهش مصرف گوشت و سوسیس، شکر، نان سفید آبمیوه‌های آماده و نوشیدنی‌های شیرین، کالری دریافتی را کاهش دادند.
تمامی شرکت‌کنندگان این مطالعه در ابتدای کار و سپس بعد از سه سال تحت آزمایش اشعه ایکس ویژه‌ای قرار گرفتند که چگالی معدنی استخوان‌های ران و کمر آنها را ارزیابی می‌کرد. طبق نتایج به‌دست‌آمده، به‌طور کلی چگالی استخوان ناحیه کمر افرادی که در گروه رژیم غذایی کم‌کالری بودند بهبود یافته بود. گاویلان هم تایید کرد که زنان با بهبود ۱.۸ درصدی چگالی استخوان ناحیه کمر بهترین نتیجه را به دست آوردند.
البته برخی متخصصان این نتایج را در مقایسه با تاثیر داروهای پوکی استخوان ناچیز می‌دانند. به عقیده آنان، دلیل این امر آن است که احتمالا پوکی استخوان شرکت‌کنندگان در این مطالعه شدید نبوده است، علاوه بر این وزن زیادی هم کم نکرده‌اند. در هر صورت این نتایج نقش حیاتی رژیم غذایی و ورزش را بر افرادی نشان می‌دهد که کاهش وزن سریع دارند و اغلب افرادی که داروهای کاهش وزن مصرف می‌کنند می‌توانند با این دو کار از سلامت استخوان‌ها محافظت کنند.
خطر ابتلا به پوکی استخوان با فعالیت بدنی منظم، پرهیز از سیگار، محدود کردن نوشیدن الکل و مصرف ویتامین دی و کلسیم کافی از طریق شیر، ماهی سالمون یا مکمل‌ها کاهش می‌یابد. هورمون‌درمانی هم درمانی موثر برای زنانی است که در دوره یائسگی قرار دارند.