والدین توجه کنند/ ۲ عامل موفقیت دانش‌آموزان در امتحانات
تغذیه مناسب و کنترل استرس و اضطراب نقش به‌سزایی در سلامت جسمی و روانی دانش‌آموزان دارد، به ویژه در فصل امتحانات که فشارهای روحی و جسمی به اوج خود می‌رسد. مواد مغذی به تقویت حافظه، تمرکز و کاهش استرس کمک می‌کنند.
فرناز شهدادیان، متخصص تغذیه و رژیم درمانی می‌گوید: فصل امتحانات با استرس و فشار زیادی برای دانش‌آموزان همراه است. در این میان، توجه به تغذیه مناسب می‌تواند نقش به‌سزایی در افزایش تمرکز، تقویت حافظه و حفظ سطح انرژی آن‌ها ایفا کند. مغز برای عملکرد بهینه به انرژی و مواد مغذی خاصی نیاز دارد. در دوران امتحانات که فعالیت ذهنی دانش‌آموزان به اوج می‌رسد، تأمین این نیازها از طریق تغذیه مناسب، اهمیت دوچندان پیدا می‌کند. مصرف موادغذایی صحیح می‌تواند به افزایش هوشیاری، بهبود حافظه، کاهش خستگی و در نهای، عملکرد بهتر در امتحانات کمک کند.
وی با بیان اینکه در زمان امتحانات بسیاری از دانش‌آموزان و در زمان مطالعه به مصرف تنقلات شیرین روی می‌آورند، می‌افزاید: مصرف بیش از حد مواد قندی در این دوران نه‌تنها مفید نیست، بلکه می‌تواند مضر باشد. قندهای ساده به سرعت سطح انرژی را بالا می‌برند، اما به دنبال آن افت ناگهانی قند خون رخ می‌دهد که منجر به خستگی و کاهش تمرکز می‌شود. بهتر است دانش‌آموزان از مصرف بی‌رویه مواد شیرین خودداری کنند، همچنین از مصرف غذاهای چرب، تنقلات مانند چیپس و شکلات یا نوشابه‌های گازدار باید پرهیز شود. جایگزین‌های سالم و مغذی زیادی از جمله مغزها، پنیر، کره بادام زمینی، انجیر، میوه‌های خشک، جو دوسر، تخم‌مرغ و ماست وجود دارد. این مواد غذایی سرشار از پروتئین هستند و به بهبود حافظه، افزایش هوشیاری ذهنی و تامین انرژی پایدار کمک می‌کنند.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی ادامه می‌دهد: سبزی‌ها و میوه‌ها جزو گروه‌های غذایی هستند که حتما باید در رژیم غذایی دانش‌آموزان گنجانده شوند. میوه‌ها حاوی انواع ویتامین‌ها، فیبر و ترکیبات آنتی اکسیدانی هستند و مصرف آن‌ها در ارتقا سلامتی اهمیت ویژه‌ای دارد. سبزی‌های برگ سبز همراه با سایر سبزی‌های رنگی سرشار از ویتامین و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. ویتامین‌های B۶ و B۱۲ موجود در این سبزیجات نیز با بهبود هوشیاری و حافظه مرتبط هستند، بنابراین گنجاندن این گروه‌های غذایی در رژیم غذایی دانش‌آموزان بسیار مفید است.
شهدادیان، هیدراته بودن و جلوگیری از کم آبی بدن را مهم می‌داند و بیان می‌کند: آب نقش حیاتی در عملکرد تمام واکنش‌های شیمیایی بدن دارد و سرعت پردازش اطلاعات در مغز را افزایش می‌دهد. کم‌آبی بدن می‌تواند منجر به خستگی، فراموشی و کندی عملکرد ذهنی شود. توصیه می‌شود دانش‌آموزان روزانه حدود ۱.۲ تا ۲ لیتر (بسته به سن و جنسیت) آب مصرف کنند و همواره یک بطری آب در کنار میز مطالعه خود داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از دانش‌آموزان برای بیدار ماندن و افزایش تمرکز به کافئین (استفاده از قهوه و نوشابه‌های انرژی‌زا) روی می‌آورند، متذکر می‌شود: در حالی‌که کافئین ممکن است در کوتاه مدت اثرات مثبتی داشته باشد، مصرف بیش از حد آن می‌تواند عوارضی مانند سردرد و خستگی در بلندمدت ایجاد کند. چای سبز می‌تواند جایگزین مناسبی باشد، زیرا علاوه بر داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها، به افزایش تمرکز نیز کمک می‌کند. البته مصرف متعادل قهوه، معادل یک تا دو فنجان، ممکن است در برخی افراد مفید باشد، اما نباید در مصرف آن زیاده‌روی کرد.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی با تأکید بر اینکه برای جلوگیری از افت انرژی در طول زمان مطالعه مصرف وعده‌های غذایی کوچک و مکرر می‌تواند به حفظ سطح قند خون و انرژی ثابت کمک کند، تصریح می‌کند: در دسترس داشتن غذاهای آماده و سالم، مانند ساندویچ‌های حاوی پروتئین (نان تست سبوس‌دار به همراه تخم‌مرغ یا پنیر، نان و ماست کم چرب)، شیر و خرما، سوپ‌های حاوی حبوبات و سالادهای حاوی پروتئین می‌تواند مفید باشد. برخی میان‌وعده‌های خاصی وجود دارند که به تقویت عملکرد شناختی و تمرکز کمک می‌کنند. مغز گردو به‌طور خاص برای تقویت عملکرد شناختی شناخته شده که ترکیب مغزها، دانه‌ها با میوه‌ها یک میان‌وعده عالی است. مغزها حاوی چربی‌های سالم هستند که عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشند و میوه‌ها کربوهیدرات لازم برای تامین انرژی را فراهم می‌کنند. فیبر موجود در این مواد غذایی نیز به تنظیم سطح قند خون کمک می‌کند.
شهدادیان می‌گوید: نکته‌ای که باید در رژیم غذایی دانش‌آموزان در نظر گرفته شود، رعایت اصل تنوع و تعادل در رژیم غذایی است، به این معنا که باید تمام گروه‌های غذایی شامل شیر و لبنیات، سبزی‌ها، میوه، نان و غلات از نوع کامل و سبوس‌دار، انواع گوشت‌ها با تاکید بر مرغ، ماهی، تخم مرغ و حبوبات و چربی‌های سالم (روغن زیتون و کانولا) به میزان کافی در رژیم غذایی گنجانده شوند.
منبع: ایسنا