تغذیه سالم برای کودکان، مفیدترین ها

منظور از شیر در مطلب فقط شیر گاو است. شیرگاو سرشار از ویتامین ، کلسیم ، پروتئین و چربی بوده و غذایی ناب برای کودک است.
شیرگاو را ( بر طبق دستور پزشک ) میتوان از پنج ماهگی مورد استفاده قرار داد. بهتر است شیر کم چربی یا مخلوط با مقداری آب مصرف شود. به نظر میرسد که کودک روزانه 2 / 1 لیتر شیر می خورد. اگر کودک شیر را زیاد دوست ندارد و فقط صبح ها مقدار کمی میخورد ، بهتر است شیر را با فراورده های آن مانند پنیرهای نرم و دسر هایی که با شیر تهیه میشوند ، مانند فرنی ، شیربرنج ، کرم آنگلنز و غیره جایگزین کنید.
برای تغییر مزه و طعم شیر میتوانید از موادی مانند کاکائو ، توت فرنگی ، تمشک ، هویج و غیره ( این مواد باید کاملا نرم و آبکی باشند ) استفاده کنید.

اگر کودک از شیر گرم خوشش نمی آید ، شیرخنک ( نه خیلی سرد) به او بدهید ( و برعکس ). حتما از شیرهای استرلیزه نیمه چرب استفاده کنید. اگر در خارج از شهر زندگی میکنید ، شیر را به مدت 20 دقیقه بجوشانید و پس از آنکه سرد شد ، چربی روی آن را جدا کنید و شیر بدون چربی را به کودک بدهید.

فرآورده های شیر

از پنج ماهگی میتوان ماست و پنیرهای مایع ( پنیرهای مایع در ایران ساخته نمی شوند . این نوع پنیرها به صورت مایع و شبیه ماستی هستند که آب آن کمی گرفته شده باشد . ) را به کودک داد. پنیرهای نمک دار باید از حدود نه تا دوازده ماهگی مورد مصرف قرار گیرند . ابتدا مقدار بسیار کمی از این نوع پنیرها را به کودک بدهید و در صورتی که خوشش آمد ، آن را وارد جیره صبحانه و فهرست غذایی او کنید.

انواع پنیر
پنیر مثل دیگر فراورده های شیر علاوه بر ایجاد تنوع در غذای کودک ، مقدار زیادی پروتئین ، کلسیم و مواد چربی مورد نیاز او را تامین میکند. ابتدا پنیرهای نرم و مایع را به کودک پیشنهاد کنید ( پنج تا شش ماهگی ) . از نه ماهگی میتوان از پنیرهایی که مزه آنها کمی تند است استفاده کرد.
اگر کودک علاقه ای به خوردن آن نشان نداد ، باید صبر کرده و پس از گذشتن چند هفته دوباره تجربه کنید. پنیر بز را به علت نمک زیادی که دارد نباید قبل از یک سالگی به کودک داد ، زیرا ارگانیسم او آمادگی پذیرش نمک زیاد را ندارد.
بعضی پنیرها ، آلرژی زا هستند و اثرات آنها به صورت دانه های قرمز دور دهان کودک ظاهر شده و یا موجب استفراغ او می شوند . در چنین مواردی حتما باید با پزشک مشورت کنید.

انواع چربی
چربی ها دو دسته اند : دسته اول چربی هایی که در اغلب مواد غذایی وجود دارند ، اما با چشم دیده نمی شوند ، مانند چربی گوشت ، فراورده های شیر و غیره . دسته دیگر چربی های معمولی هستند که در پخت و پز غذا به کار میروند ، مانند کره ، مارگارین و روغن های مایع و جامد.

حذف چربی ها از برنامه غذایی کودک در حال رشد ، کاری منطقی نیست به خصوص که اسیدهای چرب موجود در روغن برای بهبود رشد مغزی کودک ضروری است . به طور کلی ، روغن های گیاهی ( روغن ذرت ، روغن آفتابگردان ، روغن هسته انگور و غیره ) را به روغن های حیوانی ترجیح دهید. از مصرف روغن های جوشیده و غیره خودداری کنید.

غلات و نان
امروزه ، غلات سهم کمی در فهرست غذایی ما دارند . این در حالی است که آنها سرشار از پروتئین گیاهی ، فسفر و پتاسیم هستند. غلات به شکل های مختلفی ( نان ، ورمیشل ، ماکارونی ، اسپاگتی ، بلغور ، برنج و غیره ) وجود دارند و به همین دلیل تنوع زیادی به غذاهای ما می دهند.
در عین حال چون غلات دارای مقدار زیادی مواد قندی هستند نباید در مصرف آنها زیاده روی کرد. بعضی از مادران در مصرف آن قناعت کرده و برخی دیگر افراط میکنند. هر دو نوع این رفتارها غیرقابل قبول بوده و باید مثل تمامی موارد دیگر حدود اعتدال را رعایت کرد.
از سه تا چهارماهگی میتوان از مواد آردی مخصوص این سن استفاده کرد. گاهی کودک را ( ۲ تا ۳ بار در هفته ) با غذای آماده شده با بلغور ، اسپاگتی ، سوپ ورمیشل یا شیربرنج آشنا کنید.
نان را فراموش نکنید. بهتر است از نان های کامل ( نان هایی که تمام ترکیب گندم در آن حفظ شده باشد ) استفاده کنید. کودک از سن هشت تا نه ماهگی شروع به خوردن نان می کند و با آن مشغول میشود . بعد از یکسالگی ، مقداری نان با غذا و یا بعد از آن به کودک بدهید.
از غلاتی که به شکل های مختلف در بازار به فروش می رسند ، میتوان برای صبحانه کودک استفاده کرد. برای این کار باید آنها را با شیر مخلوط کرد. وقتی کودک به این صبحانه ها عادت کند ، هنگام رفتن به مدرسه به راحتی از این مواد برای صبحانه استفاده خواهد کرد.

بعضی از کودکان به گلوتن موجود در غلات حساسیت دارند و باید تحت رژیم های خاصی قرار گیرند. در این مورد با پزشک مشورت کنید.

تخم مرغ
زرده تخم مرغ سرشار از آهن ، فسفر ، ویتامین A و B است . مقدار پروتئین دو عدد تخم مرغ برابر با صد گرم گوشت بوده ، اما قیمت آن ارزان تر است. تخم مرغ را از پنج ماهگی به کودک بدهید. ابتدا باید با زرده سفت شده شروع کرد. از دادن سفیده تخم مرغ تا یکسالگی خودداری کنید.
عده ای تصور می کنند که تخم مرغ غذایی سنگین و دیرهضم است ، اما این ماده به آسانی هضم می شود و هیچ مانعی ندارد که هفته ای دو یا سه بار تخم مرغ به کودک بدهید. تخم مرغی که به کودک می دهید باید کاملا تازه باشد ( فاصله تخم گذاری تا خرید و مصرف آن از 8 روز تجاوز نکند).