درمان خانگی اسهال کودکان، پروبیوتیک ها موثرند؟

کودکان زیر دوسال معمولا مستعد اسهال هستند به دلایل مختلف، مهمترین دلیل غذای مصرفی آنهاست. تقریبا همه پدر و مادر ها اسهال را در این مرحله از زندگی کودک نوپای خود تجربه می کنند. اسهال در کودکان باعث درد، قرمزی مقعد و دهیدراته شدن آنها میشود.

اسهال چیست؟
کودکان معمولا مدفوع شل را تجربه می کنند که اسهال نیست. در صورتیکه اگر کودک بیش از معمول همیشه دفع مدفوع داشته باشد و موفوع آن آبکی باشد احتمال ابتلا به اسهال زیاد است. اگر کودک شما دفع مدفوع شل داشته باشد او دارای اسهال ملایم است. درحالیکه این مدفوع در چندبار در روز باشد اسهال شدید میشود. چه اسهال شدید باشد و چه ملایم، اسهال در کودکان هشداری است برای مراقبت بیشتر مادر. اسهال به تنهایی نگران کننده نیست مگر اینکه باعث دهیدراته شدن بدن کودک شود. در حقیقت هیدراسیون عارضه اصلی اسهال است. اگر کودک شما فعال است و مدام دور خانه می چرخد و آب می خورد کمتر نگران خواهید بود. اسهال معمولا در چند روز اولیه بهبود یافته و همه چیز مانند سابق میشود.

چقدر اسهال در میان کودکان رایج است؟

اسهال معمولا در کودکان 1 تا 5 سال بسیار رایج بوده و گاهی در هر هفته کودک ممکن است چند روز اسهال باشد.

علائم اسهال در کودکان زیر دو سال

- ۵ تا ۱۰ مدفوع آبکی، شل در یک روز
- مدفوع حاوی اجزای غذایی جامد است
- اسهال برای یکی دو هفته ادامه دار است و سپس به حالت اولیه بازمی گردد. معمولا این نوع اسهال علائم خاص دیگری ندارد از قبیل تب، درد شکمی یا گرفتگی.

در صورتیکه، کودک شما عفونت داشته باشد، این علائم را خواهد داشت:
- تب بالا
- خون در مدفوع
- کاهش وزن
- استفراغ ( درمان استفراغ در کودکان)
- درد شدید شکمی
- مدفوع چرب

علل اسهال

دلایل زیادی برای بروز اسهال در کودکان وجود دارد. فرشته کوچولوی شما ممکنه عفونت باکتریایی یا ویروسی داشته باشد یا گاهی عدم تحمل غذایی، انگل گوارشی و یا مصرف آنتی بیوتیک.

1- عفونت ویروسی

ویروس های زیادی باعث اسهال میشوند. که رایج ترین این ویروس ها در کودکان شامل رتروویروس، آدنوویروس و کالیسیروس است. در حالیکه، کودک شما در کنار اسهال آبکی دارای علائمی مانند درد شکمی، تب، حالت تهوع، لرز و درد در ماهیچه ها دارد.

2- عفونت باکتریایی

باکتری هایی مانند اشرشیا، کمپیلوباکتر، سالمونلا، شیگلا و استافیلوکوس مسئول این نوع اسهال هستند. علائم این نوع ویروس اسهال شدید، درد شکمی شدید، تب و خون در مدفوع است.

۳- انگل

مطمئن شوید که کودکتان دست هایش را با آب و صابون قبل از غذا خوردن میشورد. دستان کثیف باعث انتقال انگل میشود که آن باعث اسهال، تهوع، نفخ، مدفوع چرب و کرامپ شکمی میشود.

4- عفونت گوش

عفونت گوش چه ویروسی چه باکتریایی باعث اسهال میشود. در حالیکه عفونت گوش مانند استفراغ، تهوع و کاهش اشتها می شود.

۵- آنتی بیوتیک

آنتی بیوتیک با از بین بردن باکتری های داخل روده باعث اسهال کودکان می شود.

6- نوشیدنی های شیرین شده

این نوشیدنی ها حاوی مقدار زیادی فروکتوز و سوربیتول هستند که باعث اسهال کودکان می شود.

۷- آلرژی غذایی
آلرژی غذایی نیز باعث اسهال می شود که همراه با درد شکمی، باد و نفخ شکم است. که علائم معمولا نیم تا یک ساعت یا دو ساعت بعد از غذا خوردن اتفاق می افتد.

اسهال چقدر طول میکشد؟

اسهال معمولا ۵ تا ۷ روز طول می کشد. در حالیکه، بندرت اتفاق می افتد که دو هفته طول بکشد. اگر اسهال مرتبط با الگوی غذایی باشد، غذای او را تغییر دهید.
در درمان اسهال معمولا پزشک کودک را از نظر داروی مصرفی و سابقه خانوادگی بررسی میکند و سپس دمای بدن کودک، فشار خون او و علائم دهیدراسیون را چک میکند و محل درد و شدت آن را می پرسد. آزمایش خون و مدفوع نیز تجویز می شود.

درمان اسهال کودکان زیر دو سال

اسهال کودکان زیر دو سال اگر با درمان خانگی و تغییر رژیم غذایی دو روزه خوب نشد با پزشک مشورت کنید:

۱-آنتی بیوتیک

برای درمان اسهال با منشا باکتریایی و انگلی آنتی بیوتیک تجویز میشود که باعث از بین بردن عفونت و علائم آن می شود. در مورد اسهال ویروسی باید 4 تا 5 روز صبر کنید بعد درمان آغاز شود.

2- از دست دادن آب بدن کودک

پیشگیری برای از دست دادن آب بدن کودک مهمترین اقدام است. که معمولا از محلول های دهانی دهیدراسیون استفاده میشود. اگر کودک شما استفراغ میکند از سرم استفاده کنید.

۳- درمان بیماری های منجر شده به اسهال

اگر اسهال بخاطر بیماری های دیگر مانند بیماری التهابی روده بزرگ اسهال شده است ابتدا باید بیماری را برطرف کرد.

4- پروبیوتیک

این میکروارگانیسم ها بطور طبیعی در ماست وجود دارد. به کودک محصولات پروبیوتیک را بدهید.

5- افزایش دریافت چربی

رژیم کم چرب، بیشتر مستعد اسهال است. کودکان باید حداقل مصرفی چربی را در رژیم خود داشته باشند که شامل ۳۰ تا ۴۰ درصد کل انرژی می باشد که شما از طریق ماست، شیر، پنیر و پودینگ آن را تامین می کنید.

۶- به حداقل رساندن آبمیوه

کودکانی که مرتب آبمیوه مصرف دارند مستعد اسهال هستند. قند این آبمیوه ها در بدن قابل جذب نیست. آنها در کولون تجمع می یابند و باعث اسهال آبکی می شوند.

7- افزایش مصرف فیبر

رژیم کم فیبر باعث اسهال در کودکان یک تا ۵ سال میشود. کودک را به خوردن میوه تازه، سبزیجات و غلات کامل تشویق کنید.

پیشگیری از اسهال در کودکان زیر دو سال
مادران عزیر باید موارد زیر را برای پیشگیری از اسهال در کودکان زیر دو سال خود رعایت کنند:
- شستن دست ها
- تمیز کردن دستشویی
- شستن خوب میوه و سبزی
- رعایت بهداشت آشپزی
- نوشیدن متعادل آب

چگونه در خانه از کودک خود مراقبت کنیم؟
موارد زیر را در برنامه غذایی کودک خود رعایت کنید:
۱- محدود کردن آب میوه و نوشابه
2- هیدراسیون دهانی (ORS)
۳- مصرف غذاهای جامد

رژیم غذایی در اسهال کودکان زیر دو سال

رعایت کردن رژیم غذایی کمک زیادی به درمان اسهال کودکان می کند. کودکی که اسهال دارد بهتر است مواد زیر را مصرف کند:
- موز
- سس سیب

- برنج

- ماهی، مرغ، گوشت

- پاستا
- جو
- سبزیجاتی مانند هویج، قارچ، چغندر
- سیب زمینی
- تخم مرغ پخته
- ماست و پنیر( اگر مصرف ماست و پنیر اسهال را بدتر کرد حذف کنید)

غذاهایی که باید در اسهال کودکان اجتناب شود:
- غذاهای چرب و سرخ شده
- سوسیس و کالباس
- دونات
- پاستیل
- آب سیب
- نوشابه
- سبزیجاتی مانند بروکلی، فلفل، نخود و لوبیا، آلو، نخود فرنگی، تمشک

علائم بی آب شدن بدن کودک را بشناسید:
- کاهش ادرار روزانه
- تیره شدن رنگ ادرار
- خشک شدن دهان
- خشک شدن چشم ها
- ضعیفی و سرگیجه
- خستگی

چه زمان کودک را به دکتر ببرم؟
اگر اسهال با علائم زیر همراه بود به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالای ۱۰۲ درجه فارنهایت
- اسهال بیشتر از 24 ساعت
- خون در مدفوع
- مدفوع سیاه و چرب

آنچه باید درباره رنگ مدفوع کودک بدانید