مراقبتهای بعد از آمنیوسنتز، احتمال سقط چقدره؟

تست آمنیوسنتز تستی است که پیش از تولد نوزاد برای اطمینان از سالم بودن جنین با استفاده از بررسی مایع آمونیاک انجام می شود. مایع آمونیاک در داخل رحم در اطراف جنین قرار دارد.
یکی از دلایل رایج تست آمنیوسنتز ، بررسی بیماری های ژنتیکی یا کروموزومی است مانند سندرم داون.
در این تست کرومزوم های جنین بررسی می شوند.

آمنیوسنتز بین هفته ۱۶ تا ۲۰ بارداری انجام می شود. خانم هایی که این تست را انجام می شوند بیشتر در معرض خطر بیماری های ژنتیکی و کروموزومی هستند و احتمال سقط جنین در اثر این تست وجود دارد.

تست آمنیوسنتز بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد. بهتر است پس از انجام این تست تا یک هفته استراحت کنید و کارهای سنگین انجام ندهید.

دلایلی که تست آمنیوسنتز انجام می شوند شامل
برای بررسی عفونت های داخل رحم
بررسی سلامتی جنین در حالتی که Rh خون شما و جنین یکی نباشد.

برای بررسی رشد ریه های جنین هنگامی که نیاز به زایمان زودرس باشد. روش های جلوگیری از زایمان زودرس در مقاله ای دیگر ذکر شده است.

تست آمنیوسنتز چه بیماری هایی را تشخیص می دهد؟

تقریبا تمام بیماری های کروموزومی مانند سندرم داون، بیماری سه کروموزومی ۱۳ و ۱۸و بیماری های کروموزومی جنسیتی. این تست بیماری ها را تشخیص می دهد اما شدت بیماری را مشخص نمی کند.

بیماری های ژنتیکی مانند بیماری سلول های داسی و بیماری کیست فیبروئید. در واقع این آزمایش احتمال وقوع این بیماری ها را نشان می دهد.
نقص لوله های عصبی مانند spina bifida و بی مغزی؛ که با اندازه گیری ماده فتوپروتئین آلفای موجود در مایع آمونیاک انجام می شود.
تست آمنیوسنتز نمی تواند سایر نقص های ساختاری را تشخیص دهد.

چه عواملی باعث می شود جنین بیشتر در معرض بیماری های ژنتیکی که توسط تست آمنیوسنتز تشخیص داده می شود، قرار بگیرد؟
نتایج بررسی سندرم داون
شما آزمایشی انجام می دهید که نشان می دهد جنین بیش از حد نرمال در معرض خطر بیماری های کروموزومی یا سندرم داون است.
نتایج سونوگرافی
سونوگرافی نشان می دهد جنین نقص ساختاری همراه با مشکلات کروموزومی دارد.
نتایج بررسی حامل
شما و همسرتان حامل بیماری های ژنتیکی مانند کیست فیبروئید هستید.
سابقه شما
شما قبلا فرزندی باردار بودید که سابقه بیماری های ژنتیکی داشته است.
سابقه خانوادگی شما
شما یا همسرتان سابقه خانوادگی در زمینه بیماری های ژنتیکی و کروموزومی دارید.
سن شما
احتمال بیماری کروموزومی در هر فردی وجود دارد ولی با افزایش سن مادر این احتمال بیشتر می شود. به عنوان مثال احتمال سندرم داون در جنین هنگامی که مادر ۲۵ ساله است، یک در ۱۲۰۰ مورد است ولی در هنگامی که مادر ۴۰ ساله است، یک در ۱۰۰ مورد است.
احتمال سقط جنین در اثر آمنیوسنتز خیلی کم است. زیرا درصدی از خانم ها در هر صورت در سه ماهه دوم بارداری با سقط مواجه می شوند و مشخص نیست آیا دلیل سقط آمنیوسنتز بوده است یا خیر.
مطالعات نشان میدهد در صورتی که پزشک تجربه کافی داشته باشد احتمال سقط جنین از یک در ۳۰۰ مورد به یک در ۵۰۰ مورد کاهش می یابد.

آیا راهی برای کاهش احتمال سقط جنین در تست آمنیوسنتز وجود دارد؟
از پزشک خود اطلاعات کافی کسب کنید.
اگر در طول تست، سونوگرافی انجام شود احتمال ایجاد خطا خیلی کاهش می یابد.

آیا می توان پیش از انجام تست آمنیوسنتز به مشاور ژنتیک مراجعه کرد؟
بله، در واقع بیشتر مراکز به شما مشاور ژنتیک معرفی می کنند و خطرات و مزایای آزمایشات پیش از تولد را برای شما توضیح می دهد. مشاور سابقه خانوادگی شما را بررسی می کند و سوالاتی در خصوص بارداری از شما می پرسد.
پاسخ های شما به مشاور اطلاعات کافی در خصوص احتمال در معرض بودن جنین میدهد. مشاور تصمیم میگیرد آیا انجام آزمایشات لازم است یا خیر.

چگونه می توانم برای انجام تست آمنیوسنتز تصمیم درست بگیرم؟
پزشک و مشاور ژنتیک اطلاعات لازم در خصوص مزایا و معایب آزمایش به شما می دهند و شما باید تصمیم نهایی را بگیرید.
می توانید در ابتدا آزمایشات غربالگری انجام دهید سپس براساس نتایج تست آمنیوسنتز را انتخاب می کنید.
در بیشتر موارد در صورتی که جنین بیماری ژنتیکی داشته باشد در رحم قابل درمان است. بنابراین در صورتی که فکر می کنید جنین مشکلی دارد انجام تست آمنیوسنتز می تواند از آن مشکل جلوگیری کند.

اگر آزمایشات تشخیصی را انتخاب کنم چگونه بین تست آمنیوسنتز و CVS تصمیم بگیرم؟
هر دو تست به شما می گوید جنین مشکل ژنتیکی یا کروموزومی دارد یا خیر.
CVS در هفته بین 10 تا 13 بارداری انجام می شود بنابراین زودتر می توانید از شرایط جنین آگاه شوید.
از طرف دیگر می توانید پیش از انجام تست تشخیص، از سونوگرافی سه ماهه دوم استفاده کنید. در این صورت تست آمنیوسنتز بهتر است.
شرایط و ملاحظات دیگر نیز بر تصمیم شما تاثیر می گذارند به عنوان مثال اگر فکر می کنید فرزند شما در معرض نقص لوله عصبی است، باید آمنیوسنتز انجام دهید.
در واقع باور بر این است که در تست CVS احتمال سقط جنین بیشتر است اما این مسئله درست نیست در واقع هنگامی که پزشک با تجربه باشد می تواند احتمال سقط جنین را در هر دو تست کاهش دهد.

تست آمنیوسنتز چگونه انجام می شود؟
این تست معمولا 20 تا 30 دقیقه طول می کشد. پیش از انجام تست، سونوگرافی برای بررسی جنین و آناتومی او انجام می شود.
برای انجام تست، باید بر روی تخت دراز بکشید و شکم شما با الکل یا محلول ید تمیز می شود تا احتمال عفونت به حداقل برسد.
سونوگرافی برای بررسی فاصله مناسب مایع آمونیاک از جنین و جفت می باشد. این عمل 20 دقیقه طول می کشد.
سپس تحت سونوگرافی، پزشک سوزنی نازک و بلند را وارد دیواره شکم و کیسه آب اطراف جنین می کند. پزشک مقداری مایع آمونیاک خارج می کند.
خارج کردن مایع تقریبا 30 ثانیه طول می کشد. جنین مایع بیشتری برای جایگزینی تولید می کند.
ممکن است احساس انقباض و گرفتگی در طول تست داشته باشید. برخی مادرها ترجیح می دهند از بی حسی موضعی استفاده شود اما درد تزریق بی حسی موضعی از تست آمنیوسنتز بدتر است.
سپس پزشک به ضربان قلب جنین گوش می دهد.

بعد از تست آمنیوسنتز چه اتفاقی می افتد؟
سعی کنید بعد از تست استراحت کنید. برای یک هفته از نزدیکی جنسی و فعالیت های سنگین خودداری کنید.
ممکن است به مدت یک روز احساس گرفتگی عضلات داشته باشید. اگر لکه بینی داشتید یا گرفتگی ها شدید بود یا نشت مایع آمونیاک را مشاهده کردید با پزشک تماس بگیرید. اینها ممکن است علائم سقط جنین باشند. همچنین در صورت تب نیز بلافاصله به پزشک مراجعه کنید زیرا احتمال عفونت وجود دارد.

چه زمانی می توانم نتایج تست آمنیوسنتز را دریافت کنم؟
نتایج بعد از یک یا دو هفته آماده می شود.
در این مدت، آزمایشگاه مایع را بررسی می کند و مقدار فتوپروتئین آلفا موجود در مایع آمونیاک را اندازه گیری می کند. آزمایشگاه همچنین سلول های جنین را از مایع می گیرد و پس از یک یا دو هفته، وجود بیماری های کروموزومی و ژنتیکی را بررسی می کند.

اگر نتایج تست آمنیوسنتز وجود مشکل در جنین را نشان دهد چه کاری انجام دهم؟
اگر مشکلی وجود داشته باشد می توانید با مشاور ژنتیک صحبت کیند و اطلاعات کافی دریافت کنید. برخی خانم ها تصمیم می گیرند به بارداری ادامه ندهند.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
تست آمینوسنتز، کاربردهای گوناگونی دارد که عبارتند از:

آمینوسنتز ژنتیکی
تست آمینوسنتز ژنتیکی اطلاعات دقیقی را در خصوص ساختار ژنتیکی نوزاد در اختیار ما قرار می‌دهد.
معمولاً تست آمینوسنتز ژنتیکی زمانی گرفته می‌شود که نتایج آزمایش‌های قبلی نشانگر مشکلاتی در جنین و بارداری است و مادر اصرار دارد که نوزاد را به دنیا بیاورد.
آمینوسنتز ژنتیکی معمولاً بین هفته‌های ۱۵ تا ۲۰ بارداری گرفته می‌شود. آزمایش‌های آمینوسنتزی که زودتر از هفته ۱۵ بارداری گرفته می‌شوند برای تشخیص بیماری‌های پیچیده‌تری است.
زمانی که مادر یکی از شرایط زیر را داشته باشد احتمال می‌رود که نوزاد دچار مشکلات ژنتیکی باشد:
نتیجه‌ی آزمایش غربال‌گری قبل از زایمان وی مثبت باشد. اگر نتیجه آزمایشات ۳ ماهه نخست بارداری و یا غربالگری دی ان ای آزاد جنینی مثبت یا نگران‌کننده باشد.
برای تشخیص بهتر هرگونه بیماری از مادر تست آمینوسنتز گرفته می‌شود.
درصورتی‌که در زایمان‌های قبلی جنین دچار بیماری‌های کروموزومی و یا نقص لوله‌ی عصبی بوده باشد.
اگر در زایمان‌های قبلی جنین دچار بیماری‌هایی نظیر سندروم دان یا نقص لوله‌ی عصبی که یک بیماری جدی است و بر روی مغز و نخاع تأثیر می‌گذارد بوده باشد پزشک برای اطمینان از این‌که در این بارداری این بیماری‌ها جنین را تهدید نمی‌کند توصیه می‌نماید تا تست آمینوسنتز انجام شود.
زمانی که مادر در هنگام بارداری بیش از ۳۵ سال داشته باشد. خطر ابتلا به بیماری‌های کروموزومی مانند سندرم دان در کودکانی که مادر آن‌ها در هنگام زایمان بیش از ۳۵ سال سن داشته زیادتر است.
زشک برای اطمینان از عدم وجود این بیماری‌ها توصیه می‌نماید تا مادر تست آمینوسنتز را انجام دهد.
اگر والدین در خانواده‌ی خود سابقه‌ی بیماری‌های ژنتیکی داشته و یا ناقل مشکلات ژنتیکی باشند.
در کنار تشخیص بیماری‌هایی چون سندروم دان و اسپینا بیفیدا یا شکافت مهره‌ها تست آمینوسنتز در تشخیص بیماری‌های دیگری چون فیبروز کیستیک نیز مؤثر است.
در بیمارانی که نتیجه سونوگرافی آن‌ها غیرطبیعی بوده است پزشک توصیه می‌کند تا برای تشخیص و اطمینان بهتر از وجود هرگونه بیماری ژنتیکی که باعث غیرطبیعی شدن نتیجه‌ی سونوگرافی شده است تست آمینوسنتز انجام شود.

تست آمینوسنتز بلوغ ریه‌ی جنین
تست آمینوسنتز بلوغ ریه‌ی جنین زمانی که ریه‌های جنین به‌صورت کامل تشکیل‌شده و برای تولد آماده‌شده‌اند انجام می‌شود.
این تست زمانی که تشخیص داده شود مادر چه از طریق زایمان طبیعی و چه از طریق سزارین دچار زایمان زودرس خواهد شد و برای جلوگیری از پیچیدگی و سخت شدن زایمان برای مادر در شرایط غیرضروری انجام می‌شود.
این تست معمولاً در طی هفته ۳۲ تا ۳۹ حاملگی گرفته می‌شود چراکه تا قبل از آن ریه‌های جنین به‌طور کامل تشکیل نشده.

تشخیص عفونت جنین
گاهی امکان دارد تست آمینوسنتز برای تشخیص وجود عفونت یا دیگر بیماری‌ها در جنین انجام شود. همچنین گاهی این تست برای تشخیص شدت کم‌خونی در نوزادانی که دچار حساسیت آر اچ هستند گرفته می‌شود.
حساسیت آر اچ بیماری غیر رایجی است که در آن سیستم ایمنی بدن مادر آنتی‌بادی‌هایی را بر ضد پروتئین خاصی در سطح سلول‌های خونی جنین ترشح می‌کند.

درمان پلی هیدارمینوس
اگر بیمار در طول دوران بارداری مقدار زیادی مایع آمینوتیت تولید کند (پلی هیدرامینوس) از تست آمینوسنتز برای بیرون کشیدن مقدار اضافی این مایع از رحم استفاده می‌شود.

عوارض خطرساز در انجام آمنیوسنتز چیست؟
آمنیوسنتز معمولا بین هفته ۱۶ تا ۲۰ انجام می‌شود. عوارض ناشی از آمنیوسنتز عبارتند از:
اگر در طول سه ماهه دوم انجام شود، خطر سقط جنین ۰.۶ درصد است. اگر تست قبل از هفته ۱۵ بارداری حاملگی رخ دهد، خطر کمی بالاتر است.
بعضی از زنان پس از انجام جراحی، دچار گرفتگی می‌شوند.
بعضی از زنان بعد از عمل مقدار کمی خونریزی واژینال دارند.
به ندرت، آمنیوسنتز ممکن است مایعات آمنیوتیک را از بدن شما بیرون کند.
یکی دیگر از عوارض نادر عفونت رحمی است.
اگر عفونتی مانند هپاتیت C. یا HIV دارید، آمنیوسنتز می‌تواند عفونت را به نوزاد منتقل کند.
در موارد نادر، این آزمایش باعث می‌شود برخی از سلول‌های نوزاد وارد جریان خون شما شود. این مسئله مهم است، زیرا یک پروتئین به نام عامل Rh وجود دارد. اگر این پروتئین را داشته باشید، خونتان Rh مثبت است.
اگر این پروتئین را نداشته باشید، خون شما Rh منفی است. ممکن است Rh شما و نوزاد متفاوت باشد.
اگر این حالت باشد و خون شما با خون جنین مخلوط شود، بدن شما ممکن است واکنش نشان دهد، به طوری که نسبت به خون جنین شما حساسیت نشان می‌دهد.
اگر این اتفاق بیفتد، پزشک به شما داروی RhoGAM می‌دهد (نحوه تزریق آمپول روگام در بارداری). این دارو باعث می‌شود بدن شما آنتی بادی‌هایی که به سلول‌های خون جنین حمله می‌کنند را تولید نکند.