درباره سرطان پروستات، بیست نکته اساسی

شنیدن کلمه سرطان برای هر فردی نگران کننده است و گاها بیشتر از صدمات جسمی سبب صدمات روحی و روانی می شود.

شنیدن کلمه سرطان برای هر فردی نگران کننده است و گاها بیشتر از صدمات جسمی سبب صدمات روحی و روانی می شود. امروزه با پیشرفت علم، هم بسیاری از سرطانها قابل درمان شده و هم طول عمر بیماران سرطانی زیاد شده است. افزایش آگاهی مردم در مورد سرطانهای شایع هم به تشخیص زودرس کمک می کند و هم بیمار از ماهیت بیماری خود آگاه می شود.

در این مقاله مهمترین نکاتی که یک مرد باید در مورد سرطان پروستات بداند آورده شده اند، باشد که کمکی هرچند اندک برای مردان کشور عزیزمان باشد:

۱٫ سرطان پروستات پس از سرطان پوست شایعترین سرطان در مردان می باشد.

۲٫ سرطان پروستات مشی بطئی دارد، یعنی هم کند پیشرفت می کند و هم اینکه تهاجمی نیست. بر عکس سرطان پروستات مثلا سرطان ریه و کبد می تواند در عرض شش ماه بیمار را از بین ببرد.

۳٫ اکثر مردان مبتلا به سرطان پروستات بعلت یک بیماری دیگر فوت می کنند نه بیماری سرطان پروستات.

۴٫ سابق براین توصیه می شد که تمام مردان ۷۵-۴۰ ساله سالیانه از نظر سرطان پروستات چک شوند، ولی از دو سال قبل این توصیه همگانی تغییراتی پیدا کرده است.

۵٫ بررسی روتین مردان از نظر سرطان پروستات سبب کشف سرطانهائی می شود که اگر تشخیص هم داده نمی شدند تا آخر عمر برای بیمار مشکل ساز نمی شدند.

۶٫ با پیشرفت علم پزشکی برای تعدادی از سرطانهای اعضاء مختلف تومور مارکر کشف شده است، مثلا برای سرطان دستگاه گوارش و سرطان بیضه. تومور مارکر به ماده ای گفته می شود که افزایش آن در خون نشاندهنده وجود احتمالی سرطان در یک عضو خاص باشد. برای سرطان پروستات نیز یک تومور مارکر بسیار حساس بنام Prostate Specific Antigen (PSA) کشف شده است.

۷٫ تومور مارکر PSA بسیار حساس است ولی متاسفانه در تعدادی از موارد بالا بودن آن سبب انجام اقدامات پرهزینه و پر عارضه می شود و در نهایت بررسیها وجود سرطان پروستات را نشان نمی دهند ولی بیمار هنوز بعلت بالا بودن آن دلنگران است.

۸٫ در مردانیکه دارای سابقه سرطان پروستات در خانواده مثلا پدر و برادر هستند لازم است حتما از ۴۰ سالگی سالیانه نسبت به بررسی از نظر سرطان پروستات اقدام نمایند.

۹٫ بررسی سالیانه از نظر سرطان پروستات در مردان سیاه پوست نیز توصیه می شود.

۱۰ در مان سرطان پروستات بستگی به سن، شرایط عمومی بیمار و مهمتر از همه بستگی به مرحله بیماری دارد. مرحله بیماری نشاندهنده وسعت پیشرفت بیماری است. برای تشخیص مرحله بیماری نیاز به اقدامات پاراکلینیک اختصاصی است.

۱۱٫ اگر سرطان پروستات محدود به خود پروستات باشد و از آن خارج نشده باشد بهترین درمان عمل جراحی رادیکال پروستاتکتومی است. در این عمل جراحی، کل پروستات برداشته شده و گردن مثانه به مجرای ادرار دوخته می شود.

۱۲٫ خوانندگان نباید عمل جراحی رادیکال پروستاتکتومی را با عمل جراحی برای بزرگی خوش خیم پروستات اشتباه کنند. در عمل جراحی پروستات برای بزرگی خوش خیم پروستات، فقط آن قسمت از پروستات که بزرگ شده و جلوی خروج ادرار را گرفته است خارج می شود.

۱۳٫ عمل جراحی رادیکال پروستاتکتومی یک عمل پرعارضه و پرهزینه است. تمام مردان پس از انجام آن دچار ناتوانی جنسی و حدود ۱۵-۱۰ درصد دچار بی اختیاری ادراری می شوند.

۱۴٫ عمل جراحی رادیکال پروستاتکتومی باید در بیمارانی انجام شود که انتظار می رود طول عمر ۱۵ ساله دارند.

۱۵٫ بررسی روتین مردان از نظر سرطان پروستات سبب کشف سرطانهائی می شود که در مرحله ابتدائی هستند و بیمار تحت عمل جراحی رادیکال پروستاتکتومی قرار می گیرد و متحمل عوارض آن می شود و شاید اگر تشخیص داده نمی شد تا آخر عمر با بیمار کاری نداشت.

۱۶٫ هر مردی که می خواهد از نظر سرطان پروستات بررسی شود، باید با پزشک مشورت کند. بر حسب شرایط بیمار، پزشک معایب و مزایای بررسی را برای بیمار توضیح می دهد و در صورت لزوم تصمیم به بررسی گرفته می شود.

۱۷٫ سرطان پروستات شیمی درمانی ندارد یعنی مقاوم در مقابل شیمی درمانی است.

۱۸٫ درمان سرطان پروستات در مرحله ای که از پروستات خارج شده ولی هنوز محدود به داخل لگن است، رادیوتراپی یا پرتودرمانی است.

۱۹٫ همه سرطانها در مراحل پیشرفته به سایر اعضاء دست اندازی می کنند که به آن متاستاز می گویند. شایعترین محلی که سرطان پروستات دست اندازی می کند استخوانهای ستون فقرات است و یکی از نشانه های وجود سرطان پروستات درد در ستون فقرات می باشد. درمان در مرحله پیشرفته که در آن سرطان پروستات به نقاط مختلف بدن از جمله ستون فقرات دست اندازی کرده، هورمون درمانی است. یعنی باید توسط درمانهای اختصاصی میزان هورمونهای مردانه بدن تا حد صفر پائین آورده شوند.

۲۰٫ تفسیر میزان PSA خون با پزشک است. میزان PSA خون با سن بیمار، اندازه پروستات و وجود سایر بیماریها تحت تاثیر قرار می گیرد.