غذای کمکی برای کودکان را از کی شروع کنیم؟ طرز تهیه ۳ مورد از اولین غذاهای کمکی نوزاد

چرا نوزادان به غذای کمکی نیاز دارند؟

از چند ماهگی به نوزاد غذا بدهیم؟ با بزرگ‌تر شدن نوزادان، آنان به غذای جامد نیاز دارند تا مواد مغذی کافی برای رشد و تکامل خود را دریافت کنند؛ این مواد مغذی شامل آهن و روی هستند. در شش ماه نخست زندگی، نوزادان از آهن ذخیره‌ شده در بدنشان (که از دوران جنینی دارند) استفاده می‌کنند. همچنین مقداری آهن از شیر مادر و شیر خشک دریافت می‌کنند اما ذخایر آهن نوزادان با رشدشان کاهش می‌یابد. به همین دلیل حدود شش ماهگی، نوزادان باید مصرف غذای جامد سرشار از آهن را آغاز کنند.

بهترین زمان شروع غذای کمکی کودک

بر اساس توصیه متخصصان، مناسب‌ترین زمان برای آغاز تغذیه کمکی حدود شش ‌ماهگی است. در این دوره، شیر مادر یا شیر خشک همچنان اصلی‌ترین منبع انرژی و مواد مغذی نوزاد به شمار می‌آید. به همین دلیل، در ماه‌های ابتدایی شروع غذای کمکی، هدف بیشتر آشنا کردن کودک با مزه‌ها و بافت‌های گوناگون مواد غذایی است تا دریافت حجم بالایی از غذا. با وجود اینکه روند رشد و نیازهای هر نوزاد متفاوت است، آغاز مصرف غذاهای جامد پیش از چهار ماهگی ممنوع است.

بیشتر بخوانید:   برنامه غذایی نوزاد تا یک سالگی

چرا باید تا ۶ ماهگی برای شروع غذای جامد نوزاد صبر کنیم؟

از زمان تولد تا شش ماهگی، شیر مادر یا شیر خشک تمام نیازهای انرژی و مواد مغذی نوزاد را تامین می‌کند و علاوه بر آن، از او در برابر بیماری‌ها و عفونت‌ها محافظت می‌کند. در همین مدت، دیواره‌ی روده‌ی نوزاد هنوز کامل رشد نکرده و دارای سوراخ‌های بزرگ‌تر از حالت معمول است، بنابراین معرفی زودهنگام غذای جامد می‌تواند به دستگاه گوارش او آسیب برساند. علاوه بر این، توانایی دهان نوزاد برای جویدن و بلعیدن تا حدود شش ماهگی به‌طور قابل توجهی تکامل می‌یابد و این امر باعث می‌شود شروع غذای جامد در این زمان برای نوزاد ایمن‌تر و راحت‌تر باشد.

در ابتدا چه مقدار غذای کمکی باید به نوزاد بدهید؟

وقتی تازه شروع به دادن غذای کمکی به نوزاد می‌کنید، روزی یک ‌بار، ۱ تا ۲ قاشق چای‌خوری غذا بدهید. در آغاز، نوزاد ممکن است فقط کمی بچشد و احتمالاً مقدار زیادی را قورت ندهد. با بزرگ‌تر شدن نوزاد، می‌توانید میزان غذا را بر اساس اشتهای او افزایش دهید. تا دوازده ماهگی، نوزاد باید روزانه حدود سه وعده‌ی کوچک غذا به‌ همراه شیر مادر یا شیر خشک بخورد.

اولین غذاهای کمکی نوزاد باید چگونه باشد؟

وقتی نوزاد آماده‌ی غذای کمکی شد، غذاهای اولیه باید پوره یا له‌ شده‌ و نرم باشند. در صورت نیاز می‌توانید کمی از شیر خود را اضافه کنید. نوزاد سپس می‌تواند غذاهای کمی له ‌شده، خرد شده یا غذاهای انگشتی را امتحان کند. تمام غذاها باید نرم باشند.

نوزاد به غذاهایی با بافت‌های مختلف نیاز دارد. این موضوع به او کمک می‌کند تا جویدن را یاد بگیرد. همچنین جویدن به توانایی صحبت کردن و به‌طور مستقل غذا خوردن کمک می‌کند و مانع بروز مشکلات تغذیه‌ای در آینده می‌شود. نوزادان حتی پیش از درآمدن اولین دندان‌هایشان هم می‌توانند بجوند.

بیشتر بخوانید: علائم دندان در آوردن بچه چیست و چه مراقبت‌هایی لازم است؟

شروع غذای کمکی نوزاد از ۴ ماهگی

اگرچه سازمان جهانی بهداشت و متخصصان اطفال بر این باورند که نوزاد در شش ماه نخست زندگی خود تنها به شیر مادر یا شیر خشک نیاز دارد اما برخی نوزادان بین چهار ماهگی نوزاد  تا شش ‌ماهگی نوزاد، آمادگی شروع غذای کمکی را دارند و نشانه‌های آن عبارت است از:

• علاقه به برداشتن غذا با دست و قراردادن آن در دهان
• نشان دادن سیری با کنار زدن سینه یا شیشه شیر
• گذاشتن دست‌ها یا اسباب‌بازی در دهان
• توانایی نگه داشتن سر
• نشستن با کمک و تکیه دادن به مبل یا بالش

غذای کمکی نوزاد ۴ ماهه

یکی از سوالات رایج مادران این است: غذای کمکی کودک را با چی شروع کنم؟ با مشاهده علائمی که در بالا ذکر کردیم و تایید پزشک متخصص اطفال، می‌توان به‌تدریج نوزاد را با غذاهای کمکی ساده و نرم آشنا کرد. برخی گزینه‌های مناسب برای شروع در حدود چهارماهگی شامل این موارد هستند:

• پوره سیب ‌زمینی شیرین
• پوره سیب
• پوره برنج
• پوره عدس
• پوره کینوا
• پوره چغندر
• پوره موز
• پوره بلغور جو دوسر

شروع غذای کمکی در ۵ ماهگی

مشابه تغذیه در چهارماهگی، در پنج ‌ماهگی نوزاد نیز می‌توانید با نظر و راهنمایی پزشک متخصص اطفال، به تدریج غذاهای جامد را وارد برنامه غذایی نوزاد خود کنید. در صورتی که کودک شما به دلیل رفلاکس شدید (بالا آوردن مکرر) با مشکل در افزایش وزن روبه‌رو است، آغاز تغذیه کمکی زیر نظر پزشک می‌تواند راهکاری مناسب باشد. از آنجا که غذاهای کمکی غلظت بیشتری نسبت به شیر مادر یا شیر خشک دارند، احتمال بروز رفلاکس را کاهش می‌دهند. توجه داشته باشید که شروع هر وعده غذایی نوزاد باید همچنان با شیر مادر یا شیر خشک باشد و سپس با مشورت پزشک می‌توانید از برخی غذاهای جامد مناسب برای این سن استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: علائم رفلاکس در نوزادان، هشداری مهم

اولین غذای کمکی نوزاد ۵ ماهه

با مشورت پزشک، می‌توانید غذاهای کمکی زیر را به نوزاد پنج ماهه بدهید:

• فرنی
• حریره بادام
• سوپ رقیق و ساده
• سرلاک در موارد ضروری
• زرده تخم ‌مرغ آبپز و کاملا پخته ‌شده

بیشتر بخوانید:  طرز تهیه ۱۳ غذای خوشمزه برای کودکان زیر ۱ سال

جدول شروع غذای کمکی نوزاد

در جدول زیر بر اساس سن نوزاد، مقدار مورد نیاز شیر و شروع غذای کمکی را آورده‌ایم.

نکته مهم: کم کم غذای کمکی را شروع کنید و به مرور مقدار آن را افزایش دهید.

ترتیب غذای کمکی نوزاد

نخستین غذای جامدی که معمولاً برای نوزادان توصیه می‌شود، غلات تک‌ دانه‌ی غنی‌شده با آهن است. این غلات را می‌توان با شیر مادر یا شیر خشک مخلوط کرده و به کودک داد. زمانی که کودک شما توانست با قاشق غذا بخورد، می‌توانید به‌ تدریج سراغ میوه‌ها و سبزیجات ساده هم بروید. ترتیب معرفی این خوراکی‌ها اهمیت چندانی ندارد اما بهتر است روند را آهسته و مرحله‌ به ‌مرحله پیش ببرید. در گام بعدی، افزودن مواد غذایی سرشار از آهن و روی مانند گوشت، تخم ‌مرغ یا حبوبات به برنامه‌ی غذایی کودک توصیه می‌شود. همچنین خوب است بین معرفی هر غذای جدید، چند روز فاصله بدهید تا بتوانید به ‌راحتی واکنش‌های احتمالی مانند حساسیت یا عدم تحمل غذایی را در نوزادتان تشخیص دهید.

لیست غذای کمکی کودک

سطح آهن ذخیره ‌شده در رحم پس از تولد کاهش می‌یابد و در حدود ۹ ماهگی به پایین‌ترین حد خود می‌رسد. به همین دلیل، غلات غنی‌شده با آهن و غذاهای غنی از آهن مانند گوشت‌ها و لوبیاهای پوره ‌شده، غذاهای اولیه ایده‌آلی هستند.

4 تا 6 ماهگی

برای شروع، می‌توانید ۱ قاشق چای‌ خوری غلات تک‌ دانه (برنج، جو، گندم) را با ۴ تا ۵ قاشق چای‌ خوری شیر مادر یا شیر خشک مخلوط کرده و با قاشق به نوزاد بدهید. (آکادمی اطفال آمریکا هشدار می‌دهد که نباید غلات نوزاد را در شیشه شیر ریخت زیرا ممکن است باعث خفگی شود.)

اگر نوزادتان با تکان دادن سر، برگرداندن صورت یا امتناع از باز کردن دهان پس از یک لقمه، تمایلی به ادامه خوردن نشان نداد، او را مجبور نکنید. اگر به نظر می‌رسد کاملاً به غلات بی‌علاقه است، یک هفته صبر کنید و دوباره امتحان کنید. وقتی نوزادتان به خوردن غلات رقیق عادت کرد، با استفاده از مایع کمتر و غلات بیشتر، آن را غلیظ‌تر کنید.

نکته: صبور باشید. نوزادتان بالاخره به خوردن غذاهای جامد عادت می‌کند. اگر به غذاهای جامد علاقه‌ای نشان نداد، شیردهی یا تغذیه با شیشه را مثل همیشه ادامه دهید و حدود یک هفته بعد دوباره غذاهای جامد را امتحان کنید.

6 تا 8 ماهگی

شاید شنیده باشید که خوردن میوه‌ها قبل از سبزیجات می‌تواند باعث ترجیح مادام‌العمر غذاهای شیرین شود اما هیچ پژوهشی این ادعا را تایید نمی‌کند. شما می‌توانید تصمیم بگیرید که با موز، هویج یا حتی مرغ پوره‌ شده شروع کنید.

تحقیقات نشان داده‌اند که معرفی زودهنگام غذاهای دارای آلرژن می‌تواند خطر ابتلا به آلرژی غذایی را در نوزاد کاهش دهد، به‌ ویژه اگر کودک شما در معرض خطر باشد. اگر سابقه خانوادگی قوی از آلرژی غذایی دارید یا نوزادتان اگزمای شدید دارد، با پزشک درباره بهترین روش‌های معرفی آلرژن‌های رایج مانند تخم‌ مرغ، لبنیات و بادام ‌زمینی مشورت کنید.

بسیاری از کودکان از همان ابتدا از تغذیه خود لذت می‌برند، چه با پوره‌ و چه با غذای انگشتی. از دادن غذاهای خام و سفت (مانند تکه‌های سیب یا هویج) به کودک خودداری کنید. مطمئن شوید که میوه‌ها و سبزیجات به اندازه کافی نرم باشند تا با فشار ملایم بین انگشت شست و سبابه له شوند. نخود پخته، تکه‌های کوچک موز یا آووکادو و گوشت‌های نرم پخته‌ شده، گزینه‌های خوبی هستند.

9 تا 12 ماهگی

به محض اینکه کودکتان به انواع پوره‌ها عادت کرد، وقت ایجاد تنوع در وعده‌های غذایی اوست. غذاهای انگشتی با بافت‌هایی مانند ماست، موز و سیب‌ زمینی شیرین له ‌شده را به رژیم غذایی او بیفزایید. همچنین کودکان به آهن بیشتری نیاز دارند، بنابراین گوشت‌های پوره‌ شده یا آب‌پز مانند گوشت گاو، مرغ و بوقلمون را امتحان کنید.

طرز تهیه اولین غذای کمکی نوزاد

در ادامه طرز تهیه سه مورد از اولین غذاهای کمکی نوزاد را ذکر می‌کنیم.

طرز تهیه حریره بادام برای نوزاد

حریره‌ی بادام یکی از خوراکی‌های ساده و مقوی برای نوزادان شش‌ ماهه و هفت ماهه است که می‌تواند جایگزین مناسبی برای فرنی باشد. با وجود سادگی در تهیه و نیاز به مواد اولیه‌ی اندک، ارزش غذایی بالایی دارد و به رشد کودک کمک می‌کند. در ادامه طرز تهیه حریره بادام با شیر آورده شده است:

• اگر کودک شما به حریره علاقه نشان داد، می‌توانید مقدار بیشتری بادام را یک‌جا پوست‌کنده و پودر کنید و در ظرف یا پلاستیک خشک و دربسته نگه دارید تا در دفعات بعد استفاده کنید.
• همیشه احتمال بروز حساسیت به بادام وجود دارد. علائمی مانند کهیر، استفراغ، خس‌خس سینه یا تنگی نفس می‌توانند نشانه‌های آلرژی باشند. از آنجا که راهی برای تشخیص حساسیت پیش از مصرف وجود ندارد، در خانواده‌هایی که سابقه‌ی آلرژی دارند، احتیاط بیشتری لازم است.
• برای شروع، بهتر است تنها یک قاشق از حریره به کودک داده شود و سپس واکنش‌های احتمالی او به ‌دقت بررسی گردد.

طرز تهیه سویق کودک

سویق کودک یکی دیگر از خوراکی‌های مغذی و مناسب برای نوزادان است که می‌تواند جایگزین خوبی برای حریره بادام باشد. سویق در واقع نام یک غذای خاص نیست، بلکه به گروهی از فرآورده‌های تهیه ‌شده از غلات و حبوبات گفته می‌شود. آنچه تحت عنوان سویق کودک شناخته می‌شود، ترکیبی از چند نوع از غلات و حبوبات است که ارزش غذایی بالایی دارد و برای رشد کودک بسیار مفید است.

طرز تهیه: برای آماده ‌سازی سویق، ابتدا هر نوع از غلات یا حبوبات را جداگانه تفت دهید. دلیل این کار تفاوت میزان آب موجود در آن‌هاست؛ زیرا اگر همزمان تفت داده شوند، ممکن است برخی کاملاً برشته شوند در حالی که برخی دیگر نیم‌پز یا حتی خام باقی بمانند. پس از برشته کردن، مواد را آسیاب کرده و به شکل پودر درآورید. در نهایت می‌توانید این پودرها را با هم مخلوط کنید. غلات و حبوباتی که معمولاً برای سویق کودک استفاده می‌شوند عبارتند از: عدس، ماش، نخود، گندم، برنج، جو، سنجد و…  در صورت تمایل می‌توان برای افزایش طعم، کمی شکر به مخلوط افزود تا سویق کامل‌تری به دست آید.

• می‌توانید مقدار مناسبی از پودر سویق را داخل ماست ریخته و به کودک بدهید.
• می‌توانید آن را با کمی آب مخلوط کرده و مانند فرنی روی حرارت قرار دهید تا غلیظ شود.
• پس از یک ‌سالگی، امکان ترکیب سویق با مواد دیگری مانند عسل، سوپ یا خوراک‌های ساده‌ی دیگر نیز وجود دارد.

طرز تهیه فرنی برای کودک

فرنی یکی از ساده‌ترین و در عین حال مغذی‌ترین غذاهای کمکی است که معمولاً به ‌عنوان اولین غذای جامد نوزاد شناخته می‌شود. شاید این پرسش مطرح شود که فرنی نوزاد چه تفاوتی با فرنی‌های معمولی دارد. پاسخ در مواد اولیه و شیوه‌ی تهیه‌ی آن نهفته است. طرز تهیه فرنی مخصوص نوزادان ترکیبی سبک و ساده دارد و معمولاً از چهار جزء اصلی شامل شیر، آرد برنج یا نشاسته و در برخی دستورها گلاب تشکیل می‌شود.

مواد لازم برای تهیه فرنی نوزاد با آرد برنج

• آرد برنج: ۲ قاشق غذاخوری
• شیر: ۱۰ قاشق غذاخوری

مواد لازم برای تهیه فرنی نوزاد با نشاسته

• نشاسته: ۱ قاشق غذاخوری
• شیر: ۷ قاشق غذاخوری

طرز تهیه: ابتدا مواد لازم را با هم مخلوط کنید و در یک قابلمه‌ی کوچک بریزید. سپس آن را روی حرارت ملایم قرار دهید و مرتب هم بزنید تا به غلظت و قوام مناسب برسد. پس از آماده شدن، فرنی را در ظرف بریزید و اجازه دهید خنک شود و بعد به کودک بدهید. فراموش نکنید فرنی داغ می‌تواند موجب رفلاکس معده نوزاد شود.

نکات مهم در تهیه فرنی نوزاد

• استفاده از شیر مادر برای پخت فرنی، ارزش غذایی آن را افزایش می‌دهد و مقوی‌تر خواهد بود.
• در صورتی که کودک به شیر گاو حساسیت دارد، می‌توان فرنی را با شیر خشک مخصوص تهیه کرد که گزینه‌ی مناسبی است. راه دیگر، استفاده از آب به‌ جای شیر است اما این روش از نظر تغذیه‌ای به اندازه‌ی فرنی تهیه ‌شده با شیر ارزشمند نیست.
• باید توجه داشت که آرد برنج ممکن است برای برخی نوزادان مبتلا به رفلاکس مشکل‌ساز باشد و علائم آن‌ها را تشدید کند. در چنین شرایطی بهتر است فرنی با نشاسته یا نشاسته‌ی ذرت جایگزین شود.

نوشیدنی‌ها و غذاهای جامد ممنوعه برای نوزاد کدام‌اند؟

• شیر گاو پاستوریزه پرچرب تا پیش از ۱۲ ماهگی نباید به ‌عنوان نوشیدنی اصلی به نوزاد داده شود.
• جایگزین‌های لبنی مانند شیر سویا، بز، گوسفند، برنج، جو دوسر، بادام و نارگیل مواد مغذی مورد نیاز کودک را ندارند، بنابراین تا ۲ سالگی توصیه نمی‌شوند. در صورت تمایل به استفاده از این گزینه‌ها، حتماً با متخصص اطفال مشورت کنید.
• چای، قهوه یا نوشیدنی‌های شیرین ‌شده با شکر در هر سنی به دلیل وجود کافئین و قند مضر هستند.
• دادن عسل به کودک تا ۱۲ ماهگی ممنوع است زیرا خطر بوتولیسم نوزاد (infant botulism) وجود دارد. بوتولیسم نوزادی نوعی بیماری نادر اما بسیار جدی است که بر اثر رشد و تکثیر باکتری کلستریدیوم بوتولینوم (Clostridium botulinum)  در روده‌ی نوزاد ایجاد می‌شود. این باکتری، سمی بسیار قوی تولید می‌کند که می‌تواند بر سیستم عصبی اثر بگذارد و مشکلات خطرناکی مانند ضعف عضلانی، یبوست شدید، مشکل در مکیدن یا بلع، افتادگی پلک و در موارد شدید، مشکلات تنفسی به وجود آورد.
• تخم‌ مرغ خام یا نیم‌پز و غذاهای حاوی تخم‌ مرغ خام مانند مایونز خانگی تا ۱۲ ماهگی ممنوع است زیرا باکتری‌های موجود در تخم ‌مرغ خام می‌توانند برای نوزاد خطرناک باشند.
• تا دو سالگی نباید به کودک لبنیات کم چرب بدهید.
• مغزیجات بزرگ و سایر خوراکی‌هایی که بافت سختی دارند تا چهار سالگی کودک مجاز نیست زیرا خطر خفگی وجود دارد.

نقل قول از:

raisingchildren

Home-cooked food without added salt or sugar is good for babies. Processed or packaged foods with high levels of fat, sugar or salt aren’t good for babies and children. These foods include cakes, biscuits, chips and fried foods.

ترجمه:

غذاهای خانگی که بدون افزودن نمک و شکر تهیه می‌شوند برای نوزاد مناسب‌اند. در مقابل، خوراکی‌های فرآوری ‌شده یا بسته ‌بندی‌ شده که میزان بالای چربی، شکر یا نمک دارند (مانند کیک، بیسکویت، چیپس و غذاهای سرخ ‌شده) برای نوزادان و کودکان توصیه نمی‌شوند.

اهمیت مولتی ‌ویتامین و قطره آهن در کنار غذای کمکی کودک

متخصصان اطفال معمولاً برای شیرخواران، مولتی‌ویتامین و قطره آهن برای نوزاد را توصیه می‌کنند. در کشورهایی مانند ایران، در صورتی که ویتامین D به صورت جداگانه در دسترس نباشد، معمولاً به شکل مولتی ‌ویتامین یا ترکیب ویتامین A+D تجویز می‌شود.

در مورد آهن باید توجه داشت که نوزاد هنگام تولد دارای مقداری ذخیره آهن است و شیر مادر نیز حاوی آهن است، اگرچه مقدار آن کم است اما جذب آن بسیار بالا است. به همین دلیل، مجموع ذخیره آهن بدن نوزاد و میزان آهن موجود در شیر مادر تا حدود ۹ ماهگی معمولاً کافی است.

برای اطمینان، در پایان ۶ ماهگی و هنگام شروع غذای تکمیلی، همراه با مولتی ‌ویتامین، به شیرخوار قطره آهن نیز داده می‌شود. آغاز مصرف قطره آهن قبل از شش ماهگی توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است اثر میکروب‌کشی طبیعی شیر مادر را کاهش دهد و ضرر آن بیش از منفعتش باشد.

بیشتر بخوانید:   عوارض مصرف قطره آهن برای نوزادان

در واقع والدینی که به‌خاطر نگرانی از فقر آهن شیرخوارشان، پیش از موعد قطره آهن اضافی مصرف می‌دهند، ممکن است اثر محافظتی شیر مادر در برابر عفونت‌ها به ویژه عفونت‌های گوارشی مانند اسهال را از بین ببرند و فرزندشان را در معرض خطر بیشتری قرار دهند.

بیشتر بخوانید:  کم خونی در کودکان و خطرات ناشی از آن

نکات مهم اولین غذای کمکی کودکان

شروع غذای کمکی برای کودکان می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. ممکن است کودک گریه کند، بخواهد در آغوش گرفته شود یا وقت تعویض پوشک فرا رسیده باشد. با این حال، نکاتی وجود دارد که با رعایت آن‌ها فرایند تغذیه کودک با غذای جامد آسان‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌شود. در ادامه مهم‌ترین نکات را ذکر می‌کنیم.

1. یک برنامه غذایی برای کودک داشته باشید: نوزاد برای غذا خوردن به تمرکز نیاز دارد، بنابراین دست‌های نوزاد را بشویید، او را آرام کنید و سپس او را در صندلی غذای خود بنشانید. آرامش محیط را با خاموش کردن تلویزیون حفظ کنید و مطمئن شوید که نوزاد خوب استراحت کرده است.
2. تغذیه کودک را با شیر مادر یا شیر خشک متوقف نکنید: کودکان معمولاً حجم زیادی از غذای کمکی را نمی خورند. آنان شیر مادر را ترجیح می دهند. باید به خاطر داشت که غذای کمکی، مکمل شیر مادر است و نباید کودک را مجبور به خوردن آن کرد. بهترین زمان برای دادن غذای کمکی به کودک، وقتی است که او با شیر مادر تغذیه شده و اشتهای کمتری دارد. غذای کمکی نباید اشتهای کودک به شیر مادر را از بین ببرد.
3. به کودک خود فرصت بدهید: غذا خوردن برای کودک پدیده جدیدی است که احتیاج به آمادگی و تمرین دارد. کودک شما که تاکنون رژیم غذایی‌اش فقط شیر بوده، اکنون باید به جویدن غذا و گرفتن قاشق عادت کند. بنابراین بدون عجله به کودک خود فرصت دهید تا با این تغییرات کنار بیاید. دادن غذای جامد به نوزاد را از روزی یک قاشق مرباخوری شروع کنید و به مرور تعداد قاشق‌ها را افزایش دهید.
4. به کودکتان اجازه کثیف‌کاری دهید: همچنان که کودک بزرگ‌تر می‌شود، یاد می‌گیرد که چطور به تنهایی غذا بخورد اما این فرایند زمان‌بر است. مادامی که نوزاد دارد نحوه نگه داشتن قاشق و بردن آن به دهان را یاد می‌گیرد، کثیف کاری زیادی اتفاق می‌افتد. بنابراین لذت کشف جدید و غذا خوردن را از کودکتان نگیرید.
5. به کودک خود آب بدهید: کودک از حدود شش ماهگی می‌تواند مقدار کمی آب در فنجان باز همراه غذا بخورد.
6. مراقب واکنش‌های آلرژیک نوزاد خود باشید: هر بار فقط یک غذای جدید به کودک بدهید و اگر سابقه خانوادگی آلرژی به تخم مرغ، بادام زمینی و سایر غذاها را دارید، احتیاط کنید.

غذای کمکی کودکان بالای یک سال باید چگونه باشد؟

اکنون که کودک شما ۱۲ ماهه شده است، باید روزانه سه وعده اصلی غذا داشته باشد. همچنین ممکن است به دو میان‌وعده سالم بین وعده‌ها نیاز داشته باشد مانند میوه، سبزیجات برش‌خورده، نان تست، نان ساده یا ماست ساده. به یاد داشته باشید که نیازی به افزودن نمک یا شکر به غذای کودک نیست. کودکان نباید غذای شور بخورند زیرا برای کلیه‌هایشان مضر است و شکر می‌تواند باعث پوسیدگی دندان شود. در ادامه، انواع غذاهای کمکی برای کودکان بالای یک سال را ذکر می‌کنیم.

سبزیجات

سبزیجات را در صورت نیاز بپزید تا نرم شوند و به صورت خرد شده یا finger food به کودک بدهید. سبزیجات مفید برای کودکان بالای یک سال عبارتند از:

•   مارچوبه
• آووکادو
• کلم بروکلی
• کدو حلوایی
• کلم
• هویج
• گل ‌کلم
• کدو سبز
• لوبیا سبز
• شلغم
• نخود فرنگی
• فلفل دلمه‌ای
• اسفناج

میوه‌ها

میوه‌ها را بشویید. هسته و پوست آن‌ها را جدا کنید. سپس میوه را خرد کرده یا به صورت انگشتی به کودک بدهید. میوه‌های مفید برای کودکان بالای یک سال به شرح زیر است:

• سیب
• موز
• کیوی
• انبه
• ملون
• پرتقال
• هلو
• گلابی
• آناناس
• آلو
• تمشک
• توت‌ فرنگی
• بلوبری

غذاهای نشاسته‌ای

می‌توانید غلات را با شیر مادر یا شیر پاستوریزه و پرچرب گاو مخلوط کنید و به کودک خود بدهید. بهترین غذاهای نشاسته‌ای برای کودکان بالای یک سال عبارتند از:

• نان
• ذرت
• جوی دوسر
• پاستا
• سیب زمینی
• کینوا
• برنج
• نان تست

غذاهای پروتئینی

این گروه غذایی شامل گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، لوبیا و حبوبات است. غذاهای پروتئینی برای کودکان عبارتند از:

• مرغ
•   لوبیا
•   گوشت گاو
• تخم‌ مرغ
• ماهی
• عدس
• بوقلمون

کلام آخر

در مجموع، غذای کمکی برای نوزادان نقش حیاتی در تامین مواد مغذی مورد نیاز رشد و تکامل آن‌ها دارد، به‌ویژه آهن و روی که با افزایش سن و کاهش ذخایر بدن اهمیت بیشتری می‌یابند. شروع تدریجی با غذاهای نرم و پوره‌ شده، افزایش تدریجی حجم و تنوع غذاها، رعایت ترتیب مناسب معرفی غذاهای غنی از آهن و پروتئین، رشد سالم، توانایی جویدن و خوردن مستقل و کاهش خطر حساسیت‌های غذایی را تضمین می‌کند. رعایت این نکات، تجربه‌ای ایمن و لذت‌بخش از تغذیه برای نوزاد فراهم می‌کند.