ازمایش دی اف ای چیست؟
DFI آزمایشی است که در بررسی ناباروری مردان استفاده میشود. در این آزمایش میزان آسیب DNA در اسپرم مورد بررسی قرار میگیرد.
DFI آزمایشی است که در بررسی ناباروری مردان استفاده میشود. در این آزمایش میزان آسیب DNA در اسپرم مورد بررسی قرار میگیرد. اسپرم سلولی است که در مرد تولید و پس از ترکیب با سلول تخمک در بدن زن جنین را تشکیل خواهد داد.
شاخص قطعه قطعه شدن DNA اسپرم (DFI) روشی است برای آنالیز کیفیت منی که حضور شکستهای کروموزومی در اسپرمها را نشان میدهد. این روش مکمل روشهای آنالیزی شناخته شده مثل ارزیابی کمیت عددی اسپرم، حرکت و شکل، برای ارزیابی کیفیت منی است.
DNA
DNA یا دئوکسی ریبونوکلئیک اسید نوعی ماده در بدن تمام موجودات زنده است که دستورالعملهای ژنتیکی را حمل میکند. این مولکول بزرگ دستورالعملهای ساخت مواد لازم بدن از قبیل ساخت پروتئین و سایر مواد لازم را با خود حمل کرده و باعث انتقال اطلاعات ژنتیکی از والدین به فرزندان میشود.
در تمام مردان درجاتی از آسیب به DNA اسپرم وجود دارد، اما هرگاه درصد این آسیب افزایش زیادی داشته باشد، باعث اختلال در حاملگی، ایجاد سقط و شکست در روشهای کمک باروری (از قبیل IUI، IVF و ICSI) میگردد.
در آزمایش DFI با استفاده از روشهای مختلف از قبیل SCSA ،TUNNLE ،SCD و سایر روشها، میزان شکست و آسیب DNA اسپرم بررسی و بر اساس درصد گزارش میشود. این درصد نشان دهنده میزان اسپرمهایی است که دچار آسیب DNA میباشند. لذا هرچه این درصد بالاتر باشد نشان دهنده آسیب بیشتر به DNA اسپرم خواهد بود.
معمولاً درصدهای کمتر از ۳۰-۲۵% خوب بوده و ایجاد مشکل نمیکند در حالی که درصدهای بالاتر غیرطبیعی بوده و هرگاه بیشتر از ۵۰% شود نشان دهنده آسیب بسیار شدید است.
بیمارانی که شکست DNA دارند بهتر است تا زمان بهبودی، از اقدامات کمک باروری به دلیل احتمال بالای عدم موفقیت این روشها و نیز احتمال بالای سقط استفاده نکنند
در بیمارانی که سابقه سقط داشتهاند، روشهای کمک باروری (مثل IUI، IVF و ICSI) ناموفق بوده، علت ناباروری مشخص نیست و ... از تست DFI استفاده میشود.
با توجه به اینکه عوامل محیطی از علل دخیل در شکست و آسیب DNA میباشند، لذا تغییر در روش زندگی از قبیل رژیم غذایی مناسب، ترک سیگار و مواد مخدر، دوری از استرس و ... میتواند مفید باشد.
گرما میتواند باعث شکست DNA شود، لذا استفاده از لباس مناسب و خنک کردن بیضهها با استفاده از شستشو با آب سرد باعث کاهش شکست DNA میگردد.
عوامل محیطی آلوده کننده از قبیل رادیاسیون، امواج موبایل و ... نیز در این شکست مؤثرند که بایستی مدنظر باشند.
چاقی از علل تسهیل کننده شکست DNA بوده که با استفاده از ورزش و رژیم مناسب میتوان آن را کنترل کرد.
علاوه بر موارد فوق، استفاده از داروهای مناسب و بهویژه آنتیاکسیدانها، طبق تجویز پزشک متخصص، میتواند در بهبود شکست DNA مفید باشد.
بیمارانی که شکست DNA دارند بهتر است تا زمان بهبودی، از اقدامات کمک باروری به دلیل احتمال بالای عدم موفقیت این روشها و نیز احتمال بالای سقط استفاده نکنند.
آنالیز اسپرم و انتخاب مؤثرترین درمان برای مردان نابارور
آنالیزهای ساده شکستهای کروموزومی در اسپرمها به انتخاب درمان ناباروری کمک میکند و در نتیجه، احتمال موفقیت تولیدمثل کمکی را برای زوجهای بدون فرزند افزایش میدهد.
تحقیقات جدید نشان میدهد که آنالیز ساده شکستهای کروموزومی در اسپرمها امکان انتخاب مؤثرترین راه درمان را آسان میکند و در نتیجه شانس موفقیت تولیدمثل کمکی زوجهای نابارور را افزایش میدهد.
در مطالعه جدیدی که روی بیش از 1600 زوج نابارور صورت گرفت، همه مردان در آنالیز DFI نیز شرکت کردند. نتایج آزمایشها نشان میدهد که شکستهای کروموزومی در مردانی که DFI بالاتر دارند، بیشتر اتفاق میافتد و این امر میتواند شانس باروری را در این مردان کاهش دهد. زوجهایی که در این آزمایش مطالعاتی شرکت کردند، در نهایت از تکنیکهای کمک باروری استاندارد مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) یا تکنیکهای پیشرفتهتر مانند تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) استفاده کردند.
در روش لقاح آزمایشگاهی (IVF) استاندارد، تخمکهای جداشده با تعداد زیادی اسپرم در لوله آزمایش مخلوط میشوند. هدف این کار آن است که لقاح بدون اقدامات اضافی انجام شود. تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم شامل انتخاب یک تک اسپرم زیستا است که با سوزن به تخمک تزریق میشود.
گرما میتواند باعث شکست DNA شود، لذا استفاده از لباس مناسب و خنک کردن بیضهها با استفاده از شستشو با آب سرد باعث کاهش شکست DNA میگردد
در زوجهایی که مرد تعداد زیادی شکست کروموزومی داشت، شانس باردارشدنشان با استفاده از تکنیک تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم به جای لقاح آزمایشگاهی امکانپذیر بود. در نتیجه آنالیز DFI امکان بهبود درمان و افزایش شانس بچهدار شدن را امکان پذیر میکند. درمانهای باروری که شکست میخورند، برای بیماران هم از نظر ذهنی و هم از نظر فیزیکی تنشزا هستند؛ مخصوصاً وقتی تعداد دفعات تکرار زیاد باشد. در نتیجه محققین امیدوارند که این نتایج بهترین گزینه درمانی را به زوجهای نابارور معرفی کند.
تفسیر % DFI
تفسیر درصد اسپرمهایی که حاوی DNA آسیبدیده هستند به ۴ شکل آماری با میزان احتمال باروری گزارش میشود:
≤ ۱۵% DFI = excellent to good sperm DNA integrity
سلامت و کیفیت عالی تا خوب اسپرم ≤۱۵% DFI
> ۱۵ to < ۲۵% DFI = good to fair sperm DNA integrity
سلامت و کیفیت خوب تا نامطلوب اسپرم > ۱۵ ۲۵ to < ۵۰% DFI = fair to poor sperm DNA integrity
سلامت و کیفیت نامطلوب تا ضعیف اسپرم > ۲۵ to < ۵۰% DFI
≥ ۵۰% DFI = very poor sperm DNA integrity
سلامت و کیفیت بسیار ضعیف اسپرم ≥ ۵۰% DFI
نکته:
گزارشهای بالا مبنای بارداری طبیعی یا بارداری با IUI میباشد.
شاخصهای آماری نشان میدهد آستانه و مرز نامناسب برای باروری DFI بیش از ۲۵ درصد میباشد.
هرچند بارداری کامل با افزایش DFI امکان دارد ولی با افزایش DFI احتمال ختم بارداری زودهنگام و سقط افزایش مییابد.
در موارد افزایش DFI بالای ۳۵ درصد، میتوان با درمان دارویی یا تغییر سبک زندگی یا بهکارگیری تکنیکهای کمک باروری مانند IUI یا لقاح مصنوعی مانند IVF یا ICSI میتوان احتمال باروری موفقیتآمیز را افزایش داد
منبع:
تبیان
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼