آداب غذا خوردن کودک، سن یادگیری

سلامت: آرین هنوز نمی‌تواند با مهارت از قاشق و چنگال استفاده کند. می‌گویند کودکان تا چهار سالگی معمولا نمی‌توانند این کار را به خوبی انجام دهند، یعنی به همان اندازه‌ای که از قاشق و چنگال استفاده می‌کنند با دست نیز غذا می‌خورند.

اما این موضوع اهمیت ندارد. مهم این است که قواعد مشخص و معینی که در این مورد قرار داده‌ایم، رعایت شوند. آرین اجازه ندارد با دهان پر از سر سفره یا میز غذا بلند شود.

باید غذایش را تمام کند و بعد به سراغ بازی برود. پزشکان می‌گویند کودکان پس از پنج سالگی باید آداب غذا خوردن را به خوبی رعایت کنند.

من از همین حالا آرین را به استفاده از کلماتی نظیر لطفا یا متشکرم تشویق می‌کنم. با همسرم سر میز غذا روی این نکته تاکید می‌کنیم که کلمات کلیدی را بیان کنیم و او غیرمستقیم از ما الگو برداری می‌کند. گاهی متوجه می‌شویم عین کلمات ما را به کار می‌برد.

«یه ذره آب بده و یا لطفا آب بده» بستگی دارد کدام را بیشتر بشنود و درست همان را به کار می‌گیرد. این موضوع در نوع رفتارهای ما هم نمود پیدا می‌کند و خیلی مواظبیم مبادا هنگام غذا خوردن چیزی را پرت کنیم.

اگر قاشق، ظرف سس و یا هر شی‌ء دیگری را به خاطر اینکه از هم فاصله دارید، پرت کنید، انتظار نداشته باشید کودک شما فردا این کار را نکند. اگر این کار را دیده باشد، او هم انجام می‌دهد. مثلا چند روز پیش آرین ظرف سس قرمز را پرت کرد.

گمان نکنیم که اگر همواره به او محبت کنیم تربیتی عالی را شکل می دهیم. بلکه تربیت باید در پیوستاری از قاطعیت و محبت باشد تا تاثیر گذاری بهتری داشته باشد.

من و پدرش با اینکه رفتارش را بسیار بامزه دیدیم و خنده‌مان گرفته بود که این کار را از کجا یاد گرفته است، هیچ توجهی به موضوع نشان ندادیم. می‌دانستیم که خنده ما را نشانه تایید و مناسب بودن رفتار خود می‌داند و آن را تکرار خواهد کرد.

چند دقیقه بعد من ظرف سس قرمز را برداشتم و به همسرم دادم. او هم تشکر کرد. تا پایان غذا خوردن مدام این رفتار را تکرار کردیم و لطفا و ممنونم به کار بردیم. در وعده شام دیروز به طور شگفت‌‌انگیزی متوجه تغییر رفتار او شدم.

وقتی لیوان آب را از من گرفت، گفت: «ممنونم» من و پدرش هم برای او کف زدیم و هورا کشیدیم و گفتیم از این حرفش خیلی خوش‌مان آمد.

تا حالا جر و بحث کردن و بدقلقی‌های او بر سر میز غذا را نیز با همین شیوه حل کرده‌ایم.

روان شناسان می‌گویند با اینکه بچه‌ها هنوز مهارت‌های لازم غذا خوردن را بلد نیستند اما در هر سنی که باشند باید برایشان روشن کنیم سر سفره باید چه رفتاری داشته باشند.

پرتاب کردن موادغذایی یا اشیا، جر و بحث، صحبت کردن با دهان پر یا ترک میز غذا و رفتارهایی از این قبیل در تمام سنین غیرقابل قبول و ممنوع است.

کودکان ما باید بدانند که در عین صمیمیت در خانواده قوانینی نیز حاکم است و زندگی بر پایه اصولی هماهنگ و ثابت طی می شود.

برحسب سن کودک زیر پنج سال و درک او باید این مطلب را واضح تذکر داد. اگر او این کارهای ناشایست خود را با شدت بیشتری انجام داد و بارها تکرار کرد روش بسیار خوبی که دکتر روان شناس بارها توصیه کرده‌ است راهگشا خواهد بود.

من در مورد آرین نقش معجزه‌آسای آن را دیدم: «اگر یک دفعه دیگه این کارو بکنی، تنبیه می‌شی!» با همین شیوه توانستم او را مجبور کنم تا پایان غذا خوردن سر میز بماند.

او اجازه ندارد وسط غذا برود و بیاید چون اگر این کار را تکرار کرد و اهمیتی به تذکرم نداد، تماشای برنامه کودک همان روز را از دست می‌دهد و این مساله باعث می‌شود یادش بماند در به کار بردن این جمله، کاملا جدی هستم.

کودک عزیز است و تربیتش عزیزتر. به صرف اینکه نیاز به محبت و لطافت رفتار دارد نباید از روش های مناسب برای حذف رفتارهای نامطلوب و گسترش رفتارهای مثبت دریغ نمود.

هرجا لازم باشد رفتاری قاطع می تواند به تربیت او کمک کند و در مواقعی که ضرورتش احساس شود باید مورد محبت و توجه پدر ومادر قرار گیرد.

گمان نکنیم که اگر همواره به او محبت کنیم تربیتی عالی را شکل می دهیم. بلکه تربیت باید در پیوستاری از قاطعیت و محبت باشد تا تاثیر گذاری بهتری داشته باشد.

کودکان ما باید بدانند که در عین صمیمیت در خانواده قوانینی نیز حاکم است و زندگی بر پایه اصولی هماهنگ و ثابت طی می شود.