کنترل دیابت در کودکان، راهنمایی کنید
کودکان و نوجوانان دیابتی می توانند همچون سایر دانش آموزان به مدرسه بروند و مانند ایشان تحصیل کنند و به همین دلیل نیز لازم است با دانش آموزان دیابتی مثل سایر دانش آموزان برخورد شود یعنی به دور از ترحم و با آگاهی درست.
آفتاب: کودکان و نوجوانان دیابتی می توانند همچون سایر دانش آموزان به مدرسه بروند و مانند ایشان تحصیل کنند و به همین دلیل نیز لازم است با دانش آموزان دیابتی مثل سایر دانش آموزان برخورد شود یعنی به دور از ترحم و با آگاهی درست. اما متأسفانه شاهدیم که دانش آموزان دیابتی دارای مشکلات متعددی هستند از جمله موارد زیر:به کودکان و نوجوانان دیابتی اجازه داده نمی شود که سر کلاس، در صورت بروز هیپوگلیسمی (افت قند خون) و یا قبل از شروع آن، مواد غذایی لازم را میل کنند! کودکان و نوجوانان دیابتی می توانند همچون سایر دانش آموزان به مدرسه بروند و مانند ایشان تحصیل کنند و به همین دلیل نیز لازم است با دانش آموزان دیابتی مثل سایر دانش آموزان برخورد شود یعنی به دور از ترحم و با آگاهی درست. اما متأسفانه شاهدیم که دانش آموزان دیابتی دارای مشکلات متعددی هستند از جمله موارد زیر: به کودکان و نوجوانان دیابتی اجازه داده نمی شود که سر کلاس، در صورت بروز هیپوگلیسمی (افت قند خون) و یا قبل از شروع آن، مواد غذایی لازم را میل کنند!
برای اغلب کودکان و نوجوانان دیابتی، شرکت در زنگ ورزش یا ممنوع و یا با مشکلات همراه است! اکثر معلمان و مربیان مسئولیت مراقبت از یک دیابتی را حین گردش های علمی نمی پذیرند و در نتیجه امکان حضور در گردش های علمی برای دیابتی فراهم نمی گردد! اکثر کودکان و نوجوانان دیابتی به دلیل ضرورت کنترل دائمی قند خون، خوردن مواد غذایی و یا تزریق انسولین، مورد توجه قرار دارند و همین امر سبب می شود از سوی سایرین مورد ریشخند، تحقیر و یا طعنه قرار گیرند! ثبت نام افراد دیابتی در مدارس، به خصوص در مهد کودک ها، با مشکلات متعدد رو به روست و اکثر خانواده ها نمی توانند فرزند دیابتی خود را در مدارسی که می خواهند ثبت نام کنند! اکثر افراد دیابتی و والدین ایشان، دیابتی بودن را از اولیای مدارس پنهان می کنند به خصوص درمهد کودک ها! و صدها مشکل ریز و درشت که عرصه را بر دیابتی و والدین او تنگ می کند!
نکته های اجرایی
در حیاط مدرسه، امکانات ورزشی ایجاد شود و یا امکان استفاده از سالن ورزش برای دانش آموزان، به خصوص در مواقعی که کلاس تشکیل نمی شود و یا در ساعات غیر درسی فراهم گردد.
مواد غذایی و نوشیدنی های نامناسب در محیط مدرسه فروخته نشود و انواع میوه، آب و دوغ جایگزین آن گردد.
این نکته را به دانش آموزان و والدین ایشان منتقل نمایید که:
"نیازی نیست دانش آموز در هر زنگ تفریح، یک وعده غذایی میل کند!"
منشاء این مشکلات چیست؟
بسیاری از این مشکلات ناشی از نداشتن اطلاعات و دانش کافی از سوی معلمان و شاگردان است و سبب می شود بسیاری از دیابتی ها و والدین ایشان احساس کنند که در مدرسه برخورد خوبی با آنان نمی شود و شاهدیم که افراد دیابتی در مدارس، منزوی و تنها هستند مگر دیابتی هایی که از آموزش و اعتماد به نفس لازم برخوردار گردیده اند.
چگونه می توان این مشکلات را حل نمود؟
از اکثر مشکلاتی که ذکر شد می توان پیشگیری نمود به شرط آن که بین خانواده های دیابتی، معلمان و پزشک معالج فرد دیابتی، ارتباط و همکاری مناسبی وجود داشته باشد که متأسفانه این همکاری وجود ندارد! ابتلا به دیابت باعث می شود فرد دیابتی به دلیل شیوه تغذیه، کنترل قند خون، تزریق انسولین و یا مسایل دیگر، ملزم به رعایت مواردی باشد که دانش آموزان غیر دیابتی ملزم نیستند. همین تفاوت اگر به گونه ای صحیح توجیه شود سبب روابط دوستانه متقابل بین دانش آموزان می گردد یعنی: غیر دیابتی از یک پدیدة جدید آگاهی می یابد و سطح اطلاعاتش افزایش پیدا می کند. دیابتی نیز از این که وجودش سبب افزایش آگاهی در اطرافیان و دوستان شده است به جای احساس نامطلوب، می تواند احساس رضایت نماید. اما متأسفانه به دلیل ناآگاهی اکثر دانش آموزان، بسیاری از ایشان نمی توانند برای خود توجیه کنند که چرا یک دیابتی مثلاً مجاز به مصرف مواد قندی مثل شکلات نیست اما در بعضی موارد باید همین مواد را میل کند!؟ به این ترتیب است که دانش آموزان دیابتی، ابتلای خود را پنهان می کنند و اگر به آن ها نوشابه، بستنی و از این قبیل مواد غذایی تعارف شود، میل می کنند و قند خونشان افزایش می یابد!
والدین:
اکثر والدین خود را مسئول ابتلای فرزندشان به دیابت می دانند و همین "وجدان دردی" سبب می شود برای کنترل دیابت فرزند خود هر کاری را انجام دهند و از اجتماع نیز انتظار دارند که در این راه به ایشان کمک کنند. اما متأسفانه بسیار شنیده شده است که عده ای از دیابت به عنوان "تنبیه" یاد می کنند و فشار روانی شدیدی به والدین دیابتی وارد می کنند! والدین انتظار دارند حداقل معلمان و اولیای مدارس که مسئولیت افزایش آگاهی و دانش شاگردان را بر عهده دارند نسبت به دیابت دارای اطلاعات بیشتری باشند و دانش آموزان را نیز هدایت نمایند. مدیران مدارس با برگزاری دوره های علمی آموزشی، تلاش بیشتری در راستای ارتقای اطلاعات علمی والدین انجام دهند و همین جلسات قطعاً منجر به همکاری و همدلی بیشتری در فضای آموزشی خواهد شد.
معلمان:
ناگفته نماند که در اغلب مدارس، در یک کلاس گاهی تا ۴۵ شاگرد نیز حضور دارند و معلم باید بتواند پاسخگوی تک تک ایشان باشد، حال با پدیده ای چون دیابت هم باید کنار آید در حالی که خود دیابتی اطلاعاتی دارد که کافی است فرصتی فراهم آورند تا وی به سایر همکلاسی های خود این اطلاعات را منتقل نماید و همین امر سبب حل مشکلات بسیاری خواهد شد. نباید فکر کنیم که معلمان علاقه ای به داشتن شاگرد دیابتی ندارند، بلکه اگر از آموزش و امکانات لازم برخوردار باشند چه بسا به وجود دانش آموز دیابتی خود افتخار نیز بکنند.
کلام آخر
دیابت باید جدی گرفته شود. با رشد روزافزون آمار مبتلایان به دیابت نوع ۱ (که دانش آموزان نیز جزو این گروهند) ضرورت برنامه های آموزشی دیابت در مدارس، قطعی است. انجمن دیابت ایران حدود ۱۵ سال است که در این زمینه با آموزش و پرورش همکاری داشته است و درصورت لزوم نیز می تواند این همکاری را گسترش دهد. آموزش مربیان بهداشت مدارس، مدیران و حتی آموزگاران، بدون شک نه تنها برای افراد دیابتی بلکه برای غیر دیابتی ها نیز مفید و با نتایج ارزشمندی همراه خواهد بود. آمار دیابتی های موفق در کنکورها و دوره های آموزش عالی، الگوی رفتاری مطلوبی برای غیر دیابتی هایی است که نسبت به سلامتی خود این سرمایة اصلی هر موفقیت بی اعتنایند!
برای اغلب کودکان و نوجوانان دیابتی، شرکت در زنگ ورزش یا ممنوع و یا با مشکلات همراه است! اکثر معلمان و مربیان مسئولیت مراقبت از یک دیابتی را حین گردش های علمی نمی پذیرند و در نتیجه امکان حضور در گردش های علمی برای دیابتی فراهم نمی گردد! اکثر کودکان و نوجوانان دیابتی به دلیل ضرورت کنترل دائمی قند خون، خوردن مواد غذایی و یا تزریق انسولین، مورد توجه قرار دارند و همین امر سبب می شود از سوی سایرین مورد ریشخند، تحقیر و یا طعنه قرار گیرند! ثبت نام افراد دیابتی در مدارس، به خصوص در مهد کودک ها، با مشکلات متعدد رو به روست و اکثر خانواده ها نمی توانند فرزند دیابتی خود را در مدارسی که می خواهند ثبت نام کنند! اکثر افراد دیابتی و والدین ایشان، دیابتی بودن را از اولیای مدارس پنهان می کنند به خصوص درمهد کودک ها! و صدها مشکل ریز و درشت که عرصه را بر دیابتی و والدین او تنگ می کند!
نکته های اجرایی
در حیاط مدرسه، امکانات ورزشی ایجاد شود و یا امکان استفاده از سالن ورزش برای دانش آموزان، به خصوص در مواقعی که کلاس تشکیل نمی شود و یا در ساعات غیر درسی فراهم گردد.
مواد غذایی و نوشیدنی های نامناسب در محیط مدرسه فروخته نشود و انواع میوه، آب و دوغ جایگزین آن گردد.
این نکته را به دانش آموزان و والدین ایشان منتقل نمایید که:
"نیازی نیست دانش آموز در هر زنگ تفریح، یک وعده غذایی میل کند!"
منشاء این مشکلات چیست؟
بسیاری از این مشکلات ناشی از نداشتن اطلاعات و دانش کافی از سوی معلمان و شاگردان است و سبب می شود بسیاری از دیابتی ها و والدین ایشان احساس کنند که در مدرسه برخورد خوبی با آنان نمی شود و شاهدیم که افراد دیابتی در مدارس، منزوی و تنها هستند مگر دیابتی هایی که از آموزش و اعتماد به نفس لازم برخوردار گردیده اند.
چگونه می توان این مشکلات را حل نمود؟
از اکثر مشکلاتی که ذکر شد می توان پیشگیری نمود به شرط آن که بین خانواده های دیابتی، معلمان و پزشک معالج فرد دیابتی، ارتباط و همکاری مناسبی وجود داشته باشد که متأسفانه این همکاری وجود ندارد! ابتلا به دیابت باعث می شود فرد دیابتی به دلیل شیوه تغذیه، کنترل قند خون، تزریق انسولین و یا مسایل دیگر، ملزم به رعایت مواردی باشد که دانش آموزان غیر دیابتی ملزم نیستند. همین تفاوت اگر به گونه ای صحیح توجیه شود سبب روابط دوستانه متقابل بین دانش آموزان می گردد یعنی: غیر دیابتی از یک پدیدة جدید آگاهی می یابد و سطح اطلاعاتش افزایش پیدا می کند. دیابتی نیز از این که وجودش سبب افزایش آگاهی در اطرافیان و دوستان شده است به جای احساس نامطلوب، می تواند احساس رضایت نماید. اما متأسفانه به دلیل ناآگاهی اکثر دانش آموزان، بسیاری از ایشان نمی توانند برای خود توجیه کنند که چرا یک دیابتی مثلاً مجاز به مصرف مواد قندی مثل شکلات نیست اما در بعضی موارد باید همین مواد را میل کند!؟ به این ترتیب است که دانش آموزان دیابتی، ابتلای خود را پنهان می کنند و اگر به آن ها نوشابه، بستنی و از این قبیل مواد غذایی تعارف شود، میل می کنند و قند خونشان افزایش می یابد!
والدین:
اکثر والدین خود را مسئول ابتلای فرزندشان به دیابت می دانند و همین "وجدان دردی" سبب می شود برای کنترل دیابت فرزند خود هر کاری را انجام دهند و از اجتماع نیز انتظار دارند که در این راه به ایشان کمک کنند. اما متأسفانه بسیار شنیده شده است که عده ای از دیابت به عنوان "تنبیه" یاد می کنند و فشار روانی شدیدی به والدین دیابتی وارد می کنند! والدین انتظار دارند حداقل معلمان و اولیای مدارس که مسئولیت افزایش آگاهی و دانش شاگردان را بر عهده دارند نسبت به دیابت دارای اطلاعات بیشتری باشند و دانش آموزان را نیز هدایت نمایند. مدیران مدارس با برگزاری دوره های علمی آموزشی، تلاش بیشتری در راستای ارتقای اطلاعات علمی والدین انجام دهند و همین جلسات قطعاً منجر به همکاری و همدلی بیشتری در فضای آموزشی خواهد شد.
معلمان:
ناگفته نماند که در اغلب مدارس، در یک کلاس گاهی تا ۴۵ شاگرد نیز حضور دارند و معلم باید بتواند پاسخگوی تک تک ایشان باشد، حال با پدیده ای چون دیابت هم باید کنار آید در حالی که خود دیابتی اطلاعاتی دارد که کافی است فرصتی فراهم آورند تا وی به سایر همکلاسی های خود این اطلاعات را منتقل نماید و همین امر سبب حل مشکلات بسیاری خواهد شد. نباید فکر کنیم که معلمان علاقه ای به داشتن شاگرد دیابتی ندارند، بلکه اگر از آموزش و امکانات لازم برخوردار باشند چه بسا به وجود دانش آموز دیابتی خود افتخار نیز بکنند.
کلام آخر
دیابت باید جدی گرفته شود. با رشد روزافزون آمار مبتلایان به دیابت نوع ۱ (که دانش آموزان نیز جزو این گروهند) ضرورت برنامه های آموزشی دیابت در مدارس، قطعی است. انجمن دیابت ایران حدود ۱۵ سال است که در این زمینه با آموزش و پرورش همکاری داشته است و درصورت لزوم نیز می تواند این همکاری را گسترش دهد. آموزش مربیان بهداشت مدارس، مدیران و حتی آموزگاران، بدون شک نه تنها برای افراد دیابتی بلکه برای غیر دیابتی ها نیز مفید و با نتایج ارزشمندی همراه خواهد بود. آمار دیابتی های موفق در کنکورها و دوره های آموزش عالی، الگوی رفتاری مطلوبی برای غیر دیابتی هایی است که نسبت به سلامتی خود این سرمایة اصلی هر موفقیت بی اعتنایند!
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼