وابستگی کودک به والدین، چاره چیه؟

راهکارهایی برای رهایی از وابستگی بیش از حد تک فرزند به والدین خود وجود دارد.

آیا تک فرزندی خوب است؟ فاصله ‏ی سنی دو فرزند چقدر باید باشد و مناسب‏ترین سن برای باردار شدن چه زمانی است؟

ابتدا این باور نادرست باید از بین برود که تک فرزندی ساده‏ تر و راحت‏تر از چند فرزندی است. تک فرزندی امتیازاتی دارد؛ اما دارای اشکالاتی نیز هست.

امتیازات:

1. هزینه‏ ی کمتر برای خانواده؛

2. کنترل راحت‏تر تک فرزند؛

3. صمیمیت عمیق والدین با تک فرزند؛

4. آرامش خانه (فرزند دیگری نیست تا با ناسازگاری آنان، آرامش خانه از بین برود)؛

5. احساس امنیت و اعتماد به نفس بیشتر تک فرزند به جهت رسیدگی بیشتر به او.

اشکالات:

۱. وابستگی شدید والدین به تک فرزند (این وابستگی سبب اضطراب تک فرزند می‏شود و همیشه نگران است که اگر صدمه‏ ای به او برسد، والدین دچار لطمه ‏ی روحی شدید خواهند شد)؛

۲. حساسیت فراوان والدین درباره‏ ی رفتار و گفتار تک فرزند که او را به رفتار و گفتاری نامطلوب می‏کشد و لوس می‏شود.

۳. مراقبت بیش از حد والدین که استقلال تک فرزند را به خطر می‏ اندازد.

۴. وابستگی شدید تک فرزند به والدین که مانع دوست‏یابی او و ارتباط با همسالان می‏شود؛

۵. تأثیر منفی بر رشد تک فرزند به جهت نبودن رقابت، بازی، درگیری با برادر یا خواهر؛

۶. تسلیم ‏پذیری والدین و عدم مخالفت با تک فرزند که سبب شکنندگی و آسیب‏ پذیری در آینده می‏شود و نمی‏تواند ناامیدی ‏ها و فشارهای روحی را تحمل کند؛

۷. برخورد بزرگانه با کودک (این کار سبب می‏شود جلو بچگی کردن او گرفته شود؛

۸. ارتباط کمتر با همسالان (به جهت نبودن برادر یا خواهری در منزل، از ایجاد ارتباط با همسالان خجالت می‏کشد).

برخی از زوج‏های جوان به عللی مایلند یا مجبورند تک فرزند داشته باشند. این علل عبارتند از:

۱. امتیازات تک فرزندی که پیش‏تر ذکر شد؛ ۲. جلوگیری از افزایش جمعیت؛ ۳. ازدواج در سنین بالا که برای فرزند دوم، زمینه‏ ی بارداری فراهم نیست یا مادر از سن مطلوب بارداری (بین ۱۸ تا ۳۵ سال) گذشته است؛ ۴. جدایی زن و مرد؛ ۵. علل جسمی و پزشکی که مانع از بارداری دوباره است؛ ۶. علل ژنتیکی که بارداری دوباره مشکلاتی را برای فرزند دوم پدید خواهد آورد.

توصیه می‏کنم در صورت تمایل یا الزام به تک فرزندی، اشکالات هشت گانه‏ی پیش گفته را به کمترین میزان برسانید و اگر به بارداری مجدد تمایل دارید، بهترین فاصله‏ ی سنی برای فرزند اول و دوم، ۳ الی ۴ سال است.

دختر ۹ ساله‏ ی تک فرزندی دارم که به شدت به والدین وابسته است. برای قطع این وابستگی چه کنم؟

این، مشکل جدی بسیاری از تک فرزندها است. برای قطع این وابستگی از راهکارهای ذیل استفاده کنید:

۱. پرهیز از کمک بیش از حد به فرزند: کارهای شخصی او (مرتب کردن رختخواب، مرتب کردن اتاق و...) را به خودش واگذارید.

ایجاد حس استقلال: مراقبت از او را کم کنید. اجازه دهید پول توجیبی‏اش را با میل و نظر خود خرج کند و برخی نیازمندی‏ هایش را خود بخرد.

۳. اعطای آزادی بیشتر: آزادی بیشتری به او بدهید. اجازه دهید همسالان خوب را به منزل دعوت کند و خود نیز در منزل همسالان (در صورت آماده بودن شرایط و مصونیت از انحراف) حضور یابد.

۴. ترجیح همسالان بر والدین: به او اجازه دهید، گاهی دوستان خود را بر شما ترجیح دهد و در این صورت، با سخن و نگاه، او را توبیخ نکنید. والدین نمی‏توانند جای همسالان را بگیرند.

۵. جدایی موردی: زمینه ‏ی حضور فرزند را در اردوهای مدرسه فراهم سازید و اجازه دهید تعطیلات آخر هفته را جدا از شما با پدر و مادربزرگ یا نزدیکان قابل اعتماد بگذراند.

۶. ابراز نظر مخالف شما: زمینه‏ های ابراز نظر او را فراهم آورید؛ حتی اگر مخالف شما باشد و به او اجازه دهید به شما انتقاد کند و از انتقادهای درست و به جای او نهراسید.

منبع: سایت تخصصی تربیت کودک و نوجوان نور دیده