بیماری فلج اطفال در کودکان، آنچه باید بدانید
فلج اطفال (پولیومیلیت نیز شناخته میشود) بیماری بسیار مسری است که توسط یک ویروس که به سیستم عصبی حمله می کند ایجاد می شود.
فلج اطفال (پولیومیلیت نیز شناخته میشود) بیماری بسیار مسری است که توسط یک ویروس که به سیستم عصبی حمله می کند ایجاد می شود. کودکان زیر ۵ سال نسبت به گروه های دیگر بیشتر احتمال دارد که به این ویروس مبتلا شوند.
فلج اطفال
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی ، ۱ مورد از ۲۰۰ مورد عفونت فلج اطفال، به فلج دائمی منتهی میشود. با این حال، به لطف ابتکارات به دست آمده در خصوص ریشه کنی جهانی فلج اطفال در سال ۱۹۸۸، مناطق زیر در حال حاضر بدون فلج اطفال تایید شده اند:
- آمریکا
- اروپا
- غرب اقیانوس آرام
- جنوب شرقی آسیا
واکسن فلج اطفال، در سال ۱۹۵۳ ساخته شد و در سال ۱۹۵۷ در دسترس قرار گرفت. از آن به بعد موارد فلج اطفال کاهش یافته است.
اما فلج اطفال هنوز در افغانستان، پاکستان و نیجریه شایع است. از بین بردن بیماری فلج اطفال جهان از لحاظ بهداشت و سلامت به نفع جهان خواهد بود. ریشه کنی فلج اطفال می تواند حداقل ۲۰-۴۰ میلیارد دلار در طول ۲۰ سال آینده را ذخیره کند.
علائم فلج اطفال چه هستند؟
برآورد شده است که ۹۵ تا ۹۹ درصد از افرادی که به ویروس فلج اطفال(پولیو ویروس) مبتلا میشوند، بدون علامت هستند. این نوع به عنوان فلج اطفال تحت بالینی شناخته می شود. حتی بدون علائم، افراد مبتلا به پولیو ویروس باز هم می توانند ویروس را گسترش دهند و عفونت را به دیگران منتقل کنند.
عفونت غیر فلج اطفال یا فلج نافرجام
علائم و نشانه های فلج اطفال نافرجام می تواند از یک تا ۱۰ روز طول بکشد. این علائم و نشانه ها می توانند شبیه علائم آنفولانزا باشند و شامل موارد زیر هستند:
- تب
- گلو درد
- سردرد
- استفراغ
- خستگی
- مننژیت
عفونت فلج اطفال
حدود ۱ درصد موارد فلج اطفال، ممکن است به عفونت فلج اطفال تبدیل شوند. عفونت فلج اطفال ممکن است نخاع (فلج اطفال نخاعی)، مغز (فلج اطفال مغزی) یا هر دو (فلج اطفال مغزی نخاعی) را تحت تاثیر قرار دهد.
علائم اولیه شبیه به فلج اطفال نافرجام است. اما بعد از یک هفته علائم شدیدتر ظاهر خواهند شد. این علائم عبارتند از:
- از دست دادن واکنش های انعکاسی
- اسپاسم شدید و درد عضلانی
- سستی اندامها که گاهی فقط در یک طرف بدن رخ میدهد.
- فلج ناگهانی (موقت یا دائمی)
- تغییر شکل اندامها، به خصوص لگن، مچ پا و پاها
ابتلا به فلج کامل نادر است. کمتر از ۱ درصد از موارد فلج اطفال موجب فلج دائمی می شوند. در ۵-۱۰ درصد موارد فلج اطفال که به فلج دائمی منتهی میشوند، ویروس به عضلاتی که به تنفس کمک می کنند حمله میکند و باعث مرگ می شود.
سندرم پس از فلج اطفال
فلج اطفال، ممکن است حتی پس از بهبودی، عود کند. این بیماری می تواند پس از ۱۵ تا ۴۰ سال دوباره بروز کند. علائم شایع سندرم پس از فلج اطفال (PPS) عبارتند از:
- ادامه ضعف عضله و مفصل
- بدتر شدن درد عضلانی
- زود خسته شدن و از پا در آمدن
- ضعف عضلانی که آتروفی عضلانی نامیده میشود.
- مشکل تنفس و بلعیدن
- آپنه خواب یا مشکلات تنفسی مرتبط با خواب
- کاهش تحمل سرما
- ضعیف تر شدن عضلاتی که قبلا ضعیف شده بودند.
- افسردگی
- مشکل در تمرکز و حافظه
اگر فلج اطفال داشته اید و متوجه بروز این علائم شدید، با پزشک خود صحبت کنید. برآورد شده است که ۲۵ تا ۵۰ درصد از افرادی که از بیماری فلج اطفال جان سالم به در بردند، دچار سندرم پس از فلج اطفال خواهند شد. سندرم پس از فلج اطفال نمیتواند از افرادی که این مشکل را دارند به فرد منتقل شده باشد. درمان شامل راهکارهای مدیریتی برای بهبود کیفیت زندگی و کاهش درد و خستگی است.
چگونه ویروس فلج اطفال فرد را آلوده می کند؟
به عنوان یک ویروس بسیار مسری، پولیو از طریق تماس با مدفوع آلوده منتقل می شود. اشیائی مانند اسباب بازی هایی که در نزدیکی مدفوع آلوده قرار دارند نیز می توانند ویروس را انتقال دهند. گاهی اوقات این ویروس می تواند از طریق عطسه یا سرفه منتقل شود، چرا که ویروس در گلو و روده زندگی می کند اما این مورد انتقال کمتر شایع است.
افرادی که در مناطقی زندگی می کنند که دارای دسترسی محدود به آب و یا توالت های تمیز هستند، اغلب از طریق آب آشامیدنی آلوده به زباله های انسانی آلوده دچار فلج اطفال میشوند. به گفته کلینیک مایو، این ویروس بسیار مسری است طوری که هر کسی که با فرد مبتلا به این ویروس زندگی کند نیز این ویروس را دریافت میکند.
زنان باردار، افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف - مانند افرادی که HIV مثبت دارند - و خردسالان مستعدترین افرادی هستند که ممکن است این ویروس را دریافت کنند.
اگر واکسینه نشده باشید، در موارد زیر می توانید خطر ابتلا به فلج اطفال خود را افزایش دهید:
- سفر به منطقه ای که اخیرا در آن فلج اطفال شیوع داشته است.
- مراقبت یا زندگی با فردی که مبتلا به فلج اطفال است.
- سر و کار داشتن با نمونه آزمایشگاهی ویروس
- برداشتن لوزه ها
- داشتن استرس یا فعالیت شدید پس از قرار گرفتن در معرض ویروس
پزشکان چگونه فلج اطفال را تشخیص می دهند؟
پزشک شما با بررسی علائم شما، فلج اطفال را تشخیص می دهد. پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می دهند و به کاهش واکنش های انعکاسی بدن، سفتی کمر و گردن، یا بالا بردن دشوار سر در وضعیت دراز کشیده، دقت خواهد کرد.
آزمایشگاه نیز نمونه ای از گلو، مدفوع و یا مایع مغزی نخاعی را برای پولیو ویروس آزمایش می کند.
چگونه پزشکان بیماری فلج اطفال را درمان می کنند؟
پزشکان تنها در دوره بیماری می توانند علائم را درمان کنند. اما از آنجایی که هیچ درمانی وجود ندارد، بهترین راه برای درمان بیماری فلج اطفال این است که با واکسن از آن جلوگیری شود.
رایج ترین درمان های حمایتی عبارتند از:
- استراحت در رختخواب
- داروهای مسکن
- داروهای ضد اسپاسم برای شل کردن عضلات
- آنتی بیوتیک ها برای عفونت های دستگاه ادراری
- اسپری های قابل حمل برای کمک به مشکلات تنفسی
- درمان فیزیوتراپی یا استفاده از آتل برای کمک به راه رفتن
- استفاده از پد حرارتی یا حوله گرم برای کاهش درد و اسپاسم عضلانی
- درمان فیزیوتراپی برای درد در عضلات آسیب دیده
- درمان فیزیوتراپی برای رفع مشکلات تنفسی و ریه
- توانبخشی ریه برای افزایش ظرفیت ریه
در موارد پیشرفته ضعف پا، ممکن است نیاز به صندلی چرخدار یا دستگاه های دیگر داشته باشید.
چگونگی پیشگیری از فلج اطفال
بهترین راه برای جلوگیری از فلج اطفال، واکسینه شدن است. کودکان باید با توجه به برنامه واکسیناسیون ارائه شده توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) واکسن ها را دریافت کنند.
برنامه واکسیناسیون فلج اطفال:
- ۲ ماهگی یک دوز
- ۴ ماهگی یک دوز
- ۶ تا ۱۸ ماهگی یک دوز
- ۴ تا ۶ سالگی دوز تقویتی
در موارد نادر این واکسن ها می توانند واکنش های آلرژیک خفیف و شدید ایجاد کنند واکنش هایی از قبیل:
- مشکلات تنفسی
- تب بالا
- سرگیجه
- کهیر
- تورم گلو
- ضربان قلب سریع
بزرگسالان در ایران در معرض خطر ابتلا به بیماری فلج اطفال نیستند. بزرگترین خطر در سفر به منطقه ای است که فلج اطفال هنوز هم شایع است. اطمینان حاصل کنید که قبل از مسافرت واکسینه شوید.
فلج اطفال در جهان
به طور کلی، موارد فلج اطفال، ۹۹ درصد در سراسر جهان کاهش یافته است. در سال ۲۰۱۵ تنها ۷۴ مورد گزارش شده است.
شیوع فلج اطفال در افغانستان، پاکستان و نیجریه ادامه دارد.
فلج اطفال از گذشته تا حال
پولیو ویروسی بسیار مسری است که می تواند منجر به فلج نخاعی و مغز شود. این ویروس در کودکان زیر ۵ سال بیشتر شایع است. موارد فلج اطفال در ایالات متحده در سال ۱۹۵۲ با ۵۷۶۲۳ مورد به اوج خود رسیده بود. از زمان تصویب لایحه کمک به واکسیناسیون پولیو، ایالات متحده از سال ۱۹۷۹ بدون فلج اطفال است.
در حالی که بسیاری از کشورهای دیگر نیز بدون بیماری فلج اطفال هستند، این ویروس هنوز در کشورهایی که کمپین های ایمن سازی را آغاز نکرده اند فعال است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، حتی تایید یک مورد فلج اطفال، تمام کودکان را در تمام کشورها در معرض خطر قرار می دهد.
افغانستان در اوایل اکتبر و نوامبر سال ۲۰۱۶، برنامه ایمن سازی خود را آغاز کرده است. روزهای ایمن سازی ملی برای کشورهای آفریقای غربی برنامه ریزی و در حال انجام است.
منبع:
راستینه
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼