علت زایمان زودرس، آیا می‌دانید؟

شاید بتوان گفت زیباترین و اعجاب برانگیزترین شاهکار خلقت زمانی است که جنین در رحم مادر پرورش می یابد. ۳۷ هفته طول می کشد تا دو سلول به یک موجود کامل و ظریف تبدیل شود و پا به این دنیا بگذارد. ولی گزارشات به دست آمده در بیشتر بیمارستان ها حاکی از تولد زودهنگام جنین قبل از کامل شدن است. علت زایمان زودرس چیست؟ چرا جنین نارس متولد می شود؟ آیا مادر عامل اصلی است یا خود جنین نیز در تولد نارس خود نقش دارد؟ در ادامه با مرور جزییات جالبی از علت زایمان زودرس با نت نوشت همراه باشید.

علت زایمان زودرس چیست ؟
وقتی سیستم ایمنی بدن جنین زودتر از زمان تعیین شده طبیعی فعال شود سلول های مادر را به عنوان سلول های غریبه می شناسد و برای مقابله با آن ها زودتر پا به این دنیا می گذارد. محققان راجع به هلت زایمان زودرس دریافتند خون بند ناف حاوی میزان زیادی سلول های ایمنی بدن نوزاد است. آزمایشات خون بند ناف نشان داد وجود این سلول ها در نتیجه فعال شدن سیستم ایمنی بدن جنین برای حمله به سلول های مادر است.
در این تحقیق که راجع به علت زایمان زودرس بوده است خون بند ناف ۸۹ جنین که مادرانشان با زایمان طبیعی آن ها را به دنیا آورده بودند، پس از اتمام هفته سی و هفتم بارداری با خون بند ناف ۷۰ زایمان زودرس مقایسه شد. محققان متوجه شدند در خون بند ناف جنین دو نوع سلول ایمنی وجود دارد. سلول T که با هر نوع ماده غریبه ای مبارزه می کند و سلول های آنتی ژن که به سلول های T کمک می کند تا غریبه ها را در بدن شناسایی کرده با آنها مقابله نمایند.
در نوزادانی که کامل متولد شده بودند این نوع سلول ها کامل نشده است که پس از تولد شروع به رشد می کنند. ولی در نوزادانی که نارس متولد شده بودند این دو نوع سلول کامل شده و قبل از تولد فعال هم شده اند.
در واقع سیستم ایمنی بدن نوزاد جریانی التهابی ایجاد می کند که نتیجه آن ایجاد انقباضات در رحم مادر و علت زایمان زودرس می شود. دکتر تیپی مکنزی Dr. Tippi Mackenzie رهبر گروه تحقیق در این باره توضیح می دهد: «در این تحقیق نشان می دهیم چگونه عفونت یا التهابات ایجاد شده در بدن مادر که در بیشتر موارد به زایمان زودرس منجر می شود در نتیجه فعال شدن یا بیدار شدن سیستم ایمنی جنین است. سیستم ایمنی بدن جنین زود فعال شده قادر است سلول های مادر را شناسایی کند. ولی آن ها را به عنوان سلول های غریبه می شناسد و سعی در مقابله با آن ها دارد.»
دکتر مکنزی که استادیار دانشگاه کالیفرنیا، و جراح و متخصص زنان و زایمان در مرکز جراحی سانفرانسیسکو است اعلام کرد از هر ۱۰ حاملگی یک حاملگی به زایمان زودرس منجر می شود که قبل از کامل شدن جنین اتفاق می افتد. جنین باید ۳۷ هفته کامل در رحم زندگی کند تا کاملا رشد یافته تولد شود.

خطر زود هنگام تولد جنین
تولد پیش از ۳۷ هفتگی منجر به مرگ بسیاری از نوزادان در سراسر دنیا است. نوزادانی هم که از طریق مراقبت های پزشکی زنده می مانند معمولا در طول دوران زندگی دچار مشکلات سلامتی ، نقص عضو و حتی عقب ماندگی های ذهنی خواهند بود.
هر چند دکتر مکنزی اعتقاد دارد علت زایمان زودرس تبدیل به معما در علم پزشکی شده است ولی تحقیق اخیر به ما کمک می کند تا بتواینم با بررسی سیستم ایمنی بدن مادر و جنین از زایمان های زود هنگام پیشگیری کنیم. بخصوص که پیش از این تصور می شد علت زایمان های زود هنگام مادر است در حالی که جنین نیز نقش مهمی در تولد زودرس خود دارد.
در نتیجه اهمیت این کشف راجع به علت زایمان زودرس در یک نمونه آزمایشگاهی محققان مواد شیمیایی بدن مادر را که در انقباضات رحمی نقش دارد بررسی کردند. دانشمندان به وجود عفونت در بدن مادر مشکوک شدند که سیستم ایمنی بدن جنین را فعال می کند. فشارخون بالا، دیابت، پاره شدن زود هنگام کیسه آب و حتی دهانه کوتاه رحم می تواند عامل بروز تولد زودرس جنین شود. ولی این که خود جنین عاملی در به دنیا آمدنش قبل از کامل شدن در رحم مادر باشد یافته جدیدی است که جامعه پزشکی با آغوش باز از آن به عنوان یک یافته مهم استقبال کرده است.
دکتر اسکات سولیوان Dr. Scott Sullivan رییس بخش دارویی مادر و جنین از دانشگاه کارولینای جنوبی در چارلستون با خوشحالی از این کشف جدید در این باره می گوید: «کار گروه تحقیق را تحسین می کنم. چرا که نکات مهم و پرسش برانگیری را پیش رویمان گذاشته است تا بتوانیم با بررسی دقیق بدن مادر و جنین و توجه به نشانه ها از زایمان زودرس و کامل نشدن جنین جلوگیری کنیم.»
دکتر سولیوان و گروه تحقیق اعتقاد دارند بدن هر مادری متفاوت عمل می کند. ولی کشف جدید باعث می شود تا برای مادر و جنین او بتوانیم روش درمانی خاص خودشان را انتخاب کنیم و با ساخت داروی های جدید بتوانیم علت زایمان زودرس را به نوعی درمان تا از عقب ماندگی های جسمی و ذهنی پیشگیری کنیم.