چگونه از شب ادراری کودک جلوگیری کنیم؟
یکی از اختلالات رایج کودکان ۵ تا ۱۲ ساله، شب ادراری یا عدم توانایی کنترل ادرار است.
مادران امروز: یکی از اختلالات رایج کودکان ۵ تا ۱۲ ساله، شب ادراری یا عدم توانایی کنترل ادرار است. با وجود آن که این اختلال در بیشتر کودکان به تدریج و هم زمان با طی مراحل مختلف رشد ذهنی -جسمانی آنان بر طرف می شود، اما در مواردی که شب ادراری به سادگی و با مراقبت های اولیه ی والدین بهبود نمی یابد، می تواند موجب بروز مشکلات روان شناختی و رفتاری گوناگون مثل : احساس شرمساری، خجالت زدگی، ضعف عزت نفس و پرخاشگری در آنان شود.
کودکان معمولا از سه سالگی به بعد می توانند شب ها خشک بخوابند . اما زمانی که کودک از این مرحله ی سنی می گذرد و هنوز دچار شب ادراری است، والدینش نسبت به این مشکل حساس می شوند و درصدد درمان او بر می آیند (به خصوص اگر موقعیت فرزندشان را با سایر کودکان همسن و سال او یا خواهر و برادر بزرگ ترش مقایسه کنند).
اغلب کودکان مبتلا به شب ادراری، نیاز به توجه ویژه و ایجاد تغییراتی در برنامه ی خواب و تا حدی خوراکشان دارند تا بتوانند خشک بودن در طول شب را بیاموزند. بیش تر پزشکان و روان شناسان کودک بر این باورند که شب ادراری را می توان در زمره ی ناراحتی های بالینی قلمداد کرد ؛ زیرا اگر کودک ۶ ساله نتواند خشک خوابیدن را یاد بگیرد، تاثیری عمیق بر رفتارها ، روابط و عملکرد خانوادگی - اجتماعی او می گذارد.
بر اساس یافته های انجمن روانشناسان امریکا ، زمانی که کودک (پنج سال به بالا) به طور مکرر ، دو بار در هفته و در مدت سه ماه متوالی ، بدون داشتن بیماری های جسمانی خاص (مثل دیابت ، صرع ، عفونت های سیستم های ادراری و مشکلات اعصاب) رختخواب خود را خیس کند ، اصطلاحا به او شب ادرار می گویند .
تعیین میزان شیوع این اختلال به دلیل تنوع سبب شناسی ، تعاریف مختلف و معیارهای اجتماعی گوناگون، قدری مشکل است. به طور کلی آمارها نشان می دهند که تقریبا ۸۵ درصد کودکان تا سن ۵ سالگی قادرند در طول شب خشک بخوابند و ۱۵ درصد باقی مانده نیز می توانند با کمی آموزش و کمک والدینشان پاکیزه خوابیدن در طول شب را کاملا بیاموزند. تنها ۲ ۱ درصد کودکان اند که تا سن ۱۵ ۱۴ سالگی هنوز توانایی کنترل ادرارشان را در هنگام خواب به دست نیاورده اند.
برخی از تحقیقات نشان می دهند که پسرها بیش از دخترها دچار این مشکل می شوند، ولی این نکته توسط همه ی پژوهشگران تایید نشده است. هم چنین بر اساس تحقیقی که در زمینه ی شب ادراری کودکان انجام شده است ، ۸۰ درصد کودکانی که دچار ناتوانی در کنترل ادرار در طول شب اند ، تقریبا در ۲۰ درصد موارد در طول روز هم خودشان را خیس می کنند.
انواع شب ادراری در کودکان
نوع اول :
شب ادراری کودکان زیر پنج سالی که هنوز مراحل کنترل ادرار را در طول شب نیاموخته اند، در زمره ی شب ادراری نوع اول محسوب می شود. به عبارت دیگر، کودک خردسال هنوز نتوانسته است طی سه ماه متوالی، دو هفته به طور پیوسته رختخواب خود را خیس نکند . پزشکان و متخصصان رشد کودکان بر این باورند که عوامل گوناگون رشدی، ژنتیکی و هورمونی می توانند موجب بروز شب ادراری نوع اول در کودکان شوند.
الف ) عوامل رشد: کودکانی که مدتی طولانی دچار شب ادراری اند ، ممکن است اساسا پر شدن مثانه ی خود را تشخیص ندهند یا ماهیچه های انتهای مجرای ادراری آن ها هنوز به اندازه ی کافی کارایی کنترل خروج ادرار را پیدا نکرده باشد . در مواردی نیز ، رشد مغزی کودک به حدی نیست که در صورت پر بودن مثانه ، او را از خواب بیدار کند و همین امر موجب بروز مشکل برای کودک می شود.
ب) عوامل ژنتیکی(ارثی): در موراردی ، شب ادراری می تواند ناشی از ناراحتی های ژنتیکی (عوامل ارثی) و سابقه ی خانوادگی آنان باشد. تحقیقات نشان می دهد که تقریبا ۷۵ درصد کودکانی که دچار مشکل شب ادراری اند ، والدین یا خواهر با برادرهایی داشته اند که آن ها نیز دچار همین مشکل بوده اند و اگر یکی از والدین در دوران کودکی خود دچار مشکل شب ادراری بوده باشد، این احتمال به ۵۰ درصد می رسد ؛ و اگر هیچ یک از والدین در دوران کودکی خود دچار شب ادراری نبوده باشند ، فرزند آن ها نیز تا ۶ سالگی پاکیزه خوابیدن را حتما خواهد آموخت.
پ) عوامل هورمونی: تحقیقات اخیر نشان می دهد گروهی از کودکانی که رختخواب خود را شب هنگام خیس می کنند، به علت تغییرات و نارسایی های هورمونی (ADH) بدنشان است.
این هورمون به کاهش میزان آب ادرار در طول شب کمک می کند و مانع از پر شدن مثانه می شود . تاثیر دیگر این هورمون آن است که قابلیت نگهداری مثانه را در طول شب افزایش می دهد و کمک می کند که کودک مدت زمان بیش تری ادرار خود را نگه دارد. هر چند بسیاری از کودکانی که به طور جدی مبتلا به شب ادراری اند، به ندرت علایمی از عدم توازن در ترشح این هورمون در بدن خود دارند.
ت) عوامل دیگر : گروهی از کودکان شب ادرار، ممکن است در مقایسه با سایر همسن و سالانشان مثانه ای کوچک تر (مثانه ای با ظرفیت کم تر) داشته باشند.
توجه داشته باشید که هر یک از عوامل فوق به تنهایی یا ترکیبی از آن ها می تواند موجب ناتوانی کودک در کنترل ادرارش شود . شب ادراری نوع اول ، تنها در موارد کمی ناشی از مشکلات جسمانی است که نیاز به مداخلات و درمان های پزشکی دارند. اغلب شب ادراری های کودکان زیر ۵ سال ناشی از عفونت های مجاری ادراری ، عدم رسش اندام های دفع ادرار و رشد ناکافی مغز است.
نوع دوم :
نوع دوم شب ادراری در کودکانی دیده می شود که بعد از سه ماه متوالی که قادر بوده اند شب ها رختخواب خود را خیس نکنند، مجددا دچار عدم کنترل ادرار شده اند . یکی از رایج ترین علل شب ادراری نوع دوم ، تنش ها و استرس های ناشی از تغییرات و تحولات محیط کودک است. به طور تقریبی هر تغییری در محیط کودک - چه مثبت چه منفی - می تواند برای او یک بحران روحی به همراه داشته باشد . برای مثال ، تولد نوزاد جدید ، مرگ یکی از اعضای خانواده ، طلاق و جدایی والدین و ...
نوع دوم شب ادراری کودک می تواند ناشی از بیماریهای جسمی مثل : دیابت، ناراحتی های کلیوی، عفونت های مجاری ادرار و ... باشد.
نشانه های شب ادراری
شب ادراری در کودکان با علایم خیس شدن ملافه یا لباس خواب کودک (تا حدی قابل مشاهده باشد) ، تشخیص داده می شود. دقت داشته باشید گروهی از کودکان زمانی که دچار بیماری جسمانی خاص اند نیز ، گاهی دچار شب ادراری می شوند. از جمله :
الف) عفونت های ادراری : کودکی که مبتلا به عفونت های کلیوی یا مجاری ادراری است ، بیش از کودکان سالم، ادرار در بدن او تولید می شود . این کودکان هنگام دفع ، دچار احساس سوزش، درد و ناراحتی می شوند و ممکن است ادرار آن ها کدر و بد بو باشد. دیگر علایم این بیماری ها ، تب و درد در ناحیه ی پشت (کلیه ها) یا زیر شکم است.
ب) دیابت : دیابت یا بیماری قند در کودکان می تواند عاملی برای شب ادراری آنان باشد. احتمال ابتلا به این بیماری در بین کودکان زیر ۱۶ سال ، ۳۶۰ به ۱ است . علایم اولیه ی آن عبارت اند از : تکرر ادرار، تشنگی مفرط، خستگی و بی حالی در طول روز، کاهش وزن و بی فعالیتی، پرخوری و زیاد شدن اشتها.
هنگامی که والدین برای درمان شب ادراری فرزندشان به پزشک مراجعه می کنند، ابتدا او از پدر و مادر کودک درباره ی سابقه ی این مشکل در خانواده پرس وجو می کند ؛ زیرا در بسیاری موارد کودکان شب ادرار در همان سال هایی که والدین آن ها نیز بهبود یافته اند، خوب خواهند شد.
مورد دیگر ، پرس وجو در مورد عادات تغذیه ای و میزان نوشیدنی کودک در طول روز به خصوص شب هنگام است . یکی از نکاتی که نظر پزشک را جلب خواهد کرد ، ساندویچ های سرپایی آخر شب و نوشیدن آب میوه ، چای ، نوشابه و ... است .
مورد سومی که معمولا پزشکان برای تشخیص شب ادراری کودک از والدین خواهند پرسید ، وجود تعارضات و اختلافات استرس آور محیطی (در خانه و مدرسه) است . پس از آن پزشک برای تشخیص بهتر خود ، انجام معاینات کامل بدنی از کودک را برای آگاهی از ناراحتی ها و امراض جسمی کودک توصیه می کند . کودکان شب ادرار از نوع اول ، نیاز به عکس برداری اشعه ی ایکس (برای تشخیص کوچکی مثانه) ندارند .
عوامل موثر در بروز شب ادراری کودکان
محققان معتقدند که شب ادراری کودکان بیماری نیست ، بلکه تنها نشانه ای بر وجود بیماری است . متاسفانه ، تمامی عواملی که منجر به بروز شب ادراری در کودکان می شود ، تاکنون شناخته نشده است .
شب ادراری ، اختلالی روحی ، رفتاری و ناشی از ضعف یادگیری ، نیست ، حتی کودکانی که هیچ سابقه ای از شب ادراری نداشته اند ، ممکن است گاه گاهی دچار ناتوانی در کنترل ادرار خود شوند.
برای مثال ، کودکان مبتلا به دیابت ممکن است هنگامی که میزان قند خونشان تغییر می کند ، دچار شب ادراری شوند (در نظر داشته باشید که هر شب ادراری به منزله ی ابتلای به دیابت نیست) . گروهی از داروها نیز می توانند به طور موقت ، عاملی برای عدم کنترل ادرار در کودکان باشند.
عوامل موثر در بروز شب ادراری کودکان عبارت اند از:
میزان رشد جسمانی و عادات مربوط به خواب
هر چند مشکلات مربوط به کلیه ها و مثانه می تواند عاملی برای عدم توانایی کودک در کنترل ادرار باشد، اما به ندرت عامل اصلی شب ادراری او به شمار می رود.
گاهی نیز کودکان شب ادرار ، چنان به خواب عمیق فرو می روند که نمی توانند به موقع برای دست شویی رفتن و تخلیه ی مثانه خود بیدار شوند . هر چند تحقیقات باز هم نشان می دهند کودکانی که به طور جدی دچار شب ادراری اند ، دارای مثانه ای با گنجایش متوسط اند و هیچ گاه مشکل خواب عمیق هم نداشته اند.
عوامل محیطی
در بعضی موارد ، روشی که والدین برای آموزش پاکیزگی و توالت رفتن کودک اتخاذ می کنند ، منجر به بروز ناراحتی های شب ادراری (به خصوص از نوع دوم) می شود.
برای مثال ، بعضی از والدین ممکن است برای آموزش توالت رفتن به فرزندشان فشار آورند و او را دچار استرس و پریشانی کنند و همین امر موجب عصبی شدن کودک و شب ادراری او شود.
اختلالات هورمونی
کمبود ترشح گروهی از هورمون ها در کودکان مبتلا به شب ادراری ، موجب کاهش فعالیت کلیه ها و متعاقب آن دیر ترپر شدن مثانه می شود.
عوامل روان شناختی
در بعضی موارد نیز ، شب ادراری کودکان عکس العمل و پاسخی است نسبت به تعارضات هیجانی ، اضطراب ها و نابسامانی های عاطفی کودک.
پژوهش های روان شناسان و دیگر متخصصان بهداشت روانی کودکان نشان می دهد بچه هایی که درگیر تغییرات و دگرگونی هایی در محیط خانه و مدرسه ی خودند ، گاهی دچار شب ادراری می شوند . بحران عاطفی در خانه و خانواده نیز می تواند منجر به بروز این اختلال در کودکان شود.
تغییر منزل یا مدرسه، انتقال به شهر دیگر ، طلاق و جدایی والدین، تولد نوزاد جدید در خانواده، بدرفتاری و خشونت های خانوادگی، فشارها و استرس های گوناگون و ... می توانند عاملی برای ناتوانی کودک در کنترل ادرارش باشند و در اغلب موارد نیز، کودکان نسبت به این گونه تغییرات عاطفی - هیجانی خود آگاه نیستند و نمی دانند که بین شدت احساسات و شب ادراری آنان ارتباطی وجود دارد.
گاهی نیز والدین به اشتباه تصور می کنند که فرزندشان برای چسباندن خودش به آن ها ، رختخوابش را خیس می کند. در حالی که باید بدانند کودکانی که به طور جدی مبتلا به شب ادراری اند، به ندرت با قصد و نیت قبلی رختخوابشان را خیس می کنند.
در حقیقت آنان از این عمل احساس شرمندگی و ناراحتی می کنند . کودکان شب ادرار از این که بتوانند در طول شب، پاک و خشک بخوابند ، احساس شادی و لذت می کنند و تمام تلاششان آن است که بتوانند خودشان را از این بحران نجات دهند. از این گذشته ، کم تر کودکی است که دوست داشته باشد صبح ها از رختخوابی خیس بلند شود.
نکته ی دیگر آن است که هیچ گاه نباید کودک را به دلیل خیس کردن رختخواب یا لباسش مورد شماتت، نکوهش ، انتقاد یا بدتر از همه تنبیه قرار دارد ؛ زیرا این کار نه تنها کمکی به بهبود وضع کودک نمی کند، بلکه تاثیرات مخرب و منفی بسیاری از جمله : افسردگی ، اضطراب ، شرمساری ، خودکم بینی و ضعف عزت نفس به دنبال خواهد داشت.
شیوه های رویارویی با مشکل شب ادراری کودکان
میزان رشد جسمانی و عادات مربوط به خواب
چنا نچه کودک شما بیش از شش سال دارد و مرتبا دچار شب ادراری می شود ، حتما برای حل مشکل او به پزشک اطفال یا متخصص مراجعه کنید . اگر کودک شما طی ۶ ۳ ماه اخیر هرگز نتوانسته کنترلی بر ادرار خود داشته باشد ، این احتمال وجود دارد که دچار ناراحتی جسمی خاص مثل : کوچک بودن مثانه یا نارسایی در هورمونADH باشد .
چنان چه فرزند شما ۵ ۳ ساله است و بعد از مدتی که شب ها خشک می خوابیده است ، مجددا دچار شب ادراری شده است ، بهتر است مشاوره ای با یک متخصص کودک داشته باشید . در چنین شرایطی ، معمولا شب ادراری کودک مشکل نیست ، بلکه می تواند تبدیل به مشکل شود . سعی کنید هیچ گاه خشمگین ، عصبانی و تندخو نشوید که چاره ی کار نیست.
کمک های اولیه ی والدین
به منظور کمک به کودک برای خشک خوابیدن می توانید از نکات زیر بهره بگیرید : (انجمن ملی دیابت ، ۲۰۰۳)
ـ هیچ گاه از تنبیه، سرزنش ، انتقاد یا شرمنده کردن کودک برای درمان و کاهش شب ادراری او استفاده نکنید.
ـ قبل از این که کودک برای خوابیدن به رختخواب برود ، به او یادآوری کنید که به دست شویی برود . اگر کودک گفت که نیازی به دست شویی ندارد ، از او بخواهید که به هر حال سعی کند مثانه اش را خالی کند.
ـ نوشیدن مایعات را ۲ ساعت قبل از خواب محدود کنید (حتی غذاها و خوراکی هایی که آب زیادی دارند مثل بستنی ، ژله ، سوپ و ...)
ـ سعی کنید کودک را چند بار در طول شب بیدار کنید . نایلون یا مشمعی زیر ملافه ی تشک کودک پهن کنید تا بتوانید در صورت نیاز تنها ملافه را عوض کنید.
در بیش تر موارد ، دلایل مراجعه ی والدین به پزشک می تواند یکی از موارد زیر باشد :
کودک ۷ ۶ ساله باشد و هرگز نتوانسته باشد در طول شب خشک بخوابد.
کودک از شب ادراری خود احساس ناراحتی و شرمساری می کند (حتی اگر کم تر از ۶ سال داشته باشد.)
کودک بعد از مدتی که خشک خوابیده بوده است ، دچار شب ادراری شده است .
والدین از شب ادراری کودک درمانده شده باشند.
شب ادراری کودک برایشان خیلی مهم شده و به عاملی برای تنبیه و سرزنش او تبدیل شده است.
کودک در طول روز شب ناتوان از کنترل ادرار خود شده است.
روش های درمانی
رایج ترین روش هایی که معمولا پزشکان متخصص برای درمان شب ادراری کودکان توصیه می کنند ، عبارت‌اند از:
بیدار کردن کودک در طول شب
طبق این شیوه ، مادر یا پدر بایستی در طول شب ۳ ۱ بار کودک را از خواب بلند کنند و به او کمک کنند تا به دست شویی برود .آن ها باید کودک را بدون این که مورد شماتت و سرزنش قرار دهند ، همراهی کنند تا هر بار مثانه اش را خالی کند (حتی اگر بلند کردن کودک بیهوده باشد).
به تدریج فاصله های بیدار کردن کودک طولانی می شود و به حدی می رسد که می تواند تمام شب را راحت و بدون دردسر بخوابد . این روش به والدین کمک می کند تا بر شیوه ی درمان و بهبودی وضع فرزندشان نظارت و کنترل داشته باشند. گروهی دیگر از پزشکان توصیه می کنند که شب هنگام نوشیدن مایعات را برای کودک محدود کنند (به خصوص نوشابه های گوناگونی که کافئین دارند).
انجام ورزش‌های کششی و ایجاد تغییراتی در برنامه‌های روزانه‌ی کودک
گروهی از پزشکان و متخصصان کودک توصیه می کنند برای درمان شب ادراری کودکان می توان آن ها را تشویق کرد تا ورزش های کششی و حرکات بدنی ای انجام دهند که موجب گنجایش بیش تر مثانه ی آن ها و بالا رفتن توان کنترل بیشتر آن ها بر اعمال مثانه شان می شود.
این حرکات و نرمش ها در طول روز انجام می شود و زمانی که کودک احساس می کند مثانه اش پر شده است ، سعی می کند با کشش بدنی ، گنجایش آن را بیشتر کند. روش دیگر آن است که از کودک می خواهند هنگامی که در طول روز به دست شویی می رود تا ادرار کند ، چند لحظه ای جلوی ریزش ادرارش را بگیرد و دوباره ماهیچه ی انتهایی مجرای ادراری اش را رها کند.
این کار موجب تقویت ماخیچه های انتهایی مجرای ادرای اش می شود . نتایج تحقیقی که در این زمینه صورت گرفته است نشان می دهد ، ۶۶ درصد کودکانی که از این روش استفاده کرده اند ، تا ۲۰درصد بهبود یافته اند و توانسته اند روند درمانی را پس از مدتی تسریع بخشند.
روش‌های انگیزشی
بر طبق این روش ها به کودک کمک می شود تا شرایط خود را بهتر درک کند و دچار احساس ناتوانی ، ضعف عزت نفس و خود کم بینی نشود . به عبارتی خود را عامل اختلال نداند، بلکه تلاش کند تا نقش موثری در بهبود و درمان خود ایفا کند.
یکی از این روش ها استفاده از رژیم های غذایی و نمودار روزانه است . طی این روش کودک سعی می کند با یک برنامه ی تنظیم شده و کاهش نوشیدنی های گوناگون در طول شب، خود را کنترل کند و خشک بخوابد . این شیوه ی درمان معمولا در ۲۵ درصد موارد موجب کاهش ۷۰ درصد از شب ادراری کودکان می شود.
استفاده از وسایل و زنگ‌های حساس به رطوبت
یکی از موفق ترین شیوه های کاهش شب ادراری کودکان ، استفاده از وسایل حساس به رطوبت است . این زنگ ها دو نوع اند ؛ دسته ی اول به زیر شلواری کودک و دسته ی دوم به ملافه ی رختخواب کودک بسته می شود.
در هر دو حالت با کم ترین نم و رطوبتی به صدا در می آیند و کودک را از خواب بیدار می کنند . بعد از مدتی که کودک نسبت به زمان پر شدن مثانه اش حساس می شود ، قبل از آن که رختخوابش را خیس کند ، بیدار می شود و به دست شویی می رود.
چنان چه کودک نسبت به صدای زنگ حساس نباشد ، وظیفه ی والدین است که فورا او را بلند کنند و به دست شویی ببرند . هنگام استفاده از این گونه وسایل باید زیرشلواری کودک مجددا عوض شود و هیچ گونه رطوبتی نداشته باشد تا دستگاه درست کار کند.
در طول درمان ، هیچ گاه کودک را تنبیه و سرزنش نکنید ، خیلی آرام و خونسرد بلند شوید و بدون کم ترین دلخوری و اوقات تلخی او را به دست شویی ببرید.
باز هم به خاطر داشته باشید که کمک ها و همراهی های شما می تواند مشکل کودک را تخفیف دهد ، پس او را به دلیل مشارکتش در برنامه ی درمان ، تشویق و ترغیب کنید تا کودک دچار بحران روحی نشود.
بر اساس گزارش های مختلف تقریبا ۷۰ درصد از شب ادراری های نوع اول با استفاده از این شیوه بهبود می یابند. پزشکان و متخصصان کودک پیش نهاد می کنند کودکانی که از این روش برای درمان خود استفاده می کنند، بهتر است تا سه هفته بعد از این که توانستند کاملا خشک بخوابند ، از دستگاه های حساس به روطوبت استفاده کنند.
دارو درمانی
در سال های اخیر، برای درمان شب ادراری کودکان از دارو درمانی استفاده می شود. بسیاری از این داروها عملا برای درمان مشکلات دیگری مثل : افسردگی ، اضطراب ، و ... تجویز می شوند . ایمی پرامین یکی از رایج ترین داروهای ضد افسردگی است که برای درمان شب ادراری کودکان هم داده می شود. این دارو تا میزان ۳۰ درصد می تواند شب ادراری کودک را کاهش دهد.
ایمی پرامین برای کنترل ادرار در طول شب (و حتی روز) داده می شود . لازم است ذکر شود که این گونه داروها برای درمان بلند مدت شب ادراری کارایی ندارند. به عبارت دیگر ، اگر دارو قطع شود ، کودک مجددا دچار شب ادراری و عدم کنترل بر مثانه خواهد شد.
مشکل دیگری که این گونه داروها پدید می آورند ، عوارض جانبی آن هاست ؛ به خصوص که این عوارض در کودکان شدید تر است. چنان چه کودکی به ناچار از شیوه ی دارو درمانی برای حل مشکل شب ادراری اش استفاده می کند، بهتر است حتما زیر نظر پزشک متخصص باشد .
اسیدهای دسموپریسین
انواع دیگر داروهایی که برای حل مشکل شب ادراری کودکان به کار برده می شوند ، استفاده از داروهای اسید دسموپرسین است . این داروها موجب تغییراتی در هورمون های بدن (ADH) می شود.
این شیوه ی درمان، در مورد کودکانی می تواند موثر باشد که هورمون ADH در بدنشان دچار نارسایی است. این دارو موجب کاهش آب ادرار و دیرتر پر شدن مثانه ی کودک در طول مدتی که خواب است ، می شود . مصرف این دارو برای کودکان خردسال به صورت افشانه ای و در بینی است .
اغلب والدین گزارش کرده اند که استفاده از این دارو خیلی سریع می تواند شب ادراری را در کودکان کاهش دهد . پزشکان نیز توصیه می کنند اگر کودک توانست بعد از سه ماه که از این دارو استفاده کرد ، خشک بخوابد ، بهتر است مصرف آن را به تدریج کاهش داد.
متاسفانه ، این گروه داروها هم مثل داروهای ضد افسردگی ، زمانی که مصرف آن ها قطع می شود ، تاثیر خود را در بدن کودک از دست می دهند و مجددا علایم شب ادراری در او ظاهر می شود.
در این گونه موارد، گروهی از پزشکان پس از شروع دوباره ی شب ادراری ، تجویز دارو را از سر می گیرند و گروهی از والدین تصمیم می گیرند صبورانه با این مشکل فرزندشان در خانه کنار بیایند و فقط شب هایی که کودک دور از خانه اش می خوابد، از این گونه اسپری ها و داروها استفاده کنند.
درمان‌های روان شناختی
یکی دیگر از روش های درمان شب ادراری در کودکان استفاده از روش های روان شناختی است ، به ویژه در مواردی که شب ادراری کودک ناشی از تغییرات و تعارضات عاطفی - هیجانی (مثل : تولد نوزاد جدید، شرایط استرس آور درسی ، مدرسه ای و ...) یا بحران های عاطفی (مثل : جدایی و طلاق والدین ، درگیری های خانوادگی و ...) است.
اساس این روش ها بر کمک به کودک و خانواده اش برای یافتن عامل و علت اصلی شب ادراری کودک استوار است . این روش ها به آن ها یاد می دهد که چگونه با کودک شب ادرار باید کنار بیایند و به او کمک کنند تا با مشکلش روبه رو شود و در صدد حل آن برآید.
از جمله درمان های روانشناختی، روش انگیزشی است که بر اساس آن، والدین جدول هفتگی ای تهیه می کنند و شب هایی را که کودک توانسته خشک بخوابد در آن علامت می زنند (ستاره ای به کودک می دهند).
بعد از آن که تعداد علامت ها (ستاره ها) به ده رسید ، جایزه ای که کودک انتخاب می کند، برایش فراهم می آورند. اغلب متخصصان بهداشت روانی کودک، ترکیبی از شیوه های روان درمانی و رفتار درمانی (مثل : بیدار کردن کودک در طول شب و استفاده از دستگاه های حساس به رطوبت) را توصیه می کنند.
اگر چه شب ادراری های کودکان گاهی سبب ناراحتی والدین ، اعضای خانواده و خود کودک می شود ، اما خوشبختانه در اغلب موارد ، بدون درمان خاص بهبود می یابند. اما از آن جا که گاهی این مشکل می تواند علامت بیماری جسمانی حاد باشد، بهتر است برای حل مشکل و درمان به موقع با پزشک متخصص مشاوره ای انجام دهند.
در نظر داشته باشید که انتخاب بهترین شیوه ی درمان در هر کودکی متفاوت است و باید متناسب با شرایط جسمی - روحی او صورت گیرد .
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼