چگونه قبل از بارداری جنسیت جنین را مشخص کنیم؟ (۱)
راستی اگر انتخاب جنسیت فرزند آسان بود، چند درصد افراد دختر یا پسر بودن كودكشان را انتخاب می‌كردند؟
وبسایت فرزند زیبای من: روش‌های انتخاب جنسیت جنین قبل از بارداری و بعد از بارداری
۱ـ انتخاب جنسیت فرزند قبل از بارداری:
انتخاب جنسیت جنین همواره با نوعی اما و اگر روبه‌روست. در واقع این روش‌ها تعیین جنسیت جنین را برای والدین تا حدودی میسر می‌كنند، اما با هیچ‌یك از این روش‌ها نمی‌توان گفت موفقیت حتمی است.
در حال حاضر تنها روش مطمئن و علمی تعیین جنسیت جنین در دنیا تكنیكی است به نام PGD* كه در واقع مخفف عبارت «تعیین جنسیت پیش از لانه‌گزینی» است.
ایران نیز همپای جوامع پیشرفته دنیا به این تكنیك دست یافته است. هم‌اكنونPGD بیش از 4 سال است که در ایران انجام می‌شود. اولین نوزاد تعیین جنسیت شده با روش PGD در ایران یك نوزاد پسر بود كه در سال 1385 با سلامت كامل به دنیا آمد.
چگونگی تعیین جنسیت پیش از لانه‌گزینی
در این روش با استفاده از دارو، تخمک گذاری زن را تحریک می کنند تا او چندین تخمك به وجود آورد. سپس تخمك‌ها را در محیط آزمایشگاهی با اسپرم‌های همسر تركیب می‌كنند.
با این کار چندین جنین حاصل می‌شود كه با بررسی كروموزمی و تشخیص جنسیت آنها توسط متخصص ژنتیك، تنها جنینی را كه جنسیت آن دلخواه زوجین است، به رحم مادر منتقل می‌كنند.
این نوع باروری آزمایشگاهی در واقع نوعیIVF** ( لقاح تخم در خارج از بدن) است كه این بار نه برای درمان ناباروری، بلكه برای تعیین جنسیت جنین استفاده می‌شود.
در این روش در مرحله هشت‌سلولی جنین، نیاز است كه یك سلول از جنین جدا شود و مورد بررسی قرار گیرد. اگرچه جداسازی یك سلول آسیبی به آن وارد نمی‌كند، اما در صورت ایجاد مشكلی برای آن سلول، به هیچ عنوان نمی‌توان سلول دیگری از او جدا كرد.
مشکلات روش تعیین جنسیت پیش از لانه‌گزینی
با وجود تمام پیشرفت‌هایی كه برای انتخاب جنسیت جنین صورت گرفته است، نمی‌توان از حساسیت‌ها و مشكلات احتمالی شكست تكنیك PGD غافل شد.
انجام عملیات تشخیص جنسیت و بررسی كروموزمی جنین كاری است كه ظرافت‌ها و حساسیت‌های خاص خود را دارد و در آن هیچ خطایی، قابل جبران نیست.
مشكل دیگری كه گاه در این فرآیند پیش می‌آید آن است كه در برخی موارد، علی‌رغم تحریك تخمك‌گذاری، امكان دارد زن تنها یك تخمك تولید كند و در این صورت پس از تشكیل جنین، راهی برای انتخاب جنسیت باقی نمی‌ماند.
از این گذشته از تكنیك PGD نمی‌توان برای زوجین نابارور بهره گرفت، زیرا شانس باروری را كم می‌كند.
۲ـ روش‌های انتخاب جنسیت جنین:
«دختر و پسر ندارد. مهم این است كه فرزند سالم باشد.» این جمله را بارها و بارها شنیده‌ایم. اما واقعیت آن است كه اعماق دل افراد معمولا چیز دیگری می‌گوید. در واقع انسان موجودی انتخابگر است و آرزوی دیرینه‌اش این بوده كه جنسیت فرزندش را خودش تعیین كند و به اصطلاح جنسش جور باشد.
این روزها بحث تعیین جنسیت جنین به موضوع داغی تبدیل شده كه خیلی از همسران، حتی در جوامع پیشرفته به دنبال آن هستند. اما آیا واقعا می‌توانیم جنس فرزندمان را خودمان انتخاب كنیم؟
راستی اگر انتخاب جنسیت فرزند آسان بود، چند درصد افراد دختر یا پسر بودن كودكشان را انتخاب می‌كردند؟
جنسیت جنین چگونه شكل می‌گیرد؟
سال‌هاست كه دانشمندان اعلام كرده‌اند هر یك از والدین نیمی از ساختار ژنتیكی كودكشان را تامین می‌كنند. درباره ی تعیین جنسیت نیز این مساله صادق است، به نحوی كه دو كروموزم جنسی هر فرد، یكی از پدر و یكی از مادر تامین شده است. دو نوع کروموزوم جنسی در بدن وجود دارد : کروموزوم X و کروموزوم Y.
سلول جنسی زن (تخمک) دارای فرمول XX است و به فرزندش می تواند فقط یك كروموزم X بدهد. اما سلول‌های جنسی مرد (اسپرم) دارای دو نوع كروموزم جنسی Y وX هستند. بنابراین بسته به اینكه كدام نوع اسپرم (حاویX یا Y) با تخمکی كه حاوی کروموزوم X است تركیب شود، جنسیت جنین مشخص می‌شود. اگر اسپرم حاوی كروموزم Y موفق به نفوذ در تخمك شود، جنین پسر خواهد بود و اگر اسپرم حاوی X به تخمك وارد شود، جنین، دختر خواهد بود.
در واقع تمام روش‌های توصیه شده برای انتخاب جنسیت فرزند، پیش از وقوع حاملگی موثرند. حتی چند ثانیه پس از لقاح، دیگر نمی‌توان جنسیت جنین را تغییر داد، زیرا بلافاصله پس از ورود اولین اسپرم به تخمك، غشایی محكم در اطراف آن ایجاد می‌شود كه اجازه ورود اسپرم دیگری را نمی‌دهد.
اسپرم ها، ویژگی‌های متفاوت دارند
یكی از مسائل مهمی كه سبب تعیین جنسیت جنین می‌شود، ویژگی‌های متفاوت اسپرم‌هاست. به عبارت دیگر، اسپرم‌های حاوی X (مولد دختر) از نظر سرعت حركت، محیط مناسب زندگی، طول عمر و ... با اسپرم‌های حاویY (مولد پسر) متفاوت هستند. این تفاوت‌ها در كنار تفاوت‌هایی كه در غشای تخمك، شرایط محیطی رحم و بسیاری از عوامل شناخته‌شده و ناشناخته ی دیگر وجود دارد، جنسیت جنین را رقم می‌زند.
محققان دریافته‌اند اسپرم‌های حاویX ، از اسپرم‌های Y كمی بزرگ‌ترند. بنابراین اسپرم‌های X به سبب حجیم بودن، حركت كندتری دارند. اما از سویی دیگر میزان PH محیط داخلی رحم كه به طور طبیعی كمی حالت اسیدی دارد، نیز بر طول عمر اسپرم‌ها تاثیر می‌گذارد. اسپرم‌های Y در محیط رحم دوام كمتری دارند. در عوض اسپرم‌های مولد دختر در محیط اسیدی طول عمر بیشتری دارند.
اما آیا می‌توان از این ویژگی‌ها برای انتخاب جنسیت جنین بهره گرفت؟
روش‌های تجربی: بیم‌ها و امیدها
ویژگی‌های متفاوت اسپرم‌ها برای ادامه حیات سبب شده است برخی دانشمندان علوم پزشکی و فیزیولوژی با تكیه بر تجربیات علمی خود، توصیه‌هایی برای پسردار یا دختردار شدن ارائه دهند.
دكتر لاندروم شتلز، برای اولین بار با انتشار یك كتاب، روش‌های خاصی را برای انتخاب جنسیت جنین ارائه كرد و پس از آن، پزشكان زیادی از این روش‌ها برای زوج‌های علاقمند، بهره گرفتند.
به اعتقاد دكتر شتلز، زمان تخمك‌گذاری مادر و وقوع عمل لقاح، نقش مهمی را در تعیین جنسیت فرزند ایفا می‌كند. در واقع روش‌های دكتر شتلز بر پایه تخمین زمان تخمك‌گذاری مادر بنا شده است.
او معتقد است اگر لقاح در فاصله كمتر از ۱۲ ساعت از زمان تخمك‌گذاری به وقوع بپیوندد، احتمال پسردار شدن بیشتر است. اما به سبب دوام كمتر اسپرم‌های Y اگر لقاح بعد از یك روز از تخمك‌گذاری مادر صورت گیرد، احتمال دختردار شدن را بیشتر خواهد كرد. لذا آنچه اهمیت دارد، دانستن زمان تخمك‌گذاری است كه كار ساده‌ای نیست.
از نظر بیولوژی، زمان تخمك‌گذاری هر زنی به ویژگی‌های ژنتیكی و اكتسابی وی بستگی دارد و اگر چه طبق یك اصل كلی فیزیولوژیك، تخمك‌گذاری در نیمه سیكل قاعدگی (تقریبا 13 تا 15 روز پس از اولین روز قاعدگی آخر) رخ می‌دهد، اما زمان دقیق آن مشخص نیست و تنها با کنترل دقیق توسط دستگاه اولترا سوند قابل تشخیص است.
با این حال پزشكان معتقدند هنگام تخمك‌گذاری، دمای بدن زن کمی بالا می‌رود و با استفاده از این موضوع، می‌توان زمان آن را تخمین زد. برای این كار زن باید هر روز دمای بدن خود را اندازه بگیرد و آن را یادداشت كند.
روزی كه دمای بدن وی، نیم تا یك درجه زیاد شود، روز تخمك‌گذاری وی خواهد بود. با این همه نمی‌توان خطاهای دید فرد و خطای ابزار سنجش دما را در این روش نادیده گرفت.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼