تاثیر کرونا بر باروری، امکان دارد؟

یک متخصص درمان ناباروری معتقد است: تاثیر ویروس کرونا بر باروری هنوز اثبات نشده است.

دکتر حمید چوبینه عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درخصوص آخرین دست‌آوردها در زمینه ناباروری و جایگاه ایران در جهان گفت: ایران در زمینه درمان بیماران نابارور و استفاده از سلول‌درمانی جز کشورهای برتر دنیا است. در منطقه هم یک برند هستیم و خیلی از کشورهای منطقه برای درمان ناباروری به جمهوری اسلامی ایران توجه دارند.

وی افزود: شرایط کرونا در چند ماه اخیر بحث درمان ناباروری را با اخلال مواجه کرده است و برای پیشگیری از ابتلای مراجعین، سرویس‌های درمانی کم‌تر ارائه می‌شود. می‌توان گفت تمام تکنیک‌هایی که در زمینه درمان ناباروری در دنیا وجود دارد در ایران هم هست. حتی در برخی زمینه‌ها ما پیشتازیم و معمولا جمعیت زیادی از بیماران به نتیجه می‌رسند.

مدیرعامل شرکت شهر سالم یادآور شد: در افرادی که مسائل خاصی دارند و مشکلاتشان پیچیده‌تر است نیز با کمک یک‌سری از راهکارهای شرعی و فقهی حاصل از نگاه آزادتر مراجع تقلید، اجازه درمان‌های مکمل را داریم؛ مواردی مانند اهدای سلول جنسی. اکثر مراجع تقلید اهدا تخمک را مجاز دانسته‌اند و شرایط خاصی در این خصوص دارند. البته اهدای اسپرم توسط برخی مراکز انجام نمی‌شود اما مراکزی داریم که برای انجام این کار از مراجع تقلید اجازه گرفته‌اند. برای مثال در رویان و هلال احمر این عمل انجام نمی‌شود اما شنیده‌ام برخی مراکز انجام می‌دهند.

این متخصص درمان ناباروری در زمینه آزمایشات غربالگری جنین، اظهار داشت: توصیه سازمان جهانی بهداشت به تمام مادران این است که حتما غربالگری جنین را انجام دهند، تحت نظر متخصص زنان باشند و در صورت نیاز از متخصص ژنتیک مشورت بگیرند به خصوص کسانی که زمینه ژنتیکی دارند. در ایران هم روش‌های تهاجمی به حداقل رسیده و با این آزمایشات نیاز به بیوپسی از جنین (نمونه‌برداری) به حداقل رسیده است. همچنین مشاوره‌های ژنتیک پیش از ازدواج و حین بارداری، انجام کار تهاجمی را به حداقل رسانده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در سال‌های اخیر با افزایش ناباروری در کشور مواجه بوده‌ایم، بیان کرد: بله، روند ناباروری در ایران بیشتر شده است. علت این امر هم بالارفتن سن ازدواج است. شرایط باروری خانم‌ها محدود به شروع دوره جنسی تا یائسگی می‌شود. با نزدیک‌ شدن به دوران یائسگی، تخمک‌ها ضعیف‌تر و برای باروری ناتوان‌تر می‌شوند. هرچقدر ازدواج به بعد ۳۵ سالگی موکول می‌شود، مانند دیگر سلول‌های بدن مثل بینایی، چشایی، شنوایی و… سلول‌های جنسی هم ضعیف می‌شوند.

موسس مرکز درمان ناباروری «رویش هلال» عنوان کرد: برخی هم ازدواج می‌کنند اما فرزندآوری را به چند سال بعد ازدواج موکول می‌کنند که احتمال دارد با مشکل باروری مواجه شوند. البته در مورد آقایان هم همینطور است. هرچقدر سن ازدواج بیشتر می‌شود احتمال دارد توانایی جنسی و سلول‌های جنسی ضعیف‌تر شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: نوعی ناباروری هم وجود دارد که ناباروری ثانویه است که در اثر آلودگی‌ها، عفونت‌ها و بیماری‌های جنبی دیگر اتفاق بیافتد. شاید کسی که در سن کمتر ازدواج کرده در دوران اول نابارور نباشد و بتواند صاحب فرزند شود اما با گذر زمان همین فرد به عارضه‌ای مبتلا شده و باروری خود را از دست بدهد. در واقع این ناباروری حاصل از زمینه ژنتیکی نیست بلکه برخی امراض روی باروری تاثیر می‌گذارند.

او در پاسخ به این سوال که آیا «پولیپ رحمی» و «سندرم تخمدان پلی‌ کیستیک» که بیماری‌های شایعی در زنان هستند، می‌توانند منجر به ناباروری شوند، گفت: بله، سندرم‌هایی از این دست می‌توانند منجر به ناباروری شوند. دخترها بهتر است معایناتی را در این خصوص در نظر بگیرند و به آن اهمیت بدهند حتی اگر ازدواجی در کار نباشد. البته دختران ما نباید تصور کنند که حتما باید ازدواج کنند تا موضوعات باروری خود را پیگیری کنند.

هر فردی چه خانم و چه آقا می‌تواند قدرت باروری خود را با مراجعه به کلینیک‌ها ارزیابی کند و اگر اشکالی وجود دارد پیش از این که تبدیل به عارضه‌ای پایداری شود، آن را درمان کند. به طور مثال اگر برای یک زن یا مرد در سن بیست‌سالگی عارضه‌ای ایجاد شود، می‌تواند یا آن را درمان کند که پیشرفت نکند یا همان زمان سلول جنسی خود را فریز (ذخیره) کند.مدیرعامل شرکت شهر سالم با بیان اینکه فعالیت‌های درمان ناباروری با شروع کرونا متوقف یا محدود شدند، توضیح داد: مرکز ناباروری رویش از اواسط اسفند تا اواخر اردیبهشت به طور کامل تعطیل شد و فقط برای کسانی که شیمی‌درمانی انجام می‌دادند و می‌خواستند سلول خود را ذخیره(فریز) کنند، انجام خدمت می‌شد. از یک ماهه گذشته جراحی‌های حوزه ناباروری آغاز شده‌اند و برخی بیماران با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مراجعه می‌کنند.

این متخصص درمان ناباروری در پاسخ به این سوال که آیا ابتلا به کرونا می‌تواند در درازمدت بر عملکرد جنسی افراد تاثیر بگذارد، بیان کرد: مطالعاتی که در این خصوص انجام شده است، هنوز ثابت نشده‌اند. درخصوص عملکرد جنسی یک‌سری فرضیات وجود دارد و در چند نفر بررسی می‌شود و حتی احتمال دارد به صورت مقاله هم منتشر شود اما ابعاد این بیماری هنوز ناشناخته است.

کرونا روی همه سلول‌ها عارضه می‌گذارد اما فعلا بیشترین درگیری در نواحی تنفسی بوده و به سمت تاثیرگذاشتن بر روی گوارش، قلب و عروق و مغز رفته است. هرکدام از این عارضه‌ها بر بحث باروری هم تاثیر می‌گذارد اما هنوز این تاثیر شناسایی نشده است. زمان می‌برد تا بتوان اثراتی را که کرونا در باروری و توان جنسی افراد می‌گذارد را اثبات کرد.وی افزود: همچنین برخی از ویروس‌ها قابلیت انتقال از مادر به جنین را دارند اما هنوز اینکه کرونا هم می‌تواند به جنین منتقل شود یا نه، شناسایی نشده است. در ایران هم هنوز مورد این چنینی گزارش نشده است. البته تا همین اواخر درصد ابتلای کودکان به کرونا محدود بود اما من هنوز مطالعه علمی دقیقی از اینکه از مادر به جنین منتقل شود، ندیده‌ام.

براساس گزارش روابط عمومی شرکت شهر سالم، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمینه باردارشدن در روزهای کرونا گفت: نباید در شرایط کرونا زندگی را تعطیل کرد اما باید مواجهه را کم کرد. چیزی که باید تغییر کند، سبک زندگی است. در اماکن پرتردد حضور نداشته باشیم تا ریسک آلودگی کم شود. اگر مواجهه ما با افراد زیادی باشد، یک مورد آلودگی می‌تواند به جمعیت زیادی سرایت کند. اما نمی‌توان زندگی را تعطیل کرد چراکه احتمال دارد عارضه‌های دیگری به وجود بیاید که جبران‌ناپذیر باشد.