درمان گرمازدگی کودکان، چگونه متوجه شویم؟
وقتی اسم تابستان می‌آید، همه ما یاد هندوانه، خاکشیر، آب تنی، مسافرت و ... میافتیم اما نباید فراموش کنیم که گرمازدگی هم یکی از اجزای جدانشدنی فصل گرماست.
روزنامه سلامت: وقتی اسم تابستان می‌آید، همه ما یاد هندوانه، خاکشیر، آب تنی، مسافرت و ... می افتیم اما نباید فراموش کنیم که گرمازدگی هم یکی از اجزای جدانشدنی فصل گرماست. در این بین کودکان بیش از سایر افراد در معرض گرمازدگی ناشی از گرما و رطوبت بالا قرار دارند.
اگر به دنبال اطلاعات بیشتری در این زمینه هستید، گفت وگوی ما را با دکتر وحید قبادی دانا، متخصص اطفال و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران بخوانید.
آقای دکتر! با فرارسیدن فصل تابستان، بسیاری از کودکان با بازی کردن در کوچه و خیابان اوقات فراغتشان را پر می کنند. گرمای فصل تابستان چه تاثیرات مخربی روی کودک دارد؟
اگر کودک در معرض گرما قرار گیرد، دمای بدنش افزایش می یابد و حالت های یک کودک تبدار را خواهد داشت به طوری که گونه هایش سرخ و دچار تعریق بیشتر می شود و علایم دیگری مثل بی حالی یا در مواردی تهوع و استفراغ خواهد داشت.
چنین کودکی به تدریج دچار کم آبی بدن (دهیدراتاسیون) می شود که خود را به صورت چشمان گود افتاده، کاهش اشک، خشکی مخاط دهان و کاهش طراوت پوست نشان می دهد. اگر هم گرمازدگی در اثر در معرض نور خورشید قرارگرفتن ایجاد شده باشد، علایم پوستی بارزتری دیده می شود.
یعنی باعث آفتاب سوختگی می شود؟
آفتاب سوختگی با اشعه ماورای بنفش به وجود می آید که البته حساسیت کودکان به این اشعه مضر و خطرناک براساس نوع پوست آنها (تیره یا روشن بودن) متفاوت است.
کودکان دارای پوست های روشن و سفید بیشتر دچار آفتاب سوختگی می شوند و کمتر پوستشان می سوزد اما کودکانی که پوست های تیره تر دارند، با تابش اشعه خورشید، بیشتر تیره تر می شوند تا آفتاب سوخته.
آثار اشعه ماورای بنفش ۶ تا ۱۲ ساعت بعد از اولین مواجهه ایجاد خواهد شد و در مدت ۲۴ ساعت به حداکثر می رسد و با علایمی مانند قرمزی، خارش، درد و حتی تاول های پوستی بروز می کند. در چنین شرایطی گرمازدگی خطر دیگری است که در کنار آفتاب سوختگی سلامت کودک را تهدید می کند و بدن کم آب می شود.
چگونه متوجه کم آبی بدن کودک گرمازده شویم؟
کودکی که در اثر گرمازدگی دچار کم آبی بدن شده است ابتدا دچار بی قراری و تحریک پذیری می شود. این کودک تشنه است و اگر آب یا هر نوشیدنی دیگری در دسترسش قرار گیرد، با ولع می نوشد.
چشم هایش حالت گود رفته پیدا می کند و پوست بدنش طراوت لازم را ندارد. در این شرایط باید هرچه سریع تر مایعات خنک را (نه خیلی سرد) در اختیار کودک قرار دهید و در اولین فرصت ممکن برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
آیا گرمازدگی می تواند سلامت کودک را به خطر بیندازد یا مشکل چندان مهمی محسوب نمی شود و با خوردن مایعات برطرف خواهد شد؟
ادامه کم آبی بدن کودک می تواند نتایج جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. اگر به کودکی که دچار کم آبی شده است، رسیدگی نشود، فرورفتگی چشم ها افزایش می یابد و کودک دچار خواب آلودگی غیرعادی یا کاهش سطح هوشیاری می شود.
حتی در صورت شدت کم آبی، ممکن است کودک دچار تشنج شود. در این مرحله، کودک توانایی نوشیدن مایعات را از دست می دهد و باید بلافاصله او را برای دریافت مایعات وریدی و نظارت مداوم به بیمارستان رساند.
چگونه می توانیم از ایجاد گرمازدگی در کودکان پیشگیری کنیم؟
دمای مطلوب برای محیط زندگی کودکان بین ۲۰ تا ۲۴ درجه سانتی گراد متغیر است بنابراین کودکان نباید در محیط های بسیار گرم بمانند.
مانع از قرارگرفتن مداوم آنها در برابر اشعه شدید و مستقیم آفتاب در فصل های گرم و زمان های تابش مستقیم آفتاب شوید. در ساعت های اوج گرما و نور شدید خورشید، کودکان را بیرون نبرید اما اگر مجبور به این کار هستید، سعی کنید زمان آن کوتاه باشد.
گذاشتن کلاه آفتاب گیر و پوشاندن لباس های نخی، نازک، گشاد و رنگ روشن و همراه داشتن آب خنک در طول مسیر، می تواند مفید واقع شود و تا حدی از گرمازدگی کودک پیشگیری کند.
در فصل تابستان حتما باید همواره مایعات خنک به مقدار کافی در اختیار کودک قرارگیرد؛ پیش از اینکه آنقدر دچار مشکل شود که دیگر نتواند آب بنوشد! آب، مناسب ترین نوشیدنی در زمان گرماست ولی می توانید آب میوه های خانگی، شربت آبلیمو و خاکشیر نیز به کودک بدهید ولی آبمیوه های صنعتی و نوشیدنی هایی با قند بالا، توصیه نمی شود.
اگر کودک دچار آفتاب سوختگی شد، چه کنیم؟
آفتاب سوختگی را باید با کمپرس های آب سرد کنترل کرد. با تجویز پزشک، داروهای کورتیکواسترویید موضعی هم التهاب و درد را تا حدی کاهش می دهند و داروهای خوراکی مثل ایبوپروفن می توانند از قرمزی و درد بکاهند.
فراموش نکنید ترکیب های حاوی بی حس کننده های موضعی، تقریبا بی تاثیر هستند و به علت احتمال ایجاد درماتیت تماسی، استفاده از آنها خطرناک است.
مواجهه طولانی مدت با اشعه آفتاب علاوه بر آفتاب سوختگی، چه آثار منفی دیگری روی کودک دارد؟
در صورت آسیب پوست با نور خورشید که به علت مواجهه طولانی مدت و غیرضروری با اشعه آفتاب ایجاد می شود، علاوه بر ایجاد پیری زودرس در پوست و چین وچروک در آینده، کودک در معرض خطر ضایعات بدخیم پوستی قرار می گیرد.
سرطان های پوستی بدخیم مثل سرطان سلول پایه، سرطان سلول پوست و ملانوما با شیوع بیشتر در پوست آسیب دیده با نور خوشید رخ می دهند. به خصوص آفتاب سوختگی های تاولی در کودکان و نوجوانان به طور قابل ملاحظه ای خطر ایجاد ملانوم بدخیم را افزایش می دهند.
چگونه می توان از آفتاب سوختگی در کودکان پیشگیری کرد؟
بهترین روش، اجتناب از مواجهه با نور مستقیم و شدید خورشید به ویژه بین ساعت های ۱۱ صبح تا ۳ بعدازظهر است. استفاده از محافظت کننده های فیزیکی پوستی مثل سایه بان و کلاه برای پیشگیری از آفتاب سوختگی به خصوص در کودکان توصیه می شود.
در کودکانی که پوست روشن و سفید دارند، با تجویز پزشک استفاده از ضدآفتاب هایی با فاکتور محافظتی در برابر نور خورشید (SPF) حداقل ۱۵ می تواند مناسب باشد.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼