روش های تعیین جنسیت قبل و بعد از بارداری _ ۲۰ روش خانگی و علمی
جنسیت جنین از لحظه لقاح و بر اساس نوع اسپرم تعیین می‌شود؛ تخمک مادر همیشه کروموزوم X دارد و اسپرم پدر ممکن است حامل X یا Y باشد. اگر اسپرم Y تخمک را بارور کند جنین پسر و اگر اسپرم X باشد جنین دختر خواهد بود. خوشبختانه با پیشرفت علم روش‌های معتبری برای تعیین جنسیت قبل و بعد از بارداری وجود دارد که در این مقاله قصد داریم به طور کامل در مورد آنها توضیح دهیم.
فهرست مطالب
روش‌های تعیین جنسیت قبل از بارداری
روش‌های مختلفی برای تعیین جنسیت دلخواه قبل از بارداری وجود دارد که می‌توان آنها را به دو دسته روش‌های سنتی و علمی تقسیم کرد.
روش‌های سنتی روش‌هایی هستند که از نظر علمی هنوز تایید نشده و بیشتر بر اساس باورهای عامیانه هستند. بنابراین نتایج آنها نیز به شکل صد درصدی نیست و می‌تواند با خطا همراه باشد. در مقابل روش‌های علمی و آزمایشگاهی دقیقی نیز وجود دارد که می‌توان به کمک آنها جنسیت جنین را با شانس بسیار بالایی تعیین کرد. در ادامه در مورد روش‌ها بیشتر توضیح خواهیم داد.
بیشتر بخوانید: پیش‌بینی جنسیت نوزاد؛ از تست آنلاین تا معرفی انواع روش‌ها
تعیین جنسیت قبل از بارداری به روش سنتی
روش‌های خانگی و سنتی قبل از بارداری عبارتند از:
۱. تعیین جنسیت بر اساس زمان‌بندی رابطه
تعیین جنسیت قبل از بارداری با کمک تقویم تخمک‌گذاری بر پایه این باور استوار است که اسپرم‌های حامل کروموزوم Y (پسر) سریع‌تر اما کم‌دوام‌ترند و اسپرم‌های حامل کروموزوم X (دختر) حرکت آرام‌تری دارند اما مدت بیشتری در محیط دستگاه تناسلی زن زنده می‌مانند. بر همین اساس، اگر زمان‌بندی رابطه جنسی دقیقاً با روز تخمک‌گذاری هم‌زمان باشد، احتمال می‌دهند اسپرم Y زودتر به تخمک برسد و شانس پسر شدن بیشتر شود. در مقابل، اگر رابطه چند روز قبل از تخمک‌گذاری انجام شود، چون اسپرم‌های X ماندگاری بیشتری دارند، احتمال دختر شدن را بیشتر می‌دانند.
اجرای این روش معمولاً با ثبت چرخه‌های قاعدگی، استفاده از کیت‌های تخمک‌گذاری و دنبال کردن علائم جسمی مانند افزایش دمای پایه بدن یا تغییرات ترشحات دهانه رحم همراه است. با وجود اینکه این روش میان بسیاری از زوج‌ها محبوب است، اما از نظر علمی دقت قطعی ندارد؛ چراکه زمان دقیق تخمک‌گذاری در تمام ماه‌ها ثابت نیست و عوامل زیادی بر محیط واژن و مسیر حرکت اسپرم تأثیر می‌گذارند. با این حال، بسیاری آن را یک راه ساده، کم‌هزینه و غیرتهاجمی برای افزایش احتمال رسیدن به جنسیت دلخواه می‌دانند، نه یک روش تضمینی.
بیشتر بخوانید: برای پسردار شدن، چه فصلی اقدام کنیم؟
۲. تعیین جنسیت بر اساس رژیم غذایی
تعیین جنسیت بر اساس رژیم غذایی قبل از بارداری بر این ایده استوار است که تغییرات در مواد معدنی و ترکیب غذایی می‌تواند محیط بدن مادر را به‌گونه‌ای تغییر دهد که یک نوع اسپرم شانس بیشتری برای باروری پیدا کند.
به نقل از ijph.tums.ac.ir
Using a combination of high sodium and potassium foods will increase the likelihood of having a male child, and foods with high calcium and magnesium will increase to form a female fetus. Accordingly, the composition of food In the pre-pregnancy period, particularly in women, can change that group's sex ratio
استفاده از ترکیبی از غذاهای سرشار از سدیم و پتاسیم، احتمال پسردار شدن را افزایش می‌دهد و غذاهای سرشار از کلسیم و منیزیم، احتمال دختردار شدن جنین را افزایش می‌دهند. بر این اساس، ترکیب غذا در دوره قبل از بارداری، به ویژه در زنان، می‌تواند نسبت جنسیتی آن گروه را تغییر دهد.
تصور می‌شود تغییر در pH واژن و غلظت برخی املاح می‌تواند شرایط مناسب‌تری برای فعالیت اسپرم‌های X یا Y ایجاد کند.
با وجود اینکه بسیاری از زوج‌ها از این روش به‌عنوان یک اقدام ساده و بی‌خطر قبل از بارداری استفاده می‌کنند، اما از نظر علمی شواهد قطعی و قابل تکیه درباره اثرگذاری رژیم غذایی بر تعیین جنسیت وجود ندارد. چرخه باروری تحت‌تأثیر عوامل پیچیده‌ای قرار دارد و شرایط بدن مادر تنها یکی از این عوامل است. با این حال، رژیم غذایی سالم و متعادل همیشه به بهبود کیفیت تخمک، تنظیم هورمون‌ها و افزایش شانس بارداری کمک می‌کند؛ بنابراین حتی اگر این روش تضمینی برای تعیین جنسیت نباشد، رعایت آن به‌عنوان بخشی از برنامه آمادگی برای بارداری مفید محسوب می‌شود.
۳. تعیین جنسیت به کمک پوزیشن رابطه جنسی
تعیین جنسیت به کمک پوزیشن رابطه جنسی قبل از بارداری بر پایه این باور قدیمی است که نوع پوزیشن می‌تواند مسیر و سرعت رسیدن اسپرم‌ها به تخمک را تغییر دهد. گفته می‌شود پوزیشن‌هایی که نفوذ عمیق‌تری ایجاد می‌کنند، اسپرم‌های سریع‌تر و کم‌دوام‌تر را که به پسر شدن نسبت داده می‌شوند، راحت‌تر به دهانه رحم می‌رسانند. در مقابل، پوزیشن‌هایی با نفوذ سطحی‌تر را مناسب‌تر برای اسپرم‌های دیرتر اما بادوام‌تر می‌دانند که احتمال دختر شدن را بیشتر می‌کنند. با اینکه این روش میان برخی زوج‌ها طرفدار دارد، از نظر علمی تأیید نشده و بیشتر یک باور سنتی است؛ بنابراین می‌توان از آن تنها به‌عنوان یک تلاش کم‌هزینه و غیردلخواه برای افزایش احتمال، نه یک روش قطعی، استفاده کرد.
تعیین جنسیت قبل از بارداری به روش‌هایی علمی
بعضی روش‌های تعیین جنسیت علمی عبارتند از:
۱. تعیین جنسیت به کمک آی وی اف
تعیین جنسیت جنین قبل از بارداری به کمک روش IVF (لقاح آزمایشگاهی) یکی از دقیق‌ترین و علمی‌ترین راه‌ها برای انتخاب جنسیت است. در این روش ابتدا تخمک و اسپرم در محیط آزمایشگاه ترکیب می‌شوند و جنین‌ها شکل می‌گیرند. سپس پیش از انتقال جنین‌ها به رحم مادر، با استفاده از تکنیک‌های ژنتیکی مانند PGD (تشخیص ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی) جنسیت هر جنین مشخص می‌شود. این امکان باعث می‌شود که والدین بتوانند تنها جنین با جنسیت دلخواه را انتخاب و منتقل کنند، و دقت این روش نزدیک به صد درصد است.
IVF برای تعیین جنسیت معمولاً در زوج‌هایی که دلایل پزشکی دارند یا خطر بیماری‌های ژنتیکی وابسته به جنسیت وجود دارد، توصیه می‌شود. این روش نیازمند تجهیزات پیشرفته، تخصص بالای پزشکی و هزینه نسبتاً بالا است و به همین دلیل برای همه زوج‌ها گزینه عملی نیست. با این حال، از نظر علمی تنها راهی است که می‌تواند جنسیت جنین را قبل از بارداری با اطمینان بالا مشخص کند، در حالی که روش‌های طبیعی یا خانگی نمی‌توانند این اطمینان را فراهم کنند.
۲. تعیین جنسیت به کمک روش آی یو آی
تعیین جنسیت قبل از بارداری به روش IUI (تزریق اسپرم به داخل رحم) یکی از روش‌های کمک‌باروری است که می‌تواند احتمال رسیدن به جنسیت دلخواه را کمی افزایش دهد، اما دقت آن به اندازه IVF با PGD نیست. در این روش، اسپرم از طریق تکنیک‌های خاصی انتخاب یا شسته می‌شود تا اسپرم‌های حامل کروموزوم X یا Y غلظت بیشتری داشته باشند و سپس مستقیماً به رحم مادر منتقل شوند. این کار می‌تواند شانس باروری با جنسیت موردنظر را تا حدی تغییر دهد، اما تضمینی برای تعیین قطعی جنسیت جنین وجود ندارد.
روش IUI نسبت به IVF ساده‌تر و کمتر تهاجمی است و معمولاً برای زوج‌هایی که مشکل ناباروری خفیف دارند یا می‌خواهند احتمال جنسیت مشخصی را افزایش دهند، استفاده می‌شود. با این حال، محدودیت این روش در دقت پایین‌تر آن و عدم توانایی بررسی ژنتیکی کامل جنین است، بنابراین تنها یک ابزار برای افزایش شانس است و نمی‌توان آن را جایگزین روش‌های ژنتیکی دقیق دانست.
روش‌های تعیین جنسیت بعد از بارداری
به محض انجام لقاح و شروع بارداری جنسیت جنین شما مشخص شده است و دیگر قابل تغییر نیست. روش‌های مختلفی برای تعیین جنسیت جنین بعد از بارداری وجود دارد که آن را نیز می‌توان به دو دسته روش‌های سنتی و علمی تقسیم کرد. همانند بالا روش‌های سنتی از دقت پایینی برخوردار هستند و شانس بروز خطا در آنها بسیار بالا است. در ادامه بیشتر در مورد این روش‌ها توضیح خواهیم داد.
روش‌های خانگی تعیین جنسیت
بعضی از روش‌های خانگی تعیین جنسیت عبارتند از:
تعیین جنسیت با جوش شیرین
در این روش مقدار کمی از ادرار مادر را با جوش شیرین مخلوط می‌کنند. گفته می‌شود اگر مخلوط کف کند، احتمال پسر بودن و اگر کف نکند احتمال دختر بودن بیشتر است. اساس این تست، تغییرات pH ادرار است اما pH تحت تأثیر تغذیه و زمان مصرف مایعات تغییر می‌کند و ارتباطی با جنسیت ندارد.
تعیین جنسیت با خمیردندان
کمی خمیردندان سفید با ادرار مخلوط می‌شود. اعتقاد بر این است که اگر رنگ مخلوط تغییر کند یا حالت کف‌آلود پیدا کند، جنین پسر است. این واکنش معمولاً به ترکیبات شوینده و سفیدکننده موجود در خمیردندان مربوط می‌شود و هیچ ارتباطی با جنسیت ندارد.
تعیین جنسیت با کلم قرمز
آب کلم قرمز جوشیده را با ادرار مخلوط می‌کنند. اگر رنگ به سمت صورتی یا قرمز برود، آن را نشانه پسر و اگر بنفش بماند نشانه دختر می‌دانند. تغییر رنگ کلم قرمز تنها به اسیدی یا قلیایی بودن ادرار واکنش نشان می‌دهد، نه به جنسیت.
تعیین جنسیت با شامپو
کمی شامپو را در ظرف ریخته و ادرار را قطره‌قطره به آن اضافه می‌کنند. کف کردن زیاد را نشانه پسر و کف نکردن را نشانه دختر می‌دانند. کف کردن شامپو به ترکیب سورفکتانت‌ها، غلظت شامپو و میزان رقیق شدن آن مربوط است، نه جنسیت جنین.
تعیین جنسیت با قند
در این تست چند حبه قند در ظرف قرار داده و روی آن ادرار ریخته می‌شود. گفته می‌شود اگر قند سریع حل شود جنین پسر و اگر دیرتر حل شود جنین دختر است. سرعت حل شدن قند ارتباط مستقیم با دمای مایع و اندازه حبه قند دارد و هیچ پایه علمی در تعیین جنسیت ندارد.
تعیین جنسیت با آبلیمو
چند قطره آبلیمو به ادرار اضافه می‌کنند و اگر واکنش حبابی یا کدر شدن دیده شود آن را نشانه پسر بودن می‌دانند. آبلیمو به‌دلیل اسیدی بودن، طبیعی است که در برخورد با مایعات مختلف واکنش‌های ساده ایجاد کند و نتیجه ربطی به جنسیت ندارد.
تعیین جنسیت با کف دست
در این روش مادر می‌بیند کدام دست را برای گرفتن یک شیء یا نشان دادن حرکتی به‌طور ناخودآگاه جلو می‌برد. اگر دست راست باشد گفته می‌شود پسر و اگر چپ باشد دختر است. این تست کاملاً حدسی و مربوط به عادت‌های عصبی-عضلانی فرد است.
تعیین جنسیت با طعم دهان (شور یا شیرین)
برخی می‌گویند اگر هوس خوراکی‌های شور و ترش دارید جنین پسر و اگر شیرین بخواهید دختر است. این تست درواقع نوع ویار مادر را ملاک قرار می‌دهد و هیچ ارتباط ثابت‌شده‌ای با جنسیت ندارد.
تعیین جنسیت با هسته خرما
هسته خرما را روی پارچه قرار داده و مادر ادرار را روی آن می‌ریزد. حرکت یا عدم حرکت هسته را نشانه پسر یا دختر بودن می‌دانند. حرکت احتمالی هسته بیشتر ناشی از جریان مایع یا جنس سطح زیر آن است و مبنای علمی ندارد.
تعیین جنسیت با پوست موز
در برخی منابع گفته می‌شود که ظاهر لکه‌های پوست موز پس از تماس با مواد خاص می‌تواند جنسیت را مشخص کند. این تست هیچ مبنای علمی ندارد و تنها یک باور قدیمی است.
تعیین جنسیت با شکل زبان یا طعم دهان صبحگاهی
برخی مادران شکل زبان هنگام صبح یا طعم تلخ/شیرین دهان را نشانه جنسیت می‌دانند. اما طعم دهان معمولاً به تغییرات هورمونی، خواب، خشکی دهان یا رفلاکس صبحگاهی مربوط است.
تعیین جنسیت براساس علائم ظاهری مادر
گاهی جنسیت را از روی شدت ویار، نوع هوس غذایی، درخشندگی پوست، ضربان قلب جنین یا شکل شکم حدس می‌زنند که هیچ کدام ریشه علمی ندارد.
روش‌های علمی و دقیق تعیین جنسیت
روش‌های علمی و دقیق تعیین جنسیت عبارتند از:
تعیین جنسیت به روش سونوگرافی
تعیین جنسیت به کمک سونوگرافی یکی از رایج‌ترین روش‌های غیرتهاجمی در طول بارداری است که می‌تواند جنسیت جنین را با دقت نسبتاً بالا مشخص کند. در این روش، با استفاده از امواج صوتی و تصویرسازی از اندام‌های جنین، پزشک می‌تواند اندام تناسلی جنین را مشاهده کند و جنسیت را تشخیص دهد. سونوگرافی تعیین جنسیت معمولاً در هفته ۱۸ تا ۲۰ بارداری انجام می‌شود.
سونوگرافی علاوه بر تعیین جنسیت، اطلاعات مهمی درباره رشد جنین، سلامت اندام‌ها و موقعیت جفت فراهم می‌کند و به همین دلیل یکی از روش‌های ایمن و معمول برای والدین محسوب می‌شود. با این حال، دقت تشخیص جنسیت در هفته‌های اولیه ممکن است به دلیل قرارگیری جنین یا کیفیت تصویر محدود باشد، بنابراین برخی پزشکان توصیه می‌کنند برای اطمینان بیشتر، تشخیص جنسیت در هفته‌های بعدی بارداری انجام شود.
تعیین جنسیت به روش آمنیوسنتز
تعیین جنسیت به روش آمنیوسنتز یکی از روش‌های دقیق پزشکی است که در طول بارداری انجام می‌شود و می‌تواند جنسیت جنین را با دقت نزدیک به صد درصد مشخص کند. در این روش، پزشک با کمک سونوگرافی سوزن نازکی را وارد کیسه آمینوتیک می‌کند و مقداری از مایع اطراف جنین را می‌گیرد. سلول‌های جنین موجود در این مایع سپس برای بررسی کروموزوم‌ها مورد آزمایش قرار می‌گیرند و جنسیت جنین به‌طور دقیق تعیین می‌شود.
آمنیوسنتز عمدتاً برای تشخیص ناهنجاری‌های ژنتیکی و کروموزومی توصیه می‌شود و به دلیل تهاجمی بودن آن، معمولاً زمانی انجام می‌شود که خطر یا سابقه بیماری ژنتیکی وجود داشته باشد. این روش برای تعیین جنسیت صرف، به دلیل ریسک‌های مرتبط با وارد کردن سوزن به کیسه جنینی و احتمال عفونت یا سقط، معمولاً توصیه نمی‌شود، اما دقت آن بسیار بالاست و می‌تواند در شرایط خاص ابزاری مطمئن برای اطلاع از جنسیت جنین باشد.
تعیین جنسیت به روش Nipt
تعیین جنسیت به کمک NIPT (آزمایش پیش از تولد غیرتهاجمی) یک روش مدرن و دقیق است که می‌تواند جنسیت جنین را از هفته ۱۰ بارداری به بعد مشخص کند. در این روش، نمونه خون مادر گرفته می‌شود و DNA جنین موجود در خون مادر بررسی می‌شود تا کروموزوم‌های جنین شناسایی شوند. با توجه به ترکیب کروموزومی، جنسیت جنین به‌طور دقیق تعیین می‌شود.
این روش کاملاً غیرتهاجمی است و برخلاف آمنیوسنتز یا CVS، نیازی به وارد کردن سوزن به رحم ندارد و خطر سقط جنین یا عوارض دیگر بسیار پایین است. علاوه بر تعیین جنسیت، NIPT می‌تواند اطلاعاتی درباره ناهنجاری‌های کروموزومی مهم مانند سندرم داون ارائه دهد و به همین دلیل به‌عنوان یکی از روش‌های ایمن و قابل اعتماد در دوران بارداری شناخته می‌شود.
تعیین جنسیت در قرآن
در قرآن کریم، خلق انسان و تعیین جنسیت جنین به عنوان بخشی از علم و قدرت خداوند بیان شده است. در آیات مختلف، از جمله آیه «وَهُوَ الَّذِی خَلَقَ مِن مَّاءٍ بَشَرِیٍّ فَجَعَلَهُ نَسَبًا وَصِهْرًا وَجَعَلَ مِنْهُ زَوْجَیْنِ الذَّکَرَ وَالْأُنثَى» به این نکته اشاره شده که خداوند انسان را از نطفه خلق کرده و جنسیت نوزاد (مذکر یا مؤنث) را تعیین می‌کند. این موضوع نشان‌دهنده این است که جنسیت جنین از همان آغاز توسط خداوند مشخص است و انسان‌ها قدرت تغییر آن را ندارند، بنابراین تلاش‌های طبیعی یا علمی تنها می‌توانند شانس و احتمال را تحت تاثیر قرار دهند، اما تعیین قطعی جنسیت در اختیار خداوند است.
سخن پایانی
تعیین جنسیت جنین از همان لحظه لقاح توسط ترکیب کروموزومی مشخص می‌شود، اما روش‌هایی که برای انتخاب یا تشخیص جنسیت ارائه می‌شوند، دقت و قابلیت متفاوتی دارند. روش‌های خانگی و سنتی بیشتر جنبه سرگرمی و افزایش احتمال دارند و نمی‌توانند جنسیت را قطعی تعیین کنند. روش‌های کمک‌باروری مانند رژیم غذایی ممکن است شانس رسیدن به جنسیت دلخواه را کمی افزایش دهند، اما تضمین‌کننده نیستند. تنها روش‌های علمی با دقت بالا، شامل IVF و آزمایش‌های ژنتیکی پیش از بارداری و روش‌های تشخیصی مانند NIPT، آمنیوسنتز و سونوگرافی هستند که می‌توانند جنسیت را با اطمینان نسبی یا نزدیک به صد درصد مشخص کنند. انتخاب روش مناسب بستگی به شرایط والدین، اهدافشان و توصیه پزشک دارد.
