بیماری های تیروئید در کودکان، دلیل ابتلا

بیماری های تیروئیدی در کودکان یکی از اختلالات شایعی است که والدین باید به موقع آن را شناخته و نسبت به درمان آن اقدام نمایند.
تیروئید غده ای است که موادی به نام هورمون تولید می کند. هورمون های اصلی تولید شده توسط این غده تیروکسین و تری یدوتیرونین نام دارند، که بعد از ساخته شدن وارد خون شده و بر عملکرد بدن تاثیر می گذارند. این هورمون ها سرعت استفاده از انرژی در بدن را تنظیم می کنند و تاثیر مهمی بر رشد قد کودک دارند.
غده تیروئید به پروانه شباهت داشته و درست زیر پوست ناحیه گردن قرار گرفته و با لمس کردن ناحیه جلو‌گردن می توان به راحتی این غده مهم و تاثیرگذار را حس کرد.
جالب است بدانید که غده تیروئید عملکردی شبیه ترموستات خانه را دارد. اگر این غده زیاد فعال باشد و‌ هورمون های زیادی تولید کند مانند این است که بدن شما بر اثر مصرف زیاد سوخت داغ می شود و اگر عملکرد آن بیش از حد آهسته و کند باشد مانند این است که بدن شما سرد شده، البته در صورتی که این غده عملکرد درستی داشته باشد نیز دمای بدن متعادل است و‌ تمام اورگان ها وظایف خود را به درستی انجام می دهند.

بیماری های تیروئیدی در کودکان شامل چه مواردی است؟
دو ‌نوع بیماری یا اختلال تیروئیدی بیش از بقیه اختلالات شایع بوده که شامل پر‌کاری تیروئید و کم کاری تیروئید است.

دلیل ابتلای کودکان به بیماری های تیروئیدی چیست؟
در بیش تر موارد پزشکان و متخصصان نمی توانند علت دقیق بروز بیماری های تیروئیدی در کودکان و حتی بزرگسالان را تشخیص دهند. این بیماری ها مانند سرما خوردگی از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود و ربطی هم به نوع خوراکی و فعالیت کودک ندارند.
ممکن است کودکان این بیماری را از والدین خود به ارث ببرند، زیرا در اکثر مواردی که یکی از اعضای خانواده مستعد ابتلا به بیماری های تیروئیدی هستند والدین یا سایر اعضای خانواده مثل پدر بزرگ نیز به بیماری تیروئیدی مبتلا است.
ممکن است نوزاد در صورت متولد شدن بدون غده تیروئید و یا اگر غده تیروئید قبل از تولد به شکل کامل شکل نگرفته باشد از زمان تولد به بعد به کم کاری تیروئید مبتلا باشد. گاهی نیز ممکن است این غده در کودک به شکل کامل شکل گرفته باشد، اما به دلیل شرایط ایجاد شده در وی این غده نتواند به خوبی کار کند.
کمبود ید در غذای کودک می تواند منجر به ایجاد مشکلات تیروئیدی در کودک شود. وجود ید در فرآیند تولید هورمون های تیروئیدی ضروری است. محققان بعد از پی بردن به اهمیت ید در سلامتی انسان پیشنهاد اضافه شدن ید به نمک خوراکی را داده اند که در سال های اخیر عملی شده.
بعضی از دارو‌ ها نیز با تاثیرگذاری بر غده تیروئید و جلوگیری از تولید هورمون کافی می توانند باعث ایجاد مشکلاتی در افراد شوند.

بیماری های تیروئیدی در کودکان چه علائمی دارد؟
کودکان مبتلا به پر‌کاری تیروئید عمدتا فعالیت زیادی داشته و به سختی تمرکز می کنند. گاهی نیز میزان ضربان قلب آنها بالا می رود و دستانشان می لرزد، زیاد عرق می کنند، اغلب بد خواب هستند و اشتهای زیادی برای غذا خوردن دارند ولی باز هم کاهش وزن و قد کوتاه دارند. گاهی کودکان مبتلا به پرکاری تیروئید برای مدتی با چشمان باز به یک جا خیره می شوند، طوری که گویا از چیزی ترسیده اند و گاهی چشمانی متورم و باد کرده دارند.
اما در مورد کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید اوضاع متفاوت است. آنها معمولا احساس خستگی دارند و بی انرژی هستند. ضربان قلبشان آهسته تر است و وقتی دمای اتاق در حالت معمولی است اغلب احساس سرما دارند. موهایشان نازک و شکننده می شود و پوستی خشک، رنگ پریده و زرد دارند.
کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید معمولا رشد آهسته تری دارند و تا وقتی تحت درمان قرار نگرفته اند علائم بلوغ در آنها نمایان نمی شود.
یکی دیگر از علائم وجود بیماری های تیروئیدی در کودکان گواتر یا برآمدگی غده تیروئید است. گواتر زمانی ایجاد می شود که غده تیروئید متورم یا بزرگ می شود. غده تیروئید در هر دو نوع بیماری یعنی هم کم کاری و هم پرکاری تیروئید بزرگ و متورم می شود.

پزشکان برای درمان این بیماری ها چه کار هایی انجام می دهند؟
در اکثر موارد ابتلا به بیماری های تیروئیدی پزشک اولین کاری که انجام می دهد این است که با گرفتن آزمایش خون از کودک مشکل دقیق در عملکرد غده تیروئید فرد را تشخیص می دهد. اما در مواردی که کودک برآمدگی در محل غده تیروئید خود داشته باشد، دکتر اسکن و یا سونوگرافی را نیز تجویز می کند.
اگر تست های صورت گرفته نشان دهد که کودک به پر کاری تیروئید مبتلاست، دکتر با تجویز دارو میزان عملکرد غده تیروئید را تنظیم می کند. اگر فرد بعد از مصرف دارو ها به مدت دو سال همچنان تیروئیدی پر کار داشته باشد، دکتر از روش هایی دیگر برای کاهش عملکرد غده تیروئید استفاده می کند.
از هر روشی که برای درمان پر کاری تیروئید در کودک شما استفاده شود، باز هم باید سالانه چندین بار آزمایش خون داد تا از به تعادل رسیدن سطح هورمون های تیروئیدی در خون مطمئن شد.
از آزمایش خون برای تشخیص کم کاری تیروئید استفاده می شود. بعد از تولد از همه کودکان تست کم کاری تیروئید گرفته می شود. دلیل این کار را می توان به اهمیت درمان کم کاری تیروئید در هفته های اول تولد نسبت داد. در صورت عدم درمان به موقع این اختلال رشد و پیشرفت طبیعی کودک با مشکل رو به رو می شود.
خبر خوب این است که کم کاری تیروئید به راحتی قابل درمان است. کودکان مبتلا به این اختلال باید روزانه یک عدد قرص مصرف کنند، اما بخش سخت ماجرا این است که باید تا آخر عمر این قرص را مصرف کنند تا علائم این بیماری در وی برطرف شود و مقدار مناسب هورمون ها در وی تولید شود.
کودکانی که به دلیل ابتلا به کم کاری تیروئید قد کوتاهی دارند معمولا پس از درمان رشدشان به حالت طبیعی بر می گردد.
با کمی دقت و‌ توجه می توان بیماری های تیروئیدی در کودکان را به موقع تشخیص داد و نسبت به درمان آنها اقدام کرد.