بیدار کردن نوزاد برای شیر، کار صحیحی است؟

همانطور که احتمالا می‌دانید بچه تازه به دنیا آمده، باید هر ۲ تا ۳ ساعت شیر داده شود. سوالی که برای اغلب مادرانی که بچه چند روزه دارند به وجود می‌آید آن است که وقتی ک بچه با آرامش خوابیده است آیا باید خواب او را بهم زده و کودک را برای شیردهی بیدار کرد یا شیردهی را به بعد از بیداری او موکول نمود.
بله درست است که مادر دوست ندارد آرامش کودک را از بین ببرد و بیدار کردن او برای مادر مثل یا گناه برزگ است. اما شیردهی منظم و پیوسته کودک در این سن برای سلامت او و نیز حفظ شیر مادر حیاتی است.

علت اینکه باید کودک را برای شیردهی بیدار کرد، چیست؟
توصیه می‌شود اگر کودک بیش از ۴ ساعت می‌خوابد در دو هفته اول تولد نوزاد یا تا زمانی که نوزاد دوباره به وزن زمان تولد برسد، او را از خواب بیدار کرد. اما چرا رعایت زمانبندی شیرخوار تا این حد اهمیت دارد؟ در ادامه، در مورد این موضوع صبت شده است؟
شکم نوزاد خیل راحت خالی می‌شود. دلیل این موضوع آن است که دستگاه گوارش کودک خیلی راحت و سریع شیر را هضم می‌کند (سریعتر از شیر خشک). سرعت بالای گوارش به علاوه شکم کوچک نوزاد، که در 2 هفتگی فقط کمی بزرگتر از یک توپ پینگ پنگ است، به معنای آن است که شیردهی کودک باید خیلی سریع و حدود 2 تا 3 ساعت یکبار انجام شود. مدت زمان بین شیردهی بچه‌هایی که از شیرخشک تغذیه می‌کنند می‌تواند حدود 4 تا 5 ساعت باشد چون هضم آن مشکل‌تر است.
ممکن است کودک در حالت گرسنگی به خواب برود. نوزادان با ملچ و ملوچ لب، واکنش جستجو و مکیدن انگشت گرسنگی خود را نشان می‌دهند و وقتی شکم آنها خالی است از ته دل گریه می‌کنند! اما در هفته های اول تولد، ممکن است نوزاد، با وجود گرسنگی به خواب برود.
بچه باید وزن بگیرد. شیر خوردن ناکافی ممکن است باعث تاخیر و کند شدن روند وزن گیری شود (نوزادان بسته به نوع زایمان حدود 7 تا 10 درصد وزن خود را در رزهای اول تولد از دست می‌دهند و باید ظرف 10 روز تا 2 هفته آینده دوباره به وزن قبلی برگردند). شیر خوردن کم کودک در روزهای اول ممکن است به عوارض دیگری مثل زردی و فشار خون پاین نوزاد منتهی شود.
شیر مادر باید افزایش پیدا کند. شیردهی کم به نوزاد باعث کم شدن شیر مادر می‌گردد. در روزهای اول بعد از تولد نوزاد، تنظیم چرخه تقاضا و عرضه شیر باید انجام شود. بنابراین باید به اندازه نیاز نوزاد به او شیر بدهید. در صورتی که مدتی زمانی را بچه شیر ندهید، میزان شیر شما کم می‌شود.

چگونه باید نوزاد را برای شیردهی بیدار نماییم؟
اگر کودک شما خوش خواب است از روش‌های زیر برای بیدار کردن او استفاده نمایید:
-وقتی که کودک در دوره فعال خواب است و هنوز خواب او عمیق و سنگین نشده به او شیر بدهید. نشانه‌های این موضوع، تکان دادن دست‌ها و پاها، تغییر حالت‌های صورت و تکان خوردن پلک‌ها است؛
-به آرامی لباس کودک را باز کنید و اگر جواب نداد آنها را در بیاورید؛
-پوشک کودک را عوض کنید، برای او آواز بخوانید و دست‌ها و کف پاهای او را نوازش کنید،
-او را به آرامی به حالت ایستاده نگهدارید. نوزاد معمولا در این حالت چشم‌های خود را باز می‌کند؛
-نور خانه را مقداری کم کنید. با وجود آنکه به نظر می‌رسد این کار باعث خوابیدن بیشتر کودک شود اما وقتی که نور خانه زیاد است کودک ترجیح می‌دهد چشم‌های خود را کاملا بسته نگهدارد.
-اجتماعی باشید. برای کودک آواز بخوانید، با او صحبت کنید و وقتی چشمانش را باز می‌کند با او تماس چشمی داشته باشید؛
-دست‌ها، پاها، بازوها، کمر و شانه‌های کودک را ماساژ دهید؛
-یک پارچه کمی خنک (نه سرد) را روی پیشانی او بگذارید.

مدت زمان شیردهی به کودک در شب چقدر باید باشد؟
وقتی که کودک در شب چشمان خود را باز کرده و بیدار می‌شود شیردهی باید تا زمانی که حداقل یکی از پستان‌ها خالی شود ادامه پیدا کند. با این کار مطمئن می‌شوید که کودک از شیر چربی که در زمان خالی شدن پستان خارج می‌شود تغذیه کرده است. خالی شدن یکی از پستان‌ها برای بسته به خصوصیات کودک بین ۱۰ تا ۴۵دقیقه طول می‌کشد! اجازه دهید نوزاد با آرامش و در فرصت کافی شیر بخورد.

شیر خوردن برای کودک عملی آرامش‌بخش و خواب آور است پس مطمئن شوید او در حین شیر خوردن به خواب نرود. به الگوی مکیدن-قورت دادن - تنفس کودک در گونه‌ها، فک و گوش دقت کنید تا مطمئن شوید شیر خوردن قطع نشود. اگر کودک مشغول چرت زدن شد، آروغ او را گرفته و دوباره او را در پوزیشن شیردهی قرار دهید. سپس چند قطره شیر روی لبه‌ای او بریزید و یا پستان خود را به سمت لب‌های او ببرید تا دوباره شروع به شیر خوردن کند.
مطمئن باشید بعد از ۶ هفته ریتم خوردن و خوابیدن برای هر دوی شما مشخص می‌شود. اما این موضوع به نیازهای کودک بستگی دارد. بعضی از نوزادان هر ۲ ساعت یکبار تقاضای شیر می‌کنند اما بعضی دیگر از آنها ممکن است حتی ۳ یا ۴ ساعت یکبار هم تمایلی به شیرخوردن نشان ندهند. مدت زمان بین وعده‌های شیردهی به کودک، به مرور بعد از مدتی افزایش پیدا می‌کند به طوری که او در حدود ۶ ماهگی مثل خود شما تقریبا همه شب را می‌خوابد.
اگر هنوز در مورد سیر شدن او تردید دارید یا اگر بیدار کردن کودک و حداقل 8 مرتبه شیردهی به او برای شما مشکل است از پزشک بخواهید روند وزن گیری او را بررسی نماید. راه دیگر آن است که حواستان به زمان و دفعات کثیف شدن پوشک بجه باشد. نوزاد باید حدود 5 بار مدفوع زیاد و 10 بار ادرار در شبانه روز داشته باشد.