زردی شدید نوزاد، چقدر جدی است؟

کرن ایکتروس به آسیب مغزی ناشی از زردی شدید و درمان نشده و یا سطح بالای ماده‌ای به نام بیلی روبین در خون است. این وضعیت به طور معمول با موارد شدید و درمان نشده زردی در نوزادان مرتبط است. ۶۰ تا ۸۰ درصد از نوزادان سراسر جهان، مبتلا به زردی هستند. سطح بالای بیلی روبین در خون به بافت‌های سیستم عصبی مرکزی آسیب می‌رساند. در حال حاضر، کرن ایکتروس به طور خاص به آسیب جدی سیستم عصبی ناشی از زردی اشاره دارد. برای مطالعه این مطلب ۵ دقیقه زمان بیشتر نیاز نیست.

علائم اصلی کرن ایکتروس

کرن ایکتروس از زردی شدید و درمان نشده نشات می‌گیرد. علائم شایع زردی در نوزادان به شرح ذیل است:

- زرد یا نارنجی شدن رنگ چهره و سفیدی چشم‌ها و لثه

- مشکل کم‌خوابی

- کاهش ادرار یا ادرار تیره

- اخلال در تغذیه از شیر مادر

- خستگی

نوزادان مبتلا به زردی خفیف یا متوسط، معمولا علائمی به غیر از زردی پوست و چشم ندارند. نشانه‌های رایج زردی شدید و کرن ایکتروس عبارتند از:

- سفتی یا سست بودن بدن

- گریه مداوم

- حرکت دادن عجیب چشم‌ها

- تشنج

- برجستگی یک نقطه نرم در بالای سر نوزاد

در صورت هر یک از علائم فوق، حتما باید به پزشک مراجعه نمود.

بررسی دلایل ایجاد این وضعیت

کرن ایکتروس زمانی رخ می‌دهد که سطح بیلی روبین در خون بالا رود و مانع از رسیدن خون به مغز شود. این وضعیت موجب آسیب به بافت مغز شده و تقریبا همیشه به زردی شدید مربوط می‌شود. دلایل ایجاد کرن ایکتروس در افراد به شرح ذیل است:

- رشد ناکافی یا آسیب دیدگی کبد

- تخریب گلبول‌های قرمز (اغلب زمانی رخ می‌دهد که نوع خون مادر با نوزادش مطابقت ندارد)

زایمان زودرس یعنی تقریبا قبل از ۳۷ هفته بارداری

- افزایش تولید بیلی روبین

- سندرم ژیلبرت زیرا منجر به افزایش سطح بیلی روبین می‌شود

- انسداد مجاری صفراوی

عوامل خطرساز کرن ایکتروس چیست؟

اگرچه زردی خفیف در نوزادان بسیار رایج است، اما برخی از عوامل خطر ابتلا به زردی شدید و کرن ایکتروس را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند که در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

- مادر و فرزندی که دارای یک گروه خون مشترک نباشند

- کمبود گلوکز 6 فسفات دی هیدروژناز (G6PD)، آنزیمی که به گلبول‌های قرمز کمک می‌کند تا به درستی کار کنند

- کمبود وزن به هنگام تولد

- به دنیا آمدن نوزاد زودتر از موعد مشخص و نارس بودن آن

- سپسیس

- مننژیت

- تیرگی رنگ پوست

- مشکل تغذیه یا بی اشتهایی

- سابقه خانوادگی زردی

- کبودی یا آسیب وارد شدن به نوزاد هنگام تولد

اگرچه بسیاری از شرایط فوق می‌توانند خطر ابتلا به زردی شدید را در نوزادان افزایش دهند اما درمان سریع و پایین آوردن سطح بیلی روبین می‌تواند از بروز کرن ایکتروس جلوگیری کند.

آیا این شرایط در بزرگسالان و کودکان متفاوت است؟

مواردی از کرن ایکتروس که بزرگسالان را دچار خود نماید، بسیار نادر است و تنها چند مورد از آن گزارش شده است. این وضعیت معمولا بر روی نوزادان تاثیر می‌گذارد. نوزادان همچنین بیشتر مستعد ابتلا به زردی شدید و سرگیجه هستند زیرا کبد آن‌ها به طور کامل توسعه نیافته و قادر به حذف بیلی روبین از خون نیستند.

عوارض ناشی از کرن ایکتروس چیست؟

کرن ایکتروس می‌تواند عواقب جدی و دائمی را در رابطه با آسیب مغزی ایجاد کند، از این رو بهتر است به محض بروز علائم به پزشک مراجعه شود. عوارض ناشی از این وضعیت در زیر آورده شده است که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

- کاهش شنوایی و بروز مشکل برای پردازش کردن صداها

- مشکلات بینایی

- بروز مشکلاتی در دندان‌ها و استخوان‌های فک

- اختلالات حرکتی ناشی از آسیب مغزی

- معلولیت‌های فکری و رشدی

- لک‌دار شدن دندان‌های کودک

- اختلالات مرتبط با توهم

- صرع

- اختلالات هراس پذیری خصوصا در کودکان

روش‌های تشخیص و درمان کرن ایکتروس

برای تشخیص این وضعیت پزشک یک آزمایش خون انجام داده و سطح بیلی روبین را بررسی می‌کند. امروزه دستگاه‌های جدید حتی با گرفتن یک قطره از خون، می‌توانند میزان زردی را اندازه گیری کنند. اگرچه استاندارد این آزمایش میان بیمازستان‌ها و پزشکان متفاوت است، اما به طور کلی نوزادانی که میزان بیلی روبین خونشان بیشتر از ۸۵ میکرومول در لیتر باشد، به زردی تشخیص داده می‌شوند. در صورتی که زردی تشخیص داده شود، باید آزمایشات به طور مکرر انجام و بررسی شوند تا میزان پیشرفت بیماری مشخص و بهترین درمان انجام شود. نحوه درمان به شدت زردی، سن کودک و میزان بیلی روبین خون بستگی دارد. تمام نوزادان مبتلا به کرن ایکتروس باید تحت نور زیاد و ویژه قرار بگیرند، بدین معنی که استفاده از نور آبی با فرکانس مخصوص از سوی دستگاه فوتوتراپی ضروری می‌باشد، زیرا لامپ‌های معمولی اثری در درمان ندارند. کودک مبتلا به این وضعیت نیاز به شیر و تغذیه بهتری دارد، یعنی به طور معمول هر دو ساعت یک بار باید تغذیه شود. در برخی موارد ممکن است یک لوله درون گلوی کودک قرار گیرد تا تغذیه به طور مستقیم انجام شود. در موارد شدید زردی و معمولا در همه موارد کرن ایکتروس، باید برای انتقال بیلی روبین آزاد در خون بلافاصله یک انتقال خون انجام شود، تا به مغز نوزاد آسیبی وارد نشود. درمان‌های متداولی که برای درمان عوارض کرن ایکتروس به کار می‌روند، در زیر آورده شده است که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

- فیزیوتراپی

- گفتار درمانی

- به کارگیری مربی آموزشی و مشاور

- کاشت حلزون در صورت کاهش شنوایی

- دستگاه‌های ارتوپدی

- داروهایی برای مشکلات عضلانی و حرکتی

- تزریق بوتاکس

- داروهایی برای اختلال بیش فعالی کمبود توجه

نگرش کلی بر مقاله کرن ایکتروس

زمانی که زردی به موقع تشخیص داده شود و هنوز در حالت‌های خفیف باشد، به راحتی قابل درمان است، اما زمانی که کرن ایکتروس رخ دهد، مشکلات ناشی از آن اغلب دائمی هستند، با این حال، برخی ممکن است با دارو و درمان به موقع بهبود یابند. افراد باید به محض بروز علائم زردی یا کرن ایکتروس، فورا به پزشک مراجعه نمایند، تا درمان هر چه سریع‌تر آغاز شود. فناوری‌های جدید و پیشرفته به والدین و مراقبین کودکان کمک می‌کنند تا زردی را خیلی آسان‌تر از قبل تشخیص دهند. همراهان گرامی، در صورتی که کودک شما به این وضعیت دچار شده و روند درمان نتیجه بخش بوده، لطفا آن را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.