بهترین روش خواباندن نوزاد، چه مدلیه؟

در طول سال بسیاری از کودکان تازه متولد شده جان خود را از دست می دهند.علت نیمی بیشتر ازمرگ های نوزادان به دلیل سندروم مرگ ناگهانی است.بهترین روش برای مقابله با این موضوع خواباندن کودکان تازه متولد شده به پشت است.

سندروم مرگ ناگهانی نوزاد:
مادران و پرستار کودک که از نوزاد مراقبت می کنند باید راجع به بهترین و بی خطرترین روش خواباندن کودک اطلاعات کاملی داشته باشند تا از به وجود امدن این خطر جلوگیری کنند و یا احتمال بروز آن را کاهش دهند.همچنین واکسن ۳گانه(دیفتری،کزازو سیاه سرفه)سبب کاهش به وجود امدن این سندروم در نوزادان می شود.
از مهمترین علت های ایجاد سندروم مرگ ناگهانی نوزاد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱)نوزاد روی شکم یا پهلو بخوابد.
۲)نوزاد بدون حضور مادر یا پرستار کودک روی سطح نرم مانندبالش،تشک ومبل بخوابد.
۳)به علت پوشاندن سر و صورت نوزاد،دمای بدن آن بالا برود و ناگهان خفه شود.
۴)سیگار کشیدن در دوران بارداری توسط والدین و پس از آن توسط والدین و پرستار کودک.

الف)به پشت خواباندن نوزاد(خواب بی خطر):
نوزادی که بعد از ۹ ماه بارداری سالم و کامل به دنیا می اید برای استراحت در روزو خوابیدن در شب باید به پشت بخوابد(زمانی که کودک را به پشت می خوابانید،خطر به وجود امدن سندروم مرگ ناگهانی را به حداقل می رسانید.زیرا در این حال تمام مجرا های تنفسی نوزلد باز است)البته اگر نوزاد را طولانی مدت به پشت بخوابانید،ممکن است نوزاد به پلاژیوسفالی موضعی(پهن،صاف یا بد فرم شدن سر نوزاد)یا براکسیفالی(صاف شدن پشت جمجمه نوزاد)مبتلا شود.البته این بیماری بعد از گذشت یکسال برطرف میشود و به درمان نیازی نیست.اما برای جلوگیری از ایجاد این موضوع به عبارات زیر توجه کنید:
۱)در طول روز که نوزاد بیدار است آن را روی شکم بخوابانید.
۲)نوزاد را به سمت دیگر سرش بخوابانید.
۳)زمان کمتری نوزاد را در صندلی ماشین(کریر)قرار دهید.
۴)بیشتر نوزاد را در اغوش بگیرید و نوازش کنید.
۵)در زمان خواب طولانی مدت نوزاد در تختخواب،جهت سر نوزاد را تغییر دهید.
ب)روی شکم خواباندن نوزاد:
اصولا مادران و پرستار کودک تمایل ندارند نوزاد را روی شکم بخوابانند.زمانی که نوزاد روی شکم می خوابد،فشار زیادی به فک نوزاد وارد می شودو راه تنفسی و مجرای ورودی هوایی نوزاد را کم و محدود می کند.زمانی که نوزاد روی شکم می خوابد بینی و دهانش به ملحفه و زمین نزدیک است،به همین دلیل هوای ثابتی را استشمام می کندومیکروب های ملحفه وارد مجرای تنفسی نوزاد می شود.همچنین در این شرایط وقتی نوزاد روی یک سطح نرم قرار می گیرد،احتمال ایجاد خفگی در آن زیاد می شود.

چه زمانی خواباندن نوزاد روی شکم(به صورت دمر خوابیدن) مانعی ندارد؟
گاهی به دلیل شرایط خاص نوزاد پزشک به مادر و پرستار کودک توصیه می کند تا نوزاد را به صورت دمر بخوابانند.مثلا در نوزادانی که دچار رفلاکس معده هستند یا دارای ناهنجاری راه تنفسی فوقانی(مانند سندروم رابین پیر) هستند،پزشکان توصیه می کنند که نوزاد را به صورت دمر بخوابانید. همچنین به علت خطر خفگی ناشی از استفراغ دربرخی از نوزادان،بهتراست نوزاد را به صورت دمر بخوابانید زیرا زمانی که نوزاد به پشت خوابیده باشد و استفراغ کند،چون توانایی چرخواندن سر خود را در این زمان ندارد و ضعیف است،ممکن است دچار خفگی شود.
ج)به پهلو خواباندن نوزاد:
زمانی که نوزاد را به پهلو می خوابانید،ممکن است به روی شکم بچرخد و نوزاد دچار سندروم مرگ ناگهانی شود.
مراقبت از کودک در منزل
بهترین روش خواباندن کودکان تازه متولد شده-پرستار کودک در منزل
نکاتی که در هنگام خواب نوزاد باید به آن توجه کنید:
۱)استفاده از تشک سفت:به هیچ عنوان از تشک نرم و بالش از جنس کرک یا پشم حیوانات برای نوزادان استفاده نکنید.
۲)سر نوزاد را موقع خواب نپوشانید:
پتو نوزاد را روی سینه آن و دستان نوزاد را روی پتو قرار دهید تا پتو حرکت نکند و روی سر نوزاد را نپوشاند.میتوانید از کیسه خواب برای نوزادان استفاده کنید چون سر نوزاد بیرون قرار می گیرد وسیله مناسب و ایمنی است.
۳)از بالا رفتن دمای بدن نوزاد هنگام خواب جلوگیری کنید:
سعی کنید در زمان خواب لباس نازک تن نوزاد کنید تا دمای بدن آن بالا نرود.محیط خنک و دمای ۲۰ درجه سانتیگراد محیط مناسبی برای خواب نوزاد می باشد.
۴)هنگام خواب از پستانک برای نوزاد استفاده کنید:
استفاده از پستانک در نوزادان در زمان خواب،می تواند جلوی سندروم مرگ ناگهانی نوزاد را بگیرد.البته اگر نوزاد تمایلی به خوردن پستانک ندارد،کودک را مجبور نکنید که پستانک خورد.در نوزادانی که از شیر مادر به جای شیر خشک استفاده می کنند،در هفته سه یا چهارم می توانید به انها پستانک بدهید.
۵)میتوانید از تکنولوژی های جدید استفاده کنید:
با پیشرفت علم زندگی برای افراد راحت تر شده است.شما می توانید با استفاده از مانیتور از راه دور نوزاد خود را در زمان استراحت کنترل کنید.همچنین با استفاده از برخی دستگاه ها می توانید دما را تنظیم کنید.این دستگاه ها در صورتی که اوضاع خارج از چیزی که شما خواستید بشود،آلارم می دهند و شما را از غیر عادی بودن شرایط مطلع می سازند.
۶)موقع خواب نوزاد را در اتاق خواب خودتان قرار دهید:
بهتر است نوزاد را موقع خواب در اتاق خواب خودتان بخوابانید تا موقع شیر دادن و ارتباط گرفتن با نوزاد راحت تر باشید.بهتر است تخت نوزاد را کنار تخت خود قرار دهید.اما به هیچ عنوان نوزاد را روی تخت خود نخوابانید.حتی کودکان دو قلو را کنار هم نخوابانید و هر کدام را روی تخت جدا قرار دهید.مخصوصا مادر یا پرستار کودک که خواب سنگینی دارند یا از سیگار و مشروبات الکلی استفاده می کنند که باعث خواب عمیق در انها می شود،به هیچ عنوان نباید با نوزاد روی یک تخت مشترک بخوابند.زیرا این باعث می شود احتمال سندروم مرگ ناگهانی و خفگی در نوزاد زیاد شود.
مراقبت از کودک در منزل

سوالات متداول درباره نگهداری از نوزاد:
۱)بعضی اوقات نوزاد موقع خواب می چرخد و به صورت دمر می خوابد.چه باید کرد؟
نوزادان از ماه چهارم توانایی چرخیدن موقع خواب را بدست می آورند. شما در ابتدا نوزاد را به پشت بخوابانید اما ممکن است از حالت پشت بچرخند و روی شکم بخوابند اما در این سنین نوزاد توانایی این را دارد که سر خود را بچرخواند تا مجرای تنفسی در آن حالت باز باشد. والدین و پرستار کودک باید به نوزاد اجازه دهند تا بهترین و راحت ترین حالت خوابیدن خود را دریابد.نگران ایجاد سندروم مرگ ناگهانی در این سنین نباشید زیرا در این سنین احتمال ایجاد این سندروم کم می شود.بیشترین زمانی که این سندروم حیات نوزاد را به خطر می اندازد،از۱ماهگی تا۴ ماهگی است و کم کم کاهش می یابد اما همچنان تا یک سالگی می تواند جان کودک را به خطر اندازد،پس تا ۱ سالگی به این نکات توجه کنید.
۲)رفلکس نا متقارن تونیک گردن چیست؟
این رفلکس نوعی حرکت غیر ارادی در نوزاد است.زمانی که نوزاد به پشت می خوابد، سر او به یک سمت خم شده و دست و پای همان سمت کشیده می شود و همزمان دست و پای سمت دیگر در جهت مخالف خم می شوند.این رفلکس دیگر به نوزاد اجازه چرخیدن و خوابیدن روی شکم را نمی دهد.حرکات غیر ارادی در نوزادان بین ۳ماهگی تا۶ ماهگی از بین می رود.
۳)ایا می توانیم بعضی اوقات نوزاد را روی شکم بخوابانیم؟
در طول روز،زمانی که والدین یا پرستار کودک حواسشان به نوزاد هست و خود نوزاد هم بیدار است،می توانید او را به صورت دمر بخوابانید.این موضوع هم سبب کاهش سندروم مرگ ناگهانی در کودک می شود،هم سبب قوی شدن بالا تنه نوزاد می شود.
۴)ایا استفاده از نگهدارنده خواب برای نوزادان مناسب است؟
به هیچ عنوان در زمان خواب نوزاد از این وسیله استفاده نکنید.زیرا علاوه بر این اینکه احتمال وقوع سندروم مرگ ناگهانی را در نوزاد کاهش نمی دهد،بلکه در هنگام خواب جان نوزاد را به خطر می اندازد.
۵)زمانی که نوزاد به پشت خوابیده است و استفراغ می کند،چه کار باید انجام دهیم؟
در نوزادانی که رفلاکس معده دارند،وقتی نوزاد را به پشت می خوابانید و استفراغ می کند،احتمال خفگی و به خطر افتادن سلامتی نوزاد افزایش می یابد.در این نوع نوزادان بهتر است انها را به پهلو و روی شکم بخوابانید(احتمال خفگی در این نوع از نوزادان در این حالت کمتر از حالت پشت خوابیدن است).والدین و پرستار کودک باید به این نکته توجه کنند که شیشه شیر را در دهان نوزاد نگذارند و نوزاد را تنها گذارند.زیرا این کار باعث ایجاد عفونت گوش و خفگی در نوزاد میشود.
۶)برخی نوزادان وقتی به پشت می خوابند احساس راحتی ندارند،در این زمان چه باید کرد؟
برخی از نوزادان را وقتی به پشت می خوابانیم ،در این حالت خواب عمیقی ندارند.گاهی ممکن است حتی گریه کنند و بهونه بگیرند. دراین حال اگر حتی کودک به خواب عمیق فرو نرود و کم بخوابد یا گریه و بی تابی کند،بهتر از زمانی است که در اثر سندروم مرگ نا گهانی جان خود را از دست بدهد.وقتی نوزاد را روی شکم می خوابانید:الف)عمیق تر می خوابد،ب)حرکت کمتری دارد،ج)به صدا های اطراف واکنش کمی نشان می دهد.این موارد باعث افزایش احتمال سندروم مرگ ناگهانی در نوزاد می شود.
در برخی از نوزادانی که گرفتگی بینی دارند خوابیدن به پشت برایشان سخت است.در این حالت کار های زیر توصیه می شود:
الف)به وسیله دستگاه تهویه هوا،هوای اطراف نوزاد را مرطوب نگه دارید.رطوبت موجود در هوا سبب کاهش گرفتگی بینی نوزاد می شود.
ب)زیر سر نوزاد چیزی قرار دهید تا سر نوزاد نسبت به بدن آن بالا تر از سطح قرار گیرد.در این حالت احساس بد ناشی از گرفتگی بینی در نوزاد کم می شود.

نوزادان نارس را به پشت بخواباند زیرا خطر احتمال ایجاد سندروم مرگ ناگهانی در این نوزادان بسیار بیشتر ازدیگر نوزادان است.اما گاهی اوقات برای کم کردن بیماری های تنفسی حاد در نوزاد نارس می توانید آن را روی شکم بخوابانید اما والدین و پرستار کودک دائما در این حالت باید شرایط نوزاد را کنترل کنند.