بیماری واریکوسل در مردان، نشانه‌ها و راه‌های درمانی
واریکسول زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های داخل کیسه بیضه، متورم، بزرگ و دچار پیچ خوردگی می‌شوند.
واریکسول زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های داخل کیسه بیضه، متورم، بزرگ و دچار پیچ خوردگی می‌شوند (کیسه بیضه، کیسه‌ای از جنس پوست است که بیضه‌ها در آن قرار می‌گیرند). از هر ۱۰۰ مرد ۱۵ مرد واریسکول دارند، واریکسول مثل واریس پا است.
نشانه‌های واریکوسل کدامند؟
اغلب مردان مبتلا به واریکوسل نشانه خاصی ندارند، اما نشانه‌های رایج این موارد هستند:
- رگ‌های متورم و پیچ خورده در کیسه بیضه
- درد مبهم و احساس رنج و ناراحتی
- توده بیضه‌ی بدون درد، تورم و عفونت بیضه
- احتمال ناباروری و کاهش تعداد اسپرم
آیا این حقیقت دارد که واریکسول مردان را نابارور می‌کند؟
واریکسول ممکن است، شانس بچه‌دار شدن یک مرد را کم کند، مکانیسم دقیق واریکوسل بر ناباروری به طور دقیق مشخص نیست. متخصصان معتقدند واریکوسل باعث افزایش دمای کیسه بیضه می‌شود، که این بر روی تعداد و کیفیت اسپرم‌ها موثر است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌هد زوج‌هایی که ناباروری تعریف نشده و بدون دلیل دارند، بعد از درمان واریکسول شانس بیشتری برای بچه‌دار شدن خواهند داشت.
عوامل پیدایش واریکوسل کدامند؟
واریکوسل در اثر عملکرد ضعیف و آسیب دریچه‌ی سیاه رگ‌های بیضه ایجاد می‌شود، در این حالت دریچه‌ها که در امتداد رشته‌ی اسپرمی هستند مانع جریان درست خون می‌شوند، برگشت خون باعث تورم و گسترده شدن رگ‌های بیضه می‌گردد. به علت تفاوت‌های آناتومیکی و ساختاری که باعث فشار بیشتر بر بیضه چپ می‌شود، واریکسول در بیضه‌ی چپ بیشتر ایجاد می‌گردد (رگ اسپرمی در بیضه‌ی چپ نسبت به بیضه‌ی راست بلندتر است).
چه عواملی احتمال ابتلا به واریکسول را افزایش می‌دهند؟
واریکوسل در افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، خصوصا برادری که واریکوسل دارد، بیشتر محتمل است. واریکوسل در افراد قد بلند بیشتر دیده می‌شود!
تشخیص واریکوسل
برای تشخیص واریکوسل به غیر از خود آزمایی مرتب بیضه‌ها توسط خود فرد، پزشک متخصص بیضه‌های شما را مشاهده و لمس می‌کند. واریکوسلی که در کیسه بیضه مانند ورم، بیرون بیضه، به وضوح مشخص باشد و لمس شود، کیسه‌ی کرم‌ها نامیده می‌شود. معمولا واریکوسل زمانی حس می‌شود که مرد در حالت ایستاده باشد، و زمانی که دراز بکشد و فشارخون بر روی بیضه‌ها کم شود ناپدید می‌شود. ممکن است پزشک برای تایید تشخیص خود، سونوگرافی بیضه‌ها را تجویز کند. آزمایشات تکمیلی ممکن است زمانی که شما دارای مشکلات و عوارض جانبی مشکوک مرتبط با واریکوسل هستید، تجویز شود. این آزمایشات می‌تواند شامل آزمایش هورمونی خون (برای بررسی سطح تستسترون) و آزمایش اسپرم (برای بررسی تعداد و کیفیت اسپرم) باشند. ممکن است پزشکتان شما را برای بررسی‌های بیشتر و درمان واریکوسل به یک اورولوژیست ارجاع دهد.
درمان واریکوسل
اگر مردی واریکوسل دارد اما ناراحتی و مشکلات ناباروری ندارد، ممکن است درمان ضروری نباشد، گرچه پزشک توصیه می‌کند که برای اطمینان از عدم وجود و توسعه‌ی مشکلات جانبی، به طور مرتب معاینه شود. در خلال بررسی و چک‌آپ، پزشک واریکوسل و اندازه‌ی بیضه را بررسی خواهد کرد. هم‌چنین ممکن است پزشک برای بررسی وضعیت باروری شما، آزمایش دوره‌ای و مرتب اسپرم را توصیه کند. مردانی که واریکوسل، آن‌ها را آزار می‌دهد و یا دچار ناباروری شده‌اند، لازم است که با یک روشی واریکوسلشان درمان شود.
زمانی که واریکوسل در یک پسر نوجوان تشخیص داده می‌شود، معمولا زمانی نیاز به درمان است که بیضه‌ی درگیر با واریکوسل، از دیگری کوچک‌تر شده باشد یا نوجوان درد بیضه داشته باشد. بعد از درمان بیضه‌ی کوچک‌تر شده روند رو به رشد خواهد داشت تا به اندازه‌ی نرمال برگردد.
درمان واریکوسل به دو طریق انجام می‌شود
- جراحی سرپایی، برای بستن و اصلاح رگ متورم، از طریق یک برش کوچک در کشاله‌ی ران یا لاپاروسکوپی(جراحی با ایجاد سوراخ‌های ریز)
- روش آمبولیزاسیون، در این روش لخته (لخته خون خود بیمار و یا مواد مصنوعی) از طریق لوله‌ای وارد رگ بیضه می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر احساس درد دارید یا بیضه‌ی شما متورم شده یا دچار تغییر اندازه شده، باید فورا به پزشک مراجعه کنید. هر گونه تغییر در شکل ظاهری بیضه و کیسه بیضه باید بررسی شود، چرا که بعضی از مواردی که باعث تورم و تغییر شکل می‌شوند باید در اسرع وقت درمان شوند! در اغلب موارد پزشک عمومی بهترین فرد برای مشورت و مراجعه است.
سوالات رایج در مورد واریکوسل
اگر واریکوسل را درمان نکنم چه پیش خواهد آمد؟
درمان نکردن واریکوسل، ممکن است به کوچک شدن بیضه و افت کیفیت و تعداد اسپرم منتهی شود. واریکوسل ممکن است به مرور زمان باعث مشکلات پایداری در بیضه شود که قابل ترمیم هم نیست. ممکن است در سال‌های اولیه، واریکوسل بر روی باروری تاثیری نگذارد اما سال‌ها بعد باعث ناباروری شود.
پسر نوجوانم واریکسول دارد، آیا باید درمان و جراحی شود؟
تصمیم در این مورد در افراد مختلف متفاوت است و باید به یک ارولوژیست اطفال مراجعه شود. اگر نوجوان درد داشته باشد و یا یک بیضه بیش از %10 از دیگری کوچک‌تر شده باشد، درمان باید انجام شود
می‌خواهم در آینده بچه‌دار شوم، اما وریکوسل در من نشانه و مشکلی ایجاد نکرده است، باید ترمیمش کنم؟
به طور قراردادی، یک واریکسول بدون نشانه نیاز به درمان ندارد. گرچه برخی متخصصین معتقدند واریکوسل، بچه‌دار شدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این حالت آزمایش دوره‌ای و مرتب اسپرم توصیه می‌شود.
من در بیضه‌ها درد دارم، برای تسکین آن چه کاری انجام دهم؟
استفاده از بیضه بند و زیر شلواری می‌تواند به کاهش درد کمک کند. خوابیدن به پشت هم موثر است، استفاده از داروهای ضد درد مثل استامینوفن و ایبوپروفن هم کمک کننده است.
بعد از درمان و جراحی واریکوسل، چقدر طول می‌کشد تا اسپرم بهبود پیدا کند؟
معولا 6 ماه الی یک سال بعد بهبودی در اسپرم (تعداد و کیفیت) مشاهده می‌شود.
هنگام بررسی بیضه‌ها، متوجه تورم شدم آیا باید نگران باشم؟
مهم است که علت به وجود آمدن این توده مشخص شود. این توده‌ها اغلب نرمال هستند اما ممکن است در اثر سرطان بیضه ایجاد شده باشند یا واریکوسل باشند. باید برای بررسی به پزشک و متخصص مراجعه کنید.
