پروستات بدخیم چیست؟

پروستات بد خیم شایع‌ترین نوع بیماری پس از سرطان پوست و مرگ‌آورترین سرطان در مردان پس از سرطان ریه است اما در ایران آمار دقیقی از مبتلایان به سرطان پروستات در دست نیست، هر چند به‌هر حال قطعا از سرطان‌های شایع مردان است.

پروستات بدخیم چیست؟
پروستات بدخیم یا سرطان پروستات معمولا در مراحل ابتدایی علامت و نشانه ای ندارد.
این سرطان معمولا از طریق آزمایش PSA و DRE کشف میشود، به این آزمایش ها غربالگری می گویند. ممکن است در آزمایش ها از بیوپسی پروستات استفاده کنند.
اگر این دو آزمایش احتمال وجود سرطان پروستات را گزارش کنند، برای تشخیص سرطان پروستات آزمایش ها و پایش های بیشتری برای تشخیص سرطان پروستات نیاز است.
در این مرحله ممکن است بزرگسی پروستات تشخیص داده شود که در این صورت روش های بسیاری برای کوچک کردن پروستات به طور طبیعی وجود دارد.
زمانی که سرطان پروستات شروع به ایجاد علائم و نشانه ها کند، معمولا در مراحل آخر تشخیص داده خواهد شد. ممکن است علائم پروستات بدخیم شامل موارد زیر باشند.

علائم پروستات بدخیم
وقتی یک شخص در مراحل آغازین سرطان پروستات قرار دارد، معمولا زمانی طول می‌کشد تا علائم قابل توجهی از بیماری در بدن وی ظاهر شود.
درست مانند سایر اشکال سرطان، درمان این بیماری در مراحل آغازین بسیار راحت‌تر است؛ وقتی که هنوز این سرطان پیشرفت نکرده باشد، تشخیص زودهنگام و آگاهی از برخی اطلاعات برای مردان بسیار حیاتی و ضروری است.
ولی اگر این بیماری وارد مراحل بعدی شود، ممکن است علائم زیر را در بدن بیمار ایجاد کند :
- مشکلات ادراری : بسیار از نشانه‌های مربوط به سرطان پروستات در دستگاه ادراری نمایان می‌شوند. این سرطان ممکن است تخلیه‌ی ادرار را با مشکل مواجه کند، فشار ادرار را کاهش دهد، باعث بروز درد هنگام ادرار و وجود خون در آن شود.
- مایع منی : شکل و ظاهر مایع منی، غالبا به دلیل وجود خون در آن تغییر می‌کند.
- درد و ناراحتی : درد در نیمه‌ی پایینی بدن از جمله نشانه‌های رایج میان مردانی است که به سرطان پروستات مبتلا می‌شوند. این درد معمولا در ناحیه‌ی پایین کمر، پاها، و باسن رخ می‌دهد.
هم‌چنین ممکن است شخص مبتلا هنگام نشستن، در لگن خود احساس ناراحتی کند یا به طور کلی، در همه‌ی استخوان‌های بدن‌اش اندکی دچار درد شود.
- اختلال نعوظ : شخص مبتلا ممکن است توانایی‌اش را برای حفظ نعوظ به اندازه‌ی مناسب برای برقراری رابطه‌ی جنسی از دست بدهد.
ولی در حقیقت، حدود دوسوم از مردانی که به سرطان پروستات مبتلا می‌شوند، بسیاری از این علائم را در خود مشاهده نمی‌کنند. ولی یک‌سوم باقی‌مانده معمولا متوجه‌ی حداقل یکی از این علائم می‌شوند.
اگر سرطان تشخیص داده شود، بهبود علائم موجود بخش مهمی از درمان و مراقبت های سرطان هستند. همچنین ممکن است به این کار مدیریت علائم، درمان تسکین دهنده یا درمان حمایتی گفته شود.
حتما در مورد علائم پروستات بدخیم که به آن ها دچار هستید با پزشکتان صحبت کنید، این علائم شامل هرگونه نشانه یا تغییر در نشانه هایتان هستند.

عوامل خطرزا پروستات بدخیم
عوامل خطرزا چیزهایی هستند که شانس یک فرد برای ابتلا به سرطان را افزایش می دهند. گرچه عوامل خطرزا اغلب بر ابتلای یک فرد به سرطان تاثیر می گذراند، اما اغلب به صورت مستقیم یا به خودی خود باعث سرطان نمی شوند.
بعضی افراد با عوامل خطرزای شناخته شده هیچ گاه به سرطان مبتلا نخواهند شد، اما دیگر کسانی که عامل خطرزای شناخته شده ندارند به سرطان مبتلا میشوند.
شناختن عوامل خطرزای شما و صحبت درمورد ان ها با پزشکتان ممکن است به انجام یک زندگی سالم و مراقبت های سلامت به شما کمک کند.
ممکن است عوامل زیر خطر ابتلای مردان به سرطان پروستات را افزایش دهند:
سن
خطر ابتلا به سرطان پروستات با افزایش سن بیشتر میشود، به خصوص بعد از ۵۰ سالگی. بیشتر از ۸۰ درصد سرطان های پروستات در مردان ۶۵ ساله و بالاتر تشخیص داده میشوند. بیماران مسن تری که سرطان پروستات در آن ها تشخیص داده شده است میتوانند با چالش های منحصری روبه رو شوند، به خصوص با توجه به درمان سرطانشان.
نژاد و قومیت
مردان سیاه پوست در خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات در برابر سفید پوستان قرار دارند. همچنین سیاه پوستان احتمال بیشتری دارد که در سنین پایین به پروستات بدخیم مبتلا شوند همچنین احتمال بیشتری دارد که به تومور پیشرونده ای مبتلا شوند که به سرعت رشد میکند.
علت دقیق برای این تفاوت ناشناخته است و ممکن است شامل ژنتیک، وضیت اجتماعی اقتصادی یا عوامل دیگر باشد. مردان اسپانیایی احتمال کمتری برای ابتلا به سرطان پروستات و مرگ به دلیل آن در مقابل مردان سفید پوست غیر اسپانیانیی دارند. سرطان پروستات بیشتر در افراد آمریکای شمالی و شمال اروپا ایجاد میشود. همچنین به نظر می رسد که سرطان پروستات در حال افزایش بین مردان آسیایی ساکن کشورهای پیشرفته، مانند هنگ کنک، سنگاپور و افراد ساکن آمریکا و شهرنشین های اروپایی، به خصوص در کسانی که شیوه زندگیشان دارای فعالیت جسمانی کم و فاقد رژیم غذایی سالم هستند است.
پیشینه خانوادگی
سرطانی پروستاتی که بین افراد خانواده وجود داشته باشد، سرطان پروستات فامیلیال نامیده میشود، و تقریبا در ۲۰ درصد موارد ایجاد میشود. این نوع از سرطان پروستات به این دلیل ترکیبی از ژن ها مشترک و محیط مشترک یا موارد موثر در زندگی رخ می دهد.
پروستات بدخیم ارثی، به معنی این است که سرطان با وراثت به افراد نسل بعد منتقل شود نارد بوده و تقریبا ۵ درصد موارد سرطان را شامل میشود. سرطان پروستات ارثی زمانی ایجاد میشود که در ژن ها تغییر یا جهشی ایجاد شود که از طریق یک ژن به نسل های بعد منتقل شود.
اگر سرطان پروستاتی مردی دارای موارد زیر باشد به سرطان پروستات ارثی شک کرده میشود:
- ۳ یا تعداد بیشتری مرتبط درجه یک با سرطان پروستات
- وجود سرطان پروستات در ۳ نسل از یک سمت خانواده (پدری یا مادری)
- ۲ یا تعداد بیشتری از افراد خیلی نزدیکان، مانند پدر، برادر، پسر، پدربزرگ، دایی، عمو یا پسر این افراد، در یک سمت از خانواده (پدری یا مادری) با سرطان پروستات قبل از ۵۵ سالگی تشخیص داده شوند. در مردی که نزدیکان درجه یک او -یعنی پدر، برادر یا پسر- دچار سرطان پروستات باشند، احتمال ابتلای او ۲ تا ۳ برابر بیشتر از مقدار میانگین است. حتی با افزایش تعداد مبتلایان مرتبط احتمال ابتلا به سرطان بیشتر خواهد شد.
قرار گیری در معرض مواد نارنجی
سرطان پروستات در دسته سرطان هایی قرار گرفته است که با قرار گیری در معرض مواد نارنجی در ارتباط هستند، این مواد شیمایی هستند که هنگام جنگ ویتنام مورد استفاده قرار گرفتند. اگر شما کهنه سربازی هستید که با مواد نارنجی در تماس بوده اید، با پزشکتان حتما صحبت کنید.
عادت های غذایی
هیچ تحقیقی این که رژیم غذایی و مواد مغذی میتواند مستقیما باعث ایجاد یا پیشگیری از ایجاد سرطان پروستات شود را تایید نکرده است.
در هر حال، بسیاری از پژوهش هایی که بر روی احتمال ارتباط بین عادات غذایی و ایجاد سرطان مطالعه کرده اند.
برای مثال، چاقی با بسیاری از سرطان ها در ارتباط است، مانند سرطان پروستات، و رژیم غذایی سالم برای پیشگیری از اضافه وزن توصیه میشود.

پیشگیری از سرطان پروستات
شما می توانید خطر بروز سرطان پروستات را کاهش دهید اگر شما :
رژیم غذایی پرفیبر و حاوی سبزیجات
از خوردن غذاهای پرچرب خودداری کنید و در عوض درصدد انتخاب انواع مختلفی از میوه ها ، سبزیجات و همه حبوبات باشید. میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین ها و مواد مغذی هستند که می توانند در حفظ سلامتی شما سهیم گردند.
به طور قاطع اثبات شده است که می توان با رژیم غذایی سالم از سرطان پروستات پیشگیری کرد اما شایان ذکر است که داشتن سبزیجات و غذاهای پرفیبر در رژیم غذایی به طور کلی باعث ارتقا سلامت انسان می شود.
استفاده از غذاهای سالم به جای مکمل ها
هیچ مطالعه ای حاکی از نقش اساسی مکمل ها در کاهش خطر سرطان پروستات یافت نشده است. در عوض شما با انتخاب غذاهایی که سرشار از ویتامین و مواد معدنی باشند می توانید سطح مطلوب ویتامین ها را در بدنتان حفظ کنید.
در اکثر روز های هفته به ورزش بپردازید
با ورزش به طور کلی سطح سلامت تان اوج می گیرد و باعث میشود وزن تان در حد نرمال و روحیه تان افزایش یابد. شواهدی یافت شده است که نشان می دهد مردانی که ورزش نمی کنند سطح PSA خون شان بالا می باشد این در حالی می باشد که افراد ورزشکار احتمال ابتلایشان به سرطان پروستات کمتر است.
اگر شما تازه کار هستید تمرینات را به آهستگی شروع کنید و رفته رفته تلاش تان را افزون کرده تا بتوانید هر روز ورزش کنید.
در یک وزن سالم بمانید
اگر وزن کنونی شما در محدوده ی نرمال است، سعی کنید با ورزش کردن مداوم در طول هفته در این وزن مطلوب و سالم بمانید.
اگر نیاز دارید که وزن تان را کم کنید ، بهترین راهکار زیاد ورزش کردن و کاهش مصرف کالری در هر وعده ی غذایی است. از پزشک تقاضا کنید تا با ایجاد برنامه ای شما را در کاهش وزن به حد مطلوب کمک تان کند.

جراحی جهت برداشتن پروستات
جراحی سرطان پروستات شامل برداشتن غده ی پروستات است که به آن رادیکال پروستاتکتومی نیز می گویند. در این پروسه بخشی از بافت اطراف و تعدادی غدد لنفاوی برداشته می شود.
روش های مختلف این شیوه درمان سرطان پروستات شامل :
استفاده از یک ربات دستیار جراحی
در این روش درمان سرطان پروستات ،ابزار مورد نیاز بر روی ربات نصب می گردند و از طریق ایجاد چندین برش جراحی آن را به داخل شکم فرد می فرستند.
جراح در این روش بر روی یک کنسول می نشیند و با استفاده از دست هایش، ابزار سوار شده بر روی ربات را کنترل و حرکت می دهد.پروستاتکتومی به شیوه ی استفاده از ربات ممکن است جراح را در انجام حرکات بسیار ظریف با استفاده از ابزار جراحی یاری دهد هرچند که جراحی به شیوه سنتی حداقل آسیب بافتی ناشی از عمل را دارا می باشد .
ایجاد برش بر روی ناحیه تحتانی شکم
در این شیوه جراحی برای درمان سرطان پروستات ، غده پروستات با استفاده از ایجاد برش در ناحیه ی تحتانی شکم درآورده می شود. در مقایسه با دیگر روش های جراحی پروستات، جراحی به این شیوه خطر آسیب عصبی و عروقی کمتری دارد که این آسیب ها در رابطه با مشکلات مرتبط با کنترل مثانه و نعوظ میباشد.
ایجاد برش بین مقعد و کیسه بیضه
جراحی از طریقه پرینه (کف لگن) شامل ایجاد برش بین مقعد و کیسه بیضه می باشد تا به پروستات دسترسی پیدا شود. هرچند دراین روش ممکن است زمان بهبودی فرد کوتاه باشد ولی این روش باعث حذف غدد لنفاوی پیرامون پروستات نگشته و احتمال آسیب ندیدن بافت عصبی ناحیه پایین است.
پروستاتکتومی لاپاروسکوپی
طی این فرایند جراحی، پزشک عمل را با ایجاد برش های کوچک بر روی شکم با کمک دوربین کوچکی بر روی فردپیاده می کند (لاپاروسکوپی).این روش نیازمند مهارت فراوان جراح میباشد و خطر بالقوه ی بریده شدن ناگهانی ساختار های اطراف وجود دارد. به همین خاطر این نوع از جراحی به طور معمول در عمل های سرطان پروستات در آمریکا انجام نمی شود.
با پزشک خود راجع به نوع عمل تان با توجه به وضعیت موجودتان صحبت کنید.
رادیکال پروستاتکتومی خطر بی اختیاری ادرار و اختلال در نعوظ را در پی دارد. باتوجه به وضعیتی که در آن به سر می برید (نوع فرایند جراحی انتخابی، سن، وضعیت بدن و وضعیت کلی سلامتی) خطراتی را که ممکن است با آن مواجه شوید را از پزشک تان سوال کنید.