کمبود وزن در کودکان، علت و روش‌های درمان

از شایع‌ترین مشکلات درکودکان که یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های مادران نیز است، رشد کم و کمبود وزن در کودکان است. کاهش وزن برحسب قد و وزن کودک محاسبه می‌شود.
یکی از نگرانی‌ها و دغدغه‌های همیشگی والدین تغذیه‌ی کودک و نحوه‌ی وزن ‌گیری او است که دراکثرمواقع اطرافیان به این نگرانی دامن می‌زنند. پس بهتراست به حساسیت اطرافیان نسبت به وزن و جثه ی فرزندشان اهمیت ندهند و تنها نظرپزشک متخصص کودک برایشان مهم باشد.
این را هم بهتراست بدانیم که تفاوت زیادی میان کمبود وزن کودک ولاغر بودن او وجود دارد. کمبود وزن می‌تواند درنتیجه‌ی یک مشکل عاطفی، سلامتی یا غذایی باشد که تنها پزشک می‌تواند آن را تشخیص دهد.
اگرشما هم جزء این دسته ازوالدین نگران هستید توصیه می‌کنیم حتما از مطالب این مقاله برای رفع نگرانی خود استفاده کنید.

کمبود وزن چیست؟
هر فردی یک وزن بهینه دارد که اگر وزن فرد کمترازاین حد بهینه باشد میگوئیم کمبود وزن دارد. شاخص توده‌ی بدنی BMI یکی از راه‌های اصلی اندازه گیری وزن بهینه‌ی هر فردی است. اگر شاخص توده‌ی بدن کمتر از۵/۱۸ باشد فرد دچارکمبود وزن است.

کمبود وزن در کودکان
عده‌ای از کودکان زمانی‌که به دنیا می‌آیند، دچار کمبود وزن هستند و عده‌ای نیز در سنین بالاتر دچار این مشکل می‌شوند. آیا کودک شما نیز کمبود وزن دارد؟
اگراین سوال نیز شما را نگران کرده است بهتر است بدانید که کمبود وزن الزاما به معنای عدم بهبودی کودک‌تان نیست باید علل وعلائم کمبود وزن را بدانیم و سپس با استفاده از روش‌های طبیعی برای این مشکل راه حل پیداکنیم.
برای تشخیص کمبود وزن کودک‌تان حتما با پزشک اطفال مشورت کنید، چون پزشک فاکتورهای فراوانی را مدنظر قرار می‌دهد.
مانند: وزن والدین چقدر است؟ و مدت زمانی‌که وزن کودک در طی آن کاهش یافته است، همچنین عادت‌های غذایی کودک و سلامت عمومی‌اش را مورد بررسی قرار می‌دهد. پزشک باید از نبودن مشکلات پزشکی مانند اسهال مزمن و استفراغ نیز آگاه شود.
بعد از آن پزشک حتما قد ووزن کودک را اندازه می‌گیرد وروی نمودار رشد ترسیم می‌کند. نمودار شاخص توده‌ی بدنی کودک یا BMI یکی از نمودارهای رشدی است که امروزه پزشکان از آن برای تشخیص کمبود وزن کودک استفاده می‌کنند. اگر کودک شما کمتراز صدک ۵ام باشد،‌ کمبود وزن دارد.
با انجام دادن مجموعه‌ای از آزمایشات و برخی تست‌های جسمانی، پزشک اطفال می‌تواند علت عمده‌ی از دست دادن وزن کودک را تشخیص دهد.

چرا کودکان دچار کمبود وزن می‌شوند؟
در کمبود وزن کودکان چندین عامل دخیل هستند، عواملی مانند ژنتیک و غذاهای کم چرب که باعث می‌شود شخص نسبت به همسالان خود لاغرتر به نظر برسد.
بیماری‌های گوارشی
مشکلات گوارشی مانند بیماری‌های التهابی روده یا رفلاکس معده می‌تواند یکی از دلایل کمبود وزن کودک باشد. همچنین ممکن است کودکان از غذاهایی که مناسب سنشان نیست استفاده کنند واز سوزش سرمعده یا درد روده بعد ازغذا شکایت داشته باشند و از غذا خوردن خودداری کنند.
در موارد مزمن، کودکان دارای کمبود وزن به شدت استفراغ می‌کنند یا اسهال دارند.
ژنتیک
یکی از دلایل کمبود وزن کودک ژنتیک می‌باشد. اگر پدر و مادر کودک هر دو لاغر باشند احتمالا کودک آنها نیز لاغرخواهد بود. بنابراین پزشک تشخیص می‌دهد که کودک لاغری خود را از والدینش به ارث برده و دارو و درمان خاصی را توصیه نمی‌کند.
بیماری‌های مرتبط با تیروئید
یکی دیگر ازعلت‌های کمبود وزن کودکان، پرکاری غده‌ی تیروئید است اگرغده‌ی تیروئید کودک بیش ازحد فعال باشد باعث کاهش وزن شدید درکودکان می‌شود.
تحریک پذیری، حساس وعصبی بودن و بی قراری کودک می‌تواند از علائم این بیماری باشد. با انجام آزمایش خون می‌توان این بیماری را تشخیص داد.
اختلالات خوردن یا سوء تغذیه
اختلال خوردن یا سوء تغذیه در کودکان باعث می‌شود که یا خیلی کم غذا بخورند یا بعد از غذا خوردن بلافاصله استفراغ کنند.

نگرانی هایی در مورد کمبود وزن در کودکان
کمبود وزن در کودکان و سوء تغذیه در آنها باعث می‌شود کودک ضعیف بماند و بنابراین زود بیمار شود و بیشتر اوقات احساس کند خسته است و در مواردی باعث می‌شود تمرکز کافی نداشته باشد و روی یادگیری او تاثیر منفی بگذارد.
حتی گاهی باعث می‌شود کودک رشد خوبی نداشته باشد ودچار بلوغ دیررس شود. همه‌ی این موارد با عث می‌شود کمبود وزن کودک برای والدین امری مهم باشد و برای درمان آن با متخصص اطفال همکاری کنند.

روش‌های درمان کم وزنی کودک
اگربعد از آزمایشات فهمیدیم که علت کمبود وزن کودک پزشکی نیست، می‌توانیم با کمک گرفتن از روشها و رژیم غذایی و گاهی داروهای تحریک اشتها به افزایش وزن او کمک کنیم.
سعی کنید برای رفع کمبود وزن کودک، غذاهایی به او بدهید که کالری زیادی دارد مثل بادام، گردو، آووکادو، سبزیجات. بهتر است از دادن غذاهای بی ارزش و فست فودها برای رفع کمبود وزن کودک خودداری کنید.
برای تشویق کودک به خوردن غذا سعی کنید او را هم در تهیه‌ی مواد اولیه و درست کردن غذا مشارکت دهید تا به غذا خوردن علاقمند شوند. غذا خوردن را برای کودک خود جذاب کنید و همیشه در دادن غذا به کودک خود صبور باشید.
برای رفع کمبود وزن کودک خود سعی کنید به او میان وعده‌های سالم و سبک بدهید مانند آجیل، آب میوه و بیسکویت‌های سبوس‌دار. این را هم مدنظر داشته باشید که میان وعده‌ی زیاد باعث می‌شود کودک اشتهایی برای وعده‌ی غذایی اصلی نداشته باشد. سه وعده غذای اصلی و دو میان وعده الزامی است.

مواد غذایی مناسب برای درمان کمبود وزن در کودکان
برخی از مواد غذایی به دلیل کالری بالا و یا محتوایات‌شان منجر به افزایش وزن می‌شوند. در ادامه به معرفی چند ماده غذایی خواهیم پرداخت که با خوراندن آن‌ها به فرزندتان می‌توانید وزن او را افزایش دهید.
کره بادام زمینی
کره غنی‌ترین منبع چربی است و برای کودکانی که کمبود وزن دارند خیلی مناسب است پس بهتر است مقداری کره به وعده‌های غذایی کودکمان اضافه کنیم.
تخم مرغ
تخم مرغ‌ها منبع خوبی از پروتئین هستند و همچنین دارای ویتامین A و b۱۲ هستند که برای رشد کودک ضروری می‌باشند.
شیر و خامه
شیر پرچرب و خامه یکی از منابع خوب کربوهیدرات و پروتئین هستند که برای رفع کمبود وزن کودک حتما باید استفاده کنیم.
سیب زمینی
سیب زمینی دارای کربوهیدرات و مواد مغذی مورد نیاز بدن است و همچنین حاوی اسید آمینه است که برای وزن اضافه کردن کودک به شما کمک می‌کند.
گوشت قرمزو گوشت مرغ
گوشت قرمزمنبع خوبی از آهن و چربی است که برای رشد کودک لازم و ضروری است و گوشت مرغ دارای پروتئین است که برای ساخت عضله بسیارمهم می‌باشد.
میوه‌ها و بخصوص موزو آووکادو
موز سرشار از کالری می‌باشد و همچنین کربوهیدرات‌ها و چربی‌های سالم دارد که باعث افزایش وزن کودک می‌شود.آووکادو که تازه به جمع سبد میوه‌های ما ایرانیها پیوسته سرشار از چربی و کالری است و گزینه‌ی خیلی خوبی برای درمان کمبود وزن کودکانمان به حساب می‌آید.
آب میوه مانند آب پرتقال، میوه‌های خشک، آجیل و دانه‌ها ومیوه‌های گرمسیری مانند پاپایا، انبه وآناناس که حاوی قندهای طبیعی هستند، برای رفع کمبود وزن کودک بسیار مفیداند.
کمبود وزن بعضی از کودکان به علت نداشتن میل واشتها به غذا است.اگر کودک شما جزء آن دسته از کودکانی است که اغلب اشتهایی برای غذا خوردن ندارد با تجویز و توصیه‌ی پزشک متخصص می‌توانید از تحریک کننده‌های اشتها برای کودکتان استفاده کنید.
اگر کودک شما با وجود مصرف غذاهای پرکالری بازم وزن اضافه نمی‌کند حتما با پزشک کودک مشورت کنید و سعی کنید صبور باشید ونگرانی خود را به کودک منتقل نکنید زیرا باعث مشکلات روانی و بی‌اشتهایی در کودک می‌شود.