واکسن آنفلوانزا برای کودکان، واجبه؟

ایسنا: دکتر مازیار مرادی لاکه، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران و مجری طرح درباره طرح « بررسی هزینه فایده واکسیناسیون علیه هموفیلوس آنفلوآنزای تیپ B در کودکان در ایران» که در هجدهمین جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی نیز برگزیده شده است، گفت: بیماری‌های ناشی از هموفیلوس آنفلوآنزای تیپ ب (Hib) جزومشکلات مهم سلامتی کودکان در بسیاری از کشورهای دنیا است. با توجه به در دسترس بودن واکسن که مدتی است در برخی کشورها استفاده می‌شود اما در ایران در برنامه ملی واکسیناسیون وجود نداشت، این مطالعه به منظور تحلیل هزینه - مطلوبیت و هزینه - فایده واکسیناسیون ضد Hib در کودکان زیر پنج سال ایرانی صورت گرفت تا به سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد در این زمینه کمک کند.

وی خاطرنشان کرد: بخش اول این مطالعه، مرور سیستماتیک شواهد مربوط به اثربخشی واکسن بود که طی آن، تمام موارد مداخله‌یی یا نیمه مداخله‌یی که به بررسی تاثیر واکسن‌های کونژوگه Hib در کودکان زیر پنج سال پرداخته بودند، پس از ارزیابی کیفی وارد مطالعه شدند. در نهایت اثر نهایی واکسیناسیون با تجمیع شاخص خطر نسبی بروز بیماری از طریق متاآنالیز با شیوه مدل تصادفی برآورد شد.

دانشیار گروه پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: در بخش دوم مطالعه، ارزیابی اقتصادی به شیوه‌های تحلیل هزینه - مطلوبیت و هزینه - فایده به عمل آمد. هزینه‌ها از منظر جامعه و با لحاظ کردن تمام هزینه‌های مداخله و هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم مترتب بر پیامدها در دو حالت اجرا یا عدم اجرای مداخله لحاظ شد. مطلوبیت مداخله براساس شاخص پیشگیری از ضایع شدن هر سال (averted- DALY) برآورد شد.

مرادی لاکه خاطرنشان کرد: بر اساس متاآنالیز، خطر نسبی بروز بیماری های شدید ناشی از Hib در دریافت کنندگان واکسن، ۰.۱۶ (با دامنه اطمینان ۹۵% بین ۰.۰۹ تا ۰.۳۱) بود. واکسن در تمام کارآزمایی‌ها به خوبی تحمل شده بود. بر این اساس، میزان بروز ۴۳ در ۱۰۰ هزار عفونت Hib در ایران، متعاقب واکسیناسیون به ۶.۷ خواهد رسید. هزینه کلی واکسیناسیون، حدود ۱۵.۵۴ میلیون دلار آمریکا و هزینه به ازای هر averted- DALY، معادل ۴۵۳۵ دلار برآورد شد. نسبت فایده به هزینه در تحلیل پایه، ۲.۱۴ به دست آمد که درتحلیل حساسیت بین ۰.۷۸ (بدبینانه‌ترین سناریو) تا ۳.۱۴ (خوشبینانه‌ترین سناریو) متفاوت بود.

وی تصریح کرد: با توجه به برآوردهای صورت گفته، می‌توان واکسیناسیون علیه Hib را جزو مداخلات سلامتی هزینه - اثربخش برای شرایط ایران طبقه‌بندی کرد و به کارگیری واکسن در این شرایط منطقی می‌نماید. نتایج این مطالعه پیش از انتشار در اختیار مسوولان معاونت بهداشتی وزارت بهداشت قرار گفت و برای تصمیم گیری کلان در زمینه واکسن هموفیلوس آنفلوآنزا تیپ ب مورد استفاده واقع شد. این واکسن بر اساس مصوبات کمیته ملی ایمن‌ساز، جزو برنامه روتین واکسیناسیون کودکان قرار گرفته است، هر چند که به دلیل مسائل مالی و اجرایی، هنوز به شکل جامع مورد استفاده قرارنگرفته است.