دندان شیری کودکان، کشیدن عیبی ندارد؟

اگر دندان شیری زودتر از زمان مقرر کشیده شود، موجب کاهش توانایی کودک در جویدن و از دست رفتن فضای مورد نیاز برای رویش دندان دائمی جایگزین می‌شود و در حقیقت نوعی قطع عضو محسوب می‌شود.

درد ناگهانی دندان کودک، درد هنگام غذا خوردن، درد شبانه دندان و بیدار شدن کودک از خواب نه‌تنها موجب بی‌تابی و بی‌حالی کودک می‌شود بلکه برای والدین نیز دردسرساز است. اغلب والدین در چنین شرایطی غافلگیرانه دنبال پاسخ این سوال هستند که به کجا مراجعه کنند و چه درمانی برای کودکشان مناسب است؟

دندان‌هایی که علاوه بر تاثیر مستقیم در تغذیه کودک، نقش مهمی در تکلم و زیبایی دارند. همچنین این دندان‌ها فضای لازم را برای رویش دندان دائم حفظ و به تکامل و رشد استخوان فک کمک می‌کنند. در ادامه، ۷ پرسش رایج درباره دندان‌های شیری را بررسی خواهیم کرد و پاسخ خواهیم داد.

مصرف مسکن و آنتی بیوتیک، خوردن غذاهای گرم و نرم، پرهیز از خوردن و آشامیدن تا ۲ ساعت پس از کشیدن دندان، برخی از راه های مراقبتی به شمار می رود.

دندان شیری به‌عنوان یک نمونه کوچک‌تر دندان دائم و دارای 2 بخش تاج و ریشه است. گاهی والدین دچار این تصور اشتباه هستند که دندان شیری بدون ریشه است در حالی که این دندان‌ها دارای ریشه کامل هستند که به مرور زمان تحلیل می‌رود تا دندان‌ها در سن معینی بریزند و دندان دائمی جایگزین رویش کند. همچنین دندان‌های شیری دارای مینا، عاج و بخش داخلی‌تر هستند که اصطلاحا عصب دندان نامیده می‌شود.

در مواردی که دندان کودک درد می‌کند، گاهی والدین به اشتباه تصور می‌کنند اگر دندان شیری کشیده شود، ماجرا سریع‌تر خاتمه می‌یابد و دندان بعدی راحت‌تر رویش می‌کند در حالی که کشیدن زودهنگام دندان شیری می‌تواند باعث عوارض شدید و گاهی جبران‌ناپذیری برای کودک شود.

کشیدن دندان شیری در سنین پایین به هیچ وجه موجب تسریع رویش دندان دائم نخواهد شد بنابراین دندان‌پزشک تا جای ممکن دندان شیری را با درمان‌های عصب‌کشی، ترمیم یا روکش‌های مخصوص دندان کودکان حفظ خواهد کرد.

هر یک از دندان‌های شیری باید تا زمان معینی داخل دهان باقی بمانند، مثلا دندان‌های قدامی تا حدود ۸-۷ سالگی و دندان‌های خلفی تا حدود ۱۲-۱۰ سالگی داخل دهان وجود دارند.

اگر دندان شیری زودتر از زمان مقرر کشیده شود، موجب کاهش توانایی کودک در جویدن و از دست رفتن فضای مورد نیاز برای رویش دندان دائمی جایگزین می‌شود و در حقیقت نوعی قطع عضو محسوب می‌شود.

دندان‌پزشک قبل از انجام کارهایی از قبیل عصب‌کشی و ترمیم پوسیدگی‌های عمیق، دندان را به میزان لازم بی‌حس می‌کند. بنابراین میزان ناراحتی کودک هنگام درمان‌های عصب‌کشی و ترمیم به هیچ وجه بیشتر از کشیدن دندان نخواهد بود. علاوه بر این، خونریزی پس از کشیدن دندان و فشار ناشی از بیرون آمدن دندان از حفره استخوانی احاطه‌کننده برای بسیاری از کودکان اضطراب بیشتری ایجاد می‌کند.

در برخی مواقع التهاب عصب دندان شیری به حدی پیشرفت می‌کند که احتمال صدمه به جوانه دندان دائم وجود دارد یا التهاب موجود موجب تحلیل پیشرس ریشه دندان شیری می‌شود. در چنین مواردی با صلاحدید دندان‌پزشک مجبور به کشیدن دندان شیری می‌شویم. در این شرایط حتما باید به جای دندان کشیده‌شده، فضانگهدار قرار داده شود تا فضای موجود برای رویش دندان دائم جایگزین حفظ شود.

قابل ذکر است در برخی مواقع دندان‌های شیری کودکان به‌دلیل درمان‌های ارتودنسی، طبق نظر متخصص ارتودنسی کشیده می‌شوند که در این موارد پیگیری درمان و معاینات منظم متخصص ارتودنسی ضروری است.

دندان‌های شیری کودکان به صورت یک دندان مستقل با ساختار مستقل هستند. عصب‌کشی دندان شیری هیچ‌گونه صدمه‌ای برای عصب دندان دائم جایگزین نخواهد داشت بلکه جوانه دندان دائم دارای تاج، ریشه و ساختارهای عصبی مجزاست و در زمان معین تکامل خواهد یافت.

دندان‌های شیری کودکان شکل ظاهری خاصی دارد که با دندان‌های بزرگسالان متفاوت است. بسیاری از مواقع پوسیدگی‌های دندان‌های کودکان از نظر والدین بسیار سطحی است ولی تا نواحی عصب دندان شیری پیشروی کرده و حتی ممکن است کودک تا آن زمان دردی هم احساس نکرده باشد. تشخیص دقیق این پوسیدگی فقط با بررسی رادیوگرافی دندان به وسیله دندان‌پزشک امکان‌پذیر خواهد بود.

دندان‌پزشک پس از معاینه دقیق تصمیم خواهد گرفت عصب تاج دندان شیری یا عصب تاج و ریشه دندان را با روش‌های مخصوص تحت درمان قرار دهد. به همین دلیل برای کشف زودتر پوسیدگی‌های اولیه، معاینات منظم هر ۶ ماه یکبار برای همه کودکان توصیه می‌شود.

همه چیز درباره کشیدن دندان کودکان

مراقبت های لازم پس از کشیدن دندان شیری کودک

• مسکن و آنتی بیوتیک تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید.
• بعد از کشیدن دندان کودکان، به منظور جلوگیری از خون ریزی و لخته شدن خون در حفره دندان، بر روی گاز استریل قرار داده شده در دهان، به آرامی فشار وارد کنید.
• برای جلوگیری از تورم در ناحیه خونریزی هر ۱۰ دقیقه، می توانید از تکه ای یخ استفاده کرده و آن را بر روی محل خون ریزی قرار دهید.
  همچنین بعد از ۲۴ ساعت از کشیدن دندان به وسیله محلول نمک و آب ولرم برای شست و شوی دهان استفاده کنید.
• کودک تا ۱۲ ساعت بعد از کشیدن دندان از شست و شوی دهان با آب و یا هر نوع دهان شویی خود داری نماید.
• بعد از کشیدن دندان، از مایعات و غذاهای نرم مصرف نمایید.
• در هنگام دراز کشیدن، زیر سرتان بالش قرار دهید تا از خونریزی جلوگیری کند.
• برای جلوگیری از عفونت، قسمتی از لثه را که جای دندان کشیده است، مسواک نزنید.
• توجه داشته باشید کودک ،گازی که در محل دندان کشیده شده وی قرار دارد را تا یک ساعت با فشار دادن در دهان خود نگه دارد.
• تا ۲ ساعت بعد از کشیدن دندان باید از خوردن و آشامیدن پرهیز کرد و نیز پس از این مدت تا ۲۴ ساعت، از مایعات و غذا های نرم و خنک استفاده کنید.
• برای جلوگیری از خونریزی محل کشیدن دندان، می توانید یک عدد چای کیسه ای خیس را به مدت ۲ ساعت بر روی آن قرار داده و کمی فشار به آن وارد نمایید و نیز می توانید در بیرون دهان، کمپرس سرد استفاده کنید.
• در صورت خونریزی شدید و غیر قابل کنترل، حتما به کلینیک مراجعه کرده و از مصرف داروهای خودسر و متنوع پرهیز نمایید.
• ممکن است تا چند روز بعد از کشیدن دندان، دهان بد طعم بوده و بوی نا مطبوعی دهد که این مساله طبیعی است و نشانه عفونت نمی باشد. برای آشنایی با روشهای درمان بوی بد دهان کلیک کنید.
• اگر تا ۳ تا ۴ روز پس از کشیدن دندان کودک، هنوز درد دارد، از مصرف مسکن و آنتی بیوتیک های بیشتر خودداری کرده و به دندان پزشک مراجعه نمایید.
• گاهی اوقات احتمال دارد در محل دندان کشیده، تکه های سفیدی دیده شود که شاید تصور شما بر این باشد که آن تکه ها، دندان های به جا مانده وی باشد، اما ممکن است آن تکه های سفید، استخوان فک کودک باشد. که در این مواقع بهتر است به کلینیک مراجعه شود.