کیست پستانی در زنان، فیبروکیستیک چیست؟

بیشتر زنان کیست‌هایی در قسمت فوقانی سینه دارند. اما در بیماری فیبروکیستیک ( کیست سینه ) این توده‌ها بزرگ شده و موجب احساس درد و ناراحتی در آن ناحیه می‌شوند. این بیماری در سنین بالای ۳۵ سال بین خانم‌ها شایع است و بعد از یائسگی به ندرت دیده می‌شود.

کیست سینه (بیماری فیبروکیستیک پستان):
این بیماری با به وجود آمدن کیست‌ها و درد سینه شروع می‌شود. بیشتر زنان کیست‌هایی در قسمت فوقانی سینه دارند. هنگام قاعدگی سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون تغییر می‌کند. با افزایش هورمون‌ها غدد مترشحه شیر و مجاری بزرگ می‌شود. با کاهش هورمون‌ها پستان به وضعیت طبیعی بر می‌گردد.

در بیماران ممکن است توده بزرگ شده و احساس ناراحتی و درد در زمان لمس ایجاد شود. این علائم بعد از یائسگی بر طرف می‌شوند. در مواقعی انجام بیوپسی و برداشتن توده ضروری می‌باشد. فیبروکیستیک در سنین ۳۵ سالگی به بالا در بین خانم‌ها شایع است. در زنان یائسه به ندرت دیده می‌شود. این ضایعات با تغییرات خوش‌خیم در اپی‌تلیوم پستان همراه هستند.

علائم کیست سینه:
• در ۲ پستان معمولاً توده وجود دارد، ولی ممکن است فقط یک توده یا چندین توده نیز وجود داشته باشد و
• قبل از شروع عادت ماهانه ممکن است درد در پستان ایجاد گردد.
• ترشح از نوک پستان صورت گیرد
• اندازه توده‌ها متفاوت است؛ بدین صورت که اگر توده‌ها بزرگ و در سطح پستان باشند، می توان آن‌ها را به راحتی حرکت داد.
• توده‌های عمقی را می‌توان از سرطان پستان تشخیص داد.

علل کیست سینه:
بروز آن به استروژن و دیگر هورمون‌های تولید شده توسط تخمدان‌ها مربوط است.
ممکن است مقدار دریافت چربی نقش داشته باشد.

عوامل افزایش دهنده خطر بروز کیست سینه:
- نوشیدن قهوه
- سیگار کشیدن

یافته‌های میکروسکوپیک مرتبط با بیماری فیبروکیستیک عبارتند از:
- کیست‌ها
- پاپیلوماتوز
- هیپرپلازی اپی تلیوم مجرا

تغییرات فیبروکیستیک و خطر سرطان پستان:
به وجود آمدن کیست پستان با افزایش خطر سرطان پستان همراه نیست. با بعضی خصوصیات بالینی تغییرات فیبروکیستیک می‌توان تا حدودی آنها را از کارسینوما تشخیص داد. راه تشخیص آنها از هم مطالعات بافتی و نمونه برداری است.

پیشگیری:
۱) پرهیز از کشیدن سیگار
۲) مصرف کمتر نوشیدنی‌های کافئین‌دار
۳) بررسی ماهانه توده‌های پستان‌ها
۴) مطلع کردن پزشک در صورت مشاهده هرگونه تغییر
۵) ماموگرافی به صورت منظم

عواقب مورد انتظار:
توده‌های پستان اغلب ظاهر شده و بعد از مدتی رفع می‌شوند. اما بعضی از توده‌ها از بین نمی‌روند و باقی می‌مانند. می‌توان بعضی از کیست‌ها را با سوزن تخلیه کرد تا توده از بین برود. اگر توده بعد از تخلیه شدن کاملاً از بین نرود، ممکن است سرطانی باشد، باید سریع نمونه برداری شود و تحت مطالعه میکروسکوپی قرار بگیرد.

تست‌های تشخیصی فیبروکیستیک:
در بیماران فیبروکیستیک احتمال وجود توده فیبروکیستیک می‌باشد و این توده‌ها از سرطان سینه غیر قابل تشخیص است. در این موارد اقدامات زیر انجام می‌شود:
* ماموگرافی
* سونوگرافی برای تشخیص توده‌های کیستیک از توده توپر
* بیوپسی از ضایعات مشکوک دیده شده در سونوگرافی یا ماموگرافی

داروها:
* مصرف اسپیرونولاکتون و ویتامین ب۶
* به مدت ۱۰-۷ روز قبل از عادت ماهانه مصرف داروی ادرارآور
* تجویز دانازول یا بروموکریپتین
* ویتامین ای

فعالیت:
باید از فعالیت‌هایی که احتمال آسیب به پستان‌ها دارد خودداری شود.

رژیم غذایی:
• پرهیز از نوشیدنی‌هایی که حاوی کافئین هستند.
• پرهیز از خوردن غذاهای چرب و سرخ کردنی
• پرهیز از خوردن زیاد نمک

در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید:
• اگر دچار درد در ناحیه پستان خود هستید.
• چنانچه متوجه تغییراتی در توده پستانی شدید.
• وجود ترشح از نوک پستان
• اگر به مدت ۲ سال توسط پزشک، معاینه پستان نشدید.