نگهداری از نوزادان نارس، استانداردهای جهانی را داریم؟

نوزادان نارس به مراقبت‌های ویژه‌‌ای نیاز دارند، به همین سبب در دستگاه‌های مخصوص انکوباتور نگهداری می‌شوند.

برای آشنایی بیشتر با بخش کودکان گفت‌وگوی ما را با دکتر شهرزاد طباطبایی استادیار نوزادان بیمارستان مهدیه بخوانید .

مراقبت از نوزادان نارس، چگونه انجام می‌شود؟

NICU مخفف «بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان» است. این بخش مسئول پذیرش و مراقبت ویژه از نوزادان نارس یا نوزادان پرخطر و بیمار است. همچنین تأمین نیازهای نوزاد، پیشگیری از عفونت، تغذیه مناسب، امکان دسترسی آسان و سریع به ابزار و تجهیزات تخصصی در این بخش فراهم است.

چه نوزادانی در بخش NICU بستری می‌شوند؟

نوزادانی که سن کمتر از ۳۷هفته بارداری داشته باشند یا وزن هنگام تولد آنها کمتر از ۱۰۰۰ گرم (یک کیلوگرم) باشد برای مراقبت بیشتر بالینی، نوزادان با مشکل تنفسی شدید که نیاز به استفاده از دستگاه تهویه مکانیکی یا مقدار زیادی اکسیژن دارند، نوزادانی که به‌دلیل زردی بالا نیاز به تعویض خون دارند، نوزادانی که با مشکل‌های قلبی شدید، تشنج و وقفه‌های تنفسی مکرر روبه‌رو هستند و نوزادانی که حال عمومی خوبی ندارند، باید در NICU بستری شوند. همچنین نوزادانی که به‌دلیل ضایعه‌ای نیاز به جراحی عمده داشته باشند باید قبل از عمل و بعد از آن در NICU بستری شوند. به‌طور کلی تمام نوزادان نارسی که در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان بستری هستند باید تا برطرف‌شدن مشکل‌شان تحت نظر باشند. به‌طور مثال نوزادی داشتیم که به‌دلیل وجود کیست در یک کلیه‌اش مجبور شدیم کلیه را خارج کنیم. این نوزاد باید تا تثبیت وضعیتش دراین بخش بماند.

بزرگ‌ترین مشکل شما در چنین بخش‌‌هایی چیست؟

تعداد پرستاران کمتر از استانداردهای جهانی است. هر تخت باید یک پرستار داشته باشد که اینگونه نیست و هم‌اکنون در بیمارستان‌ ما و در بخش مراقبت‌‌های ویژه هر پرستار مسئول چند نوزاد است یا اینکه همه بیمارستان‌ها NICU و جراحی اطفال ندارند و به همین سبب انتقال نوزادان از یک بیمارستان به بیمارستان دیگر ریسک بالایی دارد و این موضوع ازجمله مشکلاتی است که با آن روبه‌رو هستیم.

چه اندازه احتمال دارد این بچه‌ها در بزرگسالی با مشکل روبه‌رو شوند؟

به‌دلیل امکانات و تجهیزات و البته حضور متخصصانی که در این زمینه داریم خیلی نگرانی نداریم. در بسیاری از مواقع اغلب نوزادانی که نارس هستند بعد از اینکه مدتی بعد مراجعه می‌کنند معمولا با مشکلی روبه‌رو نیستند؛ البته نوع مراقبت‌ها درهمان بدو تولد هم تأثیرگذار است. بیشتر والدین به‌دلیل اینکه نوزادان نارس دارای ضعف جسمانی هستند، باید صبر و حوصله بیشتری برای تغذیه آنها داشته باشند و به همین سبب ممکن است مادر مجبور شود حتی ساعت‌ها برای تغذیه او وقت بگذارد. این نوزادان بسیار ساده‌تر از نوزادان هم‌سن و سال خود، بیمار می‌شوند؛بنابراین نیازمند توجه و مراقبت بیشتر هستند و بهتر است که والدین برای معاینات دوره‌ای و واکسیناسیون منظم با مراکز بهداشتی یا پزشک فرزندشان در ارتباط باشند. البته ممکن است نوزاد نارس در سیر بستری دچارمشکلاتی شود؛ مثلا نوزادی که دچار خونریزی مغزی شدید می‌شود بدون شک در آینده می‌تواند دچار مشکل شود.

آیا سزارین باعث تولد زودرس می‌شود؟

یک سری زایمان‌ها باید سزارین باشد تا جان مادر و فرزند به مخاطره نیفتد. به‌طور مثال یک خانم باردار در 29هفته‌ای که دچار بارداری زودرس می‌شود باید سزارین شود اما در مواردی هم که سزارین اورژانسی نیست قانون به ما اجاره سزارین نمی‌دهد. زایمان ارجح، زایمان طبیعی است؛ مثلا زایمان‌های چند قلویی باید سزارین شود و در این زمینه نباید ریسک شود.اما آمار سزارین ما بالاتر از آمار جهانی است و این مسئله باید اصلاح شود.

درباره علل تولد نوزادان نارس بیشتر توضیح می‌دهید؟

تولد نوزاد نارس به عوامل مختلفی بستگی دارد و شامل واکنش‌های متقابل پیچیده‌ای بین عوامل جنینی، رحمی و مادری است که از آن جمله می‌توان به مشکلات جفتی، بارداری دوقلو یا بیشتر، عفونت در مادر، مشکلات رحم یا گردن رحم، مصرف الکل، سیگار، مواد‌مخدر، داروهای غیرمجاز حین بارداری و از همه مهم‌تر سبک زندگی مادر، پایین بودن سطح اقتصادی و اجتماعی، سوء تغذیه، اعتیاد، نبود ناکافی بودن مراقبت‌های قبل از زایمان، فاصله کمتر از ۳ سال بین ۲حاملگی، عفونت ادراری، سن زایمان و.... اشاره کرد. البته یک‌سری از عوامل بروز زایمان زودرس و نارسی نوزاد به راحتی توسط مادر قابل کنترل و پیشگیری هستند؛ به‌طور مثال سبک زندگی مادر که تغذیه، فعالیت‌های فیزیکی، کنترل استرس، مراقبت از خود و... را شامل می‌شود، ازجمله عواملی است که می‌شود بیشترین تغییرات را روی آن اعمال کرد.