علت زور زدن نوزاد، موقع دفع چیه؟
پسرم ۷ ماهه هست شیر خشک آپتامیل ۲ به دستور پزشک مصرف میکنه.
سوال مخاطب نی‌نی‌بان: پسرم ۷ ماهه هست شیر خشک آپتامیل ۲ به دستور پزشک مصرف میکنه سرلاک گندم هم براش تجویز کرده شکمش دیر به دیر کار میکنه به پزشکش مراجعه کردیم شربت ملین بهش داد الان ۱ ماه هست که استفاده میکنه یبوستش خوب شد اما به محض اینکه شربت ملین قطع کردیم هنوز تو دفع داره زور میزنه گریه میکنه میخواستم بدونم مشکلی نداره شربت ملین ادامه بده ؟ دکتر که گفت تا یک ماه دیگه بهش بدین میخواستم بدونم تجربه شما در این زمینه چیه
پاسخ دکتر علی اصغر حلیمی، متخصص اطفال:
دوست عزیز، خیر اشکالی ندارد.
مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
الگوی دفع مدفوع شیرخواران با یکدیگر متفاوت است به طوریکه برخی نوزادان پس از هر وعده خوردن شیر مادر، دفع مدفوع داشته و برخی دیگر یک تا دو بار در هفته مدفوع خود را دفع می کنند.
مادر باید مدفوع نوزاد را بررسی کند و به رنگ و قوام مدفوع و تعداد دفع نوزاد خود توجه نماید تا بتواند خیلی زود مشکلات نوزاد خود را شناسایی و به دنبال راه درمانی مناسب آن باشد.
آیا دفعات کار کردن شکم نوزاد مهم است؟
دفعات کار کردن شکم نوزاد زیاد پر اهمیت و نگران کننده نیست زیرا الگوی دفع مدفوع شیرخواران با یکدیگر متفاوت است. معمولا نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می شوند، در روز 5-4 دفع مدفوع دارند و اگر شکم این نوزادان هر 5-4 روز یک بار کار کند مشکلی وجود ندارد.
آنچه که هنگام کار کردن شکم نوزاد مهم است قوام مدفوع و رنگ و شکل آن است که نشان دهنده بروز بیماری ها در کودک است. برای ارزیابی وضعیت نوزاد، وزن گیری نوزاد ملاک است. بی قراری و زور زدن نوزاد حین مدفوع مربوط به دردهای کولیکی است که بتدریج رفع می شود.
کار کردن طبیعی شکم نوزاد، چندبار در روز است؟
نوزادان مختلف، تفاوت هایی در تعداد دفعات طبیعی مدفوع با هم دارند. تعداد دفعات مدفوع در 2 تا 3 روز اول تولد ، چهار یا پنج بار و رنگ مدفوع نوزاد، تیره، قیری شکل، سیاه و متمایل به سبز است.
در طول شش هفته اول، اگر کودک وزن گیری داشته باشد و به میزان 2 تا 5 بار در روز دفع داشته باشد ، نشان دهنده دریافت کالری کافی توسط نوزادمی باشد. در برخی از نوزادان پس از شش هفته، دفع مدفوع خواهد شد که طبیعی است و نگران کننده نیست.
مهم این نیست که فرزندتان چند بار در روز مدفوع دارد . تعداد دفع بیش از 4 بار مدفوع در روز بعد از 6 ماهگی زیاد است و در کودکانی که با شیر مادر تغذیه می کنند تعداد دفع کمتر از یک بار در 3 یا 4 روز، کم است و برای کودکان بالای 2 سال کمتر از یک بار در روز کم محسوب می شود.
مدفوع باید به صورت تدریجی و باثبات باشد. مدفوع کردن نوزادان بلافاصله بعد از غذاخوردن ناشی از رفلکس معده-روده است زیرا با پر شدن معده سیستم گوارشی فعال می شود.
نوزادان 3 تا 6 هفته ای و نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، اگر یک بار در هفته دفع مدفوع داشته باشند هم طبیعی است، زیرا شیر مادر دارای مقدار کمی مواد زائد است و مدفوع نکردن نوزاد، نشانه یبوست نیست و سبب زیاد شدن وزن نوزاد به طور ثابت می شود. در صورت تغذیه نوزاد با شیر خشک روزی یک بار دفع مدفوع باید صورت گیرد.
اگر کودک شما مدفوعش سخت و خشک باشد باید او را نزد پزشک ببرید زیرا به طور طبیعی مدفوع شل و نرم بوده و هیچ گاه نباید گلوله گلوله، سفت و مانند نخود باشد و در اینصورت نوزاد از یبوست رنج می برد.
اگر نوزاد دفع مدفوع سختی داشته باشد و تعداد دفعات دفع مدفوع نیز کمتر از حد طبیعی باشد، او به یبوست دچار شده است و باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه کند.
کودک تا 6 ماه ابتدایی زندگی از شیر مادر تغذیه می کند و هنگامی که به خوردن مواد غذایی روی می آورد مدفوع او سفت تر شده و بوی تندتری می دهد.
در صورت زیاد کار کردن شکم نوزاد چه کنیم؟
زیاد کار کردن شکم نوزاد، بستگی به تغذیه کودک در طول روز دارد. در صورت تغذیه نوزاد از شیر مادر ، اگرکودک بین 8-7 بار در طول روز مدفوع کند مشکلی به وجود نمی آید و نباید نگران شوید. اما به هنگام زیاد کار کردن شکم نوزاد در صورتی که نوزاد با شیر مادر تغذیه نکند باید به یک متخصص گوارش نوزادان مراجعه کنید.
در زمان دفع مدفوع نوزاد به چه چیزی توجه کنیم؟
مدفوع نوزاد در هر حالتی باید پس از دفع شدن نرم و قابل دفع باشد و بیش از حد سفت و خشک نباشد، سفت و خشک بودن مدفوع در نوزاد نشان دهنده یبوست نوزاد است. مادران باید به مدفوع نوزاد توجه لازم را داشته باشند و مدفوع را لحاظ قوام، رنگ و محتویاتی که در مدفوع وجود دارد،بررسی کنند. در صورتی که مدفوع نوزاد شل و آبکی باشد و وزن کودک اضافه شود، نگران .
دفع مدفوع در شیرخوار تازه متولد شده پس از هر بار شیر خوردن است و به طور میانگین هر نوزاد۱۰-۶ بار در طول روزدفع مدفوع دارد. اما پس از ۶-۳ هفته دفع مدفوع آن ها عادی می شود و تعداد دفعات دفع مدفوع کمترخواهد شد. اگر دفع مدفوع از حالت عادی کمتر باشد جای نگرانی نیست اما اگر تغییرات ناگهانی و شدید در مدفوع مشاهده کردید باید به نزد پزشک روید تا درمان را آغاز کند.
مدفوع نوزادتان چه رنگی است؟
بررسی مدفوع نوزاد از یکی از کارهای مهمی است که مادران باید برای نوزادشان انجام دهند زیرا دقت در مدفوع نوزاد سبب می شود که هر چه زودتر بیماری های نوزاد شناسایی شود. مادر باید به قوام، رنگ و محتویاتی که غیر از شیر در مدفوع وجود دارد، توجه کند.
نوزادان سالم در یکی دو روز اول ابتدای تولد، مدفوعی به رنگ سبز تیره و چسبنده به نام مکونیوم دفع می کنند.پس از آن، دلمه های شیر در مدفوع در نوزادانی که شیر مادر می خورند، مشاهده می شود و رنگ مدفوع زرد و کمی آبکی می شود اما نباید در مدفوع نوزاد هیچ گونه خلط، بلغم یا خون مشاهده گردد .
در یک نوزاد طبیعی مدفوع نباید بیش از اندازه آبکی باشدو همچنین نباید سفت و خشک باشد بلکه کاملا شل و نرم باشد و نباید مدفوع گلوله گلوله سفت باشد.
نکاتی درباره مدفوع نوزاد
سفت و خشک بودن مدفوع نوزاد، نشان دهنده کمبود مایعات در بدن او به دلیل تب و یا بیماری های خاص است.
سفت و خشک بودن مدفوع نوزاد نشان دهنده استفاده نوزاد از غذاهای یبوست دار مانند غلات و شیر گاو است در صورتی که نباید به نوزادان زیر یکسال شیر گاو بدهید.
علت مدفوع نوزاد سبزرنگ هضم آهسته غذا و یا مصرف زیاد غلات است.
خوردن قطره آهن توسط نوزاد سبب قهوه ای شدن رنگ مدفوع نوزاد، می شود.
در صورت مشاهده رگه های خونی در مدفوع نوزاد ، مشکلات جزیی در مقعد نوزاد وجود دارد.
در صورتی که در مدفوع خون زیاد، مخاط یا آب مشاهده شود، ممکن است ناشی از مشکلات روده ای باشد.
زیاد شدن تعداد دفعات مدفوع کودک و آبکی شدن آن ، نشان دهنده اسهال است .اسهال کودک ممکن است ناشی از عفونت روده ای باشد و یا در اثر تغییر درژیم غذایی ایجاد شده باشد.
بوی مدفوع نوزاد
بوی مدفوع نشان دهنده این است که مدفوع چه مقدار در روده باقی مانده است زیرا هر چه بیشتر در برابر باکتری ها باشد، بوی بدتری دارد. بوی تند مدفوع بچه ها ممکن است ناشی ازابتلا به نوعی حساسیت در کودک باشد. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند مدفوعی بی بو دارند.
چند روز است که شکم نوزادتان اصلا کار نکرده است. این مساله شما را نگران کرده و نمی دانید با این مشکل چه کنید. آیا باید به سرعت به پزشک مراجعه کرد و یا فقط تغییر در نوع رژیم غذایی نوزاد در رفع این عارضه کافی است!
در ادامه توضیحات و توصیه های دکتر پاتریک تونیان، استاد و پزشک متخصص اطفال در بخش گوارش و تغذیه بیمارستان آرماند تروسو پاریس و مولف کتاب تغذیه کودکان 0 تا 3 ساله چاپ انتشارات ماسون را در این خصوص می خوانید.
تشخیص یبوست در نوزادان
عادات طبیعی دفع نوزادان با یکدیگر متفاوت است. الگوی طبیعی دفع در نوزادان زیر ۶ ماه یک بار در روز است که پس از آن به سه بار در هفته کاهش می یابد. برخی از نوزادان روزی ۲ بار دفع دارند در حالیکه در عده ای دیگر از نوزادان عمل دفع در فواصل دو روز یکبار انجام می شود؛ بدون آنکه این امر نشانه ای از ابتلا به یبوست باشد. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند معمولاً در طول هفته های اول تولد یک بار به ازای هر نوبت مصرف شیر یا به عبارت دیگر ۶ تا ۸ بار اجابت مزاج در روز دارند.
علائم یبوست
یبوست در نوزادان معمولاً با علائمی نظیر گریه در هنگام دفع، مدفوع سخت، درد شکم، نفخ، وجود زخم های قرمز در اطراف مقعد ( فیشر یا شقاق مقعد) همراه است.
توصیه های غذایی برای مقابله با یبوست نوزاد
در صورت شیردهی پستانی چنانچه نوزاد بی قراری نکرده و اشتهای خوبی دارد در وهله اول نیازی به استفاده از درمان های دارویی نیست. شما می توانید با نوشیدن آب و مایعات فراوان و مصرف میوه ها و سبزیجات بیشتر رژیم غذایی خود را تغییر دهید.
در صورت تغذیه نوزاد با شیر خشک احتمالاً پزشک متخصص و یا دکتر داروساز به شما توصیه خواهند کرد که نوع شیر خشک مصرفی نوزاد را تغییر دهید. این تغییر می تواند در رفع یبوست نوزاد موثر واقع شود. دقت کنید که در هنگام تهیه شیر خشک نسبت دقیق ترکیب ها را رعایت کنید.
میزان فیبر مصرفی در رژیم غذایی نوزاد را افزایش دهید. اگر نوزاد تغذیه با غذاهای جامد را آغاز کرده است از این فرصت استفاده کرده و سبزیجات و میوه های بیشتری را در برنامه غذایی روزانه او بگنجانید.
درمان یبوست نوزادان چیست؟
اگر علی رغم تغییر در رژیم غذایی در مدت یکی دو روز هیچ گونه علائم بهبودی در وضعیت نوزاد حاصل نشد پزشک اقدامات دارویی را اغاز خواهد کرد:
شیاف گلیسیرین
استفاده از شیاف گلیسیرین ممکن در برخی موارد آسیب زا بوده و منتهی به نتایج معکوس شود. بنابراین در صورت موثر واقع نشدن تنقیه با گلیسیرین تجویز خواهد شد.
ملین ها
استفاده از داروهای ملین خوراکی با تحریک حرکات روده موجب رفع یبوست و راحتی عمل دفع در نوزادان می شود.
آیا باورهای زیر درباره درمان یبوست نوزاد حقیقت دارند؟
دادن آب فراوان به نوزاد
خیر! درست است که کم آبی بدن اغلب با بروز مشکل یبوست همراه است ولی برعکس دادن آب فراوان به نوزاد روش موثری در رفع این عارضه نیست. در واقع زیاده روی در این کار با بهم زدن تعادل مایعات بدن سلامت نوزاد را به خطر خواهد انداخت.
استفاده از آب معدنی
احتیاط کنید. مصرف زیاد آب معدنی به دلیل غنی بودن آن از املاح معدنی نظیر کلیسم و منیزیوم با آسیب به کلیه های تکامل نیافته نوزاد همراه است. بنابراین بهتر است پیش از اقدام به این کار حتماً با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
استفاده از درمان های خانگی: به هیچ وجه! از تحریک مقعد نوزاد با وسایلی از قبیل نوک دماسنج چرب شده و یا انگشت خودداری کنید. علاوه بر آن مقعد ارگان بسیار تنبلی است و هر چه بیشتر تحریک شود قدرت رانشی آن کاهش بیشتری می یابد.
نظر کاربران
بچه ام ۹ماه هست وموقع دستشوی زیاد زور میزنه و پشت خود خم و آزمایش خون ومدفوع دادیم دکتر میگه سالم