کنترل اختلال اضطراب جدایی در کودکان
تمام کودکان باید یاد بگیرند که وقتی به طور موقت از پدر و مادرشان جدا می شوند چگونه با این جدایی کنار بیایند.
تمام کودکان باید یاد بگیرند که وقتی به طور موقت از پدر و مادرشان جدا می شوند چگونه با این جدایی کنار بیایند. این جدایی ممکن است هم برای والدین و هم کودکان مشکل باشد. ولی پدر و مادر ها هم نیاز دارند که برخی اوقات زمان هایی را برای انجام کار های خود اختصاص دهند و کودکان هم ممکن است از این که اوقاتی را با اشخاص دیگر غیر از پدر و مادرشان بگذرانند لذت ببرند.
گرچه خجالت کشیدن در برخورد با آدم های جدید و اضطراب از جدا شدن از والدین در کودکان پیش دبستانی شایع است.
هیچ گونه شواهدی هم وجود ندارد که نشان دهد مهد کودک یا سپردن کودکان به پرستار اثر بدی روی آنان داشته ست، به این شرط که نگهداری کودک به عهده مراقبی باشد که با کفایت و دلسوز بوده و از او مراقب کند. از همه مهم تر این که باید سعی نمود تا حد امکان کودک همیشه نزد یک مراقب باشد نه اینکه افراد متعدد در زمان های مختلف مسئول نگهداری او باشند. ولی در این بخش توصیه هایی مطرح می شود تا به کودک پیش دبستانی خود بیاموزید با دیگران اخت شود و به راحتی دوری از شما را بپذیرد.
جدایی از والدین چه پیامدهایی دارد؟
وقتی کودکان را نزد مراقب می گذارند ، برخی از آن ها هنگامی که والدین می خواهند محل را ترک کنند به پدرومادر آویزان می شوند و گریه می کنند . حتی فکر رفتن والدین ممکن است آنان را وحشت زده کند. برخی کودکان هم وقتی پدر و مادر نزد آن ها بر می گردند زیر گریه می زنند.
کودکان پیش دبستانی ممکن است از این موضوع بترسند که اگر اجازه بدهند پدر و مادرشان از جلوی چشم آن ها دور شوند اتفاق بدی برایشان می افتد. گاهی نگران هستند که نکند والدینشان دیگر برنگردند و یا نگران امنیت آنان باشند. این نوع ترس ها در زمان هایی که خانواده ها خود در فشارهستند ، مانند اسباب کشی و جا به جایی منزل ، بیماری اعضای خانواده یا مشکل در روابط پدر و مادر ، بیشتر پیش می آید.
والدین هم ممکن است از گذاشتن فرزندشان نزد سایر مراقبین احساس گناه کرده یا نگرانی داشته باشند ولی این کارهم درست نیست که پدر و مادر تنها به دلیل واکنش هایی که کودکان در مورد ماندن پیش دیگران نشان می دهند تسلیم شوند و هیچ وقت بدون آن ها بیرون نروند. اگر فرصت به کودکان برای آموختن چگونگی جدا شدن از والدین محدود باشد به احتمال زیاد رفتارهای وابستگی شان ادامه پیدا می کند.
چگونه می توان از بروز مشکل پیشگیری نمود؟
کودک را از پیش آماده کنید
پیش از شروع دوره مهد کودک، پیش دبستانی یا کودکستان در مورد آن با کودک صحبت کنید. از مکان مورد نظر به همراه کودک بازدید به عمل آورید تا او در آنجا احساس راحتی کند. نزدیک کودک بمانید و اجازه دهید سایر کودکان را تماشا کند. او را مجبور کنید در فعالیت ها شرکت کند. اگر امکان دارد، چندین بار از محل بازدید کنید و مدت ماندن را کمی طولانی تر نمایید.
پیش از این که کودکان را نزد دوستان یا بستگان بگذارید با آنها در موقعیت های متعدد ملاقات داشته باشید. این روش به کودک فرصت می دهد تا دیگران را بشناسد و آنجا احساس راحتی کند. اگر قرار است کودک شما به یک گروه از همسالان بپیوندد، از کودک دیگری از همان گروه دعوت کنید که در صورت امکان، به منزل شما بیاید. بدین ترتیب چون کودک شما با او آشنا شده او را در گروه پیدا خواهد کرد.
در روز مورد نظر، برای کودک توضیح دهید که او قرار است کجا برود و شما کجا می روید و کی بر می گردید. سعی کنید زمان بازگشت خود را به چیزی که برای کودک شما قابل فهم است ربط بدهید. مثلاً "فرزانه جان، وقتی که ناهارت را خوردی من میام، یا وقتی بعازظهر از خواب بیدار شدی من بر می گردم و تو را با خودم به پارک می برم."
همه وسائل مورد نیاز او را مهیا نمائید
مطمئن شوید همه چیز برای فردی که قرار است از فرزندتان مراقبت کند، آماده است مثل لباس ها، وسایل یا دارو. پیشنهاد کنید که کودکتان یک اسباب بازی مخصوص یا شی ء دیگری را که با آن احساس را حتی و ارامش می کند از خانه با خود ببرد. در ضمن می توانید یک وسیله ی شخصی خودتان را نزد کودک بگذارید تا او مطمئن شود که حتماً بر می گردید.
مراحل را توضیح دهید
روالی را برای مواقعی که کودک را نزد دیگران می گذارید برقرار کنید. پس از مدتی کودک پیش دبستانی شما می تواند بگوید این مراحل چه چیز هایی هستند. در اینجا یک مثال می زنیم:
- به مربی و کودکان دیگر سلام بگوید.
- کاری برای انجام دادن پیدا کند.
- مامان یا بابا را ببوسد و خداحافظ بگوید.
- برای کودک توضیح بدهید که وقتی به او خداحافظ می گویید، خواهید رفت حتی اگر او دوست نداشته باشد که شما بروید. قبل از این که خانه را ترک کنید، از کودک بخواهید این مراحل را برای شما بگوید "حالا یادت مانده که وقتی به مهد می رویم چه کارهایی باید بکنیم؟ "وقتی جواب شما را می دهد او را تحسین کنید. اگر کودک این مراحل را بازگو نمی کند به آرامی روال مورد نظر را برایش توضیح داده و به تمام سوالات او پاسخ بدهید.
- اگر دفعه قبل که کودک را نزد مراقبین دیگر گذاشتید مشکلی وجود داشته، به صورت خلاصه و با آرامی مرحله ای را که کودک فراموش کرده است انجام بدهد برای او بازگو کنید. به کودک بگویید دوست دارید این بار چه رفتار متفاوتی را انجام بدهد "دفعه قبل که بابا تو را به مهد برد یادت رفت خداحافظی کنی و بگذاری که بابا برود. ببینم امروز یادت می ماند که خداحافظ بگویی و بگذاری من بروم؟"
در مورد پاداش ها صحبت کنید
برای چند بار می توانید به کودک به خاطر پیروی از مراحل، پاداش بدهید. به کودک بگویید اگر مراحل را اجرا کند چه چیزی به دست می آورد. پاداش های پیشنهادی می تواند پارک رفتن موقع بازگشتن به خانه یا یک بازی مخصوص با مامان یا بابا باشد.
برخی اطلاعات لازم را در اختیار مراقب کودک بگذارید
یک فهرست ازبرنامه معمول یا نیازهای خاص کودک را برای مراقب آماده کنید. همیشه شماره تماسی را برای مواقع اضطراری مشخص کنید. به مراقب بگویید که وقتی خداحافظی می کنید می روید، حتی اگر کودک ناراحت شود یا اعتراض کند . می توانید از مراقب بخواهید یادداشت کند که هر بار چقدر طول می کشد تا پس از رفتن شما کودک آرام بگیرد.
در مواقعی که هم شما و هم مراقب در منزل یا مهد ، حضور دارید باید توافق کنید که چه کسی باید بد رفتاری کودک را مدیریت کند، اگر این توافق وجود نداشته باشد کار مشکل می شود از قبل تصمیم بگیرید چه کسی موقع بردن و آوردن کودک مسئول رعایت قانون و انضباط است. اگر پیامد ها بی ثبات باشند یا والدین و مراقبین مدت طولانی با هم صحبت یا جرو بحث کنند بدون این که به کودک توجه داشته باشند مشکل رفتاری کودک بیشتر می شود.
چگونه کودک باید بیاموزد که وقتی شما می روید آرام بماند؟
دیگران را به کودک معرفی کنید
بسیاری از کودکان پیش دبستانی نیاز به کمک والدین دارند تا در موقعیت های جدید آرامش خود را به دست بیاورند. کودک را به کودکان و بزرگسالان جدید معرفی کنید. مدتی را به صحبت با بقیه بزرگسالان و بازی با کودکان دیگر اختصاص بدهید.
کودک را با یک فعالیت سرگرم کنید
کاری را پیشنهاد کنید که کودک می تواند انجام بدهد. به کودک کمک کنید به جای این که در یک گروه بزرگ وارد شود به تنهایی یا با یکی دو نفر دیگر یک فعالیت مشخص را شروع کند. کاری کنید تا انجام دادن آن فعالیت برای کودک دلچسب تر از چسبیدن به شما باشد. به این منظور، وقتی کودک با دیگران قاطی می شود از او تعریف کنید. اگر به شما چسبید این رفتار کودک را نادیده بگیرید.
خداحافظ بگویید و بروید
وقتی زمان رفتن است، به کودک یادآوری کنید کجا می روید و چه موقع بر می گردید. بی خبر کودک را ترک نکنید. به آرامی و با اطمینان به او خداحافظ بگویید و بروید. اعتراض های کودک را نادیده بگیرید و برنگردید. اگر نگران هستید می توانید به مراقب تلفن کنید تا مطمئن شوید کودک آرام گرفته است.
وقتی که باز می گردید با کودک سلام و احوالپرسی کنید.
مدتی را به خود کودک اختصاص بدهید. از او بپرسید وقتی شما نبودید چه کار کرده است. آماده باشید تا کودک کمی به شما بچسبد. این موضوع بعد از پایان ساعت جدایی قابل انتظار است. اگر مراقب موضوع جالبی را در مورد کاری که کودک انجام داده به شما می گوید، ذوق و شوق نشان دهید و تلاش کودک را تحسین کنید.
مراحل را مرور کنید
به کودک بگویید از کدام یک از رفتار های او وقتی پیش مراقبین بوده راضی هستید. "سامان جان، امروز خیلی خوب به بچه ها سلام کردی." اگر کودک مراحل را اجرا کرده او را تشویق کنید و اگر از قبل توافق کرده بودید که به او پاداش بدهید حتماً بدهید ولی اگر مشکلاتی رخ داده، پاداش مورد نظر را ندهید.
به صورت خلاصه و آرام مرحله ای را که کودک فراموش کرده انجام بدهد برای او توصیف کنید. "تو قانون ما را فراموش کردی که دستم را ول کنی و با یک چیز دیگر بازی کنی. "برای دفعه بعد یک هدف مشخص کنید "دفعه بعد که تو را در مهد می گذارم بگذار ببینم یادت می ماند که دست مرا ول کنی و چیزی برای بازی پیدا کنی."
گام های کلیدی
- کودک را از قبل آماده کنید.
- به کودک بگویید کجا می روید و کی بر می گردید.
- روال مشخصی برقرار کنید و مراحل آن را برای کودک توضیح بدهید.
- در مورد پاداش ها صحبت کنید.
- مراقب کودک را از قبل آماده کنید.
- دیگران را به کودک معرفی کنید.
- به کودک کمک کنید تا کاری برای انجام دادن و سرگرم شدن پیدا کند.
- کودک را به خاطر بازی یا قاطی شدن با دیگران تحسین کنید.
- خداحافظ بگویید و بروید ، اعتراض ها را نادیده بگیرید و بر نگردید.
- وقتی بر می گردید ، با کودک احوال پرسی کنید و برای او وقت بگذرانید.
- مراحل را با کودک مرور کنید.
- وقتی کودک یاد می گیرد کنار دیگران بماند و به آرامی از شما جدا می شود، دیگر لازم نیست مراحل را به او یادآوری یا هر بار که ترکش می کنید به او پاداش بدهید. به تدریج خودتان احساس می کنید که کمتر لازم است مراحل را با کودک در میان بگذارید و او خودش مراحل را انجام می دهد. ثبات داشته باشید و وقتی خداحافظی می گویید محل را ترک کنید. به تدریج روند پاداش دهی را غیر قابل پیش بینی کنید به این صورت که گاه به گاه به کودک پاداش بدهید. به تحسین کودک به این دلیل که با آرامش از شما جدا می شود ادامه بدهید.
منبع:
مهدک
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼