جفت سر راهی در بارداری، نشانه ها و تشخیص

جفت سر راهی چیست و باعث چه مشکلاتی می شود؟ نشانه های جفت سر راهی چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟

جفت سرراهی یا پلاسنتا پرویا
جفت ساختاری است که در طی بارداری در داخل رحم رشد می‌کند. جفت، اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز برای رشد جنین را فراهم می‌کند و مواد زائد را از خون جنین دور می‌کند. وقتی جفت به جای جایگزینی در دیواره‌ی رحم، روی قسمتی یا همه دهانه‌ی رحم جایگزین شود به آن جفت سر راهی می‌گویند. جفت سر راهی می‌تواند زمان زایمان جلوی حرکت جنین به سمت دهانه رحم و کانال زایمان را بگیرد. پلاسنتا پرویا یا جفت سر راهی ممکن است در ۵ درصد از بارداری‌ها رخ بدهد.

تشخیص جفت سر راهی چگونه است؟
با سونوگرافی می‌توان جفت سرراهی را تشخیص داد. برای تشخیص دقیق و قطعی جفت سرراهی پزشک متخصص سونوگرافی شکم و سونوگرافی از طریق واژن را با هم انجام می‌دهد. در طی سونوگرافی از طریق واژن، وسیله سونوگرافی به داخل واژن مادر برده می‌شود. البته در بعضی موارد خیلی نادر ممکن است پزشک از روش ام آر آی برای تعیین دقیق محل قرار گرفتن جفت در داخل رحم استفاده کند.

نشانه های جفت سر راهی چیست؟
خونریزی ناگهانی بدون درد و خون روشن که معمولا در اواخر سه ماهه دوم تا سه ماهه سوم بارداری مشخص می‌شود. هرچه جفت نزدیک تر به مرکز دهانه‌ی رحم باشد، خونریزی زودتر و میزان خون از دست رفته بیشتر است. در چنین شرایطی باید فوراً به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید:
- گرفتگی و دردهای رحمی
- علائم زایمان زودرس

چه عواملی باعث بروز جفت سر راهی می‌شوند؟
با اینکه هنوز دلیل قطعی بروز جفت سر راهی مشخص نشده است اما پزشکان معتقدند اگر زن بارداری این شرایط را داشته باشد ممکن است جفت سر راهی رخ بدهد.
- اگر در بارداری دوقلویی یا چند قلویی جفت بزرگ یا غیرمعمولی باشد.
- اگر زن باردارسابقه زایمان سزارین یا جراحی رحمی داشته باشد.
- اگر زن باردار قبلا سیگاری بوده است.
- اگر سن زن بارداربیشتر از ۳۵ سال است.
- اگر زن باردار سابقه کورتاژ داشته باشد.

جفت سر راهی چگونه درمان می‌شود؟
درمان جفت سرراهی به اینکه زن باردار دورانی باشد، میزان خونریزی رحمی، سلامتی جنین و موقعیت جفت و جنین بستگی دارد.
وقتی زن باردار خونریزی رحمی ندارد و یا خونریزی‌اش کم است پزشک استراحت در رختخواب را توصیه می‌کند. در برخی موارد لازم است که زن باردار بیشتر روز را در رختخواب دراز بکشد و فقط در صورت ضرورت، بنشیند و یا بایستد. اگر جفت به طور کامل دهانه رحم را نبسته بود، زن باردار با تشخیص پزشک می‌تواند زایمان طبیعی داشته باشد.
وقتی خونریزی زن باردار شدید است. اگر خونریزی رحمی شدید باشد پزشک متخصص زن باردار را در بیمارستان بستری می کند چون برای جبران کمبود خون بدن، نیاز به تزریق خون دارد. همچنین برای جلوگیری از زایمان زودرس، پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند. معمولا بعد از هفته ۳۶ بارداری، پزشک برای حفظ سلامت نوزاد، هر چه زودتر سزارین می کند.
وقتی خونریزی رحمی مادر قطع نمی‌شود
زمانیکه خونریزی قطع نمی‌شود و جنین در معرض خطر است پزشک متخصص فورا با عمل سزارین نوزاد را به دنیا می‌آورد، حتی اگر نوزاد به طور کامل نرسیده باشد.

جفت سرراهی چه عوارضی دارد؟
جفت سر راهی در دوران بارداری می تواند با عوارض خطرناکی همراه باشد.
۱- خونریزی
خونریزی شدید و احتمالا خطرناک مادر در طی بروز درد زایمان، زایمان و یا چند ساعت اول بعد از زایمان وجود دارد.
۲- تولد نوزاد نارس
خونریزی شدید مادر باعث می‌شود قبل از رسیدن کامل نوزاد، با عمل سزارین مادر زایمان کند.