سرطان دهانه رحم، آشنایی با علائم و راه های درمان

سرطان دهانه رحم نسبتاً نادر است و کمتر از ۱ درصد از کل تشخیص های جدید سرطان را شامل می شود. انجمن سرطان آمریکا تخمین می زند ۱۳۱۷۰ مورد جدید سرطان دهانه رحم در سال ۲۰۱۹ در ایالات متحده تشخیص داده می شود.

چه عواملی باعث ایجاد سرطان دهانه رحم می شود؟
گردن رحم یک ارگان کوچک، باریک و لوله مانند در انتهای رحم است که به مهبل متصل می شود. دهانه رحم گذرگاهی است که از طریق آن اسپرم به رحم می رود و مایع قاعدگی خارج می شود. همچنین در حین زایمان گشاد می شود تا کودک بتواند از کانال زایمان عبور کند.
سرطان دهانه رحم هنگامی شکل می گیرد که سلول هایی که گردنه رحم را ترسیم می کنند، دچار تغییرات غیر طبیعی شوند. با گذشت زمان، این سلول های جهش یافته ممکن است خارج از کنترل رشد کرده و تومور ایجاد کنند. آزمایش پاپ اسمیر ممکن است به تشخیص سلول های غیر طبیعی در دهانه رحم کمک کند، بنابراین می توان آن را درمان کرد. به اکثر خانمها توصیه می شود که از سن 21 سالگی تست پاپ اسمیر را انجام دهند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری تخمین می زند که بیش از ۹۰ درصد از کل سرطان های دهانه رحم در اثر عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود اگرچه درمان با واکسن HPV به جلوگیری از سرطان دهانه رحم کمک می کند.

چه کسی به سرطان دهانه رحم مبتلا می شود؟
برخلاف بسیاری از سرطان های دیگر، این سرطان اغلب در زنان جوان تا میانسال تشخیص داده می شود. طبق اعلام موسسه ملی سرطان:
- میانگین سنی زنانی که به سرطان دهانه رحم مبتلا شده اند 50 سال است.
- بیش از یک سوم تشخیص های جدید سرطان رحم در زنان بین ۲۰ تا ۴۴ سال است.
- حدود 80 درصد از کل تشخیص های سرطان دهانه رحم در زنان جوان تر از 65 سال است.

انواع سرطان دهانه رحم
دو نوع اصلی از این سرطان وجود دارد:
- سرطان سلول سنگفرشی: این نوع حدود 90 درصد از کل موارد را تشکیل می دهد.
- آدنوکارسینوما گردن رحم: این نوع سرطان در سلول های غده ایجاد می شود. آدنوکارسینوم گردن رحم کمی نادر است اما در دهه های اخیر شایع تر شده است.
برخی از تومورهای دهانه رحم ممکن است هم سلول های سنگفرشی و هم سلول های غده ای را درگیر کند.

علائم سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم ممکن است همیشه در مرحله اولیه بیماری علائمی ایجاد نکند. اما علائم آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی واژن بین دوره ها یا بعد از مقاربت
- خونریزی واژن پس از یائسگی
- ترشحات واژن
- درد در قسمت لگن

تشخیص سرطان دهانه رحم
آزمایشات و ابزارهای مورد استفاده در تشخیص سرطان رحم شامل موارد زیر است:
- تست پاپ اسمیر و معاینه لگن
- کولپوسکوپی
- بیوپسی
- آزمایش تصویربرداری
- آزمایشات لابراتواری
- درمان سرطان دهانه رحم
در مراکز درمانی سرطان، انکولوژیست های زنان و زایمان با بیماران مبتلا به سرطان دهانه رحم برای تهیه یک برنامه درمانی متناسب با تشخیص و نیازهای خاص آنها مشورت می کنند. گزینه های درمانی سرطان دهانه رحم شامل موارد زیر است:
- عمل جراحی
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی
- درمان هدفمند
- ایمونوتراپی

علائم سرطان دهانه رحم
سرطان گردن رحم معمولاً در مراحل اولیه بیماری علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند. غربالگری روتین پاپ اسمیر برای بررسی سلولهای غیر طبیعی در دهانه رحم بسیار مهم است، بنابراین باید آنها را در اسرع وقت انجام داد.
تست پاپ اسمیر یکی از مطمئن ترین و مؤثرترین روش های غربالگری سرطان است و زنان باید سالانه معاینات OB-GYN را انجام دهند. با این وجود، آزمایش پاپ اسمیر ممکن است برخی از موارد سلول های غیر طبیعی در دهانه رحم را تشخیص ندهد. آزمایش HPV زنان را از انواع پرخطر HPV که ممکن است منجر به تومورهای دهانه رحم شود، آگاه می کند. این مورد برای زنان بالای 30 سال ضروری است.
اگرچه روش های غربالگری صددرصد دقیق نیستند اما این آزمایشات معمولاً در مراحل اولیه وقتی هنوز بسیار قابل درمان است، روشی مؤثر برای تشخیص سرطان دهانه رحم می باشد. با پزشک خود صحبت کنید که کدام نوع غربالگری سرطان دهانه رحم برای شما مناسب است.

علائم هشدار دهنده اولیه سرطان دهانه رحم
در صورت بروز این بیماری، علائم شایع توموری که در دهانه رحم ایجاد می شود ممکن است شامل خونریزی واژن، از جمله خونریزی بین دوره ها، بعد از مقاربت جنسی یا خونریزی بعد از یائسگی باشد. ترشحات واژینال غیرمعمول که ممکن است آبکی، صورتی یا دارای بوی بد باشد و درد لگن را نیز به همراه داشته باشد.
تمام این علائم سرطان دهانه رحم را باید با پزشک خود در میان بگذارید.

علائم سرطان پیشرفته دهانه رحم
سرطان دهانه رحم ممکن است در لگن، به غدد لنفاوی گسترش یابد (متاستاز شود) یا تومورهایی در جای دیگر بدن ایجاد کند. علائم سرطان پیشرفته دهانه رحم شامل موارد زیر است:
- کاهش وزن
- خستگی
- کمردرد
- درد پا یا تورم
- نشت ادرار یا مدفوع از مهبل (واژن)
- شکستگی استخوان

تشخیص سرطان دهانه رحم
تشخیص دقیق سرطان اولین گام در تهیه یک برنامه درمانی است. تیم متخصصین سرطان دهانه رحم، انواع مختلفی از آزمایشات و ابزارهای پیشرفته را برای تشخیص سرطان دهانه رحم، ارزیابی و تدوین خواهند کرد. در طول درمان شما، از آزمایش های تصویربرداری و آزمایشگاهی برای بررسی اندازه تومورها، نظارت بر پاسخ شما به درمان و اصلاح برنامه استفاده خواهد شد.
ابزار و آزمایشاتی که برای تشخیص سرطان دهانه رحم استفاده می شود عبارتند از:
تست پاپ اسمیر
آزمایش پاپ اسمیر معمولاً اولین قدم برای تعیین سلامت دهانه رحم است و اغلب به عنوان بخشی از غربالگری روتین انجام می شود. به اکثر خانم ها توصیه می شود این تست را از 21 سالگی شروع کنند. بسته به سن و علائم شما، پزشک ممکن است آزمایشات اضافی را نیز برای عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) پیشنهاد کند، زیرا عفونت قبلی با انواع پرخطر HPV بوده است که مرتبط با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم است.
آزمایش لگن
پزشک به طور دستی واژن، دهانه رحم، رحم ، لوله های فالوپی، تخمدان ها و رکتوم را برای تشخیص مواردی مانند غده یا برجستگی معاینه می کند که ممکن است با استفاده از فناوری تصویربرداری با جزئیات بیشتری مورد بررسی قرار گیرد.
کولپوسکوپی
پزشک برای معاینه دهانه رحم از میکروسکوپ مخصوصی به نام کولپوسکوپ استفاده می کند. کولپوسکوپ به گونه ای طراحی شده است که نمایی بزرگتر از مناطق ایجاد می کند و به پزشک شما امکان مشاهده هر نوع بافت غیر طبیعی را می دهد. اگر بافت غیر طبیعی شناسایی شود، بافت بیوپسی می شود.
بیوپسی
دو نوع بیوپسی مورد استفاده برای تشخیص سرطان دهانه رحم عبارتند از: بیوپسی مخروطی/LEEP و بیوپسی غدد لنفاوی ساندینل:
- بیوپسی مخروطی/LEEP: هنگامی که نتایج پاپ اسمیر و کولپسکوپی حاکی از سرطان دهانه رحم است، پزشک شما ممکن است برای تأیید تشخیصش، بیوپسی مخروطی/LEEP انجام دهد. پزشک با استفاده از جراحی، یک قطعه مخروطی شکل را از دهانه رحم خارج می کند. در طی یک LEEP، یک حلقه سیم الکتریکی برای از بین بردن بافت استفاده می شود. سپس بافت به پاتولوژیست فرستاده می شود.
- بیوپسی غدد لنفاوی سانتینل: این آزمایش شامل شناسایی، از بین بردن و بررسی غدد لنفاوی سینسیلل است که می تواند در تعیین اینکه آیا سرطان فراتر از آن گسترش یافته است یا خیر کمک کند. با از بین بردن تنها یک یا دو غدد لنفاوی همچنین ممکن است از عوارضی که با جراحی همراه است برای برداشتن 10 تا 30 غدد لنفاوی جلوگیری شود.
تست های تصویربرداری
- سی تی اسکن: سی تی اسکن تصویری دقیق و 3 بعدی از دهانه رحم و شکم را نشان می دهد. بعد از معاینه فیزیکی، ممکن است یک سی تی اسکن برای یافتن تومور قبل از عمل انجام شود. همچنین ممکن است از یک اسکن CT برای تعیین اندازه تومور و ارگان های دیگری که ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرند و همچنین غدد لنفاوی که بزرگ شده اند، استفاده شود.
- اسکن PET/CT: پزشک شما ممکن است به عنوان بخشی از ارزیابی سرطان دهانه رحم، اسکن PET/CT را توصیه کند. این روش تصویربرداری هسته ای پیشرفته، توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) و توموگرافی کامپیوتری (CT) را در یک دستگاه ترکیب می کند. اسکن PET/CT اطلاعات مربوط به ساختار و عملکرد سلول ها و بافت های بدن را در طی یک جلسه تصویربرداری واحد نشان می دهد. اسکن PET/CT ممکن است شیوع سرطان دهانه رحم به غدد لنفاوی مجاور و سایر ارگان ها مانند ریه ها یا کبد را تشخیص دهد.
- MRI: از MRI ​​برای تعیین اینکه سرطان دهانه رحم مثانه، رکتوم یا بافت های موجود در دهانه رحم را تحت تاثیر قرار داده یا خیر استفاده می شود. گاهی اوقات این آزمایش به جای سی تی اسکن یا علاوه بر سی تی اسکن انجام می شود.
آزمایشات لابراتواری
آزمایش اصلی آزمایشگاهی برای سرطان دهانه رحم آزمایش ژنومی پیشرفته تومور است که تومور را بررسی می کند تا به دنبال تغییرات DNA در رشد سرطان باشد. با شناسایی جهش هایی که در ژنوم سلول سرطانی رخ می دهد، می توان رفتار تومور را بهتر شناخت و ممکن است بر اساس این یافته ها بتوانیم درمان مناسب را برای بیمار پیدا کرد.
معاینه بدنی و تاریخچه سلامت
در طی دو روز اول ورود شما به یکی از بیمارستان ها یا مراکز مراقبت های سرپایی، مجموعه کاملی از تست های تشخیصی انجام خواهد شد و سوابق پزشکی و تاریخچه سلامت شما کاملاً مرور خواهد شد. پزشک شما نیز احتمالاً معاینه فیزیکی را انجام خواهد داد. این اطلاعات کمک می کند تا توصیه های درمانی متناسب با شما و نیازها تدوین گردد.

درمان سرطان دهانه رحم
برنامه درمان سرطان دهانه رحم از انواع روش های درمانی برای هدف قرار دادن این بیماری استفاده می کند. یک تیم از متخصصان انکولوژی زنان و زایمان گزینه های درمانی را بر اساس تشخیص منحصر به فرد هر بیمار توصیه می کنند.
جراحی برای برداشتن یا کوچک کردن تومور ممکن است انجام شود و ممکن است تحت شیمی درمانی و یا پرتودرمانی قرار بگیرید. هر بیمار مبتلا به سرطان دهانه رحم تحت عمل جراحی قرار نمی گیرد. برخی ممکن است با درمان هدفمند یا ایمونوتراپی درمان شوند. برنامه شخصی شما شامل درمان ها و فناوری های پزشکی مبتنی بر شواهد خواهد بود، همراه با خدمات مراقبت های حمایتی برای کاهش عوارض جانبی و حفظ قدرت در بدن، ذهن و روح شما.
درمان های متداول سرطان دهانه رحم شامل موارد زیر است:
انکولوژی زنان و زایمان
به عنوان یک بیمار مبتلا به سرطان زنان که گزینه های درمانی را تجربه می کند، شما در اولین مراجعه خود با یک متخصص زنان و زایمان ملاقات خواهید کرد. انکولوژیست زنان و زایمان شما در مورد سلامتی شما بحث خواهد کرد و وقت خود را برای پرداختن به سؤالات و نگرانی های شما صرف می کند.
پس از بررسی سوابق پزشکی و تاریخچه سلامتی و انجام معاینه لگن، پزشک متخصص زنان و زایمان شما آزمایشات تشخیصی مناسبی را برای تعیین یک دوره توصیه شده برای درمان درخواست می کند. اینها ممکن است شامل بیوپسی و اسکن تصویربرداری و همچنین آزمایش خون باشد.
شما مجدداً طی دو یا سه روز از اولین مراجعه خود با انکولوژیست زنان و زایمان خود ملاقات خواهید کرد تا در مورد نتایج آزمایش صحبت کنید. در آن زمان در مورد گزینه های درمان سرطان دهانه رحم که در دسترس شما است، صحبت خواهد شد و همچنین روش هایی که خدمات مراقبتی ممکن است در برنامه درمانی شما درج شود.
تیم انکولوژی زنان و زایمان، درمان را با استفاده از داروهای مبتنی بر شواهد، اختصاص داده و برنامه منحصر به فردی را برای هر بیمار اختصاص می دهد. برنامه درمانی شما ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی یا درمان با آنتی بادی مونوکلونال باشد. همه اینها به پرونده و ترجیحات منحصر به فرد شما بستگی دارد.

چند بار می توانم درمان کنم؟
پس از شروع درمان سرطان دهانه رحم، تقریباً هر سه تا چهار هفته با تیم سرطان زنان ملاقات خواهید کرد. هر بار، شما باید یک آزمایش خون کامل انجام دهید.
نگرانی های باروری برای زنان جوان تر
برای زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه، جراحی ممکن است یک گزینه درمانی باشد. مسائل مربوط به باروری برای زنان جوان تر در نظر گرفته می شود و از طریق برنامه پشتیبانی از همه زنانی که عوارض جانبی جنسی را در نتیجه درمان سرطان گردن رحم تجربه می کنند، پشتیبانی خواهد شد.
انکولوژی زنان و زایمان چیست؟
انکولوژی زنان و زایمان بر تشخیص و درمان سرطان های ارگان های تولید مثل زن از جمله تخمدان ها، آندومتر، رحم، دهانه رحم، لوله فالوپ، صفاقی، واژن و ولووا تمرکز دارد.
یک انکولوژیست زنان و زایمان یک پزشک است که پس از اتمام تحصیل در رشته زنان و زایمان، چهار سال آموزش اضافی دریافت می کند. در طی این آموزش، وی برای دستیابی به مراحل مختلف، تشخیص و معالجه انواع سرطان های زنان، از تخصص های بسیار ویژه ای برخوردار می شود.
علاوه بر انجام روش های تخصصی جراحی، یک انکولوژیست زنان و زایمان آموزش دیده است که در طول دوره درمان سرطان دهانه رحم، شیمی درمانی و مراقبت جامع از آنکولوژی را به بانوی مبتلا شده ارائه دهد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی که نقش مهمی در کوچک کردن تومورها دارد، برای درصد قابل توجهی از خانم هایی که برای سرطان دهانه رحم تحت درمان هستند توصیه می شود. برای خانم هایی که در درجه اول با پرتودرمانی تحت درمان قرار می گیرند، شیمی درمانی ممکن است به رژیم درمانی اضافه شود تا به بهبود واکنش بدن کمک کند.
عوارض جانبی احتمالی شیمی درمانی اغلب ناخوشایند است و ممکن است شامل حالت تهوع، استفراغ، ریزش مو و زخم های دهانی باشد. تیم مراقبت شما ممکن است اقدامات مختلفی را برای کمک به کاهش یا تعدیل علائم مرتبط با شیمی درمانی ارائه دهد.
قبل از دریافت شیمی درمانی برای سرطان دهانه رحم، ممکن است از قبل شما داروهایی را دریافت کنید تا علائم قابل تحمل تر شود.
در طول شیمی درمانی، تیم مراقبت شما خدمات مراقبتی را برای کمک به کاهش عوارض جانبی ارائه می دهد. به عنوان مثال، پزشکان متخصص طب سوزنی ممکن است مکمل هایی برای کاهش حالت تهوع پیشنهاد دهند. همچنین، ممکن است تکنیک های روانشناختی را ارائه دهند تا به شما در آرامش و احساس اضطراب کمتری در طول درمان های شیمی درمانی سرطان دهانه رحم کمک کند.
درمان هدفمند
درمان هدفمند برای شناسایی و خنثی کردن خصوصیات منحصر به فرد سلول های سرطانی خاص طراحی شده است. داروهای هدفمند درمانی با اتصال خود به پروتئین یا گیرنده بر روی سلول های سرطانی یا از بین بردن سلولها یا کمک به سایر روش های درمانی مانند شیمی درمانی، بهتر عمل می کنند. از جمله داروهای مورد استفاده در درمان هدفمند اصطلاحاً مهارکننده های آنژیوژنز هستند که به منظور جلوگیری از ایجاد سلول های سرطانی در عروق خونی که از تومور تغذیه می کنند، طراحی شده اند.
ایمونوتراپی
سیستم ایمنی درمانی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با این بیماری با داروهای تولید شده برای تحریک سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلولهای سرطانی خاص استفاده می کند.
این داروها با هدف تحریک سیستم ایمنی بدن برای هدف قرار دادن سلول های سرطانی خاص، به منظور درمان ملانوم، کلیه و یا سرطان های ریه مورد تأیید قرار گرفته اند. ترکیب ایمنوتراپی با سایر روش های درمانی ممکن است نتایج برخی از بیماران را بهبود بخشد.
عمل جراحی
بسته به نوع و مرحله سرطان دهانه رحم و همچنین نگرانی های مربوط به باروری فردی شما ممکن است روش های مختلفی را انجام شود.
- هیسترکتومی: در طی این نوع جراحی سرطان دهانه رحم، رحم و گردن رحم برداشته می شود.
- هیسترکتومی رادیکال: برای همه به جز درصد بسیار کمی از زنان مبتلا به سرطان گردن رحم در مراحل اولیه، یک هیسترکتومی رادیکال ضروری است. این شامل از بین بردن رحم و دهانه رحم و همچنین تمام بافت اطراف آن (پارامترای) و قسمت فوقانی مهبل است. در طی این روش، غدد لنفاوی در لگن نیز برداشته می شود. برای خانم های جوان تخمدان ها برای حفظ عملکرد تخمدان باقی می مانند. برای زنان مسن تر حذف می شوند.
- برآمدگی لگن: برای خانم هایی که مبتلا به سرطان دهانه رحم مکرر یا پیشرفته هستند، برداشتن لگن ممکن است گزینه ای ضروری باشد. در طی این عمل جراحی، رحم، دهانه رحم، واژن، تخمدان ها، مثانه، روده راست و غدد لنفاوی مجاور برداشته می شود. برای ترمیم واژن از بافت قسمت دیگر بدن استفاده می شود و ادرار و مدفوع در کیسه های خارجی منتقل می شود.
پرداختن به نگرانی های باروری
اگر می خواهید باروری خود را حفظ کنید، آنکولوژیست زنان و زایمان ممکن است بتواند فقط بافت آسیب دیده را از بین ببرد. بیمارانی که با بیماری پیچیده تری مقابله می کنند ممکن است نامزد این گزینه نباشند.
پرتو درمانی
انکولوژیست های پرتونگار، دوزهای پرتویی بالایی را به سلول های سرطانی در دهانه رحم منتقل می کنند. با تمرکز اشعه به طور مستقیم بر روی تومور، این روش های درمانی به منظور کاهش خطر عوارض جانبی عملکرد دستگاه گوارش و جنسی در ارتباط با پرتودرمانی برای سرطان دهانه رحم طراحی شده اند.
دو روش پرتودرمانی برای بیماران مبتلا به سرطان دهانه رحم ارائه می شود:
- پرتودرمانی با پرتوهای خارجی (EBRT): این روش درمانی با استفاده از انواع فناوری های مبتنی بر دستگاه، مقادیر زیادی پرتودرمانی را به سلول های سرطانی دهانه رحم از خارج از بدن منتقل می کند.
- تراپی با دوز بالا (HDR) براشیتراپی (تشعشعات داخلی): این روش درمانی دوزهای بالای تشعشع را از ایمپلنت هایی که در نزدیکی یا داخل تومور، داخل دهانه رحم قرار گرفته اند، تحویل می دهد.

درمان سرطان پیشرفته دهانه رحم
برای زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم که شیوع یافته یا متاستاز شده اند، گزینه های درمانی ممکن است متفاوت باشد. این گزینه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ترکیب پرتودرمانی با شیمی درمانی
- ترکیب داروهای ایمونوتراپی با سایر روش های درمانی
- برداشتن رحم، دهانه رحم، واژن، تخمدان ها، مثانه، روده و غدد لنفاوی مجاور در یک عمل جراحی به نام برداشتن لگن
- ثبت نام در یک کارآزمایی بالینی مناسب برای سرطان و عوامل دیگر

آزمایشات بالینی سرطان دهانه رحم
در بسیاری موارد، کارآزمایی های بالینی برای بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته در نظر گرفته شده است که ممکن است سایر گزینه های درمانی را از بین ببرد. اما بیماران در هر مرحله از بیماری و یا درمان ممکن است در صورت رعایت معیارهای دقیق، واجد شرایط برای یک کارآزمایی بالینی باشند.
آزمایشات بالینی یک آزمایش مهم برای سنجش اثربخشی و ایمنی داروهای جدید و درمان سرطان قبل از تصویب دولتی است.
با پزشک خود صحبت کنید که آیا یک کارآزمایی بالینی گزینه ای مناسب برای شما است و در مورد خطرات و الزامات مربوط به آن سوال کنید.