بزرگی غده پروستات، چندین درمان موثر
بزرگی غده پروستات یک بیماری شایع است که با افزایش سن در مردان رخ می‌دهد.
بزرگی غده پروستات یک بیماری شایع است که با افزایش سن در مردان رخ می‌دهد. این وضعیت که تحت عنوان بزرگی (هایپرپلازی) خوش‌خیم پروستات (BPH) نیز شناخته می‌شود می‌تواند موجب علائم ادراری آزاردهنده‌ای گردد. این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند موجب انسداد جریان ادرار به سمت مثانه شده و مشکلات مثانه، مجاری ادراری یا کلیوی را به همراه داشته باشد. مشکلات پروستات مانند بزرگی پروستات یا سرطان پروستات که معمولاً در مردان مسن مشاهده می‌شود، اما تورم پروستات در مردان با سنین مختلف رخ دهد، هر چند معمولاً مردان بین ۳۰ تا ۵۰ ساله را درگیر می‌کند.
چندین درمان موثر برای بزرگی غده پروستات وجود دارد از جمله دارودرمانی، درمان‌های با حداقل تهاجم و جراحی. برای انتخاب بهترین گزینه، متخصص اورولوژی علائم، اندازه پروستات، سایر بیماری‌هایی که ممکن است به آن مبتلا باشید و اولویت‌هایتان را در نظر می‌گیرد.
علائم
شدت علائم در افراد مبتلا به بزرگی پروستات متغیر است، اما این علائم به تدریج در طول زمان بدتر می‌شوند. علائم و نشانه‌های شایع BPH عبارتند از:
-نیاز فوری و مکرر به ادرار
-افزایش دفعات نیاز به ادرار در شب
-مشکل در شروع ادرار
-کم‌فشاری ادرار یا جریان منقطع ادرار
-چکه کردن در انتهای ادرار
-فشار زیاد در حین ادرار کردن
-ناتوانی برای خالی کردن کامل مثانه
علائم و نشانه‌های کمتر شایع عبارتند از:
-عفونت مجرای ادرار
-ناتوانی در ادرار
-وجود خون در ادرار
اندازه‌ی پروستات لزوماً به این معنی نیست که علائم بدتر خواهند شد. برخی از مردان با غده‌ی پروستاتی که اندکی بزرگ شده است، می‌توانند علائم قابل توجهی داشته باشند، در حالیکه سایر مردان مبتلا به بزرگی قابل توجه پروستات ممکن است علائم ادراری جزئی داشته باشند.
بیماری‌های دیگری که می‌توانند علائم مشابه بزرگی پروستات نشان دهند
بیماری‌هایی که می توانند منجر به علائمی شبیه به علائمی که در اثر بزرگی پروستات بوجود می‌آیند، شوند عبارتند از:
-عفونت مجرای ادرار
-التهاب پروستات
-تنگ‌شدگی مجرای ادرار
-زخم شدن گردن مثانه در اثر جراحی‌های قبلی
-سنگ مثانه یا سنگ کلیه
-مشکلاتی در اعصاب کنترل کننده‌ی مثانه
-سرطان پروستات یا سرطان مثانه
دلایل
دلیل بزرگ شدن پروستات کاملاً مشخص نمی‌باشد. هر چند ممکن است به علت تغییراتی در تعادل هورمون‌های جنسی در اثر افزایش سن ایجاد شود.
عوامل خطر بزرگی غده پروستات عبارتند از:
افزایش سن:
حدود یک سوم از مردان تا ۶۰ سالگی مبتلا به علائم متوسط تا شدید می‌شوند و حدود نیمی از مردان نیز تا ۸۰ سالگی دچار این بیماری می‌شوند.
سابقه‌ی خانوادگی:
داشتن نسبت خونی مانند پدر یا برادری که مبتلا به مشکلات پروستات می‌باشد به این معنی است که احتمال ابتلا به این مشکلات بیشتر خواهد بود.
پیش زمینه‌های نژادی:
بزرگی پروستات در مردان آسیایی بیشتر از مردان سیاه و سفید شایع است.
دیابت و بیماری قلبی:
دیابت و بیماری قلبی و استفاده از مسدودکننده‌های بتا ممکن است خطر ابتلا به بزرگی پروستات را افزایش دهد.
شیوه زندگی:
چاقی خطر ابتلا به بزرگی پروستات را افزایش می‌دهد در حالیکه ورزش می‌تواند این خطر را کاهش دهد.
عوارض
عوارض بزرگی پروستات می توانند شامل موارد زیر باشند:
عفونت مجرای ادرار:
ناتوانی در خالی کردن کامل مثانه می تواند خطر عفونت مجرای ادرار را افزایش دهد. اگر این عفونت‌ها به دفعات رخ دهند، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بخشی از پروستات باشد.
سنگ کلیه:
این سنگ‌ها در اثر ناتوانی در خالی کردن کامل مثانه تشکیل می شوند. سنگ مثانه می‌تواند موجب عفونت، سوزش در هنگام ادرار، ادرار خونی و انسداد جریان ادرار گردد.
آسیب مثانه:
مثانه‌ای که بطور کامل تخلیه نشود می‌تواند در طول زمان کشیده و ضعیف شود. در نتیجه دیواره‌ی عضلانی مثانه بطور مناسب منقبض نخواهد شد.
آسیب کلیوی:
فشار در مثانه در اثر احتباس ادرار می تواند مستقیماً به کلیه‌ها آسیب برساند یا امکان رسیدن عفونت‌های مثانه به کلیه را ممکن سازد.
آزمایشات و تشخیص
پزشک ابتدا سوالاتی را درباره‌ی علائم شما می‌پرسد و یک معاینه‌ی بدنی انجام می‌دهد. معاینه‌ی اولیه احتمالاً شامل موارد زیر است:
-معاینه مقعد با انگشت
-آزمایش ادرار
-آزمایش خون
-آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)
-معاینه عصبی
-آزمایش جریان ادرار
-آزمایش PRV
-جمع‌آوری ۲۴ ساعته ادرار
اگر وضعیت شما پیچیده باشد ممکن است پزشک موارد زیر را توصیه کند:
-سونوگرافی از طریق مقعد
-نمونه‌برداری از پروستات
-آزمایشات اورودینامیک و جریان فشار
-سیستوسکوپی
-پیلوگرافی داخل وریدی یا سی تی اوروگرام
درمان‌ها و داروها
درمان‌های مختلفی برای بزرگی پروستات وجود دارد. بهترین گزینه‌ی درمانی برای شما بستگی به عوامل مختلفی دارد از جمله:
-اندازه‌ی پروستات
-سن
-وضعیت کلی سلامتی
-میزان درد یا ناراحتی
اگر علائم شما قابل تحمل باشند، ممکن است تصمیم بگیرید که درمان پروستات خود را به تعویض انداخته و علائم را بررسی کنید.
دارو درمانی
داروها متداول‌ترین درمان برای بزرگی پروستات با علائم خفیف تا متوسط است. این داروها عبارتند از:
-مسدودکننده‌های آلفا
-مهارکننده‌های ۵ آلفا ردوکتاز
-دارو درمانی ترکیبی
-تادالافیل (سیالیس)
درمان‌های با حداقل تهاجم یا جراحی
درمان با حداقل تهاجم یا عمل جراحی پروستات ممکن است در شرایط زیر توصیه شود:
-علائم متوسط تا شدید باشند.
-دارو موجب برطرف شدن علائم نشود.
-انسداد مجاری ادراری، سنگ مثانه، خون در ادرار یا مشکلات کلیوی وجود داشته باشد.
-ترجیح می دهید درمان قطعی انجام دهید.
درمان با حداقل تهاجم یا جراحی در شرایط زیر توصیه نمی‌شود:
-عفونت درمان نشده مجرای ادرار
-بیماری تنگی مجرای ادرار
-سابقه‌ی پرتودرمانی پروستات یا جراحی مجرای ادرار
-اختلال عصبی مانند بیماری پارکینسون یا ام اس
-چندین نوع روش درمانی با حداقل تهاجم یا جراحی وجود دارند.
برداشتن پروستات از طریق مجرای ادرار (TURP)
یک اسکوپ نورانی داخل مجرای ادرار قرار داده می‌شود و جراح به جز بخش بیرونی پروستات تمام آن را جدا می‌کند. پس از این عمل ممکن است موقتاً نیاز به یک کاتتر برای تخلیه‌ی مثانه باشد و تا زمان بهبودی تنها می‌توانید فعالیت‌های سبک انجام دهید.
برش پروستات از طریق مجرای ادرار (TUIP)
جراح یک یا دو برش کوچک در غده پروستات ایجاد می‌کند که حرکت ادرار در داخل مجرای ادرار را آسان‌تر می‌کند. این جراحی ممکن است در صورتی که بزرگی غده‌ی پروستات کم یا متوسط باشد، گزینه‌ی مناسبی باشد بویژه اگر مشکلات سلامتی انجام جراحی‌های دیگر را بیش از حد خطرناک می‌کند.
گرمادرمانی مایکروویو از طریق مجرای ادرار (TUMT)
پزشک یک الکترود مخصوص را از طریق مجرای ادرار به ناحیه‌ی پروستات وارد می‌کند. انرژی مایکروویو ناشی از الکترود بخش داخلی غده بزرگ شده پروستات را از بین می‌برد و با کوچک شدن غده جریان ادرار راحت‌تر می‌گردد.
تخریب سوزنی از طریق مجرای ادرار (TUNA)
در این روش سرپایی، یک اسکوپ به داخل مجرای ادرار هدایت می‌شود و به پزشک اجازه می‌دهد تا سوزن‌ها را در داخل غده پروستات قرار دهد. امواج رادیویی از طریق سوزن‌ها عبور کرده و موجب داغ شدن و از بین رفتن بافت پروستات که مانع جریان ادرار شده است، می‌شود. این روش ممکن است در صورتی که به راحتی دچار خون‌ریزی می‌شوید یا دارای مشکلات سلامتی دیگری هستید، گزینه‌ی مناسبی باشد.
لیزر درمانی
یک لیزر با انرژی بالا بافت بزرگ شده‌ی پروستات را از بین می‌برد و یا جدا می‌کند. لیزردرمانی بطور کلی بلافاصله موجب تسکین علائم شده و خطر عوارض جانبی آن نسبت به جراحی غیر لیزری کمتر است. لیزر درمانی را می‌توان در مردانی که به دلیل مصرف داروهای رقیق کننده‌ی خون نباید از سایر روش‌های درمانی استفاده کنند، مورد استفاده قرار داد.
گزینه‌های موجود برای لیزرتراپی عبارتند از:
روش‌های حذف کننده:
این روش‌ها بافت مسدودکننده‌ی پروستات را تبخیر می‌کند تا جریان خون افزایش یابد. روش‌های حذف کننده می‌توانند پس از جراحی موجب بروز علائم سوزش ادراری شوند، بنابراین در موارد نادر ممکن است همزمان نیاز به یک روش ریسکشن دیگر باشد.
روش‌های تخلیه کنند:
روش‌هایی مانند تخلیه پروستات با لیزر هولمیوم (HoLEP)، معمولاً موجب برداشته شدن کل بافت پروستات که مانع جریان ادرار است، می‌گردند و در نتیجه از رشد مجدد بافت جلوگیری می‌شود.
بالا کشیدن پروستات:
در این روش آزمایشگاهی که از راه مجرای ادرار انجام می‌شود، از تگ‌های مخصوصی برای فشرده کردن طرفین پروستات استفاده می‌شود تا جریان ادرار افزایش پیدا کند. اطلاعات دراز مدتی از کارایی این روش در دسترس نمی‌باشد.
آمبولیزاسیون
در این روش آزمایشگاهی، جریان خون به یا از پروستات مسدود می‌شود و در نتیجه اندازه‌ی پروستات کاهش پیدا می‌کند. اطلاعات دراز مدتی از کارایی این روش در دسترس نمی‌باشد.
پروستاتکتومی باز
جراح برشی را در پایین شکم ایجاد می‌کند تا به پروستات برسد و بافت آن را بردارد. پروستاتکتومی (برداشتن پروستات) باز معمولاً در صورتی انجام می‌شود که دارای پروستات بسیار بزرگی باشید، مثانه آسیب‌دیده باشد یا سایر عوامل پیچیده وجود داشته باشد. این جراحی معمولاً مستلزم بستری کوتاه مدت در بیمارستان بوده و احتمال نیاز به انتقال خون نیز بیشتر است.
مراقبت پس از درمان
مراقبت پس از درمان بستگی به روش مورد استفاده برای درمان بزرگی پروستات دارد. پزشک ممکن است در صورت درمان با روش‌های تخرب با لیزر، تخریب سوزنی از طریق مجرای ادرار یا گرمادرمانی مایکروویو از طریق مجرای ادرار توصیه کند که از بلند کردن اجسام سنگین و ورزش بیش از حد به مدت هفت روز پرهیز شود. در صورت درمان با پروستاتکتومی باز، ممکن است نیاز باشد که به مدت شش هفته فعالیت خود را محدود کنید. در صورت انجام هر یک از روش‌های درمانی پزشک به احتمال زیاد توصیه خواهد کرد که پس از عمل مقداری زیادی مایعات مصرف کنید.
پیشگیری
نمی‌توان از بزرگی خوش‌خیم پروستات یا مشکلات ادراری ناشی از آن پیشگیری کرد. هر چند برخی افراد عقیده دارند که انزال‌های منظم به پیشگیری از بزرگ شدن پروستات کمک می‌کند، اما اثبات علمی برای این نظریه وجود ندارد.
منبع:
دکتر فرشاد نامداری
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼