رشد عاطفی نوزاد، شش تا هشت ماهگی

این دورۀ اکتشاف‌های فراوان برای نوزادان است؛ دوره‌ای که آن‌ها دنیایی از اشیاء، آدم‌ها و مکان‌ها را کشف می‌کنند. در ضمن آن‌ها به شیوه‌های جدیدی برای ابراز و مشارکت احساس‌هایی مانند شادی، کنجکاوی، ترس و سردرگمی، با محیط دست می‌یابند. اکنون هوشیاری آن‌ها شکوفا شده و فرصت‌های تازه‌ای برای راهنمایی عاطفه پدید آمده است.
از جمله جهش‌های رشدی مهم که به‌ طور متعارف در حدود شش‌ ماهگی رخ می‌دهد، این است که نوزاد قادر می‌شود توجهش را به‌ جای دیگری معطوف کند، اما در ضمن شیء یا شخصی را که اکنون دیگر به آن نمی‌نگرد به یاد داشته باشد. تا پیش‌ازاین، نوزاد فقط می‌توانست دربارۀ شیء ای یا شخصی که بر آن متمرکز بود، فکر کند. سپس به والدینش بنگرد و لذتی را که از دلقک برده است با او سهیم شود.
اگرچه شاید این دستاورد ساده به نظر برسد، اما جهانی تازه از امکانات را برای بازی و برهم‌کنش عاطفی بر کودک می‌گشاید. او اکنون می‌تواند از شما دعوت کند تا با اشیای فراوانی که او را مجذوب می‌کنند، بازی کنید. او می‌تواند احساس‌هایش دربارۀ آن اشیاء را با شما سهیم شود.
برای تشویق رشد این نوع هوش عاطفی، دعوت نوزادتان را به بازی با اشیاء بپذیرید و از واکنش‌های عاطفی فرزندتان تقلید کنید. این کار مشارکت و ابراز عاطفی بیشتر کودک را در پی خواهد داشت.
کودکان معمولاً تا هشت‌ماهگی شروع به سینه‌خیز رفتن و کشف محیطشان می‌کنند و علاوه بر این، یاد می‌گیرند که بین افراد گوناگونی که می‌بینند تمایز قائل شوند. قدرت تمایز، صحنه را برای اولین ظهور قابل‌توجه ترس آماده می‌سازد. شما این را در حمله‌های اضطراب از افراد بیگانه مشاهده می‌کنید.
نوزادی که زمانی به همۀ افرادی که در صف خرید از مغازه ایستاده بودند، بی‌هیچ تمایزی لبخند می‌زد، اکنون صورتش را در شانۀ مادرش فرومی‌برد. درحالی‌که زمانی او مشتاقانه به آغوش باز پرستار جدیدش می‌رفت، اکنون دل‌بستگی خاصی به والدینش پیداکرده است و هنگامی‌که آن‌ها می‌خواهند او را در مکان تازه‌ای با بیگانگانی در اطراف، پایین بگذارند، حاضر نیست از آن‌ها جدا شود.
همچنین کودک در فهمیدن کلماتی که می‌شنود پیشرفت خوبی دارد که این نیز به هوش عاطفی او کمک می‌کند. اگرچه احتمالاً هنوز چند ماه تا حرف زدن او مانده است، می‌تواند تا حدود زیادی زبان را بفهمد و دستورهایی مانند "برو خرس سفیدت را بیاور و بده به من" را دنبال کند.
همۀ این پیشرفت‌های جدید - تحرک جسمانی، توان انتقال توجه، دل‌بستگی خاص کودک به والدین، درک کلماتی که بیان می‌شوند و ترس او از ناشناخته - در مهارتی که روانشناسان مراجعۀ اجتماعی می‌نامند، جمع می‌شوند. منظور از مراجعۀ اجتماعی، تمایل کودک به نزدیک شدن به یک رویداد یا شیئی خاص و سپس رو کردن به والد برای کسب اطلاعات عاطفی است.
هنگامی‌که نوزادی به سگی نزدیک می‌شود، شاید بشنود که مادرش می‌گوید: نه، آنجا نرو. نوزاد قادر است که ترکیب کلمات مادر، لحن صدا و حالت چهرۀ او را بخواند و مفهوم احتمال خطر را درک کند. از سوی دیگر ممکن است نوزاد به یک روبات پرسروصدا نزدیک شود، به عقب نگاه کند و ببیند که مادرش با آرامش لبخند می‌زند. اکنون او می‌داند که بازی کردن با ربات بی‌خطر است.
به این مفهوم، والد نقش منحصربه‌فردی را در زندگی عاطفی فرزندش کسب کرده است؛ نقشِ پایگاه امنیت، نوزاد احساس می‌کند که آزاد است برود و کشف کند و می‌داند که گاهی می‌تواند برای اطمینان خاطر به پایگاه بازگردد.
چنانچه نوزاد با والد مراجعۀ اجتماعی را تمرین کند، درواقع نشان می‌دهد که آن دو ازنظر عاطفی به یکدیگر مربوط هستند و کودک ازلحاظ عاطفی احساس امنیت می‌کند. درنتیجۀ بازیِ تقلید کردن که کودک در ماه‌های اول آموخته است، او در خواندن نشانه‌های عاطفی والدین ماهر شده است. او می‌داند که می‌تواند به نشانه‌هایی نظیر حالات چهره، پیام بدن و لحن صدا اعتماد کند.
پژوهشگران سوزان دیکستاین و راس پارک، کشف کرده‌اند که کودکان، با پدرانی که از زندگی مشترکشان راضی نیستند، مراجعۀ اجتماعی چندانی انجام نمی‌دهند، اما با مادرانشان، حتی اگر در زندگی احساس رضایت نکنند، این رفتار را ادامه می‌دهند. این امر ناشی از این واقعیت است که مردان معمولاً هنگامی‌که در زندگی مشترک احساس خوشحالی نمی‌کنند، عواطف خود را از همسر و فرزند پس می‌کشند. حال‌آنکه زنان ممکن است از شوهر کناره‌گیری کنند، اما ازنظر عاطفی به فرزندان متصل باقی می‌مانند.
برای تقویت پیوند عاطفی با نوزادان در این سن، به والدین توصیه می‌شود که برای فرزندانشان همچون آینه باشند، یعنی احساسی را که کودک نشان می‌دهد، به او بازگردانند. این بخش مهمی از راهنمایی عاطفه در مراحل ابتدایی است.
به‌این‌ترتیب به فرزندتان کمک می‌کنید تا احساسش را به کلام درآورد. از کلمات و حالت چهره هردو استفاده کنید و برای نمونه بگویید: احساس غم (شادی، ترس، ...) می‌کنی، مگر نه؟ یا الآن خیلی خسته شده‌ای، می‌خواهی بیایی بغلم؟
اگر دریافت شما درست باشد، کودک حرفتان را می‌فهمد و نشان می‌دهد. اما از این نگران نشوید که گاهی حدس شما دربارۀ فرزندتان اشتباه باشد. این‌گونه اشتباهات متعارف است و خوشبختانه کودکان بسیار شکیبا هستند.
همچنین به یاد داشته باشید که کودکتان در پی نشانه‌های عاطفی به شما نگاه می‌کند. پس می‌توانید با استفاده از این فرصت به او کمک کنید تا با اضطراب ناشی از برخورد با بیگانگان که به‌طور متعارف در این سن پدید می‌آید، کنار بیایید. شاید اگر مادر با پرستار جدید آسوده به نظر برسد و حتی او را در آغوش بکشد، نوزاد این پیام را بگیرد که شخص تازه‌وارد قابل‌اعتماد است.