پرورش کودک باهوش، قدم های تربیتی

همه ما دوست داریم تا فرزندان باهوش و فرهیخته داشته باشیم واین ناممکن نیست. تربیت صحیح فرزند، می‌تواند باعث ایجاد فرصت‌ ها و چالش‌ های جالبی در زندگی ما شود. در ادامه به طور مفصل درباره ی راه های پرورش یک کودک موفق و باهوش صحبت خواهد شد.
بزرگ کردن یک کودک باهوش، امکان چالش ها و فرصت های بی نظیری را فراهم می کند. در نگاه اول، به نظر می رسد که شما باید زمان بیش تری را صرف کرده و تلاش بیش تری را برای ارتقاء رشد فکری و کنجکاوی در کودک خود انجام دهید. اگرچه این درست است، اما در عین حال، با داشتن یک ارتباط نزدیک و درک بهتر از فرزندتان به شما پاداش داده خواهد شد. همچنین می توانید استعداد و هوش کودک خود را پرورش داده و افق فکری او را گسترش دهید.

راه های پرورش کودک باهوش
بخش اول: ارتقاء یادگیری در خانه
1. برای فرزندتان و با او کتاب بخوانید
خواندن به پیشرفت مهارت های مهم ارتباطی، واژگان و دستور زبان کودک کمک می کند. علاوه بر این، خواندن به کودکان کمک می کند تا چیزهای بیش تری در مورد جهان بیاموزند و این افق های فکری کودکان را گسترش می دهد و می تواند آن ها را با افراد و اطلاعاتی آشنا کند که هرگز به روش دیگر نمی توانند در مورد آن ها تجربه کسب کنند. در نتیجه، خواندن یکی از بهترین راه ها برای بزرگ کردن و پرورش یک کودک باهوش است. سعی کنید حداقل یک بار در روز با فرزند خود کتاب بخوانید. بهتر است که این کار را وقتی که فرزندتان، خردسال است انجام دهید. خواندن را برای کودک خود لذت بخش کنید، برای حفظ توجه او از صداها و آواهای مختلف استفاده کنید. کودک خود را تشویق کنید تا خودش کتاب بخواند. او را تشویق کنید تا درباره آن چه که خوانده با شما بحث کند. زمان هایی را برای مراجعه منظم به کتاب خانه برنامه ریزی کنید.
2. تماشای تلویزیون توسط کودک خود را منظم کنید
اگر چه صرف زمان برای تماشای تلویزیون توسط کودکان لزوما بد نیست، اما برای والدینی که می خواهند وضعیت رشد پویش گرانه فرزندان شان را کنترل کنند، کمی مشکل ساز است. شاید از همه مهم تر این باشد که کودک شما زمانی را صرف تماشای تلویزیون می کند که می تواند صرف فعالیت های تحریک کننده تر کند. علاوه بر این مطالعات نشان داده اند که تماشای تلویزیون می تواند مانع از رشد ذهنی کودک شده یا رشد فکری کودک را محدود کند. وزارت بهداشت آمریکا توصیه می کند کودکان زیر دو سال تلویزیون تماشا نکنند یا وقت خود را در مقابل صفحه های دیگر مانند رایانه یا تبلت نگذرانند. کودکان بین دو تا پنج سال نباید هر روز بیش از یک ساعت به تماشای صفحه نمایش بپردازند و بچه ها بین ۵ تا ۱۸ سال نباید روزانه بیش از دو ساعت وقت خود را صرف صفحه نمایش تلویزیون یا کامپیوتر و ... کنند.
اطمینان حاصل کنید که فرزندتان برنامه ای را در تلویزیون تماشا می کند که مناسب با سن او است. از کودکان خود بخواهید که برنامه هایی را تماشا کنند که مغز آن ها را تحریک(فعال) می کند مانند: «اکتشافات کودکان». با تماشای تلویزیون مثل یک چیز سرگرم کننده رفتار کنید نه چیزی که حق تماشای آن را دارند. از فرزندتان بخواهید به همراه شخصیت ها آواز بخواند یا با شما در مورد آن چه می بیند یا می شنود صحبت کند.
۳. برای کودکان اسباب بازی هایی بخرید که مغز را تحریک می کند.
همان طور که مربیان و نظریه پردازان رشد کودک برای مدت ها است که از این مساله مطلع هستند، اسباب بازی ها بخش مهمی از رشد و پیشرفت فکری کودک را تشکیل می دهند. در نتیجه، باید به اسباب بازی هایی که برای فرزند خود خریداری می کنید فکر کنید و اطمینان حاصل کنید که اسباب بازی های کودک شما از نظر رشد کودک سودمند است. البته همه کودکان متفاوت از یک دیگر هستند و کودکان مختلف از اسباب بازی های متفاوت استفاده می کنند، بنابراین به بهترین شکل قضاوت کنید. اسباب بازی ها و بازی هایی که باعث حل مسئله می شوند (مانند معماها) انتخاب خوبی هستند. اسباب بازی ها و بازی هایی که به فرزند شما امکان ابراز خلاقیت را می دهد مفید هستند. اسباب بازی هایی که به فرزند شما اجازه می دهند از نظر جسمی چیزهایی را جابجا و لمس کنند، اغلب گزینه های بهتری نسبت به بازی های ویدیویی هستند. زمان بازی های ویدیویی باید محدود باشد، و شما باید هر بازی ویدیویی را آزمایشی کنید تا قبل از بازی فرزندتان مطمئن شوید که از لحاظ آموزشی و ذهنی ارزشمند است.
۴. علایق فرزندتان را پرورش دهید
یک عنصر مهم برای پرورش کودک باهوش، پرورش علایق فرزندتان است. کودکان مختلف، علایق و تمایلات مختلف دارند. شما باید این علایق را پرورش داده و منحصر بودن او را ارتقاء ببخشید. شما می توانید این کار را به صورت زیر انجام دهید: به طرز مثبتی علایق فرزندتان را تقویت کنید. اگر فرزندتان به تاریخ علاقه نشان می دهد، او را به مکان های تاریخی ببرید. اگر فرزند شما علاقه ای به علم دارد، او را به یک موزه علمی ببرید. برای آن ها کتاب هایی بخرید که به آن ها علاقه دارند. کودکان را در برنامه هایی شرکت دهید که به علایق آن ها مرتبط است. اگر فرزند شما عاشق علوم زیست محیطی است، یک برنامه محیطی تابستانی برای بچه ها در یک دانشگاه محلی پیدا کرده تا آن ها را ثبت نام کنید.
۵. فرزند خود را در معرض چیزهای جدید قرار دهید تا او را به چالش بکشید
اگر فقط به علایق فرزندتان بپردازید، او ممکن است دلتنگ چیزهایی که در معرض آن ها قرار نمی گیرد، شود. برای جلوگیری از این امر، باید از این مسیر خارج شده و به فرزندتان ایده ها، فرهنگ ها و روش های مختلف زندگی معرفی کنید. در نظر بگیرید: دختران را با موضوعاتی که از لحاظ سنتی مردانه محسوب می شدند مانند علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات آشنا کنید. به دخترتان اطلاع دهید که او می تواند این موضوعات را به عنوان مسیرهای شغلی، سرگرمی ها و علایق انتخاب کند. پسران را با موضاعاتی که به لحاظ سنتی زنانه محسوب می شدند مانند آشپزی، مراقبت از کودکان و پرورش کودک اشنا کنید. اجازه دهید تا پسرتان بداند که می تواند یک آشپز یا یک پرستار کودک باشد. فرزند خود را با روشهای مختلف مشاهده جهان از نظر روابط جنسیتی، فرهنگ و روشنفکری آشنا کنید. لازم نیست که فرزندتان با هر نوع قالب سنتی وفق پیدا کند و می تواند ایده های مختلفی را اتخاذ کند تا بتواند هویت منحصر به فرد خود را بسازد.
بخش دوم: برقراری ارتباط با فرزندتان
1. با کودک خود بازی کنید
همانطور که فرزندتان بازی می کند، با او تعامل داشته باشید. شما می توانید نشسته و با او بازی کنید یا همانطور که فرزندتان بازی می کند، با او صحبت کنید. به این ترتیب، شما در مورد فرزند خود و در مورد نوع هوش خاص او اطلاعات بیشتری کسب خواهید کرد. همچنین ممکن است بتوانید آن ها را به سمت سبک های بازی و فعالیت های پرمایه تر هدایت کنید. اما به یاد داشته باشید: همیشه به فرزندتان اجازه دهید خلاقیت خود را ابراز کند. مانع از خلاقیت فرزندتان نشوید. وقت بازی آنها را کنترل نکنید. هیچ راه صحیحی برای «بازی کردن» وجود ندارد.
2. با فرزند خود صحبت کنید
به طور مرتب با فرزندتان در مورد علایقش صحبت کنید. به این ترتیب، در مورد فرزند اطلاعات کسب می کنید و می توانید تعیین کنید که فرزند شما با گذشت زمان چگونه از نظر فکری پیشرفت می کند. می توانید در مورد هر چیزی با فرزند خود صحبت کنید، اما بهتر است به فرزندتان اجازه دهید مکالمه را انتخاب کند. وقتی فرزندتان از شما چیزی می پرسد، سوالش را به گفتگو تبدیل کنید نه اینکه سریعاً به او پاسخ دهید. از کودک خود سؤال کنید و ببینید که چگونه پاسخ می دهد. البته به یاد داشته باشید، جواب درست وجود ندارد. هدف شما باید فقط درگیر کردن فرزندتان باشد. یکی از مهمترین بخش های مکالمه، گوش دادن است. حتماً به جای اینکه برای او سخنرانی کنید، با دقت گوش کنید که فرزندتان چه چیزی می گوید.
3. جهان را برای فرزندتان توضیح دهید
از هر فرصتی برای توضیح چگونگی کار کردن با فرزندتان استفاده کنید. این یک بخش مهم در یادگیری کودکان برای درک جهان است. از رشد آن ها به مرور زمان به عنوان راهی برای معرفی آن ها به جهان استفاده کنید. وقتی فرزند شما جوان است، بین ۲ تا ۴ سالگی، موارد اساسی و ساده را برای او توضیح دهید. به تدریج با بزرگ تر شدن فرزندتان، مباحث پیچیده تری را به او معرفی کنید. مباحثی مانند رابطه جنسی، بودجه، و پیچیدگی های قانون را برای کودکان ده ساله یا بیشتر نگه دارید.
قسمت سوم: تحریک عطش دانش فرزندتان در مدرسه
۱. فرزند خود را در بهترین مدرسه متناسب با توانایی هایش ثبت نام کنید.
حضور فرزندتان در بهترین مدرسه ممکن، کلیدی برای پرورش استعداد کودک محسوب می شود. این مساله از این جهت حائز اهمیت است که شما می خواهید فرزندتان در اطراف هم سن و سالان و مربیانی از خودش باشد که متعهد به پرورش تعالی فرزندتان هستند. علاوه بر این، شما می خواهید کودک شما در کنار همسالان و مربیانی باشد که به اندازه شما در تربیت فرزندتان متعهد به پرورش او هستند. موارد زیر را در نظر بگیرید:
مزایا یا جذابیت های مدرسه
مدارس خصوصی
مدارس با رتبه بندی بالا
مدارس دارای برنامه های ویژه که به نفع فرزند شما خواهد بود، مانند برنامه های پیشرفته علم و فناوری و مهندسی و ریاضیات (STEM) یا برنامه های هنری.
۲. فرزند خود را در کلاس هایی ثبت نام کنید که او را به چالش می کشد
اگرچه فرزند باهوش ممکن است در هر کلاسی موفق شده و پیشرفت کند، اما باید سعی کنید فرزند خود را در کلاس های خاصی ثبت کنید که فرزند شما را بیش تر به چالش بکشد و به او کمک کند تا افق فکری خود را گسترش دهد. کلاس های خاصی که ممکن است موفقیت فرزندتان را تقویت کند شامل موارد زیر است:
برنامه های غیر معمولی مهد کودک که باعث رشد خلاقیت می شوند.
برنامه های تیزهوشان در دبستان یا دبیرستان
کلاس های افتخاری در دوره راهنمایی و دبیرستان
کلاس های کاریابی پیشرفته در دبیرستان
کلاس های بین المللی کارشناسی در دبیرستان
3. با معلمان و سرپرستان کودک در مدرسه ارتباط برقرار کنید
برقراری ارتباط با معلم و سرپرستان کودک در مدرسه به شما این امکان را می دهد تا ببینید توجهی که کودکتان به آن نیاز دارد را دریافت می کند یا خیر و آیا در سطحی که باعث تقویت هوشش می شود، به چالش کشیده می شود؟ با معلمان فرزندتان درد دل کنید و همیشه مودب و مهربان باشید. با معلمان فرزندتان در مورد کارهایی با سطح بالاتر که ممکن است فرزند شما بتواند به جای سایر کارها انجام دهد صحبت کنید. درباره معلومات و فعالیت هایی که فرزند شما می تواند در خارج از مدرسه انجام دهد نیز با معلمان او صحبت کنید.
4. فعالیت های فوق برنامه ای پیدا کنید که باعث تحریک هوش کودک و تشنگی او به دانش شود
در خارج از محیط درسی، فعالیت های فوق برنامه ای می تواند راهی عالی برای گسترش افق فکری فرزند شما باشد. فعالیت های فوق برنامه کودک، به او کمک می کند تا در بسیاری از موضوعات، شخصی بارمهارت شده و تجربه بهتری برای ارائه دادن داشته باشد. چندین فعالیت وجود دارد که برای این منظور می توانید در نظر بگیرید: ورزشکاری، باشگاه های مناظره، روزنامه های مدرسه، الگوی سازمان ملل و کلاس های مشابه، آواز خوانی یا گروه های موسیقی.
5. دنیای درسی و زندگی کودک خود را متعادل کنید
بخش مهمی از پرورش هوش کودک شما، کمک به ایجاد زندگی متعادل برای او است. این بدان علت است که زمان کار نکردن (درس نخواندن) و زمان بازی کردن برای خلاقیت تمام کودکان مهم است. موارد زیر را در نظر بگیرید: کودکی که متعهد به انجام کاری بیش از حد توانایی اش شده، ممکن است دچار استرس بیش از حد شده و دچار اضطراب شود. کودکی که متعهد به انجام کاری بیش از حد توانایی اش شده، ممکن است نتواند قابلیت های خود را در چیز دیگری بهبود ببخشد. کودکی که متعهد به انجام کاری بیش از حد توانایی اش شده، ممکن است علاقه اش به والدینی که او را مجبور به انجام این کارها می کنند از دست داده و از آن ها متنفر شود. مجبور کردن کودک برای انجام کارهایی بیش از حد توانایی هایش ممکن است استرس بیش از حدی به شما و شریک زندگی تان وارد کند.