درمان سرفه خشک حساسیتی

سرفه خشک حساسیتی به دلیل محرک‌ها و آلرژن‌ها ایجاد می‌شود و درمان سرفه خشک حساسیتی به علت آن بستگی دارد.

سرفه خشک چیست؟

سرفه خشک، یک تحریک در راه‌های هوایی یا گلو است که خلط یا مخاط ایجاد نمی‌کند. به این دلیل که مخاطی وجود ندارد که ریه‌ها یا راه‌های هوایی را مسدود کند، هنگام سرفه چیزی خارج نمی‌شود. سرفه خشک را سرفه «غیرمولد» نیز می‌نامند.

سرفه، روشی است که بدن برای پاکسازی ریه‌ها و مجاری هوایی از محرک‌ها و مواد خارجی استفاده می‌کند. معمولا زمانی که راه‌های هوایی ملتهب می‌شوند یا چیزی آن‌ها را تحریک می‌کند دچار سرفه خشک می‌شوید. در صورت وجود عفونت، مخاط زیادی ایجاد می‌شود و سرفه مرطوب می‌کنید.

علت سرفه خشک چیست؟

شرایطی که باعث سرفه خشک می‌شوند عبارتند از:

• آلرژی
• آسم
• برونشیت
• کروپ (در کودکان)
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا محرک
• بیماری ریفلاکس معده به مری
• عوارض جانبی داروها (مثلا داروهای فشار خون گاهی اوقات می‌توانند باعث سرفه خشک شوند)
• سیگار کشیدن
• اختلال عملکرد تارهای صوتی
• سیاه‌سرفه 

برخی از شرایط جدی‌تر مانند بیماری انسدادی مزمن ریه می‌توانند باعث سرفه خشک مزمن شوند

• نارسایی قلبی
• سرطان ریه
• ذات‌الریه
• آمبولی ریه
• آپنه خواب
• سل

درمان سرفه خشک حساسیتی

اکثر سرفه‌های خشک با درمان علت زمینه‌ای برطرف می‌شوند. برای درمان سرفه خشک حساسیتی در خانه می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• مصرف داروهای سرکوب‌کننده سرفه بدون نسخه: می‌توانید از داروساز کمک بگیرید.
• هیدراتاسیون: نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای هیدراته ماندن می‌تواند به رفع سرفه کمک کند. چای داغ یا آب با عسل و لیمو، مجاری تنفسی تحریک شده را تسکین می‌دهد.
• قطره‌های سرفه: استفاده از قطره سرفه، یا مکیدن قرص‌هایی که به شکل آب‌نبات است، باعث تولید بزاق می‌شود که گلو را تسکین می‌دهد. برخی از آن‌ها دارای موادی هستند که احساس گزگز را از بین می‌برند. 

درمان‌های خانگی و طبیعی برای سرفه خشک حساسیتی

برخی از این درمان‌های خانگی به طور گسترده مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند، یا اثربخشی آن‌ها ثابت نشده است. 

سوپ، آبگوشت، چای یا نوشیدنی داغ دیگر

مایعات گرم مانند سوپ و چای به افزایش رطوبت محیط گلو کمک می‌کنند و در عین حال باعث تسکین فوری گلو درد و خارش می‌شوند. مایعات گرم همچنین در هیدراته نگه داشتن بدن موثر است که برای روند بهبودی ضروری به شمار می‌رود.

به طور کلی، اگر سرفه خشک دارید، مایعات دوست شما هستند. هیدراته ماندن باعث مرطوب شدن گلوی شما می‌شود. سعی کنید حداقل 8 لیوان آب در روز بنوشید.

عسل

عسل به دلیل دارا بودن خواص ضد التهابی به کاهش التهاب در گلو، تجزیه مخاط و تسکین گلودرد کمک می‌کند. سعی کنید عسل را به یک فنجان چای گرم، یا آب گرم با لیمو اضافه کنید. یا فقط هر بار که سرفه داشتید، یک قاشق غذاخوری عسل بخورید.

نتیجه برخی مطالعات نشان می‌دهد که عسل به اندازه دیفن هیدرامین برای کودکان مبتلا به سرفه موثر است. 

به این نکته مهم توجه کنید که نباید به نوزادان زیر 12 ماه به دلیل خطر ابتلا به «بوتولیسم» عسل داده شود. برای کودکان بزرگتر می‌توان از عسل برای تسکین سرفه خشک استفاده کرد.

قرقره آب‌نمک

آب‌نمک بافت ملتهب را تسکین می‌دهد و باعث بهبودی می‌شود. نمک همچنین می‌تواند باکتری‌های دهان و گلو را از بین ببرد. مطالعات نشان می‌دهد که قرقره کردن با آب نمک سه بار در روز، طول مدت سرفه، گرفتگی صدا، عطسه و گرفتگی بینی را کاهش می‌دهد.

استنشاق بخار

بخار آب داغ می‌تواند به مرطوب کردن بافت‌های خشک و تحریک شده در مجرای بینی و گلو کمک کند و تحریک گلودرد و سرفه را کاهش دهد. آب داغ را در یک کاسه بریزید. یک حوله را روی سرتان قرار دهید و سرتان را به مدت 2 تا 3 دقیقه روی کاسه بگیرید و بخار را استنشاق کنید. مراقب باشید که بخار صورتتان را نسوزاند. همچنین می‌توانید در حین حمام کردن، دوش آب گرم بگیرید و بخار آن را تنفس کنید. اگر به دوش نیاز ندارید، در حمام را ببندید، آب گرم را باز کنید و اجازه دهید بخار ایجاد شود. سپس در هوای مرطوب حمام، نفس عمیق بکشید.

گیاهان

بسیاری از گیاهان دارای خواص ضد التهابی هستند که به کاهش تورم گلو کمک می‌کنند. گیاهان همچنین مملو از آنتی‌اکسیدان هستند که در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش دارند. گیاهانی که برای درمان سرفه خشک استفاده می‌شوند عبارتند از:

• آویشن
• نعناع فلفلی
• ریشه شیرین‌بیان
• ریشه گل ختمی
• زنجبیل

شما می‌توانید گیاهان را با دم کردن آن‌ها به شکل چای یا اضافه کردن به رژیم غذایی خود مصرف کنید. 

بروملین

بروملین، آنزیمی است که در آناناس یافت می‌شود و دارای خواص ضد التهابی قوی است که به کاهش بافت‌های متورم و تحریک شده گلو کمک کند. بروملین همچنین به تجزیه مخاط کمک می‌کند. می‌توانید مقدار کمی بروملین را با مصرف یک لیوان آب آناناس دریافت کنید، اما مکمل‌های بروملین نیز وجود دارند. 

ویتامین‌ها

ویتامین‌ها ترکیبات آلی هستند که بدن برای عملکرد صحیح به آن‌ها نیاز دارد. ویتامین C نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد.

پروبیوتیک‌ها

پروبیوتیک‌ها باکتری‌های سالمی هستند که به شکل مکمل مصرف می‌شوند و می‌توانند باکتری‌های روده را بهبود ببخشند. آن‌ها به طور مستقیم به تسکین سرفه کمک نمی‌کنند، اما تعادل سالم باکتری‌ها، روده را سالم نگه می‌دارد و سیستم ایمنی را تقویت می‌کند تا بتوانید با عفونت مبارزه کنید.

رژیم غذایی

ممکن است فکر کنید که غذا فقط معده یا سیستم گوارشی را تحریک می‌کند، اما برخی از غذاها می‌توانند علت سرفه خشک باشند و آلرژی را تحریک کنند. اگر بعد از خوردن نوع خاصی از غذا دچار سرفه خشک شدید، برای مدتی از خوردن این غذا خودداری کنید تا ببینید سرفه متوقف می‌شود یا نه.

رفلاکس اسید نیز می‌تواند باعث سرفه خشک شود. غذاهای پرچرب و غذاهای اسیدی مانند گوجه‌فرنگی علت رفلاکس اسید هستند. شکلات، کافئین و غذاهای تند نیز می‌توانند علائم رفلاکس اسید مانند سرفه خشک را بدتر کنند.

از عوامل تحریک‌کننده در محیط دوری کنید

هنگامی که محرک‌ها وارد سیستم تنفسی می‌شوند، می‌توانند رفلکس سرفه را تحریک کنند و روند بهبودی را کاهش دهند. محرک‌های رایج سرفه خشک حساسیتی عبارتند از: دود، گرده یا عطر. برای درمان سرفه خشک حساسیتی این اقدامات را در نظر بگیرید:

• از دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید: تصفیه‌کننده‌های هوا به پاکسازی هوا از مواد حساسیت‌زا و محرک مانند گرد و غبار، گرده گل و شوره حیوانات کمک می‌کنند.
• مرطوب‌کننده خنک‌کننده: هوای خشک بیرون یا داخل خانه می‌تواند سرفه را تحریک کند. هوای گرم نیز برای سرفه تحریک‌کننده است. یک مرطوب‌کننده هوا استفاده کنید تا به مرطوب شدن محیط و مرطوب نگه داشتن مجاری بینی شما کمک کند.
• دود را از بین ببرید: دود سیگار، یا آلودگی هوا می‌تواند گلوی شما را تحریک و سرفه خشک را تشدید کند. از این عوامل بپرهیزید.

آیا می‌توان از سرفه خشک حساسیتی جلوگیری کرد؟

با رعایت موارد زیر می‌توانید احتمال ابتلا به سرفه خشک حساسیتی را کاهش دهید:

• اجتناب از محرک‌ها و آلرژن‌ها مانند مواد شیمیایی، کپک‌ها و عطرها
• شستن مکرر دست‌ها برای جلوگیری از بیماری‌های تنفسی
• ترک سیگار و دوری از دود دست دوم

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر هنگام سرفه علائم جدی را تجربه کردید، باید به پزشک مراجعه کنید:

• سرفه کردن خون
• مشکل در تنفس یا تنگی نفس
• خستگی مفرط
• تب و لرز
• درد ناگهانی و بدون دلیل قفسه سینه
• خس‌خس سینه

سئوالات متداول درباره سرفه خشک حساسیتی

در ادامه با برخی از سئوالات متداول درباره سرفه خشک حساسیتی آشنا می‌شوید:

آیا سرفه خشک جدی است؟

به ندرت، سرفه خشک نشان‌دهنده یک مشکل جدی است. اما اگر در مورد سرفه نگرانی دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.

چرا هنگام سرفه سینه‌ام درد می‌کند؟

بسیاری از افراد در صورت داشتن سرفه خشک، احساس سفتی قفسه سینه دارند. اگر سرفه شدید یا سرفه‌ای دارید که بیش از سه هفته طول کشیده، این شرایط می‌تواند ریه‌ها یا ماهیچه‌های سینه شما را تحت فشار قرار دهد. ممکن است در اثر سرفه، دچار درد قفسه سینه شوید. 

اگر عضلات قفسه سینه شما به دلیل سرفه درد می‌کنند، مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن، یا ایبوپروفن ممکن است موثر باشند.

خلاصه

سرفه خشک، سرفه‌ای است که مخاط تولید نمی‌کند. هنگامی که راه‌های هوایی یا ریه‌ها ملتهب است، احساس گزگز و تحریک‌پذیری باعث سرفه می‌شود. علل شایع آن عبارتند از آلرژی، آسم، ریفلاکس اسید و برونشیت. درمان سرفه خشک شامل داروهای سرکوب‌کننده سرفه بدون نسخه می‌شود و درمان سرفه خشک در خانه نیز از طریق راه‌هایی مانند مصرف پروبیوتیک‌ها و ویتامین‌هایی مانند ویتامین سی امکان‌پذیر است.