وسواسی‌ها خواندن این مطلب را از دست ندهند/ نقش ژنتیک و ورارث در وسواس

شایان آتابای، متخصص روانشناسی سلامت و روانشناس بالینی در رابطه با اختلال وسواس، دسته بندی و چگونگی درمان این نوع بیماری گفت: اسم دقیق اختلال وسواس(OCD)، اختلال وسواسی جبری است که وجود وسواس‌های فکری یا عملی مکرر و شدید در فرد بوده و باعث رنج و مشکلات بزرگی برای فرد و اطرافیانش می‌شود.

وی ادامه داد: اختلال وسواس به دو بخش وسواس فکری و وسواس عملی تقسیم می‌شود، اما این دو مقوله به طور کامل از یکدیگر جدا نیستند. در حقیقت بسیاری از وسواس‌های عملی به دلیل بروز و ایجاد وسواس فکری است که شخص برای برطرف کردن و کنترل کردن اضطراب ناشی از فکرهای وسواسی به رفتارهای وسواسی اعم از مرتب کردن و مسائلی که بتواند اضطراب را کاهش دهد، روی می‌آورد.

آتابای مطرح کرد: وسواس فکری یعنی احساس اندیشه یا داشتن حسی تکراری و مزاحم که ذهن فرد را مشغول خود کرده و مانع تفکر او نسبت به موضوعات دیگر می‌شود، وسواس عملی نوعی رفتار اجباری نظیر شمارش، بررسی یا چک کردن مجدد گفته می‌شود.

نشانه‌ها و علائم وسواس فکری

متخصص روانشناسی سلامت اذعان کرد: افرادی که مبتلا به اختلال فکری هستند علائمی اعم از چک کردن مجدد، جست‌جو، شمارش مجدد، توجه به تقارن و یا کسانی که در مورد آلودگی یا بیماری‌های جسمانی یا سایر مسائل مشکلاتی دارند همه در زیر شاخه وسواس‌های فکری قرار می‌گیرند. اما اکثر افراد این علائم را تحت عنوان وسواس عملی می‌بینند.

وی افزود: مورد بعدی اختلالی است که به عنوان شخصیت وسواسی شناخته می‌شود، به دلیل دقت انتقادگری و فشار برای انجام کارها به شکل درست و افراطی بوده که یک مقدار از اختلال وسواس جدا در نظر گرفته می‌شود؛ به نوعی یک نظم، ترتیب از یک عمل خاصی که برای خودشان است، معتقدند برای بقیه افراد نیز به کار ببرند.

علائم وسواس

آتابای اظهار داشت: اختلال وسواس علائم واضحی دارد که اعضای خانواده می‌توانند متوجه بروز این اختلال در فرد شوند اما در اوایل مشاهده علائم ممکن است با کلماتی اعم از حساس یا تمیز بودن کار را توجیه کنند اما به مرور زمان این حساس بودن یا تمیز بودن شدت پیدا کرده و در زندگی روزمره فرد آشکار می‌شود. همچنین از عوارض این نوع اختلال می‌توان به آزار و اذیت کردن افراد دیگر اشاره داشت.

روش‌های درمان وسواس

روانشناس بالینی در ادامه گفت: در حال حاضر روش‌های درمانی روی درمان بیماری یا اختلال است، مانند اکثر اختلال‌های روانی دو دسته دارو اعم از دارو درمانی و روان درمانی وجود دارد. دارو درمانی یک نیاز برای بیماران وسواسی است، همچنین اکثر داروهایی که برای بیماری افسردگی به خصوص بازدارنده‌های انتخاب به کار می‌رود روی بیماری وسواس هم نتیجه می‌گذارد. یکی از مشکلاتی بیماران وسواس این است که به خاطر این اختلال و نگرانی‌هایی که دارند ممکن است روند درمان دارویی را به طور کامل انجام ندهند، گاهی اوقات خود مصرف دارو یک نوع اشتغال ذهنی ایجاد کند، بنابراین درگیری اطرافیان و خانواده برای هدایت فرد بیمار اهمیت بسیاری دارد.

وی افزود: امروزه روان درمانی برای بیماری وسواس به صورت کامل مؤثر است، درمان شناختی رفتاری (CBT) نشان داده می‌تواند برای درمان اختلال وسواس موفق عمل کند. در این روش درمانی از روش‌هایی اعم از حساسیت زدایی استفاده شده و به تدریج از حساسیت فرد نسبت به عوامل کم خواهد شد. نوع دیگر از روان درمانی مواجهه و ممانعت از پاسخ است که به طور معمول فرد وسواسی در شرایطی که از نظرش نامطلوب باشد مانند کثیفی قرار می‌دهند و فرد را از تمیز کردن آن محیط منع می‌کنند؛ همچنین برای درمان اختلال وسواس رویکردهای درمانی مانند روش تحلیلی مؤثرتر است.

منبع: مهر