کیفیت خواب در بارداری، شب بیداری!

بارداری یکی از مهم ترین دوره های زندگی هر زنی است، چرا که او موجودی را در وجودش دارد که باید آن را سالم به این دنیا بیاورد و قطعا برای او امیدها و آرزوهای زیادی نیز دارد اما تحمل ۹ ماه بارداری کار آسانی نیست و قطعا مشکلاتی برای خانم های باردار ایجاد می کند که یکی از آنها بی خوابی است.

چه سنی ، بهترین سن برای بارداری یک خانم است؟

همان طور که می دانید یکی از دلایل مهم برای ازدواج فرزندآوری و بزرگ کردن فرزندان است و از آن طرف یکی از مراحل زندگی هر خانمی بارداری او است. به همین علت بهتر است خانم های متاهل قبل از اینکه سنشان بالا برود، سعی کنند فرزند خود را به دنیا بیاورند و بهترین زمان برای فرزندآوری بین ۲۰ تا ۳۸ سالگی است. این را هم باید بگویم که دوران بارداری فراز و نشیب های خود را دارد و باعث ایجاد اختلال های مختلفی در خانم های باردار می شود؛ از افسردگی و فشار خون گرفته تا بی خوابی ها و معده درد. به همین دلیل یک خانم باردار باید حتما شیوه زندگی خود را تغییر دهد و بهداشت خواب و تغذیه خود را متناسب با وضعیتی که دارد ، قرار بدهد.

درد دوران بارداری و بی خوابی ، چراخانم های باردار ، در زمان بارداری احساس خستگی دارند؟

احساس خستگی یکی از شایع ترین شکایت های خانم های باردار در ۳ماهه نخست و پایانی بارداری است، با این حال آگاهی از برخی موارد کلیدی و رعایت نکاتی ساده می تواند به بهبود خواب خانم های باردار کمک شایانی کند. احساس خستگی و کوفتگی در ۳ ماهه نخست بارداری حالتی است که تقریبا برای بسیاری از خانم های باردار ایجاد می شود. از آن گذشته باید حالت تهوع هفته اول و دوم بارداری را نیز مورد توجه قرار داد که تاثیر بسزایی بر تشدید خستگی عمومی بدن دارد.

یک خانم باردار بهتر است چند ساعت در روز استراحت کند؟

به طور کلی دو جنبه اساسی در خواب از اهمیت برخوردار است . میزان و کیفیت آن . بارداری نه تنها میزان ساعاتی که زن به طور طبیعی می خوابد را دستخوش تغییرات اساسی می کند، بلکه بر کیفیت آن نیز تاثیر می گذارد.همزمان با تغییر فیزیولوژیکی بدن خانم باردار، خوابیدن و برخاستن برای او سخت تر از قبل می شود. با این حال توصیه می شود یک خانم باردار در طول بارداری روزانه حداقل ۸ ساعت در بستر بخوابد تا حداقل ۷ ساعت از آن را بتوان خواب مفید به حساب آورد. نداشتن خواب کافی تبعات زیادی برای خانم باردار دارد به طوری که متخصصان زنان و زایمان احساس خستگی مزمن در طول روز، بی قراری و ناآرامی و ناتوانی در برقراری ارتباط مناسب با اطرافیان را از جمله آثار منفی نداشتن خواب مناسب و باکیفیت در طول بارداری دانست.

آیا هورمون پروژسترون در بی خوابی خانم های باردار اهمیتی دارد؟

پروژسترون هورمونی است که در زنان، مردان و کودکان به میزان های متفاوت وجود دارد و از آن به عنوان یکی از حیاتی ترین هورمون های بدن یاد می کنند. جالب است بدانید ارتباط چشمگیر میان میزان این هورمون و خستگی در افراد به ویژه خانم های باردار وجود دارد. با این حال تنها این هورمونها و از همه مهم تر پروژسترون نیست که با خستگی خانم باردار در ارتباط هستند. به جز تغییرات هورمونی، تغییرات فیزیولوژیکی مثل بزرگ تر شدن رحم و رشد جنین نیز در خستگی هر چه بیشتر تاثیر گذار است. وقتی به این عوامل مواردی مثل افزایش وزن و انباشت توده های مایع درون بدن را اضافه می کنیم تقریبا به دلایلی قطعی در خصوص علت خستگی مزمن خانم های باردار دست می یابیم. این تغییرات به معنای آن هستند که بدن به شدت و سختی زیادی در حال فعالیت است و همزمان نیز که جفت شکل می گیرد تا جنین در رحم به خوبی از آن تغذیه شود، جریان خود در بدن خانم باردار نیز افزایش چشمگیری می یابد. همچنین نباید فراموش کنید در این وضعیت قلب نیز با شدت بیشتری می تپد، اما باز هم می توان عوامل دیگری را برای خستگی مزمن در دوران بارداری در نظر گرفت و آن عوامل احساسی و عاطفی است. خانمی که برای ۹ ماه باردار است در واقع نه تنها هیجان همیشگی دارد، بلکه همواره در حال انتظار کشیدن است. در همین حال به روزها و هفته های آینده فکر می کند که باید پس از به دنیا آوردن نوزاد، برای او مادری کند و کنار همسر، به بزرگ کردن و تربیت او مشغول شود. این تفکرات موجی از نگرانی و اضطراب پنهان را نیز به دنبال دارد. در عین حال خانم باردار به روزهای باقی مانده تا وضع حمل هم فکر می کند. او باید نوزاد را سالم به دنیا بیاورد. همین فکر و خیالها فشار روانی زیادی به او وارد می کند که در نتیجه خستگی بیشتری را متحمل می شود.

کم ابی بدن در زمان بارداری و بی خوابی ، خیلی از خانم های باردار از کم آب شدن بدنشان هراس دارند. به همین دلیل مصرف نوشیدنی را زیاد می کنند. این روش چقدر درست است؟

در ۳ ماه نخست بارداری، هورمونهایی که روانه مثانه می شوند به نوعی تنبل می شوند که در نتیجه آن ، تولید ادرار افزایش می یابد. چنین تغییری در عملکرد هورمون ها می تواند خانم باردار را برای برخاستن از خواب و رفتن به دستشویی تحریک کند. این اتفاق در طول یک شب برای بارهای متوالی روی خواهد داد، فرایندی که کاملا طبیعی است. با این حال برای کاهش تعداد دفعات آن ، می توان کارهای ساده ای انجام داد. مصرف کمتر مایعات در بعد از ظهر یکی از این راه هاست. هر چند توصیه می شود این کاهش مصرف به کل روز تعمیم داده نشود و تنها به غروب و شب هنگام مربوط شود، در غیر این صورت ممکن است بدن خانم باردار دچار کم آبی شود. از آن گذشته کم آب شدن بدن می تواند به بروز ناراحتی های معده و روده منجر شود که مهمترین آنها بروز مشکلاتی در فرایند هضم هرچه بهتر غذاست.

حالت تهوع داشتن چقدر در بروز بی خوابی موثر است؟

اتفاقا یکی از عوامل مهمی که به اختلال خواب در خانم باردار منجر می شود حالت تهوع است که احتمال بروز آن در هر موقعی از روز، حتى شب نیز ممکن است. با هر بار برخاستن از خواب که ناشی از این حالت باشد، چرخه خواب خانم باردار به هم می خورد و در نتیجه در طول روز خستگی شدید به خوبی احساس می شود. خوردن غلات در صبح و پیش از برخاستن از تختخواب یکی از راههای ساده اما تاثیر گذار در بسیاری از خانم ها برای جلوگیری از تهوع است. تحقیقات پزشکی نشان می دهد برای افزایش سطح سوخت و ساز بدن، خانم باردار حین خواب ممکن است احساس گرما یا سرما کند که این عامل هم به نوعی در تحریک او برای رفتن به دستشویی معمولی یا فرنگی موثر است.

بسیاری از خانم ها از سوزش سر معده شکایت دارند و این موضوع را عاملی برای کم خواب شدنشان می دانند. لطفا در این باره توضیح دهید؟

سوزش معده یکی دیگر از عواملی است که موجب می شود خانم های باردار نتوانند در شب خواب راحتی را تجربه کنند. همزمان با ادامه بارداری و بزرگ تر شدن تدریجی رحم، فشار وارد آمده بر معده افزایش می یابد که در نتیجه آن مایعات سوزناک بیشتری از این ناحیه تحت فشار قرار می گیرد و راهی مری می شود. برای خانم های بارداری که از این عارضه رنج می برند، خوابیدن به پهلو در حالی که زانوها تاحدی جمع شده اند بهترین شیوه استراحت کردن است. همچنین برخی خانم ها برای جلوگیری از پیشروی اسیده معده به سوی دهان چند بالش زیر سر می گذارند یا در صورت امکان قسمت متحرک تخت در زیر سر را کمی بالا می آورند.

نحوه صحیح خوابیدن در دوران بارداری

بسیاری از مطالعات پزشکی نشان می دهد خانم های باردار در مقایسه با زمانی که باردار نیستند آنچه را که در خواب می بینند بهتر به یاد می آورند که این حالت میتواند نشان از دفعات بیشتر پریدن از خواب در دوران بارداری به ویژه در ۳ ماهه نخست و پایانی بارداری باشد. همزمان با بزرگ تر شدن جنین و متورم شدن شکم، خوابیدن برای خانم باردار مشکل تر از هر زمان دیگری می شود. در این شرایط تلاش می کند در هر وضعیت ممکن اندکی بخوابد! خانم باردار در چنین وضعیت تقلای شدیدی می کند تا بهترین حالت بدن برای خواب راحت را پیدا کند. با این حال خوابیدن به پشت هیچ وجه توصیه نمی شود زیرا در روزهای پایانی بارداری، وزن جنین به میزان قابل توجهی افزایش یافته که در صورت خوابیدن به پشت به ستون فقرات، نخاع و رگ های اصلی حامل خون به اندامهای تحتانی و قلب فشار زیادی وارد می شود. بنیاد ملی خواب به خانم ها در هفته های پایانی بارداری توصیه می کند به پهلوی چپ بخوابند که در این صورت جریان خون افزایش یافته و در نتیجه رسیدن مواد مغذی و سازنده به جنین به راحتی انجام می گیرد. همچنین بهتر است بالشی بین دو زانو و یکی هم زیر شکم گذاشته شود.