سرطان دهانه رحم، علت و درمان چیست؟
سرطان دهانه رحم نوعی سرطان است که از دهانه رحم شروع می‌شود. دهانه رحم یک استوانه توخالی است که قسمت تحتانی رحم یک زن را به واژن متصل می‌کند.
هر آنچه در مورد سرطان دهانه رحم باید بدانید:
- علائم
- علل
- رفتار
- مراحل
- تست
- عوامل خطر
- پیش‌بینی
- عمل جراحی
- جلوگیری
- آمار
- بارداری
- مراجعه به پزشک
سرطان دهانه رحم چیست؟
سرطان دهانه رحم، نوعی سرطان است که از دهانه رحم شروع می‌شود. دهانه رحم یک استوانه توخالی است که قسمت تحتانی رحم یک زن را به واژن متصل می‌کند. بیشتر سرطان‌های دهانه رحم از سلول‌های سطح دهانه رحم شروع می‌شود.
این سرطان، یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در میان زنان آمریکایی بود، اما این موضوع از زمان افزایش آزمایشات غربالگری، تغییر کرد.
علائم سرطان دهانه رحم
بسیاری از زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم متوجه این بیماری نمی‌شوند زیرا معمولا تا مراحل آخر علائمی ایجاد نمی‌کند. وقتی هم علائم ظاهر می‌شوند، به راحتی با شرایط شایع مانند قاعدگی و عفونت‌های دستگاه ادراری (UTI) اشتباه گرفته می‌شوند.
علائم معمول سرطان دهانه رحم عبارتند از:
- خونریزی غیرمعمول، مانند بین دوره‌های قاعدگی، بعد از رابطه جنسی، یا پس از یائسگی
- ترشحات واژن که بویی متفاوت از حد معمول دارند
- درد در لگن
- نیاز به دفع ادرار بیشتر
- درد در هنگام ادرار کردن
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
سرطان دهانه رحم این موارد را باعث می‌شود
بیشتر موارد سرطان دهانه رحم، ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی مقاربتی (HPV) است. این همان ویروسی است که باعث زگیل تناسلی می‌شود.
حدود 100 نوع مختلف HPV وجود دارد، اما فقط انواع خاصی از آن باعث سرطان دهانه رحم می‌شوند (مانند دو نوع HPV-16 و HPV-18)
آلوده شدن به HPV سرطان‌زا به این معنی نیست که به سرطان دهانه رحم مبتلا خواهید شد. سیستم ایمنی بدن شما اکثر عفونت‌های HPV را طی دو سال از بین می‌برد.
HPV همچنین می‌تواند سایر سرطان‌ها را در زنان و مردان ایجاد کند. این سرطان‌ها عبارتند از:
- سرطان ولوو
- سرطان واژن
- سرطان آلت تناسلی مرد
- سرطان مقعد
- سرطان رکتوم
- سرطان حنجره
HPV یک عفونت بسیار شایع است.
درمان سرطان دهانه رحم
اگر زود متوجه این نوع سرطان شوید، قابل درمان است. چهار درمان اصلی عبارتند از:
- عمل جراحی
- پرتودرمانی
- شیمی‌درمانی
- درمان هدفمند
بعضی اوقات این روش‌های درمانی با هم ترکیب می‌شوند تا موثرتر باشند.
-
عمل جراحی
هدف از جراحی، حذف سرطان است. گاهی اوقات پزشک می‌تواند فقط ناحیه گردن رحم را که شامل سلول‌های سرطانی است بردارد. برای سرطانی که شیوع بیشتری دارد، ممکن است جراحی شامل برداشتن دهانه رحم و سایر اندام‌های لگن باشد.
-
پرتودرمانی
تابش با استفاده از پرتوهای اشعه ایکس، سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد.
-
شیمی‌درمانی
در شیمی‌درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی در بدن استفاده می‌شود. پزشکان این روش درمانی را به صورت دوره‌ای انجام می‌دهند. برای مدتی شیمی‌درمانی خواهید شد، پس از آن درمان متوقف می‌شود تا به بدنتان فرصت دهید تا بهبود یابد.
-
درمان هدفمند
Bevacizumab یا Avastin داروی جدیدتری است که با روشی متفاوت از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی عمل می‌کند. این دارو مانع رشد رگ‌های خونی جدید می‌شود که به رشد و بقای سرطان کمک می‌کنند. این دارو همراه با شیمی‌درمانی تجویز می‌شود.
مراحل سرطان دهانه رحم
بعد از تشخیص، پزشک بررسی می‌کند که سرطان تا چه سطحی گسترش پیدا کرده است. مرحله‌بندی سرطان به پزشک کمک می‌کند تا درمان مناسب را بیابد.
سرطان دهانه رحم چهار مرحله دارد:
-
مرحله 1:
نواحی سرطانی، کوچک است. ممکن است به غدد لنفاوی گسترش یافته باشد، اما به سایر قسمت‌های بدن سرایت نکرده است.
-
مرحله 2:
نواحی سرطانی، بزرگ‌تر است. ممکن است به خارج از رحم و گردن رحم یا به غدد لنفاوی گسترش یافته باشد، اما هنوز به قسمت‌های دیگر بدن نرسیده است.
-
مرحله 3:
سرطان به قسمت تحتانی واژن یا لگن گسترش یافته است. ممکن است باعث انسداد مجاری ادرار شود، اما به سایر قسمت‌های بدن سرایت نکرده است.
-
مرحله 4:
سرطان ممکن است در خارج از لگن به اندام‌هایی مانند ریه‌ها، استخوان‌ها یا کبد شما گسترش یابد.
آزمایش سرطان دهانه رحم
پاپ‌اسمیر، آزمایشی است که پزشکان برای تشخیص سرطان دهانه رحم استفاده می‌کنند. برای انجام این آزمایش، پزشک نمونه‌ای از سلول‌ها را از سطح دهانه رحم شما جمع می‌کند، سپس این سلول‌ها به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند تا از نظر تغییرات سرطانی مورد آزمایش قرار بگیرند.
در صورت مشاهده این تغییرات، پزشک ممکن است کولپوسکوپی را پیشنهاد کند که در آن پزشک نمونه‌برداری از سلول‌های دهانه رحم را آغاز می‌کند.
گروه‌بندی سنی غربالگری پاپ‌اسمیر
برنامه غربالگری زیر برای زنان توصیه می‌شود:
سنین 21 تا 29 سالگی:
هر سه سال یک بار، آزمایش پاپ‌اسمیر انجام دهید.
سنین 30 تا 65 سالگی
هر سه سال یک بار تست پاپ‌اسمیر انجام دهید، هر پنج سال یک بار آزمایش HPV با خطر بالا (hrHPV) انجام دهید یا هر پنج سال یک بار، یک آزمایش تست پاپ‌اسمیر به همراه آزمایش hrHPV انجام دهید.
عوامل خطر سرطان دهانه رحم
عواملی که می‌توانند خطر را افزایش دهند عبارتند از:
- ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)
- کلامیدیا
- سیگار کشیدن
- چاقی
- سابقه خانوادگی سرطان دهانه رحم
- یک رژیم غذایی کم‌میوه و سبزیجات
- مصرف قرص‌های ضد بارداری
- داشتن سه بارداری کامل
- بارداری در کمتر از سن 17 سال
اگر یک یا چند مورد از این عوامل را داشته باشید، به این معنی نیست که شما به سرطان دهانه رحم مبتلا خواهید شد. بیاموزید که خطر ابتلا به این نوع سرطان را کاهش دهید.
جراحی سرطان دهانه رحم
چندین نوع مختلف جراحی، سرطان دهانه رحم را درمان می‌کند. اینکه پزشک کدام را توصیه می‌کند به میزان گسترش سرطان بستگی دارد.
- فریز کردن، سلول‌های سرطانی را منجمد می‌کند.
- جراحی لیزر، سلول‌های غیر طبیعی را با پرتو لیزر می‌سوزاند.
- در Conization با استفاده از چاقوی جراحی، لیزر یا سیم نازکی که توسط برق گرم می‌شود، بخشی از دهانه رحم به شکل مخروط از بین می‌رود.
- هیسترکتومی، کل رحم و دهانه رحم را از بین می‌برد. وقتی قسمت بالای واژن نیز برداشته شود، به آن هیسترکتومی رادیکال گفته می‌شود.
- تراکلکتومی، دهانه رحم و قسمت بالای واژن را از بین می‌برد، اما رحم را در جای خود قرار می‌دهد تا در آینده بتوانید بچه‌دار شوید.
پیشگیری از سرطان دهانه رحم
یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم، غربالگری منظم با آزمایش پاپ‌اسمیر یا آزمایش hrHPV است.
عفونت HPV باعث بیشتر موارد سرطان دهانه رحم است. با واکسن‌های Gardasil و Cervarix می‌توان از عفونت پیشگیری کرد. واکسیناسیون قبل از اینکه شخص از نظر جنسی فعال شوید، بیشترین تاثیر را دارد. هم دختران و هم پسران می‌توانند علیه HPV واکسینه شوند.
چند روش دیگر وجود دارد که می‌توانید خطر HPV و سرطان دهانه رحم را کاهش دهید:
رابطه جنسی سالم داشته باشید.
همیشه هنگام رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی از کاندوم استفاده کنید.
آمار سرطان دهانه رحم
انجمن سرطان آمریکا تخمین زده است که در سال ۲۰۱۹، تقریبا ۱۳ هزار و ۱۷۰ زن آمریکایی مبتلا به سرطان دهانه رحم تشخیص داده شدند و چهار هزار و ۲۵۰ نفر بر اثر این بیماری فوت کردند. بیشتر موارد در زنان بین ۳۵ تا ۴۴ سال تشخیص داده شد.
زنان اسپانیایی، بیشترین گروه قومی مبتلا به سرطان دهانه رحم در ایالات متحده هستند. سرخپوستان آمریکا و بومیان آلاسکا کمترین نرخ را در این زمینه دارند.
طی سال‌ها میزان مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم کاهش یافته است. از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۶ میلادی، تعداد مرگ و میرها ۲.۳ در هر صد هزار زن در سال بود.
سرطان دهانه رحم و بارداری
در دوران بارداری، تشخیص سرطان دهانه رحم نادر است، اما ممکن است اتفاق بیفتد. بیشتر سرطان‌های یافت شده در دوران بارداری، در مراحل اولیه کشف می‌شوند.
درمان سرطان در دوران بارداری می‌تواند پیچیده باشد.
اگر سرطان در مرحله بسیار اولیه باشد، ممکن است قبل از شروع درمان صبر کنید تا زایمان انجام شود. برای سرطان پیشرفته‌تر که در درمان به هیسترکتومی یا پرتودرمانی نیاز دارد، شما باید در مورد ادامه بارداری تصمیم بگیرید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن شرایط زیر، به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی غیر طبیعی بین دوره‌های قاعدگی
- قاعدگی نامنظم یا حدودا دو برابر شدن روزهای قاعدگی برای سه ماه متوالی. برای مثال در صورتی که روزهای خونریزی قاعدگی معمولا شش روز بوده، اما در سه ماه اخیر بین 9 تا 12 روز طول کشیده است.
- خونریزی شدید واژینال که باعث شود یک یا دو نوار بهداشتی یا تامپون در عرض یک تا دو ساعت آغشته شود.
- در صورت دفع لخته‌های خون از واژن.
- خونریزی غیر منتظره پس از دوش واژینال یا رابطه جنسی.
- درد هنگام رابطه جنسی.
- ترشحات غیر عادی واژن که با مخاط یا خون نیز همراه باشد.
اگر علائم این بیماری را دارید، با پزشکان متخصص کلینیک نی نی بان تماس بگیرید.
منبع:
healthline
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼