رابطه مادر و پسر، تربیت در هنگام شاغل بودن

در این آموزش روانشناسی به بررسی برخی ابعاد رابطه مادر و پسر خواهیم پرداخت. اکثرا می‌توان گفت طی سه نسل گذشته مادران با دریافت کمترین حمایت به تربیت فرزند خود پرداخته‌اند. در برخی موارد بستگان نزدیک غالبا برای آنها وجود خارجی نداشته و یا اکثر شوهران آنها برای کارکردن ، بیشتر وقت خود را دور از خانه سپری کرده‌اند. در برخی موارد زنان هنگام جدایی از سمت همسر خود طرد شده و به تنهایی زندگی کرده‌اند. به همین خاطر شاغل بودن مادران در چنین شرایطی امری اجتناب ناپذیر است. همانطور که مشهود است هر روز بر تعداد مادران شاغل افزوده می‌شود. برخی از بچه‌ها کودکی خود را در خانه‌هایی بسر برده اند که فقط مادر در آن حضور داشته است.

بسیاری از مادران با توجه به حمایت های اندکی که دریافت کرده‌اند مجبورند برای تعادل در زندگی و تربیت فرزندان سالم سخت کار کنند. کارهایی بعضا بسیار سخت و دلاورانه. با این وجود حقیقتی نیز وجود دارد که اکثر جوانان بزهکار توسط مادران تنها بزرگ شده‌اند.

نکات بسیار مهمی در تربیت فرزند و رابطه مادر و پسر مشهود است. به عنوان مثال همانطور که فرزندان به پیوند با اقوام خویش نیازمندند مادران نیز به چنین پیوندهایی نیاز دارند. می‌توانیم تصویری خوب از یک رابطه مادر و پسر تجسم کنیم که منجر به نوعی شکوفایی میگردد. درواقع می‌توان گفت حمایت‌های عاطفی، اجتماعی، جسمی همواره باید از چهار منبع زیر در اختیار مادران گذاشته شود:

مادران از چه طریق حمایت شوند؟

- وجود همسری که او نیز همچون مادر خانواده، به فرزند دلبستگی داشته باشد

- یک گروه از اقوام و دوستان نزدیک که مادر با آنها در ارتباط باشد

- یک جامعه گسترده که از اهداف و ارزش‌های مادری دفاع کند

- یک محیط کاری مطلوب که در رابطه با مسائل مربوط به مادران دارای انعطاف لازم باشد.

رمز اصلی ایجاد رابطه سالم بین مادر و پسر

یکی از ابعاد مهم رابطه مادر و فرزند ، ارتباط مادر با فرزند پسر است. بر خلاف تصور برخی، مادر در تربیت فرزند پسر نقش بسیار مهم و اساسی دارد. یک مادر در تمام طول زندگی پسر خود باید از حمایت‌هایی که بیان شد برخوردار شود. وقتی با یک نکته سنجی دقیق به رابطه مادر و پسر بنگریم ملاحظه می‌کنیم که "حمایت" رمز اصلی ایجاد روابط سالم بین آن دو است. در این شرایط فرزند در دوره رشد خود احساس می‌کند مورد مهر و محبت بوده و شایستگی دریافت آن را دارد. این گونه مادرها اجازه خواهند داد تا فرزندشان در زمان مناسب از آنها دور شده تا با تکیه بر پایگاهی امن بتواند "هویت" خود را گسترش دهد.

یک مادر باید در وقت نیاز آمادگی لازم برای یاری رساندن به پسرش در فعالیت ها را داشته باشد. در روابط بین مادر و پسر ، مادر باید حامی فرزندش بوده و در برخی فعالیت‌ها به او کمک کند. فعالیت‌هایی نظیر حضور در جلسات مدرسه تا فراهم سازی محیط ورزشی و… یک مادر قادر خواهد بود فرزندش را از استرس‌های غیر‌ضروری که در اطرافش هست دور نماید.

یک الگوی مناسب در تربیت فرزند و رابطه مادر و پسر

مادر بایستی قادر باشد با کمک اطرافیان، تمام برنامه‌های خود را در قبال فرزندش تحقق بخشد. در واقع مادر با نظاره کردن اطرافیان و تجربه زندگی آنها یک الگوی مناسب برای رشد و پرورش فرزند خود خواهد یافت. او در واقع با ایجاد رابطه با اطرافیان اطلاعاتی در مورد طبیعت و فرهنگ و خلق و خوی پسرها دریافت کرده و پسر خود را بزرگ می‌کند. پس توجه داشته باشید که اطرافیان یک الگوی مناسب در امر تربیت هستند. ارتباط با آنها را فراموش نکنید.

مادر باید در بین دوستان و فامیل افرادی را داشته باشد که بدون هیچ پیش شرطی پسرش را دوست بدارند. این گونه افراد قادر خواهند بود تا در شرایط بحرانی فرزند او را یاری دهند.

یک پسر موقعی می‌تواند اعتماد به نفس بیاموزد که آن را در شخصیت مادر خود ببیند.

یک مادر باید یک الگوی قوی زنانه از خود ساخته باشد. در این شرایط پسرش با مشاهده این الگو یاد می‌گیرد که برای زنان احترام قائل شود. وجود انضباط ، شناخت قانون و بنیه مناسب در پسران باعث می‌شود که آنها حد و مرزهای خود را بشناسند. در رابطه با ایجاد انضباط در کودک میتوانید به مقاله آموزشی "انضباط در روش تربیت دکتر هلاکویی" مراجعه کنید.

تربیت فرزند در هنگام شاغل بودن مادران

شاید در گذشته کار کردن یک نفر کفاف مخارج زندگی را می‌داد ولی اکنون این گونه نیست. امروزه شرایط اقتصادی و یا انتظارات و سبک جدید زندگی، مادران را مجبور به کار کردن بیرون از منزل می‌کند. در بسیاری از موارد مادران شاغل مجاز به استفاده از مرخصی طولانی و سالیانه نیستند. در چنین شرایطی مادر قادر به حفظ پیوند با فرزند خود نخواهد بود. توجه داشته باشید که وجود فشار کاری برای مادر ، اضطراب ، استرس، خستگی و… در سالهای اولیه تولد فرزند و همچنین دوران بارداری، در حالات روحی و خلق و خوی کودک بسیار تاثیر گذار خواهد بود.

برای تغییر دادن چنین شرایطی فرهنگ و قوانین ما نیاز به تغییراتی در رابطه با مادر و پسر دارد. به عنوان مثال لازم است فرهنگمان بیشتر بومی شده و حامی والدین شود. جامعه باید بیشتر توجه و تمرکز خود را معطوف به تربیت و رشد فرزندان کند. ما بیشتر از گذشته نیازمند این هستیم که به تربیت فرزند به عنوان یک رسالت با ارزش بنگریم.

البته توجه به این امر ضروری است که بسیاری از مادران بخاطر بهبود شرایط زندگی و داشتن زندگی بهتر به دنبال اشتغال و کسب درآمد می‌روند. در بعضی خانواده‌ها شاغل بودن مادران امری انکارناپذیر است. آنها در بسیاری از شرایط هم مجبورند. اما باید مراقب بود که از مسئولیت ارزشمند تربیت فرزند و رشد یک انسان سالم هم نباید غافل شد.

تربیت فرزند و ماههای اول تولد

از نظر بسیاری از پزشکان ارتباطی که بین مادر و فرزند برقرار است بسیار تحت تاثیر رابطه آنها در ماههای نخست تولد فرزند است. پس شاغل بودن مادران و بررسی مزایا و معایت آن در زندگی و تربیت فرزند نقش بسزایی دارد.

مادران شاغل و احساس گناه

اکثر مادران شاغل در ارتباط با سپردن فرزند خود به مهد کودکها احساس گناه می‌کنند. این احساس مادران شاغل مانند غباری او را احاطه خواهد کرد. برخی مواقع هم وقتی کودک خود را به منزل می‌برند حالتی فوق‌العاده‌تر از یک مادر دارند. این مساله در رابطه مادر و پسر بسیار مشهود است. به عنوان مثال برای کودک خود بیش از حد معمول اسباب بازی‌ می‌خرند. در چنین شرایطی فرزند بلافاصله شرایط را درک کرده و از چنین موقعیتی سوء استفاده خواهد کرد. او بیش از پیش به مادر خود صدمه وارد می‌کند. اگر ما پالسهایی برای فرزند خود بفرستیم و به طور غیرمستقیم بگوییم که ما گناه‌کاریم و نیاز به تنبیه داریم مطمئنا آنها این کار را خواهند کرد.

در شرایطی که احساس گناه در مادر بوجود می‌آید، فرزند آن را درک کرده و اقتدار مادر از بین میرود. در این شرایط علائق فرزند نسبت به مادر دچار تزلزل شده و تصویر ذهنی او نسبت به مادرش تضعیف می‌گردد.

رهایی از احساس گناه در مادران شاغل

ظاهرا برای رهایی از احساس گناهی که مادر شاغل نسبت به فرزند خود دارد هیچ راه حلی وجود ندارد. مگر اینکه اگر شرایط زندگی به مادر اجازه می‌دهد شغل خود را رها کرده و اهمیت بیشتری نسبت به تربیت فرزند خود قائل شود. اگر چه شاغل بودن مادران امری اجتناب ناپذیر است ولی کنار آمدن با مشکلات اقتصادی راحتتر از کنار آمدن با فرزندی است که کمبودهایی در زندگی خود داشته و یا مراحل رشد و تربیت را بخوبی پشت سر نگذاشته است. ولی اگر مشکلات اجازه نداد و مادر مجبور است که شاغل باشد، کمک گرفتن از خانواده‌ها و اطرافیان در امر نگهداری و تربیت فرزند (پدر و مادر شوهر و یا زن) تا حدودی ممکن است احساس گناه ناشی از شاغل بودن مادران را کاهش دهد.