مصرف دانه چیا در بارداری و دوران شیردهی _ خواص و مضرات آن

مصرف دانه چیا در دوران بارداری و شیردهی اهمیت زیادی در تضمین سلامتی مادر و جنین دارد، به شرطی که در مصرف آن زیادهروی نکنید. فواید تخم چیا عبارت است از کاهش خطر زایمان زودرس، رشد مغز جنین، رشد استخوان جنین و .. مضرات استفاده دانه چیا در بارداری نیز شامل واکنش آلرژیک، اسهال و کاهش قند خون میشود. در ادامه هر آنچه که باید درباره مقدار مصرف مجاز، خواص، مضرات و نحوه مصرف آن بدانید را توضیح خواهیم داد.
دانه چیا در بارداری
دانه چیا از گیاهی به نام Salvia hispanica به دست میآید که از خانواده نعناع بوده و بومی آمریکای مرکزی است. دانه چیا اغلب به عنوان یکی از معجونهای طبیعی لاغری شناخته میشود و محبوبیت زیادی دارد و در انواع غذاها، از وعدههای صبحانه گرفته تا دسرها، استفاده میشود. دانه چیا چندین برابر وزن خود آب جذب کرده و حالتی ژله مانند پیدا میکند. مصرف دانه چیا در بارداری نیز خواص بسیاری دارد که در ادامه ذکر میکنیم اما مراقب باشید که به اندازه مصرف کنید زیرا افراط در استفاده دانه چیا در بارداری عوارضی در پی خواهد داشت.
در جدول زیر، مواد مغذی موجود در یک اونس (۲۸.۳۵ گرم) دانه چیا آورده شده است:
ماده مغذی |
مقدار |
کالری |
138 |
پروتئین |
4.7 گرم |
کربوهیدرات |
11.9 گرم |
فیبر |
9.8 گرم |
چربی کل |
8.7 گرم |
امگا 3 |
5 گرم |
امگا 6 |
1.7 گرم |
دانه چیا برای باردار شدن خوبه؟
دانه چیا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 و فیبر است و مصرف منظم آن به زنان در مدیریت نوسانات هورمونی، تغییرات خلقوخو و تنبلی تخمدان کمک میکند. همچنین، باعث افزایش سطح تستوسترون و بهبود کیفیت تخمکها شده و در نتیجه به تقویت باروری کمک میکند.
خواص دانه چیا در بارداری چیست؟
دانههای چیا میتوانند به دلایل زیر یک افزودنی سالم به رژیم غذایی در دوران بارداری باشند:
- دارای اسیدهای چرب امگا 3 و بهبود رشد مغز جنین: امگا-۳ اسید چرب ضروری است که به کاهش التهاب کمک میکند و میتواند در پیشگیری از بیماری قلبی، دیابت و افسردگی مفید باشد. در دوران بارداری، امگا ۳ اهمیت ویژهای دارد، زیرا به رشد مغز جنین کمک میکند. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد امگا-۳ها همچنین خطر زایمان زودرس را کاهش میدهند.
- کمک به رشد استخوانها و دندانهای جنین: کلسیم در دوران بارداری بسیار مهم است زیرا به رشد استخوانها و دندانهای جنین کمک میکند. هر اونس (حدود دو قاشق غذاخوری) دانه چیا حاوی حدود ۱۷۹ میلیگرم کلسیم است که نزدیک به ۱۸٪ از مقدار توصیهشده روزانه برای زنان باردار (۱۰۰۰ میلیگرم) را تامین میکند.
دریافت کافی کلسیم همچنین ممکن است خطر ابتلا به پرهاکلامپسی را کاهش دهد. پرهاکلامپسی درماننشده میتواند پیامدهای شدید یا مرگبار برای مادر و جنین به همراه داشته باشد.
- سرشار از آنتیاکسیدان و جلوگیری از پرهاکلامپسی: دانههای چیا منبع غنی از مواد مغذی مختلف هستند که برخی از آنها بهعنوان آنتیاکسیدان عمل میکنند. تحقیقات نشان میدهد که کمبود برخی آنتیاکسیدانهایی که در دانه چیا یافت میشود، مانند روی (زینک)، سلنیوم و منگنز، میتواند خطر پرهاکلامپسی و محدودیت رشد جنین را افزایش دهد. این کمبودها همچنین ممکن است در آینده خطر ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی را افزایش دهند. بنابراین مصرف دانه چیا و سایر مواد غذایی سرشار از آنتیاکسیدان میتواند به کاهش این خطرات کمک کند.
هر اونس (حدود دو قاشق غذاخوری) دانه چیا حاوی مواد مغذی زیر است:
- ۹۵ میلیگرم منیزیم (تقریباً ۲۷٪ نیاز روزانه دوران بارداری)
- ۰.۸ میلیگرم منگنز (حدود ۳۹٪ مقدار توصیهشده)
- ۱۵.۶ میکروگرم سلنیوم (۲۶٪ مقدار توصیهشده)
- ۱.۳ میلیگرم روی (حدود ۱۲٪ مقدار توصیهشده)
- جلوگیری از گرسنگی: دانههای چیا منبع خوبی از پروتئین و فیبر هستند؛ هر اونس آنها حاوی ۴.۷ گرم پروتئین و ۹.۸ گرم فیبر است. همچنین، دانههای چیا مقدار زیادی آب جذب میکنند. این ویژگی، همراه با فیبر و پروتئین بالا، به احساس سیری طولانیمدت کمک میکند. این موضوع بهویژه در دوران بارداری مهم است، زمانی که تهوع و تغییرات هورمونی میتواند باعث افزایش گرسنگی میشود.
- تنظیم قند خون: فیبر و پروتئین موجود در دانه چیا ممکن است به کنترل سطح گلوکز خون کمک کند. این موضوع میتواند در پیشگیری از دیابت بارداری موثر باشد.
- تسکین یبوست: یکی از مشکلات شایع دوران بارداری، یبوست است زیرا تغییرات هورمونی میتوانند باعث اختلالات گوارشی شوند. از سوی دیگر، کاهش فعالیت بدنی و مصرف کم فیبر که معمولاً به دلیل تهوع و استفراغ رخ میدهد، میتواند یبوست را تشدید کند. خاصیت دانه چیا در بارداری این است که به دلیل فیبر بالا میتواند به پیشگیری یا تسکین یبوست کمک کنند.
بهترین زمان مصرف دانه چیا در بارداری
پژوهشها نشان میدهند که مصرف دانه چیا در سه ماه پایانی بارداری و سه ماه اول شیردهی میتواند میزان DHA موجود در شیر مادر را افزایش دهد. DHA برای رشد مغز نوزاد اهمیت فراوانی دارد.
مضرات دانه چیا در بارداری چیست؟
آیا دانه چیا در بارداری ضرر دارد؟ تخم چیا بهطور کلی یک ماده غذایی کمخطر محسوب میشود. با این حال، در صورتی زیادهروی در مصرف آن، ممکن است مشکلاتی ایجاد کند.
- در برخی موارد، مصرف غذاهایی که فیبر بالایی دارند و آب زیادی جذب میکنند مانند دانه چیا، میتواند باعث اسهال یا ناراحتیهای گوارشی شود.
- دانه چیا برای بسیاری از زنان باردار خطری ندارد اما بهتر است پیش از افزودن آن به رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید زیرا اگر از قبل داروهایی برای کنترل قند خون مصرف میکنید، افزودن چیا به رژیم غذایی ممکن است باعث تداخل با دارو شده و موجب کاهش یا افزایش شدید سطح قند خون شود.
- احتمالش کم است که با دانههای چیا دچار خفگی شوید، اما این خطر وجود دارد! اگر برای نخستین بار دانه چیا میخورید، احتمالاً نمیدانید که این دانهها میتوانند ۱۰ برابر وزن خود آب جذب کنند! اگر بهطور ناگهانی یک قاشق چیا بخورید و بلافاصله آب بنوشید، ممکن است دانهها در مری شما شروع به تورم کنند. این وضعیت میتواند بسیار ناراحتکننده باشد، بهویژه اگر به دلیل بارداری با افزایش خلط گلو مواجه باشید.
- احتمال بروز واکنش آلرژیک وجود دارد. علائم آلرژی همیشه به شکلهای شدید مثل تنگی نفس یا تورم گلو ظاهر نمیشوند. گاهی واکنشهای خفیف مانند سوزش یا خارش روی زبان و لبها دیده میشود یا ممکن است دچار ناراحتی معدهای شوید که شبیه تهوع بارداری باشد. اگر پس از مصرف دانه چیا احساس غیرعادی داشتید، آن را متوقف کرده و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنید.
میزان مصرف دانه چیا در بارداری چقدر است؟
مقدار مصرف دانه چیا در بارداری ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری در روز است و معمولاً این میزان مصرف، بیخطر تلقی میشود اما اگر تازه میخواهید فیبر بیشتری وارد رژیم غذاییتان کنید، بهتر است با ۱ قاشق غذاخوری در روز شروع کنید تا مطمئن باشید برای بدنتان مناسب است و عوارضی چون اسهال در بارداری ندارد.
دانه چیا برای پسرزایی
هیچ مدرک علمی برای اثبات اینکه رژیم غذایی خاصی میتواند به پسردار شدن کمک کند، وجود ندارد. با این وجود، دانه چیا سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳، پروتئین، روی، منیزیم و آنتیاکسیدانهایی است که همگی در تقویت کیفیت اسپرم، افزایش تحرک اسپرمها و تنظیم هورمونهای جنسی موثرند.
همچنین، مصرف منظم و متعادل دانه چیا میتواند به تنظیم قند خون و بهبود عملکرد بدن کمک کند که در ایجاد یک محیط مناسب برای لقاح نیز موثر است. گرچه هیچ غذایی بهتنهایی تضمینکننده جنسیت جنین نیست، اما دانه چیا به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم میتواند شرایط را برای افزایش احتمال پسرزایی از طریق بهبود کیفیت اسپرم و تخمک فراهم سازد. در مقاله رژیم غذایی مناسب برای پسر شدن جنین، هر آنچه باید درباره رژیم غذایی پسرزایی بدانید را ذکر کردیم.
دانه چیا در شیردهی
مصرف دانه چیا در دوران شیردهی ممکن است فواید بیشتری داشته باشد!
نقل قول از:
The body needs an extra 450–500 calories each day to produce breast milk. An ounce of chia seeds can contribute 138 calories, while the seeds’ fiber and protein may aid digestion and satiety.
ترجمه:
بدن برای تولید شیر به حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ کالری اضافی در روز نیاز دارد. یک اونس دانه چیا (حدود ۲ قاشق غذاخوری) میتواند حدود ۱۳۸ کالری تامین کند. همچنین فیبر و پروتئین موجود در دانههای چیا ممکن است به هضم بهتر و احساس سیری طولانیتر کمک کنند.
سایر مواد مغذی موجود در دانه چیا مانند کلسیم نیز ممکن است از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود.
دانه چیا را چگونه مصرف کنیم؟
پیشتر درباره نحوه مصرف دانه چیا برای لاغری توضیح داده بودیم. دانههای چیا بهدلیل طعم نسبتاً خنثی و ملایم، بهراحتی میتوانند به هر رژیم غذایی افزوده شوند. میتوانید تخم چیا را به مواد غذایی زیر اضافه کنید و از خواص آن در دوران بارداری و شیردهی بهرهمند شوید:
- غلات صبحانه یا اوتمیل (جوی دوسر پختهشده)
- ماست
- انواع غذاهای برنجی
- خوراکهای گیاهی و سبزیجات پختهشده
این روشها ساده، کاربردی و سالم هستند و به شما کمک میکنند تا از فواید دانه چیا در رژیم روزانه بهرهمند شوید.
کلام آخر
دانههای چیا سرشار از مواد مغذی هستند و مصرف آنها در دوران بارداری و شیردهی ایمن محسوب میشود. اگرچه خطرات بسیار کمی در مصرف آن وجود دارد، اما بهتر است بیش از ۲۸ گرم در روز مصرف نشود. در صورتی که درباره مصرف دانه چیا، سوال یا نگرانیهایی دارید، مشورت با یک پزشک یا متخصص تغذیه توصیه میشود.