علت وزوز گوش و درمان آن

سوال : علت وزوز گوش چیست و چه درمان‌هایی دارد؟

پاسخ : وزوز گوش یا تینیتوس به انگلیسی Tinnitus نامیده می‌شود. این عارضه به معنی شنیدن صدا یا زنگ زدن گوش است. این مشکل بسیار شایع است و از هر ۵ فرد ۱ نفر این اختلال را تجربه کرده است. وزوز خود یک بیماری نیست؛ بلکه نشانه‌ای از یک اختلال مزمن، مانند از دست دادن شنوایی مرتبط با سن، آسیب شنوایی یا اختلال در سیستم گردش خون است.

اگرچه این امر ناخوشایند است، اما معمولا نشانه مشکل مهمی نیست. ممکن است با افزایش سن این مشکل بدتر شود. برای بسیاری از افراد، این امر با درمان بهبود می‌یابد. درمان علت زمینه‌ای مشخص شده گاهی اوقات کمک می‌کند. سایر روش‌های درمان باعث کاهش صدای زنگ یا کاهش توجه به صدای ایجاد شده می‌شوند.

علائم وزوز گوش

وزوز گوش شامل شنیدن صداهای آزاردهنده‌ای است که وجود خارجی ندارند. علائم عبارتند از:

• زنگ زدن
• صدای خرخر و غرش
• صدای باد در گوش و هیس هیس
• کلیک کردن

این صداهای خیالی ممکن است از یک غرش ریز و کم به یک صدای بلند تغییر کند. ممکن است در یک یا هر دو گوش وجود داشته باشد و حتی در فواصل منظم، قطع و وصل شود یا به طور دائمی وجود داشته باشد. در بعضی موارد صدا به قدری بلند است که می تواند در تمرکز کردن یا شنیدن صداهای واقعی تداخل ایجاد کند.

انواع وزوز گوش

دو نوع صدای وزوز گوش یا تینیتوس وجود دارد:

وزوز ذهنی: فقط خود فرد قادر به شنیدن صدای وزوز است. وزوز ذهنی شایع‌ترین نوع وزوز گوش است که می‌تواند به علت اختلال در گوش بیرونی، میانی یا درونی باشد. همچنین می‌تواند به علت مشکلات ناشی از اعصاب شنوایی یا بخشی از مغز که سیگنال‌های عصبی را به صدا تبدیل می‌کند، باشد.
وزوز عینی: علاوه بر بیمار، پزشک گوش و حلق و بینی نیز می‌تواند آن را بشنود. این نوع نادر معمولا ناشی از مشکلات عروقی، انقباضات عضلانی یا اختلالات انتقالی استخوان گوش درونی است.

دقت داشته باشید که این مشکل به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد تاثیر می‌گذارد. میزان تاثیر آن بر زندگی هر فرد متفاوت است. اگر شما دچار این مشکل شدید، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

• خستگی
• استرس
• مشکلات خواب
• مشکل در تمرکز کردن
• مشکلات حافظه
• افسردگی
• اضطراب و تحریک پذیری

درمان این شرایط مرتبط ممکن است، مستقیما بر صدای وزوز تأثیر نگذارد، اما می‌تواند به شما کمک کند تا احساس بهتری داشته باشید.

دلایل وزوز گوش

دلایل زیادی باعث بدتر شدن صدا در گوش یا تینیتوس می‌شود. در بسیاری از موارد، علت دقیق آن هرگز پیدا نشده است.یکی از دلایل شایع صدا در گوش آسیب سلول‌های گوش داخلی است. در این‌صورت فشار امواج صوتی باعث حرکت موهای کوچک و ظریف گوش داخلی می‌شود که باعث انتشار سیگنال الکتریکی از سلول‌های گوش به مغز می‌شود و مغز این سیگنال‌ها را به صدا تبدیل می‌کند.

اگر موهای گوش داخلی خم و یا شکسته شوند، سیگنال‌های الکتریکی تصادفی به مغز فرستاده می‌شود و موجب وزوز و زنگ زدن گوش می‌شود.سایر علل آن عبارتند از دیگر مشکلات گوش، بیماری‌های مزمن و آسیب یا شرایطی که بر روی اعصاب گوش و یا مرکز شنوایی در مغز تأثیر می‌گذارد.

علل شایع وزوز گوش

هر فردی می‌تواند این مشکل را تجربه کند، اما عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند:

• کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن: برای بسیاری از افراد، به دلیل کاهش عملکرد فیبرهای عصبی، شنوایی با افزایش سن، کاهش می‌یابد و معمولا در حدود ۶۰ سالگی شروع می‌شود. از دست دادن شنوایی می‌تواند موجب مشکل شود که به این نوع کاهش شنوایی پیرگوشی می‌گویند.

• قرار گرفتن در معرض صدای بلند: صدای بلند ناشی از تجهیزات سنگین، اره‌های برقی و سلاح‌های گرم علت اصلی افت شنوایی مرتبط با سر و صدا هستند. دستگاه‌های قابل حمل ، مانند دستگاه‌های پخش موسیقی یا تبلت‌ها، در صورتی که به صورت طولانی مدت و با صدای بلند آهنگ پخش کنند، می‌توانند موجب از دست رفتن شنوایی شوند. وزوز گوش ناشی از مواجهه کوتاه مدت، مانند حضور در کنسرت با صدای بلند، معمولا از بین می‌رود، قرار گرفتن بلند مدت در معرض صدای بلند باعث آسیب دائمی گوش و قدرت شنوایی می‌شود. مواجهه طولانی مدت با صدای بلند می‌تواند به سلول‌های حسی مویی در گوش که موجب انتقال صدا به مغز می‌شوند، آسیب برساند. افرادی که در محیط‌های پر سر و صدا کار می‌کنند مانند کارگران کارخانه‌ها و کارگران ساختمانی، نوازندگان و سربازان در معرض خطر هستند.

• انسداد ناشی از مواد مترشحه‌ی گوش (موم گوش): موم مترشحه از گوش باعث محافظت از کانال گوش با به دام انداختن گرد و غبار و کاهش رشد باکتری‌ها می‌شود. هنگامی که حجم زیادی از موم‌ها تجمع یابند، به راحتی نمی‌توان آن‌ها را پاک کرد و باعث کاهش شنوایی یا تحریک پرده گوش می‌شود که نهایتا می‌تواند منجر به آن شود.

• تغییرات استخوان گوش: اتواسکلروز یا رشد غیرطبیعی و تدریجی استخوان رکابی در گوش میانی که یک بیماری ارثی است و در افراد یک خانواده بیشتر دیده می‌شود، باعث کاهش شنوایی و این مشکل می‌شود.